1. Układ moczowo-płciowy:

- narządy moczowe

- narządy płciowe męskie

- narządy płciowe żeńskie

2. Narządy moczowe:

- 2 nerki – prawa i lewa – wytwarzają mocz

- 2 moczowody – odprowadzają mocz z nerek do pęcherza moczowego

- cewka moczowa żeńska lub męska

3. Ren

4. z reguły kształt fasolowaty, wyjątek: nerka u konia prawa o kształcie sercowatym oraz nerki bydła o kształcie nieregularnego owalu

5. nerki leżą pozaotrzewnowo w okolicy lędźwiowej jamy brzusznej na lewo lub prawo od płaszczyzny pośrodkowej ciała

6. u kota i świni nerki leżą na tej samej wysokości, u psa i konia nerka prawa bardziej wysunięta do przodu; u psa lewa nerka jest bardziej ruchoma i przesuwalna niż prawa; u przeżuwaczy rozrośnięty żwacz spycha nerkę lewą na stronę prawą, nerka lewa u przeżuwaczy objęta jest krezką i nosi nazwę nerki wędrującej

7. –powierzchnia dogrzbietowa

- powierzchnia dobrzuszna

- brzeg boczny

- brzeg przyśrodkowy

- koniec doogonowy

- koniec doczaszkowy

8. nazywa się zatoką nerkową. znajduje się ona na brzegu przyśrodkowym; przez wnękę nerkową wnika do nerki tętnica nerkowa a wychodzą moczowód, żyła nerkowa i naczynia chłonne

9. – korę nerki

- rdzeń nerki

10. – ciałka nerkowe

- kanaliki nerkowe kręte

- kanaliki nerkowe proste

- początkowe odcinki pętli nefronu oraz cewek zbiorczych – tworzą część promienistą

11. – większą część pętli nefronu

- przewody brodawkowe

- cewki zbiorcze

12. – wielopłatowa – np. niedźwiedź, delfin

- wielobrodawkowa, pobrużdżona – u bydła

- wielobrodawkowa, gładka – u człowieka, świni

- jednobrodawkowa, gładka – u psa, kota, konia

13. nefron

14. – kielichy nerkowe mniejsze – obejmują brodawki nerkowe

- kielichy nerkowe większe – uchodzą do miedniczki nerkowej bądź moczowodu

15. ma postać spłaszczonego zbiorniczka, umieszczonego w zatoce nerkowej; zbiera mocz, spływający przez przewody brodawkowe i przekazuje go do moczowodu; u konia błona śluzowa zawiera gruczoły miedniczki nerkowej, wydzielające śluz, zawarta w nim mucyna powoduje, że mocz konia pieni się

16. Ureter; wychodzi z wnęki nerkowej i przebiega w kierunku doogonowym

17. prawy – żyle gł. doogonowej

lewy – tętnicy gł.

18. część brzuszna – układa się pozaotrzewnowo

część miedniczna biegnie w fałdzie płciowym

19. do pęcherza moczowego na granicy jego szyjki i trzonu

20. skośny przebieg moczowodu przez ścianę pęcherza

21. zewn. – przydanka lub otrzewna

w środku – błona mięśniowa

wewn. – błona śluzowa pokryta nabłonkiem wielowarstwowym przejściowym

22. – przednercze, śródnercze, nerka tułowiowa – dorosłe ryby, płazy, przewód Wolfa

- ponercze, zanercze, nerka ostateczna – dorosłe gady, ssaki, ptaki

23. Vesica urinaria

24. na spojeniu miednicznym, poniżej narządów płciowych

25. wypełniony – sięga do jamy brzusznej

opróżniony – leży w jamie miednicy

26. – szczyt pęcherza

- trzon pęcherza

- szyjka pęcherza – jej kontynuacją jest cewka moczowa

27. ściana ma budowę trójwarstwową

28. osłonka zewn. – otrzewna lub w tylnej części przydanka

warstwa środkowa – błona mięśniowa o grubych włóknach mięśniowych gładkich

warstwa wewn. – błona śluzowa, tworząca fałdy, przy rozciąganiu ulegają one wyprostowaniu; tu powstają słupy moczowodowe

