Idiopatyczne zrostowe zapalenie torebki stawowej barku
- zamrożony bark
„Zamrożony bark” jest zespołem klinicznym, który charakteryzuje ograniczenie ruchomości barku, połączone z przykurczem i pogrubieniem torebki stawowej. Schorzenie dotyczy głównie osób w wieku średnim, ze zmianami zwyrodnieniowymi w pierścieniu rotatorów, jednak może być spowodowane także innymi czynnikami. Adhezyjne zapalenie torebki stawowej (AZTS) może pojawić się po udarze, zabiegu chirurgicznym w obrębie klatki piersiowej oraz chorobach tej części ciała.
Na AZTS składają się trzy fazy objawów:
faza bólu - duża bolesność barku, niemożliwość spania w nocy na boku zajętym
faza zamrożenia - ograniczenie ruchomości barku, w pierwszej kolejności rotacji oraz spadek siły mięśniowej
faza topnienia - zmniejszenie się bólu
Główną cechą kliniczną jest stan zapalny obejmujący torebkę stawu barkowego.
Ograniczenie ruchomości, zwłaszcza w początkowej fazie choroby, jest znaczne, niekiedy całkowicie wyłącza ruch kończyny. W łagodniejszych przypadkach na początku dochodzi do zmniejszenia ruchomości rotacyjnej, szczególnie wewnętrznej. Pacjenci bardzo często skarżą się na duże dolegliwości bólowe, uniemożliwiające im codzienne funkcjonowanie oraz zaburzające sen.
Często niewielki uraz jest czynnikiem uszkodzenia pierścienia rotatorów, co z kolei odpowiada za pojawiający się proces zapalny z następowym przykurczem torebki i ograniczeniem zakresu ruchu w stawie. W niektórych przypadkach AZTS poprzedzone jest okresem unieruchomienie ramienia. Nierzadko jest następstwem długiego podwieszenia kończyny górnej na temblaku po złamaniu dalszej nasady kości promieniowej (złamanie Collesa). Choroba może wystąpić samoistnie, co najczęściej się dzieje u osób chorych na cukrzycę.
W badaniu radiologiczny prawie zawsze nie obserwujemy zmian. W nie leczonym zespole zamrożonego barku dolegliwości bólowe ustępują po wielu miesiącach, natomiast ograniczenie ruchomości może pozostać. Rokowanie zależy w dużym stopniu od tego jak nasilone były objawy w początkowej fazie.
Głównymi celami leczenia są polepszenie zakresu ruchomości barku oraz działanie przeciwbólowe, gdyż ból często uniemożliwia wykonywanie rehabilitacji. W przypadku braku poprawy pomimo ćwiczeń, wykonuje się redresje w znieczuleniu ogólnym lub artroskopowe uwolnienie torebki stawowej.
Fizykoterapia
krioterapia
stosuje się głównie we wczesnych etapach leczenia, w ostrych stanach zapalnych
ultradźwięki
głównie w celu uzyskania efektu przeciwbólowego, wzmożonego ukrwienia, poprawy
trofiki tkanek, zmniejszeniu napięcia mięśni
elektrolecznictwo
działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, regulacja napięcia mięśniowego
Kinezyterapia
Z początku ma na celu zwiększenie ruchomości w barku. W kolejnych fazach zwiększenie siły mięśniowej.
przykładowe ćwiczenia - faza zamrożenia
Chwycenie górnego szczebla drabinki i powolne wykonanie przysiadu.
Odwiedzenie kończyny (na ile to możliwe) i zgięcie w stawie łokciowym. Oparcie przedramienia o framugę drzwi i wykonanie kroku do przodu tak aby rozciągnąć przednią część barku.
Wykonanie skłonu z pozycji podporu przodem.
przykładowe ćwiczenia - faza topnienia
wzorce ruchowe dla kończyny górnej z PNF
ćwiczenia z taśmą
postizometryczna relaksacja