PARK MASZYNOWY

TOKARKA REWOLWEROWA POZIOMA

Aby zrozumieć czym jest tokarka rewolwerowa pozioma należy na wstępie wytłumaczyć kilka pojęć.

Skrawaniem nazywamy proces technologiczny nadający przedmiotowi wymagany kształt przez usunięcie nadmiaru materiału w postaci wiórów.

Warunki konieczne do skrawania:

•Ruch narzędzia względem przedmiotu;

•Między narzędziem i przedmiotem musi być nacisk;

•Narzędzie musi mieć krawędzie tnące;

•Materiał narzędzia musi być twardszy od obrabianego.

Toczenie jest najczęściej stosowaną obróbką mechaniczną. W czasie tej obróbki przedmiot zamocowany jest na obrabiarce, która wprawia go w ruch obrotowy, następnie narzędzie naciska na przedmiot i oddziela od niego wiór. Suport z zamocowanym ostrzem może się przesuwać w kierunku prostopadłym i równoległym do osi obrotu przedmiotu.

Muszą się odbywać co najmniej dwa ruchy:

•Obracanie się przedmiotu;

•Ruch narzędzia (prostopadły lub równoległy).

Tokarka jest to urządzenie służące do wprawiania przedmiotów obrotowych w ruch w celu obrobienia ich odpowiednimi ostrzami.

Teraz kilku punktach scharakteryzuję tokarkę rewolwerową poziomą.

Oto jej cechy charakterystyczne:

•Rewolwerówki tej odmiany mają głowicę w kształcie bębna;

•Oś obrotu głowicy jest równoległa do obrotu wrzeciona;

•Osie otworów narzędziowych są równoległe do osi głowicy;

•Oś górnego otworu narzędziowego znajduje się dokładnie w osi wrzeciona.

Rys.1 Głowica rewolwerowa.

W tej chwili postaram się krótko przybliżyć zasadę działania tej tokarki (Rys.2):

Wewnątrz pod wrzeciennikiem umieszczona jest skrzynka przekładniowa nawrotnicy ze sprzęgłami wielopłytkowymi i hamulcem.

Stosunek lewych prędkości obrotowych wrzeciona do prawych wynosi 1,7:1. Obroty lewe wykorzystuje się do szybkiego wycofywania gwintowników i narzynek. Do przełączania wolnych prędkości obrotowych na szybkie i odwrotnie służą dwa sprzęgła wielopłytkowe we wrzecienniku. Stosunek prędkości obrotowych wolnych do szybkich wynosi 1:6,3.

Napęd posuwów rozgałęzia się na da kierunki, a mianowicie:

1. przez wałek pociągowy WP przenoszony jest do skrzynki suportowej, przymocowanej na stałe do łoża, a stamtąd na koło zębate z=14 współpracujące z zębatką m=5;

2. przez przekładnię stożkową 30:30 przechodzi na wałek poprzeczny, następnie przenoszony jest na wałek wzdłużny WP1, a stamtąd przez nawrotnicę 9 oraz przekładnię ślimakową 1:55 na koło zębate (z=20), które napędza wieniec zębaty (z=120) osadzony na głowicy rewolwerowej.

Suport rewolwerowy składa się z korpusu stanowiącego jedną całość z saniami przesuwanymi na prowadnicach łoża, głowicy rewolwerowej 5, mechanizmu do obracania głowicy rewolwerowej 10, mechanizmu ryglowania oraz bębna zderzakowego 6.

Do przesuwania sań wzdłuż łoża służy koło zębate, współpracujące z zębatką oraz rękojeści krzyżowej 8 i sprzęgła wieloząbkowego. Głowica rewolwerowa wraz z wieńcem zębatym osadzona jest na wale łożyskowanym ślizgowo. Na obwodzie bębna zderzakowego 6 wykonane są wzdłużne rowki teowe (liczba rowków równa jest liczbie otworów narzędziowych), w których można ustawić zderzaki, służące do samoczynnego wyłączenia mechanicznych posuwów wzdłużnych. Przy posuwie ręcznym i obrotowym lub gdy chcemy uzyskać dużą dokładność wymiarów długości, do ograniczenia przesuwów wzdłużnych suportu rewolwerowego wykorzystujemy bęben zderzakowy boczny 11. Bęben ten jest zamocowany w żądanym miejscu wzdłuż rowka teowego na przedniej ścianie łoża.

Przy toczeniu poprzecznym (obrotowy posuw głowicy rewolwerowej) najpierw dosuwa się suport rewolwerowy do zderzaka bocznego, a następnie zaciska się na prowadnicach łoża i odciąga się zatrzask rygla. Do ograniczenia obrotowych przesuwów głowicy służą nastawne zderzaki, przykręcone na obwodzie głowicy, oraz wysuwny zatrzask zaopatrzony w rękojeść służącą do jego przesuwania. Mechaniczny posuw obrotowy głowicy rewolwerowej uzyskuje się od ślimaka przez ślimacznicę i koło zębate, przy czym sprzęgło stożkowe powinno wtedy być wyłączone. Ręczny posuw obrotowy (powolny) otrzymuje się przez obracanie kółkiem 6.

Toczenie stożków i innych powierzchni obrotowych niewalcowych odbywa się przez skojarzenie posuwu wzdłużnego suportu z obrotowym posuwem głowicy rewolwerowej, przy czym jeden z tych posuwów może być mechaniczny a drugi ręczny albo oba posuwy mogą być ręczne ( zależności od zbieżności stożka).

Rys.2 Schemat kinematyczny tokarki.

1. Skrzynka przekładniowa z nawrotnicą i hamulcem;

2. Wrzeciennik;

3. Skrzynka posuwów;

4. Skrzynka suportowa;

5. Głowica rewolwerowa;

6. Bęben zderzakowy tylny;

7. Nawrotnica mechanicznych posuwów suportu rewolwerowego;

8. Rękojeść krzyżowa do ręcznego przesuwania suportu rewolwerowego;

9. Nawrotnica posuwów obrotowych głowicy rewolwerowej;

10. Kółko do ręcznego obracania głowicy rewolwerowej;

11. Bęben zderzakowy boczny;

12. Sprzęgło wieloząbkowe do samoczynnego wyłączania posuwów suportu reolerowego;

13. Patron do gwintowania.

Tokarka rewolwerowa pozioma ma następujące zalety:

•Możność zamocowania dużej liczby prostych narzędzi(bez skomplikowanych imaków), pozwalających na wykonywanie złożonych zabiegów;

•Sztywność osadzenia głowicy w łożyskach;

•Mała powierzchnia zajmowana przez narzędzie.

Niestety są i również wady:

•Konieczność zmniejszania liczby narzędzi i niewykorzystanie wszystkich otworów narzędziowych przy obróbce przedmiotów o większej średnicy;

•Mała sztywność imaków, zwłaszcza przy obróbce części długich.

W ten oto kończę moje dywagacje na temat tokarki rewolwerowej poziomej. Jest to urządzenie bardzo popularne w zakładach produkcyjnych dzięki swojej prostocie i niezawodności oraz stosunkowo niskich kosztach zakupu i amortyzacji.

Opracował: Daniel Bałabaniak T1

---