Xxx xxx Poradnictwo Zawodowe Pośrednictwo Pracy
Rok 3 Grupa 1
Program warsztatów
„ Jestem jaki jestem „
Częstochowa dn. 28 maja 2003 r.
Program przeze mnie napisany przeznaczony jest do pracy z dziećmi będącymi w klasie czwartej szkoły podstawowej. Dzieci będące w tym wieku są coraz bliżej wyboru nowej szkoły, cały czas zbierają nowe szkolne doświadczenia, które w późniejszym czasie będą wpływać na ich dalszą edukację w gimnazjach, szkołach średnich a potem na wybór odpowiedniego zawodu. Rolą dorady jako eksperta w tej dziedzinie jest tutaj pomoc tym dzieciom w wyborze właściwej szkoły oraz odpowiedniego dla siebie zawodu.
Dzieci będące w tym wieku zaczynają powoli wkraczać w nowy i nieznany im dotąd świat młodzieży, szkoła stawia przed nimi w tym okresie całkiem nowe obce dla nich sytuacje, niejako zmusza ich do podejmowania pierwszych poważniejszych, odpowiedzialnych decyzji. Należy zauważyć, iż nie wszyscy uczniowie są w stanie samodzielnie sprostać wszystkim decyzjom wymaganiom obowiązkom, które roztaczają się wokół nich. Rolą doradcy jest tutaj pomoc i praca szczególnie z tymi osobami stojącymi z boku nierzadko stanowiącymi jedynie tło dla reszty klasy.
Umiejętności oraz pewna wiedza, jaką będę starał się przekazać dzieciom w czasie trwanie tych warsztatów może okazać się przydatna w nawiązywaniu kontaktów z innymi rówieśnikami wspomoże ich również w sytuacjach stresowych oraz nauczy ich patrzenia na siebie jako na wielką indywidualność posiadającą mnóstwo pozytywnych cech. Liczę na to, iż wszystkie te umiejętności zostaną kiedyś wykorzystane w odpowiedni sposób i przyczynią się do bardziej świadomego wyboru szkoły, zawodu, diagnozy własnych umiejętności.
UWAGI ORGANIZACYJNE
Warsztaty są przeznaczone dla uczniów klas czwartych szkół podstawowych.Czas trwania warsztatu to sześć godzin, liczba uczestników to maksimum 16 osób. Warsztaty odbywają się w specjalnie przygotowanej sali, której podłoga wyłożona jest materacami, uczestnicy warsztatów siedzą w kole w celu zapewnienia im lepszego kontaktu. Wcześniej ustalamy z dyrektorem szkoły iż wychowawca nie będzie obecny na zajęciach.
CELE WARSZTATU
nauczenie dzieci rozwiązywania sytuacji problemowych oraz uświadamianie znaczenia podejmowanych decyzji
nauka akceptacji samego siebie oraz innych osób
przekazanie wiedzy o zawodach, rynku pracy, podstawowych pojęciach związanych z rynkiem pracy
CELE SZCZEGÓŁOWE
Nauczenie uczestników:
otwartości na inne osoby
bezkrytycznego spojrzenia na siebie
umacniania więzi społecznej z innymi osobami
akceptacji siebie i innych osób
umacnianie poczucia własnej wartości
umiejętności rozmowy z bliskimi
uświadamianie wagi sprawnego przekazywania informacji
umiejętności diagnozy własnych możliwości
pracy w grupie
pozytywnego patrzenia na siebie
METODY I TECHNIKI PRACY
Metody wykorzystane w programie to :
- czynne oparte na działaniu dzieci
słowne
oglądowe
Techniki wykorzystane w programie :
burza mózgów
odgrywanie scenek
drama
rysunki
gry
zabawy
dyskusje
pogadanki
zajęcia relaksacyjno ruchowe
MATERIAŁY POTZREBNE DO REALIZACJI WARSZTATU
- 16 cukierków
- 16 arkuszy papieru formatu A-3
- kolorowe pisaki,kredki, długopisy
- dwie gumowe piłki (plażowe)
- 16 opasek na oczy
- 16 kartek zeszytowych formatu A-5
- 48 kartek z bloku brystolowego formatu A-4
TREŚĆ WARSZTATÓW
Wprowadzenie.
