02.03.2002

Rynek turystyczny - stosunki wymienne między osobami i instytucjami sprzedającymi towary i usługi tur przedstawiające podaż a osobami i instytucjami nabywającymi towary i usługi, które stanowią popyt.

Można wyróżnić rynki ze względu na:

1. Kryterium- cele i motywy wyjazdów

• wypoczynek bierny

• wypoczynek czynny

• uczestnictwo w wydarzeniach sportowych, religijnych, kulturowych,

• biznes i konferencje

• wszystkie motywy

2. Kryterium- cechy demograficzne i społeczno zawodowe

• tur młodzieżowa

• tur starszych

• tur dorosłych

3. Kryterium- formy i rodzaje turystyki

• tur wypoczynkowa

• agroturystyka

• tur sanatoryjna

• tur krajoznawcza

• tur specjalistyczna

• narciarstwo

4. Kryterium- czas

• tur jednodniowa

• tur weekendowa

• kilka dni

• długie wakacje

5. Kryterium- przestrzeń

• rynki poszczególnych krajów

• rynki poszczególnych regionów

• rynki poszczególnych kontynentów

popyt tur- suma dóbr tur usług i towarów, które turyści są skłonni nabyć po określonej cenie.

1. Techniki popytu

• wielkość wyjazdów (ilość osób) miernik bezwzględny

• wskaźnik aktywności tur- miernik względny

aktywność tur netto- udział procentowy wyjeżdżających przynajmniej raz w roku w stosunku do ogólnej liczby ludności

aktywność tur brutto- łączna liczba wyjazdów w stosunku do ogólnej liczby ludności.

Wskaźnik brutto jest zawsze większy niż wskaźnik netto ponieważ uwzględnia wielokrotne wyjazdy tych samych osób.

2. Główne rynki wyjazdowe turyst. zagranicznej

- kraje wysoko rozwinięte nie dysponujące odpowiednimi walorami środowiska przyrodniczego

-kraje, które nie mogą zagwarantować konkurencyjnych cen usług tur np. Niemcy, USA, Japonia.

3. Czynniki określające wielkość popytu

-ekonomiczne (im wyższy dochód tym uczestnictwo w tur wyższe ale występują również wyjątki, im niższa cena tym większy popyt) ,

-psychologiczno-społeczne( czas wolny, skracanie czasu pracy, wolny weekend, kilka razy w ciągu roku długi weekend, długie wakacje),

-podażowe

-czynniki demograficzne zasada:

im większa liczba ludzi tym większy popyt na usługi tur ale tylko w krajach wysoko rozwiniętych,

-wielkość rodziny im mniejsza rodzina tym większe skłonności do uprawiania turystyki,

-struktura wieku grupa 3 wieku (nie aktywna zawodowo), 55-65 lat młodzi starzy

Typy sylwetek klientów (consumer tipes)

- osoby zorientowane na przeżycia (obawa o własne bezpieczeństwo, niski

status materialny, udział w tur niewielki, głównie wyjazdy do rodziny)

- osoby zorientowane na zewnątrz (podstawa konsumpcyjna, średnie

dochody, główny motyw osiągnięcie prestiżu, jeżdżą do własnych

modnych miejscowości outer-directrd,

• osoby zorientowane di wewnątrz (wysokie dochody, poszukujące p.w. doznań duchowych i estetycznych, znaczną rolę odgrywa poznanie, motyw poznawczy) inner directed

II PODRÓŻ turyst.

Mierniki podaży turystycznej

Liczba osób przyjeżdżających- recepcja tur- gdzie ludzie są skłonni przyjechać:

Francja 75,5; USA 50,9; Hiszpania 48,2; Włochy 41,2; Chiny 31,2; GB 25,3; Rosja 21,2; Meksyk 20,6; Kanada 20,4; Niemcy 19,0.

Kraje wysoko rozwinięte wyjątki Rosja, Chiny

Czynniki wpływające na wielkość podaży

1. walory czyli atrakcje

2. dostępność

3. urządzenia obsługowe i towarzyszące

Cykl życia obszaru recepcji tur:

I ETAP

Faza wprowadzania- coraz częściej turyści odwiedzają daną miejscowość. Ludność miejscowa czerpie zyski z przyjazdów tur. Powstawanie hoteli i restauracji. Odkrywanie miejscowości.

