PODSTAWA

ZESTAW 1
1.co to są enzymy indukcyjne, konstytutywne, represyjne.

Enzymy konstytutywne- uczestniczą w najbardziej podstawowych przemianach realizowanych niezmiennie przez całe życie komórki.

Enzymy indukcyjne- są syntezowane w sposób ściśle regulowany, np. w obecności określonego substratu.

Enzymy represyjne- są katalizatorami w różnych reakcjach metabolicznych szlaków biosyntezy

2. Rodzaje orzęsienia bakterii

- Jednorzęskowe- monotrychalne ( )----

- Wiązkorzęskowe- lofotryfalne - wiązka z 1 punktu

- Dwuwiązkorzęskowe- amfitrychalne ()=====

- Dwurzęskowe z 2 stron - ditrychalne- 2 bieguny ------( )-------------

- Okołorzęskowe- perytrychalne- ośmiorniczka;) - wszędzie

3. Sposoby rozmnażania grzybów

SPOSOBY ROZMNAŻANIA U GRZYBÓW: rozmnażanie głównie przez zarodniki(powstają płciowo/bezpłciowo) na zewnątrz strzępek lub kom zarodnikotwórczych(egzospory) lub wewnątrz(endospory). Rozmnażanie bezpłciowe odbywa się przez pączkowanie, fragmentację strzępek grzybni, przez zarodniki sporangialne i zarodniki konidialne. Płciowe- połączenie 2 haploidalnych elementów płciowych: gamety, gametangia lub kom wegetatywne. Składa się na nie 2 etapy: plazmogamia(łączenie się plazmatycznej treści organów płciowych) kariogamia(łączenie się dwóch jąder).

ZESTAW 2
1. Drobnoustroje saprofityczne w przyrodzie

Są odp za obieg N, C, Fe, S. Rozkładają i mineralizują wszelką substancję org. Uwalniają do podłoża wiele prostych związków. Uczestniczą w tworzeniu i odnawianiu zw humusowych. Decydują o właściw. fiz, chem i biol gleby. Oczyszczają środowisko ze związków toksycznych(bioremediacja). Tworzą zw symbiotyczne z roślinami. Zwiększają dostępność jonów amonowych dla rośliny. Wytwarzanie licznych i różnorodnych produktów. Dezaktywacja oraz utylizacja ścieków i odpadów. Mikrobiologiczne ługowanie minerałów i zatężanie metali.

2.Replikacja (namnażanie się) wirusów

Namnażanie jest możliwe, ponieważ wirusy posiadają materiał genetyczny w postaci RNA lub DNA (nigdy oba te kw. nukleinowe nie występują jednocześnie). W namnażaniu wyróżniamy kilka etapów. Infekcja - wirus wnika do wnętrza organizmu i rozpoczyna etap adsorpcji; w którym styka się z powierzchnią atakowanej komórki i zostaje przechwycony przez receptory błonowe. Etap wnikania - polega na przenikaniu całego wirusa do wnętrza komórki. Etap replikacji - następuje uwolnienie kw. nukleinowego nukleinowego kapsydu (płaszcza białkowego chroniącego materiał genetyczny); w ten sposób wirus wchodzi w stan utajenia (eklipsy), w którym nie można stwierdzić mikroskopowo jego obecności. Etap składania (dojrzewania) - następuje, gdy w komórce gospodarza zgromadzi się dostateczna ilość zreplikowanego materiału genetycznego oraz podjednostek białkowych kapsydu. Łączą się one w dojrzałe cząstki wirusowe. Etap elucji (uwolnienia) - komórka gospodarza zostaje wyeksploatowana i ulega zniszczeniu (lizie). Dojrzałe wirusy uwalniają się i zakażają następne komórki. Namnażanie wirusa kończące się śmiercią komórki nazywa się cyklem litycznym i jest charakterystyczne dla wirusów zjadliwych. W pewnych przypadkach wirus nie powoduje śmierci gospodarza.

3. mikoryza arbuskularna.

Mikoryza arbuskularna tworzona jest przez grzyby rzędu Glomales z trawami, większością roślin uprawnych, drzewami i krzewami (wiązy, klony, motylkowate). Struktury strzępkowe (hyfowe) rozwijają się pomiędzy komórkami gospodarza, tworząc wypełnione materiałem zapasowym rozdęcia - tzw. wehikule. We wnętrzu komórek korowych korzeni, produkowane są silnie rozgałęzione struktury zwane arbuskulami.

