Leki antynowotworowe

 

Rodzaje leczenia systemowego

 

 

 

Chemioterapia - leczenie cytostatykami, czyli związkami niszczącymi komórki, hamują one podziały komórkowe i powodują uszkodzenia subletalne (uszkodzenia DNA i powstanie rodników tlenowych), które wprowadzają komórkę w stan apoptozy

 

 

Chemioterapia
Leki alkilujące klasyczne - cyklofosfamid,ifosfamid, chlorambucyl, karmustyna analogi platyny - cisplatyna, karboplatyna	tworzą wiązania z grupami aminowymi, karboksylowymi i innymi cząsteczek DNA, RNA i białek, działają niezależnie od fazy komórkowej
Antymetabolity analogi kwasu foliowego - metotreksat analogi pirymidyn - fluorouracyl analogi puryn - cytarabina, chlordeoksyadenozyna	uniemożliwiają syntezę związków wchodzących w skład kwasów nukleinowych lub będących ich prekursorami
Inhibitory topoizomerazy antybiotyki przeciwnowotworowe - antracykliny (doksorubicyna, epirubicyna) tworzą wiązania wewnątrz DNA, blokują trankrypcję i replikację, zwiększają ilość wolnych rodników tlenowych; dyktynomycyna epipodofilotoksyny - etopozyd, tenipozyd pochodne kamptotecyny - irinotekan	hamują aktywność topoizomeraz, enzymów biorących udział w syntezie DNA - relaksują skręcenie podwójnego heliksu
Leki zaburzające funkcjonowanie mikrotubul Alakaloidy barwinka różowatego (Vinca rosea) winkrystyna, winblastyna, winorelbina   Taksoidy - paklitaksel, docetaksel	powodują rozpad mikrotubul, zwłaszcza tych tworzących wrzeciono podziałowe   stabilizują mikrotubule utrudniając ich depolimeryzację
Inne Bleomycyna   L-asparaginaza	antybiotyk powodujący pęknięcie DNA   enzym rozkładający asparaginę - komórki niektórych chłoniaków pozbawione są możliwości syntezy asparaginy

 

 

Hormonoterapia - stosowana w leczeniu nowotworów hormonozależnych - rak piersi, macicy, tarczycy, gruczołu krokowego

 

 

 

Hormonoterapia
Antyestrogeny - tamoksyfen	antagony receptora estrogenowego, uniemożliwiają wiązanie estrogenów z receptorem, podawane w raku piersi
Inhibitory aromatazy - letrozol, anastrozol, egzemestan	hamują aktywność aromatazy, enzymu przekształcającego androgeny w estrogeny, podawane w raku piersi
Analogi gonadoliberyny - goserelina, buserelina	anatagony receptora GnRH w przysadce mózgowej, hamują syntezę LH i FSH, podawane w raku piersi i prostaty
Antyandrogeny - flutamid	antagony receptora androgenowego, blokują wiązanie dihydrotestosteronu z receptorem, podawane w raku prostaty
Progestageny - octan megestrolu, medroksyprogesteron	blokują transkrypcję różnych genów i hamują powstawanie receptorów estrogenowych, podawane w raku macicy oraz piersi
Glikokortykosteroidy	działają cytotoksycznie na limfocyty, reguluj transkrypcję i translację kwasów nukleinowych, podawane w chłoniakach, raku piersi
Estrogeny	u mężczyzn podwyższają stężenie testosteronu, podawane w raku prostaty
Tyroksyna	hamują produkcję TSH, podawane w raku tarczycy

 

 

 

Terapia biologiczna - ingerencja we wzrost nowotworu

 

 

 

 

 

Immunoterapia	cytokiny (interferon, interleukina 2), przeciwciała monoklonalne (trastuzumab) w raku piersi, komórki immunokompetentne (NK) w chłoniakach, czerniaku i białaczce
Retinoidy	leki pobudzające różnicowanie komórek nowotworowych, podawane w białaczce
Inhibitory angiogenezy - talidomid	hamują wytwarzanie nowych naczyń krwionośnych w obrębie guza
Inhibitory czynników wzrostu - imanitib	hamują działanie czynników wzrostu
Terapia genowa	metoda eksperymentalna o dużym potencjale, supresja genów stymulujących podziały, przywracanie wrażliwości na cytostatyki

 

---