II ETAP

Faza rozwoju- funkcja tur staje się jednym z głównych źródeł dochodów. Liczba tur staje się równa liczbie mieszkańców. Powstają obiekty przeznaczone tylko dla turystów.

III ETAP

Faza konsolidacji- pełen rozwój funkcji tur zmniejsza się tempo przyrostu tur np. turystyka zaczyna budzić sprzeciw ludności miejscowej, pojawia się cała dzielnica tur.

IV ETAP

Stagnacja- zdecydowane zahamowanie rozwoju funkcji tur, zmniejszone są liczby gości w hotelach co powoduje kłopoty finansowe. Gorzej działa infrastruktura, lekkie pogorszenie standardu, pojawiają się problemy społeczne, wzrasta przestępczość, konflikty pomiędzy tur, a mieszkańcami, zanieczyszczenie środowiska,

V ETAP

Upadek- spadek liczby przyjeżdżających, zamykanie restauracji, hoteli nie przynoszących zysków. Przekształcanie bazy w inną funkcję, motele przekształcone np. w domy opieki społecznej.

Odradzanie może polegać na tym, że miejscowość przekształca się w miejscowość kongresową np. BRALTON.

09.03.2002

Turystyka wypoczynkowa- rynki

Niemcy 44%, Izrael 22%, USA 49%, Polska 28%, Węgry 24%, Bostwana 25%, Egipt 45%, Jamajka 73%, Brazylia 72, Urugwaj 61%, Srilanka 93% (1997-1999 r.)

Formy:

T. wypoczynkowa- nad morzem, nad jeziorem, w góry

agroturystyka

t. sanatoryjna

t. krajoznawcza- wiejska, miejska

t. specjalistyczna- piesza, rowerem, żeglarstwo, windsurfing, spływy kajakowe, narciarstwo, jazda konna, golf, wędkarstwo, myślistwo,

t., rekreacyjna

t. kulturowa- uczestnictwo w imprezach.

Turystyka masowa pakiety tur (IT) oferuje produkt wystandaryzowany (plaża o określonej szerokości, basen, gastronomia o określonych parametrach) destynacji dla tur masowej jest dużo.

Pakiety turyst.- plaża i słońce 3xS, narciarstwo, sanatoryjne.

Powstają niewielkie biura tur niezależne, które specjalizują się w tur masowej.

Czynniki kształtujące popyt:

1. ekonomiczne (cena)

2. społ- psych

3. podażowe

Ad 1

turyst. wypoczynkowa im niższe ceny tym wyższy popyt (tur masowa- bierny wypoczynek)

Państwo dotuje biura tur, które wynajmują do przelotów krajowe linie lotnicze.

Dotuje tur specjalną- pobudza bądź hamuje popyt.

Tur specjalistyczna skierowana do osób o wyższych dochodach. Rola Państwa jest mniejsza, rola cenowa nie ma większego znaczenia.

Ad 2

Sunlust (1970 r.)

- kurort

- jeden kraj

- domowa atmosfera

- klimat ciepły

- bez dalszego zwiedzania

- odpoczynek

- podróże wewnątrzkrajowe

Wanderlust

- t. biznesowa

• wiele krajów

• poznawanie kultur

• klimat mniej ważny, ważne inne atrakcje poznawcze,

• nauka,

• podróże zagraniczne,

Grupa skierowana:

na zewnątrz prestiż: Tunezja, Turcja, Wyspy Kanaryjskie (dla Polaków) dobry odbiorca pakietów,

na zewnątrz (nie Polacy)- obszary poza Europejskie, Azja,

do wewnątrz- grupa indywidualna, specjalistyczna (wanderlust)

Konserwatyzm popytu tur (na przykładzie Brytyjczyków)

1970 r. Europa, Spain, Reszta Świata

1980 r. Reszta Świata, Spain, ...

1990 r. Europa, Spain, Reszta Świata.

Czynnikiem kształtującym popyt jest czas wolny.

