Najważniejsze daty POLSKA

18.01.1919 - konferencja pokojowa w Paryżu

28.06.1919 - traktat wersalski (wielkopolska, pom.gdańskie, plebiscyty: W-M, Powiśle)

30.09.1938 - układ monachijski

23.08.1939 - pakt Ribbentrop - Mołotow

19.10.1918 - Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego (lokalny polski rząd)

28.10.1918 - Polska Komisja Likwidacyjna w Galicji Zachodniej (Kraków)

10,11,14. 11. 1918 - Piłsudski przejmuje władzę

16.12.1918 - utworzenie Komunistycznej Partii Robotniczej Polski KPRP

22.11.1918 - Piłsudski Tymczasowym Naczelnikiem Państwa

27.12.1918 - 16.02.1919 - Powstanie Wielkopolskie (Taczak, Dowbor-Muśnicki, Trewir)

16.08.1919, 20.08.1920, 3.05.1921 - powstania Śląskie

20.03.1921- plebiscyt na Górnym Śląsku (Niemcy wygrali - złe zasady plebiscytu)

26.01.1919 - wybory do sejmu ustawodawczego (Paderewski, Wojciech Trąmczyński, NP: Piłsudski)

10.02.1919 - otwarcie obrad sejmu ustawodawczego

20.02.1919 - Mała Konstytucja

11.07.1920 - plebiscyt na Powiślu, Warmii i Mazurach

9.10.1920 - zajęcie Wilna przez gen. Żeligowskiego (bunt na rozkaz)

17.03.1921 - Konstytucja Marcowa

1919-1921 - wojna polsko-bolszewicka (nie wypowiedziała jej żadna ze stron!)

12-15.08.1920 - bitwa warszawska (Piłsudski, Rozwadowski, Piskor, Regulski)

18.03.1921 - traktat ryski (granica wschodnia: Dźwina-zbrucz, cz. Białorusi i Ukrainy, odzyskanie dzieł sztuki bez kasy, rozwiązanie sojuszy antyrosyjskich „ja was panowie bardzo przepraszam” Piłsudski)

2.03.1922 - włączenie Litwy Środkowej do Polski

17.05.1923 - pierwszy rząd Chjeno-Piasta, reformy Grabskiego (BP, denominacja, reforma rolna, konkordat)

29.04.1924 - wprowadzenie waluty: złoty polski

1925 - 34 - wojna celna z Niemcami

12-15.05.1926 - przewrocik majowy

11, 12, 14. 05.1926 - dochodzenie Piłsudskiego do pełni władzy (31.05 Mościcki prezydentem)

2.08.1926 - nowela sierpniowa (prezydent może rozw. parlament, wyd.dekrety, GISZ)

1926 - OWP (Roman Dmowski)

1928 - 35 - BBWR (Walery Sławek)

1929- Centrolew (PSL Piast, PSL Wyzwolenie, ChD, PPS, SCh, NPR)

16.11.1930 - przedterminowe wybory do sejmu ( wybory brzeskie )

1931 - Stronnictwo Ludowe Mikołajczyka

26.10.1931 - 31.01.1932 - proces brzeski przywódców Centrolewu

25.07.1932 - układ o nieagresji z ZSRR

26.01.1934 - układ o niestosowaniu przemocy między Polską a Niemcami

1934 - ONR - (ABC Rossmana, ONR Falanga Piaseckiego)

1936 - OZN (Adam Koc 21.02.37 ogłosił, ale pomysł Mościckiego i Śmigłego)

23.04.1935 - Konstytucja Kwietniowa

1-7.09.1939 - Westerplatte (Henryk Sucharski)

9-22. 09. 1939 - bitwa nad Bzurą (Tadeusz Kutrzeba)

17.09.1939 - atak ZSRR na Polskę i ucieczka rządu RP do Rumunii

1-28.09.1939 - obrona Warszawy (Czuma, Rómmel, Starzyński)

2-5.10.1039 - Kock (Franciszek Kleeberg)

27.09.1939 - utworzenie Służby Zwycięstwu Polski Michał Karaszewicz-Tokarzewski i Szarych Szeregów

30.09.1939 - powstanie polskiego rządu na emigracji

13.11.1939 - powstaje Związek Walki Zbrojnej z rozkazu NW Sikorskiego kom. gł. K.Sosnkowski `Józef Godziemba' Grot Niemcy, Karaszewicz ZSRR

