LEKI STOSOWANE W INTENSYWNEJ OPIECE KARDIOLOGICZNEJ

1. AZOTANY (nitraty)

Właściwości i działanie:

Związki azotowe działają na mięśnie gładkie naczyń, obniżają ich napięcie i powodują rozkurcz:

Rozkurcz obwodowych żył pojemnościowych - redukcja obciążenia wstępnego serca, zmniejszenie ciśnienia napełniania i objętości komór oraz zmniejszenie zapotrzebowania serca na tlen.

Rozkurcz naczyń oporowych - zmniejszenie oporu obwodowego i płucnego, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.

Rozkurcz nasierdziowych tętnic wieńcowych i naczyń obwodowych - zwiększenie przepływu wieńcowego.

Wskazania:

- niestabilna choroba wieńcowa

- świeży zawał serca

- obrzęk płuc

- przewlekła choroba wieńcowa

- przewlekła niewydolność sercas

Przeciwwskazania:

- krwawienie śródczaszkowe

- choroby neurologiczne ze wzmożonym ciśnieniem wewnątrzczaszkowym

- zawał prawej komory

- hipotonia w świeżym zawale (RR<90mmHg),

- wstrząs sercopochodny

Objawy uboczne:

- ból, zawroty głowy,

- spadek ciśnienia,

- zasłabnięcie

Preparaty:

NITROGLICERYNA - tabletki 0,5 mg

NITROMINT - aerozol 0,4 mg/dawka

NITROCARD - maść 0,02 g leku/1g maści

NITRODERM TTS - plastry 5,10 mg

Dawkowanie:

- Dożylne (nitrogliceryna) - wlew dożylny przez 24 - 48 godz. z prędkością 5 g/min., zwiększanie co 5 - 10 min. Do dawki 10-200 g/min.

- podjęzykowo - aerozol 1,25 mg, tabl. 2,5 - 10 mg w razie bólu wieńcowego

2. LEKI BETA-ADRENOLITYCZNE

Działanie: Ich działanie związane jest z zablokowaniem receptora beta-adrenergicznego, co powoduje następujące efekty biologiczne:

- w obrębie serca: zmniejszenie częstości akcji serca, spadek ciśnienia tętniczego krwi, zmniejszenie objętości wyrzutowej i minutowej serca, zmniejszenie zużycia tlenu przez mięsień sercowy, zwiększenie przepływu wieńcowego i poprawa odżywienia mięśnia sercowego,

- w obrębie naczyń krwionośnych: skurcz naczyń i zwiększenie oporu obwodowego,

- w obrębie mięśni gładkich narządów wewnętrznych: skurcz (np. oskrzeli).

Wskazania:

- zawał serca,

- niestabilna choroba wieńcowa,

- choroba niedokrwienna serca,

- nadkomorowe i komorowe zaburzenia rytmu,

- nadczynność tarczycy

Przeciwwskazania:

- blok przedsionkowy I i II stopnia,

- bradykardia poniżej 50 skurczów na min.

- wstrząs kardiogenny

- astma oskrzelowa,

- depresja,

- cukrzyca

ATENOLOL - preparat - tabl. 50 i 100 mg

METOPROLOL - preparat - 50 i 100 mg

3. LEKI ANTYARYTMICZNE

Właściwości działania:

Zmniejszenie szybkości powstawania potencjału czynnościowego. Temu działaniu może towarzyszyć wzrost progu pobudliwości, zwolnienie szybkości przewodzenia lub wydłużenie czasu refrakcji.

ADENOZYNA - stosowana w częstoskurczu nadkomorowym, przedsionkowo-komorowym

Dawkowanie: 6 - 12 mg pod kontrolą EKG

Działanie niepożądane: przejściowe zaczerwienienie skóry twarzy, duszność, nudności, bradykardia

Preparat: ADENOCOR - fiolka 6 mg/2ml

AMIODARON - stosowane w arytmiach komorowych, nawracających częstoskurczach komorowych, napadowych migotaniach przedsionków

Dawkowanie: wlew dożylny 5mg/kg m.c., przez 20 - 120 min. pod kontrolą EKG, maksymalnie na dobę 1,2 g

Przeciwwskazania: choroby węzła zatokowego, blok przedsionkowo-komorowy, zaawansowana niewydolność oddechowa, hipotonia, zaburzenia gruczołu tarczycowego, ciąża, karmienie