Tur wypoczynkowa odznacza się sezonowością.

Poszczególne segmenty rynku podróżują w różnych sezonach np. rodzice z dziećmi okres wakacji szkolnych, emeryci- wiosna, jesień ze względu na niskie ceny.

Kanadyjczycy, Skandynawowie- sezon poza swoim latem, wiosna, jesień, (1 week w listopadzie).

PODAŻ TURYSTYCZNA

Mierniki podaży: atrakcje turyst., liczba miejsc hotelowych, miejsca w gastronomii, dostępność komunikacyjna.

Typy obszarów recepcyjnych:

Miasta, wybrzeża morskie, góry, turyst. wiejska.

Miasta są obszarem recepcyjnym dla tur wypoczynkowej, niski sezon- weekend, wakacje szkolne. Oferta wypoczynkowa miast musi być zróżnicowana, np. Londyn- dziedzictwo kulturowe, rozrywka, zwiedzanie miejsc byłego przemysłu np doki, New York- zakupy, zwiedzanie miasta, teatry,

Wybrzeże morskie sea, sand and sex, sports, turyst. masowa, pakiet turyst., rozwój wielu kurortów, klimat równikowy, klimat zwrotnikowy i podzwrotnikowy,

Libia, Algieria nie chcą rozwijać turyst. masowej

Riwiera Turecka i Egipska się rozwijają

Podział kurortów

I wypoczynek bierny, rejon morza śródziemnego charakt dla tur masowej, pakietów, betonowe bunkry hoteli, intensywna zabudowa (baseny, dostęp do morza, piaszczysta plaża)

Hotele z łańcuchów hotelowych

Majorka- Baleary

Acapilco- Meksyk

Costa del Sol- Hiszpania

Pataja- Tajladia

II rozrywka- dyskoteki (18-25 lat), nocny styl życia

Morze śródziemne Ibiza, Ios

III amatorzy sportów wodnych- urządzenia sportowe, wypożyczalnie sprzętu

Formentera- Baleary

Malediwy- arch koło Indii

Płetwonurkowie, niska zabudowa- bungalowy, dostępność- jedno lotnisko w Male, ograniczony ruch samolotów czarterowych, dostępność powoduje wykasowanie określonego rodzaju turystów.

Góry

Narty- tur masowa

Snowboard, wspinaczka wysokogórska, wycieczki piesze, tur rowerowa, wypoczynek czynny,

Zimą- masowa tur narciarska

Latem- rowery, traking, kajakarstwo górskie

Oblicze sezonowe- lodowce są dostępne cały rok: Alpy, Austria, Szwajcaria, Francja,

Turystyka wiejska

Relaks, wypoczynek, sporty, nauka, powrót do dawnych czasów, przyjazdy rodziców z małymi dziećmi. Ten typ tur rozwija się w regionach upadającego rolnictwa, regionach o popycie charakteryzującym się niskimi dochodami.

Kraje autentyczny trzeci świat

Wypoczynek słyży przygodzie, charytatywne względy, rejony dopiero zdobywane „lonly planet”. Skierowany do grupy stosunkowo niewielkiej, poznanie, przeżywanie (grupy skierowane do wewnątrz), specyficzny rynek, regiony nie odkryte, charakteryzują się brakiem hoteli, gastronomii, rozrywki, autentyczne związki z ludźmi, charakteryzują się na ogół problemem z dostepczością.

16 marzec 2002

Turystyka religijna - popyt

A - Formy uczestnictwa

1 - uczestnictwo w wydarzeniu religijnym dominuje w pielgrzymce; czas wypełniają modlitwy i medytacje; przede wszystkim są to pielgrzymki piesze

2 - większość pielgrzymuje z celem zwiedzania miejsc interesujących (Ziemia Święta, Watykan)

3 - odwiedziny miejsc świętych połączone z odpoczynkiem lub motywem poznawczym.

B - Organizacja pobytu

1 - na ogół są to podróże indywidualne

2 - organizują kościoły, grupy zawodowe, miasta

3 - działają wyspecjalizowane biura podróży - Katolickie Biuro Podróży; ostatnio biura łączą wyjazd z promocją towarów.