Prosimy dzieci, aby usiadły na materacach w kole - sami siadamy między nimi. Przedstawiamy się prosimy, aby dzieci się odprężyły, niczego się nie bały. Mówimy im, iż nikt nie będzie ich tu oceniał, śmiał się z nich. Informujemy uczestników, iż wychowawca klasy nie będzie obecny na zajęciach, informujemy, że mogą jeść pić podczas zajęć, że oni sami będą brali aktywny udział w tych zajęciach. Pytamy czy zgadzają się na te warunki. Jeżeli tak to w kilku zdaniach opowiadamy o sobie o tym, kim jesteśmy, czym się zajmujemy oraz skrótowo przedstawiamy im cele warsztatów. Zapewniamy ich, iż na pewno nie będą się nudzić, częstujemy każde dziecko cukierkiem. Zaczynamy opowiadać im o tym, czym jest zawód jak ważny jest jego właściwy wybór oraz przedstawiamy kilka podstawowych pojęć związanych z rynkiem pracy ( podaż pracy, popyt pracy).
BLOK 1 „ Poznaj mnie „
Cele bloku 1:
wzajemne poznanie się uczestników
poprawa kontaktu między uczestnikami
wprowadzenie luźnej atmosfery na zajęciach
ogólne rozluźnienie uczestników
CWICZENIE 1 „ Nie łam się przełam się „
Cel: Przełamanie ogólnego onieśmielenia lepsze poznanie uczestników
Czas realizacji : 20 minut
Prowadzący przedstawia się Ja mam na imię Michał, prosi uczestników o to, aby zwróci uwagę na ostatnią literę jego imienia i jeśli czyjeś imię zaczyna się na literę np., „ ł ” to ta osoba przedstawia się jako kolejna i opowiada w kilku słowach o sobie:
co lubi robić?
jak spędza wolny czas?
- czym się interesuje?
Jeżeli imię żadnej z osób nie zaczyna się na tę literę „ ł ” to szukamy osób, których imię rozpoczyna się na wcześniejszą literę np. „ a ”
ĆWICZENIE 2 „Przez łąki przez pola”
Cel: budowanie lepszego kontaktu między uczestnikami
Czas realizacji : 20 minut
Prowadzący pyta uczestników jak w skali od 1-10 oceniają swój dzisiejszy dzień. Wyboru uczestników dokonuje rzucając piłkę gumową do jednego z uczestników. Jego zadaniem jest opowiedzenie jak ocenia dzisiejszy dzień oraz co wpłynęło na taką ocenę.
Pytania pomocnicze:
-czy w czasie drogi do szkoły stało się coś o czy chciałbyś wszystkim opowiedzieć?
-czy spotkałeś kogoś, kogo dawno nie widziałeś?
-czy widziałeś ostatnio coś dziwnego, niesamowitego?
-co ci się dzisiaj śniło w nocy?
Przepytujemy kilka osób i przechodzimy do kolejnego ćwiczenia.
ĆWICZENIE 3
Cel: lepsze poznanie siebie , umacnianie poczucia własnej wartości
Czas realizacji : 30 minut
Prowadzący wybiera jedną osobę ( Alę) ( np. dziewczynkę w okularach lub czerwonym sweterku, z kolczykami w uszach) i prosi ją o zajęcie miejsca w środku kręgu oraz zakrycie oczu opaską. Dzieci siedzące wokół tej osoby wstają zaczynają wolno chodzić np. w prawą stronę. Prowadzący wskazuje jedną osobę palcem (Jasia) Zadaniem dzieci jest podawanie między sobą piłki przy czy osoba mająca aktualnie piłkę musi podać jedną cechę charakteru Jasia. Natomiast zadaniem osoby siedzącej wewnątrz koła jest odgadniecie, o jaką osobę chodzi. Dzieci podają sobie piłkę i cały czas wymieniają nowe cechy Jasia. Jeżeli Ala odgadnie wskazaną osobę to prowadzący wyznacza kolejną osobę. Po trzech odgadniętych osobach następuje zmiana Ali na innego chętnego. Po kilku osobach pytamy dzieciaki czy dowiedziały się czegoś nowego na swój temat, czy zgadzają się ze wszystkimi cechami, które im przypisano w tracie gry.