29. m. wypieracza moczu – leży w trzonie i szczycie pęcherza moczowego

m. zwieracz pęcherza – gdy jest napięty nie pozwala na odpływ moczu z pęcherza

30. nabłonek wielowarstwowy przejściowy

31. Urethra

32. ujściem wewn. cewki moczowej na szyjce pęcherza; ujściem zewn. cewki moczowej na żołędzi prącia

33. topograficznie:

- część miedniczna

- część prąciową

inne:

- część przedsterczowa

- część sterczowa

34. nabłonek wielowarstwowy płaski

35. ciałko gąbczaste

36. w początkowym odcinku prącia ciałko gąbczaste tworzy zgrubienie

37. ujściem wewn. cewki moczowej; ujściem zewn. cewki moczowej (otwiera się do przedsionka pochwy; kończy się na granicy pochwy i przedsionka pochwy

38. błona śluzowa

błona mięśniowa – 2 warstwy – okrężna i podłużna

39. – gruczoły rozrodcze, gonady – jądra parzyste

- drogi wyprowadzające – przewody Wolfa

* drogi wyprowadzające wewn. jądrowe – sieć jądra, najądrze

* drogi wyprowadzające zewn. jądrowe – nasieniowód, przewód wytryskowy, cewka moczowa

- gruczoły płciowe dodatkowe

- prącie – narząd kopulacyjny

40. Testis, Orchis, Didymis

41. w worku jądrowym, na powrózku nasiennym

42. z okolicy lędźwiowej jamy brzusznej

* u mięsożernych – okres postnatalny

* u konia, świni – koniec okresu płodowego

* u bydła – 3 miesiąc okresu płodowego

43. u słonia, wieloryba – zw. skrytojądrowe, fizjologicznie jądra znajdują się w jamie brzusznej

Wnętrostwo – jądra mogą znajdować się w jamie brzusznej lub w ścianie kanału pachwinowego (znajduje się pomiędzy 2 mięśniami – skośny zewn. i wewn. brzucha)

44. – koniec głowowy

- koniec ogonowy

- powierzchnia boczna

- powierzchnia przyśrodkowa

- brzeg najądrzowy

- brzeg wolny

45. otrzewną trzewną

46. – błona biaława

- przegródki jądra

- śródjądrze

- miąższ

47. blaszka trzewna, blaszka ścienna

48. naczynia krwionośne, chłonne i nerwy

49. cewki nasienne kręte – miejsce wytwarzania plemników; gruba ściana zbudowana z nabłonka płciowego wspartego na łącznotkankowej błonie własnej

cewki nasienne proste – pierwszy odcinek dróg wyprowadzających plemniki; nabłonek jednowarstwowy pryzmatyczny

50. spermatogeneza i owogeneza

51. odpowiednikiem powłoki ciała

52. podzielona na 2 jamy, znajduje się w nich: jądro, najądrze oraz powrózek nasienny

53. m. dźwigacz jądra

54. osłonka pochwowa i powięź nasienna zewn.

55. – nasieniowód

- żyła jądrowa

- tętnica jądrowa

- naczynia chłonne

- współczulny splot jądrowy

56. Epididymis

57. układ przewodzików połączonych tkanką łączną, stanowiących magazyn plemników

58. odżywia plemniki i powoduje ich nieruchliwość

59. – głowę najądrza

- trzon najądrza

- ogon najądrza

60. w trzonie oraz ogonie najądrza, może osiągać 70 m. dł., tutaj są przechowywane plemniki

61. Ductus deferens

62. w powrózku nasiennym, przez kanał pachwinowy wchodzi do jamy brzusznej, uchodzi do cewki moczowej męskiej na wzgórku nasiennym

63. błona surowicza, mięśniowa, śluzowa

64. bańka nasieniowodu

65. u zwierząt, które mają gruczoł pęcherzykowy, przeżuwacze, koń.

