Konspekt lekcji języka polskiego dla klasy V szkoły podstawowej.
Temat: Poznajemy utwór Juliana Tuwima pod tytułem „Deszczyk”.
Cele:
Cel ogólny:
Uczeń wie, czym jest uosobienie.
Cele szczegółowe:
*dotyczące wiedzy:
1) Uczeń poznaje definicję uosobienia.
2) Uczeń poszerza słownictwo czynne - poznaje wiele wyrazów bliskoznacznych słowa deszczyk
*dotyczące umiejętności:
1) Uczeń rozpoznaje uosobienie w utworze.
2) Uczeń określa funkcję uosobienia w wierszu.
3) Uczeń rysuje przedmiot martwy wykonujący czynność właściwą ludziom.
Metody: heureza, metoda problemowa, rozmowa wstępna.
Formy organizacji pracy: praca indywidualna, praca w grupach.
Środki dydaktyczne: podręcznik „Między nami” do klasy V.
Faza: |
Czynności nauczyciela: |
Czynności ucznia: |
Uwagi: |
Faza wstępna. |
Wykonanie czynności organizacyjnych - witam się z uczniami, sprawdzam obecność. Zapisuję temat na tablicy.
Mówię, że zgodnie z tematem będziemy dzisiaj rozmawiać o wierszu Juliana Tuwima. Pytam uczniów, czy znają tego autora.
|
Uczniowie przepisują temat do zeszytów.
Uczniowie omawiali wiele utworów Tuwima, które bardzo im się podobały, ze względu na tematykę, język, rymy występujące w wierszach i łatwość w zrozumieniu. Wymieniają kilka tytułów wierszy, które poznali. Niektórzy znają jakiś wiersz Tuwima na pamięć. |
|
Faza właściwa. |
Wzorcowo czytam treść wiersza uczniom. Ich zadaniem jest słuchanie i podkreślanie określeń tytułowego deszczyku.
Pytam uczniów, jakie określenia znaleźli.
Mówię uczniom, że większość określeń jest użytych, jako przenośnia, metafora. Pytam, czy pamiętają, jaki to środek poetycki.
Następnie proszę, by uczniowie jeszcze raz, po cichu przeczytali wiersz, ołówkiem podkreślając czynności jakie wykonuje deszczyk.
Proszę, by zgłaszający się uczniowie zapisali na tablicy odpowiednie czasowniki.
Proszę uczniów, byśmy na tablicy, kolorową kredą podkreślili te czynności, których NIE MOŻE wykonywać deszcz.
Pytam, dlaczego.
Mówię uczniom, że to właśnie jest uosobienie, czyli rodzaj metafory. Wspólnie tworzymy definicję, którą zapisujemy na tablicy, na narysowanym parasolu.
Pobudzanie inwencji - Proszę, by każdy z uczniów narysował w swoim zeszycie deszczyk wykonujący jakąś „ludzką” czynność. |
Uczniowie wykonują polecenie nauczyciela.
Uczniowie wymieniają m.in. miliony wilgotnych muszek, dżdżu, kapuśniaczek, fruwające kropki, kapanina biedna…
METAFORA -Językowy środek stylistyczny, w którym obce znaczeniowo wyrazy są ze sobą składniowo zestawione, tworząc związek frazeologiczny o innym znaczeniu niż dosłowny sens wyrazów.
Uczniowie wykonują polecenie.
Czynności deszczu: Sypie się, skacze, jest wesoły, bębnić, nie potrafi, chciały być dorosłym, rozpluskać, dziobać, marzy, pusząc się, jeździ.
Uczniowie podkreślają prawie wszystkie czasowniki.
Uczniowie odpowiadają, że np. nie może skakać, bo nie posiada nóg, nie może dziobać, bo nie ma dzioba, nie może bębnić, ani marzyć, ponieważ są to czynności właściwe OSOBOM, a nie zjawiskom, czy rzeczom.
UOSOBIENIE - nadanie cech ludzkich rzeczom, zjawiskom, lub zwierzętom. Częsty zabieg w poezji działający na wyobraźnię odbiorcy.
Uczniowie rysują. |
|
Faza końcowa. |
Zgadywanka - zadaniem uczniów jest powiedzenie, jakie cechy przypisuje się wymienionym zwierzętom:
paw, lis, mrówka, sowa, osioł, zając, baranek, cielę, koza.
Zadanie domowe: Ułóż krótki dialog pomiędzy dwoma, wybranymi zjawiskami przyrody. |
Dumny paw, chytry/ sprytny lis, pracowita mrówka (…)
Uczniowie przepisują treść zadania. |
|