Użytkowanie zasobów.

1. Proszę podać podstawowe założenia w budowie zasad zrównoważonego użytkowania lasu.

2. Proszę odnieść się w szerokim kontekście sektora leśnego do procesów certyfikacji.

3. Zakres, zadania logistyki w gospodarce leśnej.

4. Zrównoważony rozwój a wielofunkcyjność lasu.

UŻYTKOWANIE LASU

1. Zrównoważony rozwój a wielofunkcyjność lasów

2. Systemy certyfikacji lasów i łańcuchy dostaw

3. Zakres (zadania) logistyki w gospodarce leśnej

4. Zagadnienie ubocznego użytkowania lasu w wybranych krajach Europy

1. Podstawowe założenia w budowie zasad zrównoważonego użytkowania lasu:

- przyjęcie, że użytkowanie lasu jest funkcją użytkowania przyrody

- przyjęcie, że nie ma konfliktu między założeniami koncepcji trwałości lasu a użytkowaniem

lasu

- dokonanie pełnego rozrachunku kosztów trwałego i zrównoważonego użytkowania lasu

wielofunkcyjnego

- określenie zasad rozwoju bezpiecznych dla środowiska technik i technologii pracy

- konieczność dokonania optymalnych rozwiązań struktury użytkowania

- przyjęcie metod sprawdzających i monitorujących zmiany w użytkowanych ekosystemach

leśnych w obrębie przyjętych i sprawdzonych procedur, w tym certyfikacji

- konieczność powiązania użytkowania lasu z innymi działami wiedzy leśnej

2. Zrównoważony rozwój a wielofunkcyjność lasu

Trwałe i zrównoważone zagospodarowanie lasów to wg definicji:

Zarządzanie i użytkowanie lasów i obszarów zadrzewionych w taki sposób i w takim tempie,

które pozwolą zachować je jako odnawialne zasoby naturalne i nie uszczuplić je w długim czasie, zachować ich różnorodność biologiczną, produktywność, zdolność do odnawiania się

żywotność oraz zdolność do spełniania teraz i w przyszłości odpowiednich ekologicznych

ekonomicznych i społecznych funkcji na lokalnym, krajowym i globalnym poziomie, nie powodując przy tym szkód w innych ekosystemach.

Trwałe i zrównoważone zagospodarowanie lasów zakłada równorzędny rozwój

i korzystanie z trzech kategorii wartości lasu:

- ekonomicznej - produkcję dóbr i usług leśnych,

- przyrodniczej - trwałe i nieograniczone w czasie zachowanie zasobów naturalnych

- społeczny - równy dostęp i sprawiedliwy podział dóbr i korzyści z lasów oraz

współuczestnictwo ludzi w procesach decyzyjnych dot. zagospodarowania

Koncepcja lasu wielofunkcyjnego zakłada, że istnieje możliwość zagospodarowania lasu

i prowadzenia gospodarki leśnej w sposób trwały tzn. zapewniający trwałość wszystkich materialnych i niematerialnych funkcji lasu. Przyjęto, że las wielofunkcyjny powinna charakteryzować zdolność do spełniania wielu funkcji: glebochronnych, hydrologicznych, atmosferyczno-klimatycznych, ekologicznych, krajobrazowych, ochr. przyrody, surowcowych, rekreacyjnych, stw. miejsc pracy, zdrowotnych i innych

3. Zagadnienie ubocznego użytkowania lasu w wybranych krajach Europy

W ostatnim czasie coraz bardziej docenianą funkcją produkcyjną lasu jest możliwość uzyskania dodatkowych korzyści ze sprzedaży surowców, produktów i półproduktów

pochodzących z tzw. ubocznego użytkowania lasu . W Europie w głównym stopniu dochody

są osiągane z gospodarki łowieckiej, produkcji choinek, stroiszu, zbieractwa owoców lesych

i grzybów.

Dla osiągnięcia dochodu z produkcji niedrzewnej w niektórych krajach Europy wprowadzono: licencje łowieckie, dzierżawy dróg i ścieżek leśnych wykorzystywanych jako

trasy przejażdżek konnych, kuligów, narciarstwa, biegów na orientację i innych.

Pozyskanie produktów ubocznych w krajach Europy: (malejąco)

- choinki - Niemcy, Dania, Wielka Brytania, Szwecja, Norwegia

- korek - Portugalia, Włochy

- dziczyzna - Szwecja, Finlandia, Polska, Czechy

- owoce i jagody - Norwegia, Szwecja, Portugalia, Finlandia,

- grzyby - Czechy, Finlandia, Słowacja, Szwecja

W Polsce rozmiar pozyskania produktów ubocznych jest w zasadzie niewiadomy, nie prowadzi się ewidencji rozmiaru pozyskania oraz obrotu surowcami i produktami ubocznego

użytkowania, nie jest też znana baza surowcowa.

• Systemy certyfikacji lasów i łańcuchy dostaw

Certyfikacja oznacza proces oceny zgodności produktu, technologii lub zasad zagospodarowania z przyjętymi ekologicznymi i społecznymi standardami trwałej i zrównoważonej gospodarki leśnej.