66. u knura gruczoł pęcherzykowy i nasieniowód uchodzą oddzielnie

67. w jamie miednicznej

68. u psa, brak przewodu wytryskowego

69. gruczoł krokowy (stercz)

70. – unasienienie domaciczne – pies, koń, świnia; mała koncentracja plemników

- unasienienie dopochwowe – duża koncentracja plemników

71. osocze + plemniki

72. – mosznę

- dwulistkową powięź nasienną zewn.

- m. dźwigacz jądra wraz z jego powięzią

73. zawiera płyn otrzewnej

74. do moszny przez kanał pachwinowy

75. było już

76. to podwójna blaszka otrzewnowa, łącząca blaszkę ścienną osłonki pochwowej z blaszką trzewną osłonki pochwowej

77. grubościennego pęcherza – nosi nazwę pęcherzyka nasiennego

- parzysty gruczoł pęcherzykowy

- gruczoł krokowy

- parzysty gruczoł opuszkowo-cewkowy

78. – trzon gruczołu krokowego

- część rozsiana gruczołu krokowego

79. w postaci 2 płatów – prawego i lewego, leżących po bokach cewki moczowej; połączone cieśnią gruczołu krokowego

80. u psa

81. opuszkowo-cewkowego;

82. wyst. u kota; u knura

83. Penis; w okolicy łonowej i miednicy

84. wprowadzanie nasienia i wyprowadzanie moczu

85. – prącie ustalone – zazwyczaj ułożone pod moszną i umocowane do ściany brzucha, zazwyczaj skierowane doczaszkowo ( u kota i królika doogonowo)

- prącie zwisające – u naczelnych

86. – nasada prącia

- trzon prącia

- żołądź prącia

87. – włóknisto – sprężyste – przeważa zrąb łącznotkankowy

- mięśniowo-jamisty – przewaga tkanki jamistej

88. bruzda dogrzbietowa prącia

89. bruzda cewkowa prącia

90. – napływa bardzo dużo krwi do tętnic

- pojawiają się tętniczki (otwierają się podczas erekcji)

- przekrwienie czynne – na skutek szybkiego napływu krwi tętniczej do ciał jamistych przez tętnice ślimakowe

- żyły – odprowadzają krew

- przekrwienie bierne – na skutek zahamowania odpływu krwi przez żyły głębokie prącia

to w typie włóknisto-sprężystym

w typie mięśniowo-jamistym – następuje tylko wyprostowanie prącia

91. – korona żołędzi

- dół żołędzi

- część długa żołędzi

- opuszka żołędzi

92. kość prącia

93. – blaszka zewn. – skóra, w obrębie ujścia napletkowego tworzy pierścień napletkowy

- blaszka wewn. – zawija się w nią blaszka zewn., w obrębie dna napletka przechodzi na prącie

94. – u świni – charakterystycznie poskręcana

- u kozła – prosta, wyst. wyrostek cewki moczowej

95. – nabłonek cylindryczny

- wyjątek pochwa – nabłonek wielowarstwowy płaski

96. – gonady – jajniki

- drogi wyprowadzające – 2 jajowody; przewody Mullera

- macica

- pochwa

- gruczoły płciowe dodatkowe, przedsionkowe – w ścianach przedsionka

- narządy płciowe zewn.:

* łechtaczka

* srom

97. Ovarium

98. – u klaczy i suki – w okolicy lędźwiowej jamy brzusznej, 3-4 kręgu lędźwiowego

- u krowy i świni – tuż przy wpuście do jamy miednicy

99. na krezce jajnika; naczynia i nerwy

100. –brzeg krezkowy

- brzeg wolny

- powierzchnię przyśrodkową

- powierzchnię boczną

- koniec jajowodowy

- koniec maciczny

101. na brzegu krezkowym; wchodzą doń tętnica i żyła jajnikowa, naczynia chłonne, nerwy współczulne ze splotu jajnikowego, przywspółczulne z nerwu błędnego

102. budowa dwuwarstwowa; (błona biaława jajnika), kora jajnika, rdzeń jajnika

103. u konia – warstwy są odwrócone, rdzeń, który otacza korę

u świni – warstwa jajnika pobrużdżona, wiele pęcherzyków jajnikowych

104. – prawdziwe – utrzymuje ciążę – przez pewien czas, zwierzę ciężarne, produkuje progesteron