26.10.1939 - utworzenie Generalnego Gubernatorstwa (woj.kieleckie, lubelskie, krakowskie,cz.warszawskiego z W, łódzkiego, lwowskiego, po 41: lwowskie, Stanisławskie, tarnopolskie)

24.02.1940 - powstanie PKP Polityczny Komitet Porozumiewawczy K. Pużak PPS

03.1943 - PKP KRP Krajowa Rezydencja Polityczna 9.01.1944 RJN K. Pużak

20.09.1942 - powstanie Narodowych Sił Zbrojnych kom. Ignacy Oziewicz `Czesław'

5.01.1942 - powstanie PPR Polskiej Partii Robotniczej i Gwardii Ludowej

22.01.1943 - Kedyw z rozkazu Grota (Związek Odwetu, Wachlarz, Cichociemni, Grupy Szturmowe Szarych Szeregów)

18.05.1944 - Monte Cassino 2.Korpus Polski Andersa

19.04-16.05.1943 -powstanie w getcie warszawskim (ŻOB Mordechaj Anielewicz, ŻZW Marek Edelman)

30.07.1941 - 25.04.1943 - układ Sikorski-Majski (nawiązanie stosunków dyplomatycznych, współpraca przeciw hitlerowcom, utworzenie polskiej armii w ZSRR, amnestia, anulowanie Ribb-Mołotow)

4.07.1943 - Sikorski ginie w wypadku lotniczym nad Gibraltarem

14.02.42-30.06.43-ZWZAK Stefan Rowecki Grot

30.06.43-2.10.44- Tadeusz Komorowski Bór

2.10.44-19.01.45 - Leopold Okulicki Niedźwiadek

31.12.1943 - KRN Bierut „Tomasz” (Armia Ludowa: Michał Żymierski Rola)

21.07.1944 - PKWN Osóbka-Morawski, LWP, Polska Lubelska, reforma rolna

22.07.1944 - Manifest Lipcowy PKWN (ustanawiał Krajową Radę Narodową jako jedyne legalne źródło władzy i delegalizował rząd londyński, zapowiadał utworzenie Milicji Obywatelskiej i ukaranie zbrodniarzy hitlerowskich, nacjonalizację ziemi i przemysłu, bezpłatne nauczanie, repatriację Polaków pozostałych na obczyźnie)

6.09.1944 - reforma rolna PKWN pow. 100 ha parcelacja

31.12.1944 - PKWNRząd Tymczasowy RP Osóbka-Morawski premierem PPR, PPS, SL, SD)

1.08.-2.10.44 - powstanie warszawskie Antoni Chruściel Monter

27.03.1945 - wyłapanie podziemia Iwanow i jego słowo honoru radzieckiego oficera

21.06.1945 - wyrok w procesie 16stu

28.06.1945 - Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (Osóbka-Morawski, Gomułka, Mikołajczyk)

22.07.1945 - delegalizacja PSL

2.09.1945 - powstanie Win Wolność i Niezawisłość

12.09.1945 - uznanie konkordatu za nieobowiązujący

16.11.1945 - powstaje Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym

1945 - 48 - Centralny Urząd Planowania Czesław Bobrowski

3.01.1946 - ustawa KRN o nacjonalizacji przemysłu

21.02.1946 - powstanie ORMO Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej

4.07.1946 - pogrom kielecki

30.06.1946 - Referendum Ludowe 3xTAK PPR

19.01.1947 - wybory do sejmu ustawodawczego (wygrała PPR sfałszowali)

19.02.1947 - Mała Konstytucja (Rada Państwa, demokracja ludowa)

24.04.1947 - początek akcji `Wisła'

1947 - 49 - plan 3-letni

15.12.1948 -89 - PZPR (PPS+PPR) Bierut, Berman(ideologia), Minc(gospodarka)

1.01.1949 - początek tworzenia PGRów

25.01.1949 - 28.06.1991 - RWPG (ZSRR, Polska, Węgry, Bułgaria, Rumunia, Czechosłowacja, Albania, NRD)

1950-55 - plan 6-letni

1951 - powstanie Polskiej Akademii Nauk ( z PA Umiejętności)

3.05.1952 - 30.06.1994 - działalność Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Jan Nowak - Jeziorański

22.07.1952 - Konstytucja PRL-u (nazwa: PRL, jednolita władza państwowa, likwidacja prezydenta)

