ZASADY PRAWNE w orzecznictwie Sądu Najwyższego.
Ustawa o Sądzie Najwyższym z dn. 23 listopada 2002
Zgodnie z art.1 pkt.1 ustawy, Sąd Najwyższy jest organem władzy sądowniczej powołanym do wymiaru sprawiedliwości. Jednym z podstawowych zadań SN w tym zakresie jest podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne. Art.59 stanowi, iż jeśli rozpoznając kasację lub inny środek odwoławczy SN będzie miał wątpliwości co do wykładni prawa, to może odroczyć rozpoznanie sprawy i przedstawić zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów tego Sądu. Skład siedmiu sędziów orzeka również w przypadku, gdy w orzecznictwie sądów powszechnych, wojskowych lub Sądu Najwyższego ujawnią się rozbieżności w wykładni prawa (por. art.1 pkt.1: SN ma zapewniać w ramach nadzoru zgodność z prawem oraz jednolitość orzecznictwa sądów powszechnych i wojskowych). Art. 61 §2 głosi, że w przypadku, gdy znaczenie dla praktyki sądowej lub powaga występujących wątpliwości to uzasadniają, skład siedmiu sędziów może zagadnienie prawne przedstawić składowi całej izby, a izba - składowi kilku izb, albo pełnemu składowi Sądu Najwyższego. Stąd art.61 §6 brzmi: „Uchwały pełnego składu SN, składu połączonych izb oraz składu całej izby z chwilą ich podjęcia uzyskują moc zasad prawnych. Skład siedmiu sędziów może postanowić o nadaniu uchwale mocy zasady prawnej”.
Zasady prawne są formalnie i prawnie wiążące dla wszystkich składów i izb Sądu Najwyższego. Pełnią one ważną, pozytywną rolę w orzecznictwie, gdyż warunkują jego ujednolicenie. Choć zasady prawne nie wiążą formalnie sądów powszechnych i wojskowych (nie ma przepisu, który nakładałby obowiązek orzekania zgodnie z tymi zasadami), to uchwały podejmowane przez SN oddziałują na orzecznictwo sądów niższych. Wynika to z wysokiej judykatury Sądu Najwyższego.