Ratownictwo Med. W3 19.10.04r.

„Utrata przytomności”

Najczęstsze przyczyny:

• urazy głowy,

• niedotlenienie mózgu,

• hipoglikemia,

• zatrucia,

• działanie prądu elektrycznego,

• udar mózgu,

• nadmierne ochłodzenie,

• działanie wysokiej temp.

Uraz głowy

• 30-50% zgonów jest związana z urazami głowy,

• 35% urazów głowy przebiega z utratą przytomności.

Patologia urazu głowy

• brak przytomności:

- uszkodzenie warstwy korowej,

- uszkodzenie ukł. siateczkowatego.

• wzmożone ICP:

- krwiak,

- obrzęk.

Objawy wklinowania mózgu

- nierówność źrenic,

- zaburzenia świadomości, aż do śpiączki,

- HTA,

- bradykardia,

- zwolnienie lub zatrzymanie akcji oddechowej,

- zgon.

Obraz kliniczny obrażeń mózgu

• rozległe uszkodzenie:

- wstrząśnienie:

∗ natychmiast po urazie przejściowa utrata świadomości,

∗ najczęściej nie daje trwałych następstw.

- rozległe uszkodzenie aksonalne:

∗ następstwo przerwania i pękania włókien nerwowych,

∗ śpiączka bez obecności uszkodzeń ogniskowych,

• śmiertelność 35-50%.

• uszkodzenie ogniskowe:

- krwawienie podpajęcze ok.. 70%:

∗ obecność krwi w płynie m-rdz,

∗ fotofobia, bół głowy.

- krwawienie podtwardówkowe ok.. 30%:

∗ ubytki neurologiczne.

- krwawienie nadtwardówkowe ok.1%:

∗ utrata przytomności → okres przejaśnienia → zapaść

Badanie chorego po urazie głowy

1. standardowe badanie ABCD

2. szerokość i równość źrenic

3. ocenić inne komponenty urazu

(leki, inne choroby)

4. ocenić możliwość obrażeń kręgosłupa

Pomoc przedmedyczna u chorego po urazie głowy

1. standardowe badanie ABCD

2. płynoterapia

3. hiperwentylacja tlenem

4. obniżenie ICP → mannitol, Furosemid

5. leczenie napadów padaczkowych → fenytoina, benzodiazepiny

Niedotlenienie

• duszenie,

• wstrząs,

• zatrucia,

• tonięcie,

• spadek przepływu krwi przez mózg.

Pomoc przedszpitalna:

1. tlenoterapia

2. standardowe postępowania ABCD

3. leczenie przyczynowe

Hipoglikemia

• najczęściej efekt działania insuliny,

• choroby nadnerczy, przysadki mózgowej, tarczycy lub wątroby,

• doustne leki p/ cukrzycowe, salicylany, sulfonamidy i niektóre leki p/ depresyjne,

• spożycie alkoholu,

• głodzenie,

• zakażenie przebiegające z biegunką, wymiotami, gorączką.

Pomoc przedszpitalna:

1. ABCD

2. podać 1 amp. 50% glukozy i.v w Bogusie

3. alkoholicy → tiamina (100 mg i.v) + glukoza

4. jeżeli droga iv niemożliwa → glukagon (0,5 - 2 mg) im lub sc

5. wlew 5 lub 10% glukozy w kroplówce

Udar mózgu

→ W 1

Utrata przytomności z gorąca

1. porażenie słoneczne,

2. „omdlenie z gorąca”,

3. udar cieplny.

Porażenie słoneczne

- szczególnie zagrożone są dzieci i osoby starsze,

- możliwe jednoczesne poparzenia słoneczne.

Objawy:

• niepokój,

• zaczerwienienie twarzy,

• ból głowy,

• wymioty,

• drgawki,

• utrata przytomnośći.