ĆWICZENIE 4 „Ciemność widzę ciemność”
Cel: budowanie zaufania między uczestnikami zajęć, polepszanie więzi społecznej między dziećmi
Czas realizacji : 30 minut
Ćwiczenie rozpoczyna się pytaniem prowadzącego, kiedy kto ma urodziny? Dwie osoby, których daty urodzin są najbliższe prosi o podejście do drzwi oraz założenie opasek na oczy. Dwie osoby o najdalszych datach urodzin również stają obok drzwi.Reszta dzieci ustawia dwa tory przeszkód z krzeseł, plecaków, swetrów, butów. Osoby będące bez opasek prowadzą na start osoby „niewidome” i ustawiają się za nimi trzymając między swoimi ciałami piłkę tak, aby nie spadła na ziemię. Ćwiczenie polega na tym, aby jak najszybciej dostać się na metę toru przeszkód, jedyną dozwoloną drogą komunikacji są komendy „ prawo „ „ lewo „ „ prosto ” Po zakończeniu biegu następuje zmiana osób oraz modyfikacja toru przeszkód. Po pokonaniu toru przez wszystkie osoby następuje dyskusja o tym jak się czuły osoby z zawiązanymi oczami, czy było coś, co ich zdziwiło zaskoczyło w tym ćwiczeniu.
Przerwa ok. 15 minut
BLOK, 2 „ Kim będę, gdy dorosnę? „
Cele bloku 2:
-budowanie u dzieci świadomości zawodowej,
-przekazywanie wiedzy o zawodach,
-analizowanie i nauczanie jak ewoluowały niektóre zawody na przestrzeni lat
-poznawanie nowych zawodów
ĆWICZENIE 5 „ Kwaśniewski czy Deląg „ - zgadnij kim jestem?
Cel: przekazywanie wiedzy o zawodach, poznawanie nowych zawodów
Czas realizacji : 30 minut
Jedna osoba opuszcza salę i czeka za drzwiami w tym czasie pozostali uczestnicy podają nazwiska jakiś sławnych osób wykonywujących różne zawody np.: polityk, aktor, sportowiec, gwiazda muzyki. Następne wybierają jedną z tych osób np.: Paweł Deląg - aktor. Prowadzący wprowadza do pokoju osobę stojącą za drzwiami a wszyscy uczniowie rozmawiają o nie jakby była tą sławną osobą. Zadaniem osoby wprowadzonej do pokoju jest zgadniecie, o kim mowa. Po udzieleniu prawidłowej odpowiedzi osoba ta wyznacza inną osobę, która czeka poza salą i zabawa trwa dalej.
ĆWIZENIE 6 „Czas płynie wszystko się zmienia „
Cel: poznawanie jak zawody zmieniały się na przestrzeni lat, budowanie wiedzy o zawodach
Czas realizacji : 40 minut
Prowadzący prosi osoby o powstanie i stawienie się pod ścianą w kolejności od najniższego do najwyższego. Dobieramy je w pary stosując metodę 1-16, 2-15 itd. Następnie prosimy, aby każde z nich siadło naprzeciw siebie i pomyślało o jakimś zawodzie. Dzieci mówią swoje zawody, o których powiedzieli, rozdajemy każdemu uczestnikowi kartkę papieru formatu A-3 i prosimy o narysowanie od lewej dopraw ej strony pośrodku kartki linii. Teraz dajemy każdemu z nic 20 minut czasu na przedstawienie na tej linii jak ewoluował w ciągu swojego istnienia zawód, który wybrali.Po zakończeniu prac odczytujemy kilka wybranych prac i prosimy dzieci o zamienienie się kartkami ze swoi partnerami. Teraz naszym zadaniem jest przedstawienie zawodu sąsiada na odwrocie kartki Po zakończeniu analizujemy kilka prac i omawiamy szczegółowo kilka zawodów.