8.05.1953 - „Non possumus” ( „nie możemy” autorstwa Wyszyńskiego)

25.09.1953 - Stefan Wyszyński skazany na 12 (przesiedział 3)

7.12.1954 - utworzenie MSW i Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego (Stanisław Radkiewicz)

12.03.1956 - śmierć Bieruta - koniec stalinizmu w Polsce

28.06.1956 - poznański czerwiec (zmiana org. Pracy, płac i oddanie podatku)

29.11.1956 - Utworzenie Frontu Jedności Narodu

20.01.1957 - wybory bez skreśleń (FRN, Cyrankiewicz)

1957 - zawieszenie tygodnika „Po prostu”

14 - 23. 07.1959 - wizyta Chruszczowa w PRL

14.03.1964 - List 34 - intelektualistów w sprawie ograniczenia cenzury

1965 - orędzie do biskupów niemieckich, powstaje Polski Komitet Solidarności z Narodami Afryki i Azji

8.03.1968 - demonstracje UW pod pomnikiem Mickiewicza zdjęte dziady reż. Dejmka

7.12.1970 - układ Cyrankiewicz - Brandt (RFN respektowanie granic, stosunki dyplomatyczne)

14.-17.12.1970 - podwyżka żarcia strajki

25.01.1971 - Gierek w Gdańsku „Pomożecie?”

1973 - 10-latka w polskim szkolnictwie, powstaje Federacja Socjalistycznych Związków Młodzieży (do 1981)

1975 - reforma administracyjna utworzenie 49 województw zamiast 17

1976 - nowelizacja konstytucji (socjalizm, PZPR przewodnia siłą narodu, przyjaźń PRL z ZSRR)

24.06.1976 - Radom Ursus Płock mięcho, ZOMO Gierka

23.09.1976 - KOR

1977 - ROPCiO, SKS

1978 - WZZ, Towarzystwo Kursów Naukowych

1979 - RMP Aleksandra Halla, KPN Leszka Moczulskiego

16.10.1978 - Wojtyła papieżem

2-10. 06. 1979 - pierwsza wizyta papieża w Polsce

4.09.1980 - powstaje Związek Zawodowy `Mazowsze'

14, 16, 31.08. strajki i porozumienie SG (MKS, 21.postulatów)

10.11.1980 - NSZZ Solidarność

5.12.1980 - Breżniew chciał zaatakować PRL

8.09.1981 - przesłanie dla ludzi pracy Europy Wschodniej Jan Lityński napisał, Wałęsa przeczytał

13.05.1981 - zamach na papieża Mehmed Ali Agca

28.05.1981 - Wyszyński umiera, Glemp przejmuje

12/13.12.1981 - 22.07.1983 - stan wojenny w PRL, WRON

16.12.1981 - interwencja milicji w kopalni `Wujek'

16-23.06.1983 - II pielgrzymka papieża do PRL

1983 - Wałęsa otrzymuje Nagrodę Nobla

19.10.1084 - Jerzy Popiełuszko zamordowany

1985 - powstaje ruch `Wolność i Pokój' J.M.Rokita członek

26.04.1986 - awaria Czarnobyla

30.09.1986 - powołanie Tymczasowej rady NSZZ Solidarność przez Wałęsę

16.09.1988 - rozmowy Wałęsy i Kiszczaka w Magdalence

6.02.-5.04.1989 - obrady okrągłego stołu (Pałac Namiestnikowski)

4.06.1989 - pierwsze wybory po Okrągłym Stole (Jaruzelski, Kiszczak)

24.08.1989 - Mazowiecki premierem (Kiszczak nie stworzył rządu)

2.04.1997 - nowa Konstytucja RP

2.04.2005 - śmierć Jana Pawła II

Najważniejsze daty ŚWIAT

1918-33 - Republika Weimarska, potem III Rzesza

1934-30.04.1945 - Hitler Fuhrerem

30.12.1922 - 8.12.1991 - ZSRR

9.04.1940 - atak Niemiec na Norwegię i Danię

10.05.1940 - atak Niemiec na Francję

22.06.1940 - Campiegne - zawieszenie broni Francja - Niemcy

8.08.-31.10.1940 - bitwa o Anglię

1940-43 - bitwa o Atlantyk i Afrykę

22.06.1941 - atak Niemiec na ZSRR

6.12.1941 - bitwa pod Moskwą

19.11.1942 - bitwa pod Stalingradem

5.07.1943 - bitwa pod Kurskiem (największa pancerna w dziejach)