Interakcje: zwiększa stężenie glikozydów naparstnicy w surowicy

Ostrzeżenie: konieczna co 6 miesięcy kontrola czynności gruczołu tarczycowego, wątroby, narządu wzroku, Rtg płuc

Preparat: CORDARONE - amp. 150mg/3 ml lub tabletka 200 mg

BRETYLIUM - resuscytacja i częstoskurcz oporny na inne leki antyarytmiczne

Dawkowanie: w wolnym wlewie dożylnym 5 mg/kg wagi ciała w ciągu 8 - 10 min pod kontrolą RR i EKG, dawkę można powtórzyć po 1 - 2 godzinach do łącznej dawki 30 mg/kg; domięśniowo 5 mg/kg wagi ciała

Działania niepożądane: hipotonia, nudności i wymioty

Preparaty: BRETYLATE - amp. 50 mg/1ml, 2 ml, 10 ml

CHINIDYNA - komorowe i nadkomorowe zaburzenia rytmu

Ostrzeżenie: w migotaniu i trzepotaniu przedsionków lek ten może przyspieszyć częstotliwość rytmu komór - podać dawkę kontrolną - 200 mg

Interakcje: zwiększa stężenie glikozydów naparstnicy w surowicy

Przeciwwskazania: blok przedsionkowo-komorowy, niewydolność serca, hipotonia, uczulenie na chininę

Dawkowanie: doustnie 200 - 400 mg 3 - 4 razy dziennie

Preparaty: CHINIDINUM PROLONGATUM - tabletki 200 mg

LIDOCAINA - komorowe zaburzenia rytmu, zwłaszcza u chorych z przebytym zawałem serca

Ostrzeżenie: zmniejszenie dawki w niewydolności krążenia i niewydolności wątroby

Przeciwwskazania: Niewydolność węzła zatokowego, blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia

Dawkowanie: dożylnie 75 - 100 mg jako bolus w ciągu kilku min., a następnie infuzja z szybkością 2 - 4 mg/min.

Preparaty: LIDOCAIN - fiolka 200 mg/ml, 50 ml

WERAPAMIL - stosowany w nadkomorowych zaburzeniach rytmu

Przeciwwskazania: bradykardia, migotanie przedsionków w zespole WPW, niewydolność krążenia

Dawkowanie: dożylnie 5 mg w ciągu 5 -10 min pod kontrolą EKG i RR.

Preparaty: ISOPTIN - tabl. 40, 80, 120 i 240 mg lub ampułka 5 mg/2 ml

4. LEKI PRZECIWZAKRZEPOWE

1. Leki fibrynolityczne - wspólnym mechanizmem działania leków fibrynolitycznych jest przekształcanie plazminogenu w plazmę. Plazmina trawi włóknik zawarty w skrzepie doprowadzając do trombolizy i udrożnienia zamkniętego naczynia.

STREPTOKINAZA - jest zewnątrzpochodnym aktywatorem plazminogenu. Stosowana jest w ostrym zawale mięśnia sercowego, zakrzepie żył głębokich, w zatorze płuc.

Przeciwwskazania: czynne krwawienie wewnętrzne, zaburzenia krążenia mózgowego, zmiany nowotworowe

Dawkowanie: w zawale serca - dożylny wlew 1,5 mln j. w ciągu godziny.

Preparaty: STREPTASE - fiolka 250 tys. j., 750 tys. j., 1,5 mln j.

2. Heparyna - działa przez nasilenie efektów antytrombiny i Inaktywuje czynniki krzepnięcia. Stosowana w niestabilnej chorobie wieńcowej, w świeżym zawale.

Przeciwwskazania: skazy krwotoczne, choroba wrzodowa, ciężka choroba wątroby.

Działanie niepożądane: krwawienie, gorączka, odczyny alergiczne

Dawkowanie: dawka wstępna 50 mg (5 tys. j.) dożylnie, następnie wlew dożylny z prędkością 10 mg pod kontrolą APTT.