Certyfikacja w gosp. leśnej ma co najmniej trzy istotne znaczenia:

1. Certyfikacja drewna - proces prowadzący do uzyskania pisemnego stwierdzenia -

certyfikatu - atestującego pochodzenie surowca drzewnego i jego statutu na rynku

w ślad za oceną dokonaną przez niezależną tzw. trzecią stronę (nie klient,

nie producent)

2. Certyfikacja zagospodarowania lasu - niezależna ocena jakości zagospodarowania

lasu, według wcześniej ustalonych standardów, obejmujących zarówno operacje leśne

jak i poprawność ich wykonania.

3. Certyfikacja pochodzenia produktów leśnych - oceniany jest łańcuch przepływu

produktów - od ich wywiezienia z lasu, przez transport, przetworzenie, dystrybucję, aż do miejsca finalnego ich użytkowania. W praktyce oznacza to audyt poszczególnych przedsiębiorstw, zarówno transportowych, przetwarzających drewno,

jak i handlujących drewnem

FSC - (Rada Opieki nad Lasami) - Toronto 1993 r. - promuje certyfikację dobrowolną, wykonywaną przez tzw. stronę trzecią, akredytowaną przy FSC, jako niezależny certyfikator.

Stosuje się zasady i kryteria zagospodarowania lasu, opracowane w wyniku konsultacji z wieloma zainteresowanymi grupami zawodowymi i społecznymi. Zasady i kryteria FSC

są bazą do opracowania zasad i kryteriów krajowych, lokalnych. Polska w roku 1996 jako pierwsza w Europie poddała lasy państwowe certyfikacji w tym systemie.

PEFC - (Paneuropejski System Certyfikacji Lasów) - Helsinki 1998 - system ten był tworzony z myślą o drobnej własności prywatnej, tzw. rodzinnej gospodarce leśnej, przy pełnym poszanowaniu demokratycznych zasad i wymagań wolnego rynku. System ten z założenia bazuje na niezależnym audycie i w trakcie procedur certyfikacyjnych odnosi się do uwarunkowań regionalnych (nie stosuje generalnych standartów). W swoich ocenach opiera się na europejskiej koncepcji trwałego i zrównoważonego zagospodarowania lasów (TZZL).

4. Logistyka

Logistyka :opisuje proces planowania, realizowania i koordynowania spra-wnego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców i materiałów do produkcji wyrobów gotowych oraz odpowiedniej informacji z punktu pochodzenia do punktu konsumpcji w celu zaspokojenia wymagań odbiorcy.

Podstawowe zadania stawiane logistyce: koordynacja przepływu surowców i materiałów do produkcji i wyrobów gotowych do konsumenta, minimalizacja kosztów tego przepływu, podporządkowanie działalności logistycznej wymogom odbiorcy określonych dóbr.

Inform niezbędne w zarz logistycznym przy transporcie drewna: lok dostawców drewna, lok odbiorców drewna, koszty transportu sur drzewn, poziom utrzymania zapasów, wielkość zamówienia, dostępność przewoźnik.

Zakres działań logistycznych w użytkowaniu lasu- obsługa odbiorcy, prognozowanie popytu, przepływ informacji, optymalizacja rozkrojów drew-na, kontrola zapasów, czynności manipulacyjne, realizowanie zamówień, czynności reparacyjne i zaopatrzenie w części, lokalizacja zakładów i skła-dów, procesy zaopatrzeniowe, obsługa zwrotów, czynności transportowe, składowanie.

Korzyści płynące z logistyki: podwyższenie efektywności produkcji, rozszerzamy zakres oferowanych towarów, możliwość redukcji utrzymywanych zapasów, zmniejszenie kosztów transportu.

Informacje niezbędne do obsługi wewnętrznej zamówienia: numer zam oraz data jego złożenia, adres klienta i jego numer ideat, branża klienta i jego roka kanale dystrybucji, sprzedawca i miejsce dokonywanej sprzedaży, oznaczenie artykułów i ich numery identyfikacyjne, wielkość zamówień i ceny brutto, warunki sprzedaży-rabaty, środki transportu, wielkość dotych-czasowych obrotów, limity kredytowania, adres przesyłki i termin dostawy.

Klienci z którymi transakcje są korzystne: zamawiający duże ilości produ-kttów, zam produkty standardowe, zam produkty o dużej marży, zgadzają się na małe upusty, których popyt jest łatwy do prognozowania, którzy nie dokonują zmian w zamówieniach, nie oszekują wspomagania technicznego, płacą z opóżnieniem.

Klienci przynoszący niewielki zysk: zam małe ilości produktów, zam pro-dukty specjalne, zam produkty o małej marży, dom się wysokich upustów, których popyt jest trudny do prognozowania, którzy zmieniają terminy trans-akcji, wymagają zaawansowanej pomocy technicznej, płacą z opóźnieniem.

---