Kwasica oddechowa
Pierwotnym zaburzeniem jest nagromadzenie się w organizmie dwutlenku węgla Wzrost stężenia H czyli zmniejszenie pH krwi
Głowną przyczyną jest zmniejszenie wentylacji pęcherzykowej, spowodowanej :
uszkodzeniem oun
zaburzoną czynnością płuc
zaburzoną czynnością mięśni i nerwów
Przyczyny kliniczne:
1. Kwasica ostra
obrzęk płuc
nagła samoistna odma opłucnej
odma otrzewnej
zmniejszona drożność dróg oddechowych ( ciało obce, proces rozrostowy, zapalny)
ostre zapalenie oskrzeli
rozedma
stan astmatyczny
stłumienie wrażliwości ośrodka oddechowego ( morfina)
śpiączka, urazy głowy, guzy mózgu, udar mózgu
urazy klatki piersiowej, brzucha
posocznica
2. Kwasica przewlekła:
zaporowe choroby płuc i oskrzeli
zmniejszenie ruchomości klatki piersiowej
zniekształcenie klatki piersiowej
Mechanizmy kompensujące:
bufory komórkowe (hemoglobina/oksyhemoglobina)
bufory komórkowe (białka osocza)
wyrównanie nerkowe:
zwiększenie wchłaniania zwrotnego wodorowęglanów
zwiększone wydzielanie z moczem jonów wodorowych (kwaśność miareczkowa, jony amonowe)
zmniejszenie wchłania zwrotnego jonów chlorkowych
Następstwa kwasicy oddechowej:
majaczenia, zamroczenia, śpiączka (narkoza CO2)
głęboki spadek ciśnienia tętniczego (niekiedy)
Zasadowica oddechowa
Następstwo hipokapni czyli niedoboru dwutlenku węgla w ustroju spadek stężenia H czyli wzrost pH krwi
Przyczyny kliniczne:
Hiperwentylacja (lęk, ból, histeria)
Odoskrzelowe zapalenie płuc
Choroba zakrzepowo zatorowa płuc
niedodma
rozrzedzone powietrze górskie
Niewydolność wątroby
Zatrucie salicylanami
sztuczna wentylacja
posocznica
Mechanizmy kompensujące:
bufory tkankowe
po 2,3 dniach wyrównanie nerkowe:
zwiększone wydalanie wodorowęglanów i fosforanów dizasadowych
zatrzymywanie jonów H+
Kwasica metaboliczna
spowodowana jest nagromadzeniem w ustroju kawsów nielotnych lub wskutek utraty zasad
spadek stężenia wodorowęglanów w osoczu, spadek pH osocza
Przyczyny kliniczne:
1. kwasica ketonowa (cukrzyca niewyrównana, stan długotrwałego głodowania)
2. Kwasica mleczanowa (wstrząs kardiogenny, pokrwotoczny,hipowolemiczny,septyczny)
3. Zatrucie metanolem, glikolem etylenowym, paraaldehydem
4. Duże dawki salicylanów
5. Niewydolność nerek ( niezdolność do wydalania prawidłowych ilości kwasów nielotnych)
6. utrata wodorowęglanów (obfite biegunki, drenaż dróg żółciowych, przetoki jelitowe)
Mechanizmy wyrównawcze
1. pobudzenie przez kwasicę ośrodka oddechowego (hiperwentylacja)
2. buforowanie komórkowe
3. po kilku tygodniach uwalnianie wodorowęglanów z układu kostnego
Kwasicy metabolicznej towarzyszy przesunięcie jonów potasowych z komórki do płynu pozakomórkowego - hiperkalemia
Powikłanie kwasicy metabolicznej:
skłonność do zaburzeń rytmu serca (upośledzenie kurczliwości serca i jego reakcji na katecholaminy)
Alkaloza metaboliczna
przyczną jest nadmierne stężenie wodorowęglanów w osoczu
małe stężenie jonów wodorowych ( pH osocza krwi)
Przyczyny kliniczne:
1. Dożylne lub doustne przyjmowanie wodorowęglanu sodowego lub antiacidis
2. Utrata H+ (wymioty. odsysanie treści żołądkowej przez zgłębnik)
3. Utrata H+ ( furosemid)
4. Przetaczanie dużych ilości krwi
5. Hipokalemia ( w hiperrenizmie)
6. Przewlekła zastoinowa niewydolność krążenia
Buforowanie:
uklad oddechowy:
alkalizacja osocza przytłumienie ośrodka oddechowego zmniejszenie wentylacji płuc pCO2