7.12.1941 - atak na Pearl Harbor

4-6.06.1942 - bitwa o Midway

14.08. 1941 - Karta Atlantycka (Prince of Wales, Roosevelt i Churchill)

1.01.1942 - Deklaracja Narodów Zjednoczonych (51 państw, ZSRR z zastrzeżeniem)

6.06.1944 - Overlord 1.dyw.pancerna Maczka

8.05.1945 - akt kapitulacji Niemiec Wilhelm Keitel

6.08, 9.08. 1945 - Hiroszima, Nagasaki

2.09.1945 - Missouri, akt kapitulacji Japonii MacArthur, Shigemitsu

12.03.1947 - doktryna powstrzymywania Trumana

26.06.1945 - Karta Narodów Zjednoczonych

24.10.1945 - Powstanie ONZ - pierwsze obrady ONZ NY

5.06.1947 - plan Marshalla ( Trumana)

24.06.1948- 12.05.1949 - Kryzys Berliński (remont Stalina, „drugiego Monachium nie będzie”)

4.04.1949 - utworzenie NATO

25.06.1950 -1953 - konflikt koreański (Kim Ir Sen, MacArthur)

5.03.1946 - 1975 - zimna wojna

29.10.1956 - 7.11.1956 - kryzys sueski

1955-91- układ warszawski (ZSRR, PRL, NRD, Czechosłowacja, Węgry, Bułgaria, Rumunia, Albania 68)

13.08.1961 - 9.11.1989 - kryzys berliński (mur by uchronić NRD przed faszystami z zachodu)

22.10.1962 - blokada morska Kuby (Fidel Castro Ruz, Chruszczow, Kennedy)

1965-73 - wojna w Wietnamie (Johnson, Nixon ,Ford)

1968 - praska wiosna Dubcek

12.09.1990-Moskwa- konferencja pokojowa: FORMALNY koniec II wojny świtowej

3.10.1990 - Zjednoczenie Niemiec

8.12.1991 - Białowieża - rozpad ZSRR

1975 - akt końcowy KBWE

5.05.1949 - powstanie Rady Europy - Strasburg

Europejski Trybunał Praw Człowieka - Strasburg

1946 - Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze

28.06.1919-1946 - Liga Narodów - Genewa

7.02.1992 - Maastricht w Holandii

1997- traktat amsterdamski powstał

2000 - traktat nicejski powstał

18.04.1951 - EWWiS powstała

25.03.1957 - traktat paryski: EWG, EWEA

28.11-1.12.1943 - Teheran (Europa podzielona na strefy wpływów, Francja miejscem desantu, Austria niepodległa, Polska na Odrze i linii Curzona)

4-11.02.1945 - Jałta (podział Niemiec na 4 strefy okupacyjne, 20mld dolarów reparacji wojennych Niemiec, decyzja o ukaraniu niemieckich zbrodniarzy)

17.07-2.08.1945 - Poczdam (granica zachodnia Polski to linia Odra-Nysa Łużycka, oddano nam część Prus wschodnich i obszar Wolnego Miasta Gdańsk)

Sekretarki:

1.Bolesław Bierut (22.12.1948 - 12.03. 1956)

2.Edward Ochab (20 .03. 1956 - 21 .10. 1956)

3.Władysław Gomułka (21 .10. 1956 - 20 .12. 1970)

4.Edward Gierek (20 .12. 1970 - 6 .09. 1980)

5.Stanisław Kania (6 .09. 1980 - 18 .10. 1981)

6.Wojciech Jaruzelski (18 .10. 1981 - 29 .07. 1989)

7.Mieczysław Rakowski (29 .07. 1989 - 29 .01. 1990)

Prezydenci:

Gabriel Narutowicz (11-16.12.1922)

Stanisław Wojciechowski (22.12.1922-14.05.1926)

Ignacy Mościcki (4.06.1926-30.09.1939)

Władysław Raczkiewicz (30.09.1939-6.06.1947)

Bolesław Bierut (5.02.1947-22.07.1952)

Wojciech Jaruzelski (19.07.1989-31.12.1989)

1.01.1990 - 21-12.1990)

Lech Wałęsa (22.12.1990 - 22.12.1995)

Aleksander Kwaśniewski (23.12.1995 - 22.12.2005)

---