- rzekome – (okresowe), przy każdym cyklu menstruacyjnym, brak zajścia w ciążę, ssaki – łożyskowce, żyworodne, skąpożółtkowe, pozostaje przez kilka dni na jajniku po czym przekształca się w ciałko białawe, zanika i pozostaje po nim niewielka blizna; czasem nie zanika i pozostaje na jajniku w postaci ciałka żółtego przetrwałego – u bydła

105. krezka jajnika, krezka jajowodu, więzadło jajnika

106. Salpinx; w krezce jajowodu

107. – lejek jajowodu

- bańkę jajowodu

- cieśń jajowodu

- część maciczną

108. budowa trójwarstwowa; warstwa wewn. – błona śluzowa – nabłonek jednowarstwowy cylindryczny, część komórek posiada rzęski; błona mięśniowa; błona surowicza

109. Metra

110. na więzadle szerokim macicy

111. – dwurożna bezprzegrodowa – koń

- macica podwójna – królik, torbacze

- macica pojedyncza – u naczelnych

- dwurożna przegrodowa – mięsożerne, świnie, przeżuwacze

112. –szyjka macicy

- trzon macicy

- rogi macicy

113. wysłana błoną śluzową – włókna mięśniowe gładkie o układzie okrężnym

114. trójwarstwowa; błona śluzowa – nabłonek jednowarstwowy cylindryczny, u świni i krowy wielowarstwowy; błona mięśniowa – 3 pokłady włókien mięśniowych gładkich; błona surowicza – kontynuacja otrzewnej

115. Vagina

116. narząd kopulacyjny samic

117. przednia część pochwy do której wystaje część pochwowa szyjki macicy

118. między pochwą a przedsionkiem pochwy

119. granica – błona dziewicza oraz ujście zewn. cewki moczowej i charakterystyczny dla świni i przeżuwaczy uchyłek podcewkowy

120. nabłonek wielowarstwowy płaski

121. – gruczoły przedsionkowe mniejsze – tylko u suki, świni, klaczy

- gruczoły przedsionkowe większe

obydwa rodzaje występują u przeżuwaczy

122. u suki i klaczy

123. - dwupochwowe – torbacze, 2 macice (didelphia)

- jednopochwowe – inne zwierzęta (monodelphia)

- u słonia – 2 macice

124. Vulva

125. 2 wargi sromu

126. spoidło dogrzbietowe i dobrzuszne warg

127. między obydwiema wargami sromu

128. – u samców – między moszną i odbytem

- u samic – między szparą sromu a odbytem

129. narząd homologiczny z prąciem samców

130. – 2 odnogi łechtaczki

- trzon łechtaczki

- żołądź łechtaczki

131. – pęcherzyk żółtkowy

- kosmówka

- omocznia

132. – nabłonkowo-kosmówkowe – klacz, świnia

- łączno-kosmówkowe – przeżuwacze

- śródbłonkowo-kosmówkowe – mięsożerne

- krwio-kosmówkowe – u naczelnych

133. - rozproszone – klacz, świnia

- liścieniowate – przeżuwacze

- popręgowe – mięsożerne

- tarczowe – u naczelnych

134. – świnia i klacz – łożysko nieinwazyjne (rzekome), nabłonkowo-kosmówkowe, rozproszone

- przeżuwacze – łożysko rzekome, łączno-kosmówkowe, liścieniowate

- mięsożerne – łożysko prawdziwe (inwazyjne), śródbłonkowo-kosmówkowe, popręgowe

- u naczelnych – łożysko prawdziwe, krwio-kosmówkowe, tarczowe

135.- płat lewy

- płat prawy

136. – gruczoł przytarczycowy zewn.

- gruczoł przytarczycowy wewn.

137. – przysadka gruczołowa – płat przedni

- przysadka nerwowa – płat tylny

138. melatoninę – działa hamująco na rozwój płciowy osobnika

139. w jamie brzusznej, przyśrodkowo i nieco do przodu od odpow. nerki

140. – korę nadnerczy – wytwarza hormony

- rdzeń nadnerczy – wytwarza adrenalinę i noradrenalinę