PREPARATY DROBNOCZĄSTECZKOWE HEPARYNY:

FRAXIPARINE - działa przeciwzakrzepowo

Wskazania: Leczenie niestabilnej dławicy wieńcowej, ostra faza zawału mięśnia sercowego, profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Przeciwwskazania: małopłytkowość, krwawienie, czynna choroba wrzodowa

CLEXANE - działa przeciwzakrzepowo

Wskazania: profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, niestabilna choroba wieńcowa

Dawkowanie: profilaktyka: 1x 20 - 40 mg podskórnie, leczenie 2 x 1 mg/kg masy ciała podskórnie

3. Leki przeciwpłytkowe

KWAS ACETYLOSALICYLOWY - stosowany w niestabilnej chorobie wieńcowej, świeżym zawale, prewencja wtórna ponownego zawału

Przeciwwskazania: choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, skaza krwotoczna

Dawkowanie: 150 - 300 mg doraźnie, 75 - 150 mg/dobę w terapii przewlekłej

Preparaty:

ACARD - tabl. 75 mg,

ASPIRIN - tabl. 500 mg

POLOPIRYNA S - tabl. 300 mg

5. LEKI MOCZOPĘDNE (Diuretyki)

Właściwości: powodują zwiększenie wydalania wody i związków sodu z moczem

1. Diuretyki pętlowe

FUROSEMID - stosowany w nadciśnieniu tętniczym, niewydolności krążenia, obrzęku płuc

Środki ostrożności: szybkie podanie może powodować upośledzenie słuchu, lek powoduje utratę potasu

Dawkowanie: obrzęk płuc - 40 - 100 mg/i.v., nadciśnienie tętnicze i niewydolność serca - 20 - 40 mg i.v. lub 40 - 160 mg p.o., niewydolność nerek - do 1 - 2 g/dobę we wlewie i.v.

Preparaty: Furosemid - amp. 20 mg, tabl. 40 mg

2. Diuretyki oszczędzające potas

ALDACTONE - lek pierwszego wyboru w nadciśnieniu wtórnym do hiperaldosteronizmu

Środki ostrożności: lek może powodować retencje potasu, nie należy kojarzyć ich z innymi lekami sprzyjającymi hiperkaliemii, nie stosować u chorych z upośledzoną czynnością nerek.

Preparaty: ALDACTONE- amp. 200 mg, tabl. 25,50 I 100 mg

6. LEKI INOTROPOWO DODATNIE

Właściwości: pobudzają czynność skurczową serca.

ADRENALINA - pobudza receptory adrenergiczne alfa i beta, zwęża większość naczyń, podnosi ciśnienie skurczowe, nieznacznie obniża ciśnienie rozkurczowe, sprzyja hiperglikemii, hipertermii i komorowym zaburzeniom rytmu.

Wskazania: zatrzymanie krążenia,migotanie komór, wstrząs anafilaktyczny, ciężki napad astmy oskrzelowej

Przeciwwskazania: nadciśnienie tętnicze, ostra niewydolność wieńcowa, tachykardia, nadczynność tarczycy, jaskra

Dawkowanie: w zatrzymaniu krążenia - 1 - 5 mg co 5 min. do dawki łącznej 0,1 mg,kg (u dzieci do 0,4 mg/kg).

Preparaty: ADRENALIN - amp. 1mg /1 ml

NORADRENALINA - działana receptory naczyniowe alfa, w mniejszym stopniu na beta

Wskazania: Wstrząs anafilaktyczny, polekowy, kardiogenny

Dawkowanie: dożylny wlew kroplowy pod kontrolą ciśnienia 5 - 40 mg/min.

Preparaty: LEVONOR - amp. 1 mg/1 ml, 4 mg/4 ml

DOPAMINA - stosowana w różnych postaciach wstrząsu, zespołu małego rzutu, ciężka niewydolność krążenia oporna na leczenie klasyczne: diuretynami i lekami nasercowymi.

Dawkowanie: we wstrząsie - 2 - 10 g/kg/min, w niewydolności krążenia i w zespole małego rzutu - 1 - 5 g/kg/min.