Pomoc przedszpitalna:

1. przenieść chorego do cienia

2. rozebrać

3. położyć zimny okład na głowę

4. podać do picia chłodne napoje, lekko osolone

5. można podać nlpz (które ↓ temp. ciała)

6. obserwować

Omdlenie z gorąca

- skutek rozszerzenia naczyń krwionośnych, co prowadzi do względnej hipowolemii,

- odwodnienie predysponuje do omdleń cieplnych,

- częste u osób w podeszłym wieku i dzieci,

- nieprzystosowanie do upału.

Pomoc przedszpitalna:

1. ułożyć w pozycji p/ wstrząsowej

2. podać płyny (po lub/i iv)

3. delikatnie ochłodzić (uwaga na przeziębienia)

4. obserwować

5. wykluczyć inne przyczyny omdlenia

Udar cieplny

- stan nagłego zagrożenia życia, często kończy się śmiercią,

- niewydolny mózgowy ośrodek termoregulacji,

- wysoka gorączka (> = 40^o C),

- objawy neurologiczne, możliwy obrzęk mózgu,

- możliwe następcze uszkodzenie wieloukładowe organizmu,

- NIE WYSTĘPUJE POCENIE SIĘ!!!!!!.

Objawy:

• dezorientacja,

• senność,

• zaburzenia psychiczne,

• objawy uszkodzenia oun,

• utrata przytomności,

• coma,

• zgon.

Pomoc przedszpitalna:

1. natychmiastowe schłodzenie

2. leki p/gorączkowe są p/ wskazane

(mogą pogłębić uszkodzenie wątroby)

3. pakuj i jedź

4. leczenie objawowe

Drgawki

Najczęstsze przyczyny:

• padaczka,

• gorączka,

• alkohol,

• zatrucia,

• wstrząs,

• niedotlenienie,

• porażenie prądem,

• drgawki w ciąży.

Stan padaczkowy

→ jeżeli napad trwa ponad 15 min lub między napadami pacjent nie odzyskuje przytomności.

- stan bezpośredniego zagrożenia życia,

- konieczna pilna hospitalizacja.

Pomoc przedszpitalna:

1. zachowaj spokój

2. zabezpiecz chorego przed obrażeniami podczas drgawek

3. postaraj się ułożyć pacjenta na boku, a jęsli nie można uważaj na możliwość zakrztuszenia śliną

4. opróżnij jamę ustną (protezy, pokarm)

5. zapewnij stały dostęp świeżego powietrza

6. jeśli napad trwa dłużej niż 5 min. u dziecka lub 15 min u dorosłego → „pakuj i jedź”

Leki:

• doraźnie diazepam (można podawać co 15 min),

• leki koniecznie zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego (Luminal).

Błędy podczas udzielania I pomocy napadach padaczki:

- tłumienie drgawek na siłę,

- wkładanie na siłę przedmiotów do ust,

- podawanie leków p.o,

- cucenie, polewanie wodą,

- przeszkadzanie w odpoczynku po napadzie.

Gorączka

• drgawki w gorączce + schorzenie mózgu

np. zapalenie opon mózgowych

zapalenie mózgu

guz mózgu

• drgawki gorączkowe

→ bez określonego podłoża ani organicznego uszkodzenia UN

Drgawki gorączkowe

95% przed 5 r. ż

98% do 2 lat

Podział:

1. drgawki proste gorączkowe (85%)

→ pojedynczy w ciągu doby, uogólniony napad trwający dłużej niż 15 min

2. drgawki złożone gorączkowe (15%)

→ napady ogniskowe, kilka w ciągu doby, trwający dłużej niż 15 min

Przyczyny:

• szybko narastająca gorączka,

(obniża próg pobudliwości drgawkowej),

• zakażenie wirusowe (rumień dziecięcy, grypa),

• zakażenie bakteryjna (zapal. ucha środkowego),

• szczepienia p/: śwince, odrze, różyczce (Di- Per-Te).

Postępowanie:

1. ochrona przed obrażeniami

2. zapewnienie drożności

3. tlenoterapia

4. objawowe obniżenie temperatury

(np. delikatne schładzanie w letniej/zimnej wodzie)

5. przyczynowe leczenie gorączki

5

---