ZESTAW 3
1. Co ta są i gdzie występuje: konidium, bazydiospora i askogonium.

Konidium(zarodnik, konidiospor)- struktura rozmnażania bezpłciowego, która powstaje zewnętrznie z boku lub na szczycie strzępki lub konidioforu. Rozwój konidiów może zachodzić na wiele sposobów, co zastało wykorzystane w systematyce i identyfikacji grzybów.

Bazydiospora- zarodnik podstawkowy zarodniki wykształcane przez grzyby z gromady podstawczaków (Basidiomycota). Bazydiospory są połączone z końcami struktur zwanych podstawkami (basidium). U wielu gatunków 4 bazydiospory łączą się z jedną podstawką.

Askogonium- gametangium żeńskie, lęgnia.

2. Mikoryza arbuskularna.

Mikoryza arbuskularna tworzona jest przez grzyby rzędu Glomales z trawami, większością roślin uprawnych, drzewami i krzewami (wiązy, klony, motylkowate). Struktury strzępkowe (hyfowe) rozwijają się pomiędzy komórkami gospodarza, tworząc wypełnione materiałem zapasowym rozdęcia - tzw. wehikule. We wnętrzu komórek korowych korzeni, produkowane są silnie rozgałęzione struktury zwane arbuskulami.

3. Ściana komórkowa u gramdodatnich i gram ujemnych

„gram+”- 15-20nm; zewnętrzna warstwa zbudowana z mureiny( 60-70%masy), pod nią warstwa plastyczna składająca się z kw. Tejchojowych.

„gram- `'- 2-10nm; pomiędzy bł. cytolpazmatyczną a bł. zewnętrzną(fosfolipidy) - przestrzeń peryplazmatyczna, charakter żelu, w której jest cienka sieć mureiny i liczne białka.

ZESTAW 4
1.Niepozadane procesy technologiczne wywoływane przez drobnoustroje saprofityczne
2. Bakteriofagi- wszystko o nich.

Wirusy komórek bakteryjnych; namnażają się tylko wewnątrz żywej komórki bakteryjnej; nie mają budowy komórkowej; posiadają materiał genetyczny w postaci pojedynczej spirali DNA lub RNA albo podwójnej spirali DNA otoczonej kapsydem. Kształty: ikosaedralny, nitkowaty i złożony( główka, ogonek z płytką ogonka + 4 receptory, kolce, kołnierz)

3 Ektomikoryza

Strzępki grzyba wnikają międzykomórkowo z opilśni do miękiszu korowego(azdoendodermy). Część grzybni, która wniknęła do korzenia tworzy sploty strzępek tzw. sieć Hartiga. Najczęściej u iglastych.

WŁAŚCIWOŚCI I FUNKCJE:

1)zwiększa dostarczanie roślinom składniki pokarmowe(2-3 krotnie)

2)uruchamianie trudno dostępnego fosforu

3) powiększanie powierzchni chłonnej korzeni

4)dostęp soli mineralnych z dalszych odległości

5)możliwość magazynowania substancji pokarmowych

6) zaopatrywanie roślin w wodę

7) przedłużanie życia kory pierwotnej korzenia

8)ochrona roślin przed patogenami(poprawa kondycji rośliny; wydzielanie antybiotyków do gleby; działa antagonistycznie na patogeny glebowe)

ZESTAW 5
1. drobnoustroje chorobotwórcze

Escherichia coli- zapalenie jelit,

Bacillus cereus- zatrucia,

Clostridium botulinum- jad kiełbasiany,

Clostridium perfringens- laseczka zgorzeli gazowej,

Salmonella enteritidis- salmonelloza,

Borelia burgdorferi- borelioza,

Vibrio cholerae- przecinkowiec cholery,

Shigella dysenteriae- czerwonka,

Yersinia pestis- pałeczka dżumy.

2. prototrofy i auksotrofy

Oligotrofy- org. bytujące w środowiskach ubogich( powietrze zawierające pewne ilości amoniaku)

Autotrofy- wykorzystują energię świetlną i chemiczną. proces odżywiania się CO2 z wykorzystaniem energii świetlnej to fotosynteza a z użyciem en. chemicznej- chemosynteza-bakterie

Heterotrofy- źródłem organizmy odżywiające się cudzożywnie. Nie potrafią wyprodukować materii organicznej z nieorganicznej i muszą ją pobierać ze środowiska.