C - Czynniki kształtujące popyt

1 - ekonomiczne

• cena: im mniejszy dochód tym ruch pielgrzymkowy odbywa się do bliższych destynacji

• wysokość dochodów wpływa na sposób pielgrzymowania

• kurs walutowy wpływa na pielgrzymowanie zagraniczne (im waluta w miejscu pielgrzymkowym wyższa tym większy strumień pielgrzymowania)

2 - psychologiczne

• potrzeba pielgrzymowania bliższego kontaktu z Bogiem

3 - sytuacja polityczna

• czynniki zaburzające wewnętrzna np. strajki

• czynniki zaburzające zewnętrzne np. rewolta studencka we Francji

4 - rocznice

• np. rok Maryjny

• np. 100-letnia rocznica Lourd

5 - czynnik podażowy

• wizerunek miejsc świętych

6 - czas trwania pielgrzymki

• piesza - kilkanaście - kilkadziesiąt dni

• sezonowość - skupiony w okresie określonych Świąt np. koniec Ramadanu (miesiąc postu)

• pobyty w sanktuarium - od kilku godzin do kilkunastu dni

Główne ośrodki pielgrzymkowe na świecie

• Chrześcijaństwo : Europa, Ameryka Pn-Płd., Australia

• Islam : Bliski Wschód, Afryka Płn.

• Hinduizm : Indie

• Buddyzm : Azja Wsch., Azja Płn. (Indie, Sri Lanka, Bangladesz), Azja Płn-Wsch.

Cechy charakterystyczne tych ośrodków

- kult Maryjny (miesiąc objawień), np. Lourd - miejsce czci

• pielgrzymki związane z kultem męki Pańskiej (wyraża się w tych miejscach momentem pielgrzymowania są misteria misyjne) do Św. Grobów , Święte Góry, Święte Źródła

Objawienia Matki Boskiej

- Lourd 1858 r.

• Fatima 1917 r.

• Matjugaria 1981 r.

• Gwadelupa w Meksyku - 1531 r.

Cudowne wizerunki Matki Boskiej

- Czarna Madonna - Częstochowa

• Kalwaria (42 kaplice, kościoły, sanktuaria)

• Jerozolima

• Kalwaria Zebrzydowska 1632 r.

• Portugalia

• Święte Groby - Grób Św. Stanisława na Wawelu, Św. Wojciecha w Gnieźnie, Św. Stanisława Kostki w Warszawie, Księdza Popiełuszki w Warszawie

• Święte Góry - Góra Św. Anny

Ruch turystów

- ośrodki wielkie - co najmniej 4 mln. turystów rocznie - Lourd, Jasna Góra,

Fatima

• ośrodki duże - przyjmuje około 2 mln. turystów - Mont Sera w Hiszpanii

• ośrodki średnie - przyjmuje ok. 1 mln. turystów - Kalwaria Zebrzydowska, ośrodek w Ameryce Łacińskiej

• ośrodki małe w Polsce - Częstochowa, Niepokalanów, Licheń, Kodeń, Kalwaria Zebrzydowska

23.03.2002

Turystyka biznesowa

cechy popytu:

1. motywy tur służbowej:

• interpersonalne poszukiwanie towarzystwa, kontaktów międzyludzkich,

• prestiż i status społeczny podnoszenie własnego rozwoju, kwalifikacji zawodowych

2. charakterystyka demograficzna: podróże służbowe- os w wieku produkcyjnym, głównie męszczyźni, ludzie z os towarzyszącymi, spotkania, konferencje weteranów

3. wyższe uczestnictwo osób zamieszkujących miasta,

4. sezonowość tur służbowa jest mniej podatna na sezonowość, poza sezonem wypoczynkowym, przez cały rok,

5. wyższe od przeciętnych dochody

czynniki wpływające na wielkość popytu:

-ekonomiczne

-rozwój gosp krajów specjalizujących się w tur biznesowej

wzrost przepływów między krajami, kontakty z ludźmi, istnieje konieczność wymiany myśli, poglądów, szkolenia, wymiana polityczna, rozwój współpracy kulturowej, rozwój gosp tur- powstawanie łańcuchów hotelowych,

rezerwacje wzrosły z 43- 53%

korporacje transnarodowe (pionowe) rozwój Unilevel 300 tyś os- 90 krajach,

reakcja na ceny- podróże służbowe charakteryzują się mniejszą elastycznością cenową, nieelastyczne na różnice cenowe, bardzo interesująca grupa do obsługi tur, ożywienie gosp powoduje wzrost podróży, elastyczność nie jest duża więc nie spada gwałtownie,

czynniki podażowe:

tur konferencyjna, kongresowa

pomieszczenia konferencyjne, zakwaterowanie, imprezy towarzyszące, atrakcje towarzyszące, dostępność komunikacyjna, koncentracja ruchu kongresowego

Francja- dostępność z wielu krajów, dużo hoteli, sal konferencyjnych, rozwinięty transport wewnątrz krajowy, dziedzictwo kulturowe+ klimat śródziemnomorski,

Podaż urządzeń wg typu spotkania:

kongresy- sale konferencyjne, duża pojemność delegatów, z reguły z audytorium lub w sali amfiteatralnej,

zgromadzenia- sale obrad charakt. ustawienie podwójna linia stołów i krzeseł dla przewodniczących danej grupy i ich doradców,

konferencje- sale konferencyjne układ krzeseł w stylu teatralnym,

mitnigi (seminaria, kolokwia, dyskusyjne)- sale spotkań o zróżnicowanej powierzchni, uzależniona od wielkości spotkania, style ustawienia: litera U lub skwer, klasowy, pokoje dla mniejszych grup roboczych i dyskusyjnych,

Wady i zalety organizowania spotkań w aglomeracjach miejskich i kurortach

Miejscowości tur wypoczynkowej (kurorty) Aglomeracje miejskie

ZALETY: ZALETY:

• Spokój * dostępność komunikacyjna

• Piękny krajobraz * szybkość dostępu

• Możliwość odpoczynku * oferta kulturalna

• Niższe koszta * centrum administr, handlowe,

targowe, polityczne,

naukowe

* odpowiednia podaż

sal konferenc. i miejsc

noclegowych

TYPY SPOTKAŃ TYPY SPOTKAŃ

Szkolenia, seminaria zjazdy, narady, prezentacje,

Podróże motywacyjne kongresy, konwencje

Spotkania inspiracyjne

CZAS TRWANIA CZAS TRWANIA

Kilka dni 1-2 dniowe, krótkie pobyty (np.

Wielkość spotkania średnia ok.50 osób bez noclegu)

także 4-5 dniowe (kongresy),

spotkania

Struktura rynku światowego przemysłu hotelowego

Segmenty rynku 19994 r. wg kategorii cenowych

klientela rządowa 3,5 3,7

podróże biznesowe 37,0 37,9

turyści (indywidualni, grupowi) 39,5 22,4

uczestnicy konferencji 10,9 16,9

Podróże biznesowe: Afryka 39,3, Azja 33,3, Ameryka Płn 31,1, Europa 41,2, Ameryka Łacińska 39,9

Struktura wydatków

Tur miejska: Londyn 20 mln; Paryż 16; Rzym 5,6; Amsterdam 5,5; Madryt 4,7, Ateny 4,6; Wiedeń 2,6; Monachium 2,5; Bruksela 2,4; Kopenhaga 2,1,

Duża koncentracja walorów tur: wielo motywacyjna turystyka

• krajoznawcze (antropogeniczne, muzea, architektura, urbanistyka)

• wypoczynkowe (jeziora, tereny zielone, parki rozrywki)

• pielgrzymkowe (miejsca święte)

• handlowe (miejsce zakupów, centra handlowe)

• rozrywkowe (festiwale, dyskoteki, czerwone dzielnice)

• kulturowe (teatry, koncerty, muzea, galerie)

• odwiedziny krewnych i znajomych

• zdrowotna (uzdrowiska Zabrze, Bytom)

• służbowa (spotkania, kongresy, targi, pow 100 tyś mieszkańców)

Czynniki wpływające na wielkość popytu:

• ogólnoekonomiczne (miejsce emisji i destynacji) tur wolnego czasu, finansowana z prywatnego budżetu,

• sytuacja polityczna

• bariery polityczno- administracyjne: wizy

20.04.2002

Turystyka weekendowa

czas wolny od pracy jest tutaj wyznacznikiem

ograniczenia w czasie wolnym powodują: ograniczenia w zasięgu turystyki (czas jaki mamy na dotarcie do miejscowości tur), emisja* destynacja 1,5- 2 godz,

* Polski weekend trwa na ogół 1 dzień (sprzątanie, zakupy)

2 dniowe weekendy spędzają posiadacze domków letniskowych

MOTYWY:

• wypoczynek po 5 dniach pracy (aktywny: sport, grzybobranie, bierny)

• poznanie (kraje wysoko rozwinięte)

• odwiedzenie krewnych i znajomych

Wielkość turyst. weekendowej

TRENDY:

-wzrost znaczenia tej turystyki,

-do tur wyjazdowej jest miejsce zamieszkania- miasto, które oferuje przeróżne rozrywki (imprezy, dyskoteki), dom (komputer, telewizor),

-sezonowość głównie okres letni, góry okres narciarski, lipiec sierpień słaby z powodu urlopów,

-kumulacja, zatłoczenie miejscowości do których się dojeżdża (korki)

-zależność od dochodów

-częściej wyjeżdzamy na weekendy jeżeli posiadamy „drugi dom“ (związane jest to z dochodami)

czynniki demograficzne:

-rynek wyjazdowy ludzi w okresie produkcyjnym

-rodzice z małymi dziećmi

-posiadacze „drugiego domu“

-wykształceni

-cechy psychologiczne (ludzie zmęczeni intensywną pracą,

-więzi społeczne dosyć istotne

czynniki wpływające na popyt:

-wzrost zamożności (posiadanie samochodu)

-wzrost cen paliw i opłat przwozowych popwoduje spadek wyjazdów

-konkurencja innych form krótkiego wypoczynku

-pogoda

Podaż turystyczna:

1) dostępnąść komunikacyjna

-gł emiasja wielkie miasta

-wypoczynek 1dniowy dojazd do 60 min (max 100 km)

dla W-wy: Mazury, Mazwosze, góry Świętokrzyskie

dla Krakowa: aż do Zakopanego (Beskidy, Tarty)

2) atrakcje turysytczne

1. wypoczynek 1 dniowy: w odrębie miasta, strefa podmiejska 3 km od centrum,

obszary zieleni (parki, laski, ogródki działkowe)

baza sportowa, rekreacyjna (aqua parki, firness, interner cafe)

obiekty kultury (muzea, centra handlowo- rozywkowe)

Mieszkańcy starsi potrzebują odpowiednich warunków, źle funkcjonująca komunikacja miejska. Młodzi głównie rozrywka, window shopping,

2. odpoczynek weekendowy min 2 dniowy (nocleg)

ludzie pracujący + rodziny z małymi dziećmi

17% mieszkańcy W-wy, 15% Łodzi, 27 % Krakowa (co czwarty)

[strefy podmiejskie poszerzone]

1. atrakcje turystyczne

lasy: Ojcowski Park Narodowy- Kraków, Kampinoski Park Narod- W-wa

góry: Beskidy, Tatry- Kraków, Świętokrzyskie- W-wa

wody, rzeki, jeziora, zalewy; rz. Drwęca Toruń, rz. Brda Bydgoszcz, rz. Świder W-wa

jeziora: zalew Zegrzyński, dolina rz. Rawy Kraków

jeziora sztuczne: Goczałkowice- górny Śląsk, zalew Sulejowski Łódź

2. atrakcje kulturowe

W-wa Pałace i Dworki Szlacheckie (Żelazowa Wola), Ruiny Zamków- Czersk

Kościoły: Kraków Skała Pieskowa, Szlak Orlich Gniazd

Mazowsze zachodnie: W-wa Kampinos, Niepokalanów, Czerwińsk nad Wisłą, Łowicz, Łódź Nieborów, rozwój jeździectwa

1

1

---