ĆWICZENIE 7 „ Poeta czy malarz? „
Cel: budowanie wiedzy o zawodach, poznawanie nowych zawodów
Czas realizacji : 15 minut
Ćwiczenie polega na tym, że jedna lub dwie osoby mają odgadnąć nazwisko jakiejś sławnej osoby pozostali uczestnicy uzgadniają nazwisko odgadywanej osoby i podają zgadującym pierwszą literę tego nazwiska np.:” B „ Następnie zgadujący zadaje pytanie o zawód tej osoby
-Czy to poeta? Nie to nie Baczyński
-Czy to kompozytor? Nie to nie Bethowen
Za każdym razem trzeba podać jakieś nazwisko na „b” z danej grupy zawodowej.
Po odgadnięciu, o kogo chodziło następuje dyskusja o tym, czym dany zawód się charakteryzuje, jakie trzeba mieć kwalifikacje, aby go wykonywać, czy są jakieś szczególne wymaganie, które są potrzebne, aby można było pracować w tym zawodzie.
Przerwa około 15 minut
BLOK 3 „ Jestem, jaki jestem „
Cele bloku 3:
- umacnianie poczucia własnej wartości
- nauka radzenia sobie ze stresem
- nauka akceptacji innych osób
-nauczenie dzieci jak reagować na stresowe sytuacje
- nauka jak nie poddawać się presji innych osób
ĆWICZENIE 8 „Jestem kimś „
Cel: wzmacnianie poczucia własnej wartości, uczenie akceptacji innych osób
Czas realizacji : 20 minut
Prowadzący rozdaje wśród uczestników czyste kartki 16, 2-15 i prosi ich o wpisanie na nich odpowiedzi na następujące pytania:
- jestem zdolny a dowodem na to jest.......
- moim największym osiągnięciem jest......
- koledzy i koleżanki lubią mnie za to, że.....
- moją największą zaletą jest.....
Przy czym każde dziecko nie pisze o sobie, lecz o osobie siedzącej po jego prawe stronie. Po wypisaniu tych cech wszyscy składają kartki na środek a prowadzący miesza je i każde dziecko otrzymuje jedną kartkę, którą czyta na głos. Wszyscy uczestnicy starają się zgadnąć, o kogo chodzi. Po zakończeniu ćwiczenia pytamy uczestników o to czy zgadzają się ze wszystkim, co o nich napisano a może ktoś pominął jakieś cechy istotne, o których nie wiedział. To jest czas a uzupełnienie ewentualnych braków i dyskusją nad zgodnością tych cech z tymi, które my uważamy za istotne.
ĆWICZENIE 9 „ Mur, który mówi „
CEL : nauczenie dzieci jak reagować na stres , jak nie poddawać się presji innych osób
Czas realizacji : 20 minut
Uczniowie stają w rzędach po 8 osób w każdym rzędzie stają naprzeciw siebie. Jeden rząd robi mały kro do tyłu, odstęp między osobami w tym samym rzędzie ma wynosić około 30 centymetrów. Pierwsza osoba stająca z brzegu zaczyna wchodzić do tunelu a reszta osób bije brawo i krzyczy:jesteś wspaniały, jesteś cudowny, jesteś najlepszy, jesteś świetny. Prowadzący obserwuje reakcje, zachowania osób przechodzących przez tunel oraz osób stanowiących „ ściany „ tunelu.
Po przejściu wszystkich osób następuje praca metodą burzy mózgów i zapisywanie odpowiedzi na pytania na tablicy :
jak się czułem przechodząc między tymi osobami?
co było szczególnego, co w sobie zauważyłem?
jak moje reakcje postrzegała grupa?