Prototrofy- bakterie syntezujące wszystkie wymagane do życia substancje z prostych, podstawowych skł.

Auksotrofy- bakterie, które przystosowały się do życia w środowisku bogatym w składniki pokarmowe i wymagają one dostarczenia im dodatkowych skł. wzrostowych: witamin, aminokwasów, zasad azotowych

3. rozmnazanie płciowe Basidomycetes

Proces płciowy:

Blaszka- masa zbitej grzybni, po obu stronach hymenium podstawkowe z zarodnikami - 4 haploidalne, 2+/2-

Zarodniki kiełkują- grzybnia - 2 rodzaje, n.

Łączenie się strzępek dwóch typów grzybni- zrastają się, każda komórka tej powstałej grzybni ma 2 haploidalne jądra. Zawsze są blisko siebie, dzielą się też przy podziale, trzymają się razem = dikarion, grzybnia dikariotyczna.

Tworzenie sprzążek - schemat.

Jak jest wuchtę grzybni- wytwarza owocnie.

Na wykształconych blaszkach - ostatni etap procesu płciowego - w komórkach podstawkotwórczych - fuzja dwóch jąder, po czym podział mejotyczny - powstają 4 haploidalne jądra - zwieńczenie procesu płciowego.

Wytworzenie bazydiospor - odrzucenie dojrzałych bazydiospor.

Rozciągnięty w czasie proces płciowy - ważna cecha!

ZESTAW 6
1.ektomikoryza

Strzępki grzyba wnikają międzykomórkowo z opilśni do miękiszu korowego(azdoendodermy). Część grzybni, która wniknęła do korzenia tworzy sploty strzępek tzw. sieć Hartiga. Najczęściej u iglastych.

2. organozizmy saproteowiczenie niepożądane

3. bakteriofagi ( budowa ,działanie , infekcja )

Wirusy komórek bakteryjnych; namnażają się tylko wewnątrz żywej komórki bakteryjnej; nie mają budowy komórkowej; posiadają materiał genetyczny w postaci pojedynczej spirali DNA lub RNA albo podwójnej spirali DNA otoczonej kapsydem. Kształty: ikosaedralny, nitkowaty i złożony( główka, ogonek z płytką ogonka + 4 receptory, kolce, kołnierz) + namnażanie bakterii :D

ZESTAW 7
1. Wymień metody wykrywania i identyfikacji wirusów

metoda serologiczna-z wykorzystaniem właściwości antygenowych przy użyciu przeciwciał; przeciwciała łączą się tylko z białkiem wirusa

test Elisa- technika umożliwia wykrycie niewielkiej ilości wirusa, najbardziej przydatna, używana powszechnie, jest to najbardziej czuły test serologiczny

metoda mikroskopii elektronowej- pozwala na określenie kształtu i wymiarów wirusa, wymaga drogiego sprzętu i jest pracochłonna

technika dyfrakcji promieni X- umożliwia badanie ultrastruktury wirusa

metoda hybrydyzacji z sądami molekularnymi- w tej metodzie analizuje się budowę kwasów nukleinowych; polega na wychwytywaniu przez kwas nukleinowy wirusa komplementarnego sondą molekularną

metoda biologiczna( roślin wskaźnikowych)- polega na użyciu roślin reagujących na określonego wirusa specyficznymi objawami chorobowymi.

2.charakterystyka Grzybów

Heterotrofy ( nie fotosyntetyzują); wspólnie z bakteriami degradują mat. org. i uczestniczą w obiegu pierwiastków w przyrodzie; występują w różnych środowiskach; mogą rozwijać się w temp. od <0 do 60 st.C; w warunkach tlenowych i beztlenowych; przy pH 2-8,5; optymalny wzrost w środowisku kwaśnym. Podstawową jednostką komórkową większości grzybów jest strzępka. Znamy 80 tyś. z puli 1,5mln.