Preparaty: DOPAMIN - amp. 50 mg/10ml i 200 mg/5 ml

DOBUTAMINA - pobudza wybiórczo kurczliwość mięśnia sercowego i nieznacznie przyspiesza częstość rytmu

Wskazania: wstrząs kardiogenny, obrzęk płuc, zespół małego rzutu, , ciężka niewydolność krążenia

Dawkowanie: 2 - 20 g/kg/min pod kontrolą ciśnienia (co 15 / 30 min.) i tętna

Preparaty: DOBUTREX - fiolki 250 mg

7. GLIKOZYDY NASERCOWE

Wskazania: niewydolność skurczowa serca z powiększeniem lewej komory, przewlekłe migotanie przedsionków z przyspieszoną czynnością komór

Wpływ glikozydów naprstnicy na obraz EKG:

- obniżenie odcinka ST

- wydłużenie odstępu PQ

- skrócenie odstępu QT

Uwaga: jest bardzo łatwy do przedawkowania -preferuje się powolne nasycanie.

Objawy zatrucia glikozydami naparstnicy: utrata łaknienia, nudności, wymioty, biegunka, widzenie na żółto, zaburzenia rytmu i przewodzenia

Preparaty:

DIGOXIN - amp. 0,5 mg/2 ml, tabl. 0,25 mg

LANATOSID C - tabl. 0,25 mg

BEMECOR - amp. 0,2 mg/ 2 ml, tabl. 0,1 mg

8. A NTAGONIŚCI WAPNIA

WERAPAMIL - zmniejsza kurczliwość serca, zmniejsza zużycie tlenu przez serce, obniża napięcie mięśni gładkich naczyń krwionośnych

Wskazania: nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, nadkomorowe zaburzenia rytmu

Dawkowanie: dożylne - 2,5 - 5 mg z możliwością powtórzenia dawki po upływie 5 - 10 min., doustnie 120 - 480 mg/dobę w 2 - 3 dawkach

Preparaty: ISOPTIN - amp. 5 mg, tabl. 40 i 80 mg

9. NARKOTYCZNE LEKI PRZECIWBÓLOWE

MORFINA - ma silne działanie przeciwbólowe, pod jej wpływem ustępują bóle tępe, przewlekłe, np. nowotworowe, stosuje się w celu zniesienia bólów ostrych np. przy złamaniach kości długich. Znosi też emocje (lęk, uczucie zagrożenia, paniczny strach),

- przeciętne dawki działają uspakajająco, charakteryzuje je senność, utrudnienie koncentracji, zwolnienie procesów myślowych, zmniejszenie aktywności fizycznej,

- opioidy działają przeciwkaszlowo w skutek depresyjnego działania na ośrodek kaszlu w rdzeniu przedłużonym

- morfina może działać depresyjnie na ośrodek oddychania

- silnie zwęża źrenice

- wpływa na wydzielanie dokrewne osi przysadka-podwzgórze i zmniejsza wydzielanie moczu,

- morfina działa obwodowo - zwiększa napięcie mięśni gładkich,

- pobudza ośrodek wymiotny,

- hamuje czynność skurczowa macicy,

- nieznacznie rozszerza naczynia

Działania niepożądane: dłuższe podawanie wywołuje zależność psychofizyczną, zespół abstynencyjny, tolerancje, przedawkowanie prowadzi do porażenia ośrodka oddechowego, senności przechodzącej w głęboką śpiączkę, nudności, wymioty, wzrost ciśnienia w drogach żółciowych i moczowych, zaparcia, może powodować depresję u noworodka (przenika przez łożysko)

Przeciwwskazania:

- astma oskrzelowa

- zaburzenia oddychania

- zatory mózgu

Preparaty:

MORFINA - amp. 0,01 i 0,02 mg

FENTANYL - czas działania 2 h, działa silniej niż morfina, stosowana w neuroleptanalgezji

DOLARGAN - działa słabiej i krócej od morfiny, lepiej wchłania się z przewodu pokarmowego, stosowana w bólach okołoporodowych, bóle pochodzenia skurczowego.

10. GLIKOKORTYKOSTEROIDY

HYDROCORTISON - działa przeciwzapalnie, przeciwalergicznie, przeciwwstrząsowo, immunosupresyjnie

Wskazania: stan asmatyczny, ostre stany alergiczne, ostra reakcja alergiczna na lek

Dawkowanie: dożylnie, domięśniowo, we wlewie, zwykła dawka jednorazowa 100 - 250 mg dla dorosłego i dziecka w ciągu doby do 1,5 g

PREDNIZON (ENCORTON) - działa 4 razy silniej przeciwzapalnie od hydrocorisonu.

1

---