Przerwa około 15 minut
BLOK 4 “ Are you understand me ? - czy mnie rozumiesz ? “
Cele bloku 4:
- ćwiczenie wyobraźni uczestników
rozwijanie twórczości dzieci
uświadamianie znaczenia poznawania języków obcych
- doskonalenie komunikacji niewerbalnej
nauczenie uczestników umiejętności wczuwania się w sytuacje innych osób
uświadamianie wagi sprawnego przekazywania informacji
ĆWICZENIE 10 „Niewidomy malarz „
Cele: rozwijanie wyobraźni uczestników
Czas realizacji : 40 minut
Każde z dzieci ma w myślach pomyśleć o jakimś przedmiocie, narzędziu, roślinie. Następnie prowadzący podaje każdej osobie trzy kartki brystolu i opaskę na oczy. Tłumaczy, aby każde dziecko założyło opaskę na swoje oczy i zaczęło malować to, o czym sobie pomyślało - nie widzą na oczy nic. Kiedy ktoś kończy woła „skończyłem” wtedy prowadzący odbiera mu pracę i podaje mu następną kartkę?. Skończone prace kładzie na środku, koła, kiedy wszyscy kończą zdejmuje się opaski i stara się wydedukować, co jest na tych pracach przedstawione. Prowadzący w czasie odkładania prac na środek sali odpowiednio je koduje i wie czyja praca aktualnie jest analizowana.
ĆWICZENIE 11 „Niemowa „
Cel: uświadomienie uczestnikom roli sprawnego i dokładnego przekazywana informacji, ukazanie roli sprawnego komunikowania się w grupie
Czas realizacji : 20 minut
Wybieramy z grupy jedną osobę i prosimy ją do siebie. Wychodzimy z wybraną osobą i mówimy je by beż używania słów starała się przedstawić jakąś czynność związaną z jakimś zawodem np. : chirurga przy operacji czy robienie buta przez szewca . Zadaniem reszty grupy jest odgadnięcie co ktoś stara się im przekazać , kogo naśladuje .Powtarzamy taki konkurs kilka razy Po zakończeniu ćwiczenia pytamy dzieci :
czy kiedyś ktoś przekazał informację niedokładnie lub ją przekształcił
jakie to miało konsekwencje
jak powinna wyglądać komunikacja w dużej firmie
ĆWICZENIE 12 „ Zbłąkany turysta „
Czas realizacji : 20 minut
Cel : nauczenie uczestników umiejętności wczuwania się w sytuacje innych osób , przyjmowanie alternatywnego punktu widzenia w analizowaniu różnych sytuacji , uświadamianie wagi sprawnego przekazywania informacji
Prowadzący opisuje dzieciom pewne zdarzenie , sytuację . Mianowicie proszę sobie wyobrazić iż jesteście na wycieczce w Paryżu Zgubiliście się , nie znacie języka francuskiego . Wiecie jedynie że wasza grupa będzie za mniej więcej dwie godziny zwiedzać wierzę Eiffela . Pytamy dzieci :
- jak odnajdziecie towarzyszy wycieczki ?
- jak zapytacie o drogę ?
Zapraszamy 2 osoby aby odegrały ww. scenkę gdzie jedna z tych osób będzie turystą a druga nieświadomym Francuzem .
PODSUMOWANIE
Po zakończeniu dwunastego ćwiczenia następuje krótkie podsumowanie.
Prowadzący pyta dzieci :
- czy nauczyły się czegoś nowego ?
czy warsztaty im się podobały ?
jak się czuły podczas pracy w dniu dzisiejszym ?
czy dowiedziały się o sobie czegoś nowego ?
czy odpowiadała im taka forma pracy ?
Prowadzący dziękuje wszystkim dzieciom za czynne uczestnictwo w ćwiczeniach , mów iż znakomicie współpracowało się z nimi metodami aktywizującymi , zachęca do samodzielnego zdobywania informacji o zawodach , rynku pracy , do „spoglądania w głąb siebie „ diagnozy własnych umiejętności , podejmowania coraz to nowych wyzwań . Jeszcze raz dziękuje wszystkim uczestnikom i żegna się z nimi .