3. Urzęsienie bakterii

Rzęski występują tylko u bakterii o kształcie cylindrycznym: pałeczek, laseczek. przecinkowców, śrubowców. Liczba rzęsek u 1 bak. od 1 do 100. Dzieli się na 3 części: nić, haczyk, ciałko podstawowe. Różna długość, zbudowane z flagelliny, zakotwiczone w błonie cytoplazm

- Jednorzęskowe- monotrychalne ( )----

- Wiązkorzęskowe- lofotryfalne - wiązka z 1 punktu

- Dwuwiązkorzęskowe- amfitrychalne ()=====

- Dwurzęskowe z 2 stron - ditrychalne- 2 bieguny ------( )-------------

- Okołorzęskowe- perytrychalne- ośmiorniczka;) - wszędzie

ZESTAW 8
1.Drobnoustroje saprotroficzne wykorzystywane w przemyśle
2.Charakterystyka eukaryota

Organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariotów. Jądro komórkowe odgraniczone jest od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową.

W zależności od ujęcia systematycznego jądrowce są traktowane jako domena, królestwo, nadkrólestwo, lub cesarstwo. Najpopularniejszą z tych kategorii systematycznych jest obecnie domena. Do eukariotów zalicza się wszystkie organizmy komórkowe, z wyjątkiem bakterii i archeowców, a więc prokariotów. Materiał genetyczny występuje tu w postaci wielu skupionych w jądrze chromosomów. Są to liniowe fragmenty DNA związanego z licznymi białkami, które chronią go, powielają i precyzyjnie sterują ekspresją. Komórki eukariotyczne posiadają wiele organelli: rybosomy, chromosomy, retikulum endoplazmatyczne wraz z błoną jądrową oraz mitochondria i plastydy (np. chloroplasty).

3.Wymień i opisz metody wykrywania i identyfikacji wirusów.

metoda serologiczna-z wykorzystaniem właściwości antygenowych przy użyciu przeciwciał; przeciwciała łączą się tylko z białkiem wirusa

test Elisa- technika umożliwia wykrycie niewielkiej ilości wirusa, najbardziej przydatna, używana powszechnie, jest to najbardziej czuły test serologiczny

metoda mikroskopii elektronowej- pozwala na określenie kształtu i wymiarów wirusa, wymaga drogiego sprzętu i jest pracochłonna

technika dyfrakcji promieni X- umożliwia badanie ultrastruktury wirusa

metoda hybrydyzacji z sądami molekularnymi- w tej metodzie analizuje się budowę kwasów nukleinowych; polega na wychwytywaniu przez kwas nukleinowy wirusa komplementarnego sondą molekularną

metoda biologiczna( roślin wskaźnikowych)- polega na użyciu roślin reagujących na określonego wirusa specyficznymi objawami chorobowymi.

ZESTAW 9
1. IV kategorie bakterii z przykładami

gram- właściwe: agrobacterium, pseudomonas, xanthomonas

gram+ właściwe: bacillus, clavibacter, strepotomyces

bak. bez ściany komórkowej: mollicutes

archebakterie: crenarchaeota, euryarchaeota, korarchaeota, nanoarchaeota

2. Przenoszenie wirusów z rośliny na roślinę

Biernie: mechanicznie(rany, uszkodzenia-zabiegi pielęgnacyjne),; przeniesienie z pyłkiem(przenika do zalążni potem do zarodka); w glebie(zrosty korzeni, nicienie, grzyby, owady)

Przez wektory-owady z kłująco-ssącym aparatem gębowym(mszyce): sposób nietrwały-mszyca przenosi wirusa na kłujce na inną roślinę

sposób trwały- wirusy krążą w ustroju mszycy, przedostają się do hemolimfy i kłujki. mszyca zaraża przez całe życie.

3. Charakterystyka grzybów mitosporowych

Obejmują grzyby tworzące grzybnię komór., ze ścianami poprzecznymi. W ścianie chityna i glukan. Brak rozmn płciowego. Zar. bezpłciowe- konidia, przetrwalnikowe- chlamydospory lub brak. Do tej grupy należą wszystkie stadia niedoskonałe grzybów i gat, u których nie jest znane stadium płciowe(doskonałe). B. liczna grupa grzybów. Wiele należy do patogenów roślin. Obejmuje liczne saprotrofy rozkładające materię organiczną w glebie, w wodzie i na roślinach. Mogą rozwijać się na materiałach budowlanych. wykorz w przemyśle spoż i farmaceutycznym.

---