LEKI STOSOWANE W CHOROBACH UKŁADU ODDECHOWEGO.

LEKI WYKRZTUŚNE

Leki sekretolityczne - leki zwiększające wydzielanie śluzu w oskrzelach i powodujące jego upłynnienie, wskutek czego następuje ułatwienie przesuwania się wydzieliny w świetle oskrzeli i pobudzenie tą wydzieliną (receptorów) punktów kaszlowych, a wtórnie wzbudzenie lub nasilenie odruchu kaszlowego

• Leki wydalane przez gruczoły śluzowe błony śluzowej drzewa oskrzelowego powodujące wzmożenie ich wydzielania i upłynnienie wydzieliny śluzowej - solne leki wykrztuśne (jodek potasowy, wodorowęglan sodowy, chlorek amonowy),

• Leki wydalane przez płuca i drażniące błonę śluzową oskrzeli od strony ich światła - gwojakol - olejki eteryczne (sosnowy, terpentynowy),

• Leki drażniące błonę śluzową żołądka i wzmagające na drodze odruchowej (poprzez ośrodek n. X i ośrodek wymiotny) wydzielanie wodnistego śluzu w oskrzelach - emetyna, saponiny, kwas benzoesowy,

LEKI MUKOLITYCZNE.

Leki upłynniające śluz oskrzelowy i zmniejszające jego lepkość.

Wyróżniamy wśród nich następujące grupy leków:

• Związki sulfhydrylowe - mesna, acetylocysteina, karbocysteina,

• Tenzydy (detergenty) - tyloksapol, etosufat sodowy,

• Bromheksyna i Ambioksal,

• Dornaza (Deoksyrybonukleaza),

Zastosowanie leków wykrztuśnych:

• Secretolytica - stany zapalne dróg oddechowych, którym towarzyszy kaszel suchy z niewielką ilością plwociny lub kaszel silny, z gęstą lepką plwociną,

• Leki mukolityczne - m.in. w pulmonologii (zapalenie oskrzeli z gęstą wydzieliną, rozstrzenie oskrzeli, mukowiscydoza), laryngologii (zapalenie krtani, chrypka, zapalenie ucha zewnętrznego i środkowego), w chirurgii i OIOM (przedoperacyjna toaleta oskrzeli, profilaktyka przedoperacyjna zalegania śluzu w oskrzelach, usuwanie płynnych i sypkich ciał obcych, wymiocin i krwi z drzewa oskrzelowego),

Solne środki wykrztuśne:

• Jodek potasowy:

• Kalium jodatum - stosuje się w postaci roztworu 5,0 g/ 150,0 g, co 8 godz. Po ½ łyżki stołowej,

• Chlorek amonowy:

• Ammonium chloratum- w postaci roztworów i mieszanek,

• Wodorowęglan sodowy:

• Wody szczawnickie „Józefina”, „Stefan”,

• Sal Ems Factitium (Sal Ems Artificiale) sztuczna sól Emska, tabl. 0,45 g i granulat, 0,5 g leki w szklance wody, mleku, co 8 godz.,

Środki wykrztuśne drażniące błonę śluzową żołądka:

• Korzeń wymiotnicy, - co 8 godz. 0,05 g,

• Extractium,

• Grupa kreozotu:

• Simpus Kalii, grajoeosulfonici,

• Gucojozyl,

• Vick Formula 44 - syrop wykrztuśny,

• Olejki eteryczne:

• Siropus Pini compositus, Oleum Eucalypti, Bronchicum, Tussipect,

Leki mukolityczne:

• Acetylocysteina i karbocysteina:

• Acetylocysteina (Tussicom, Mucosolv, Mucosolvin),

• Karbocysteina (Muicopront) - kaps., syrop,

• Mistobron - amp., 0,1 g/ 1 ml, 0,2 g/ 2 ml i 0,4 g/ 4 ml, amp., do inhalacji (areozol),

• Bronchoksyne:

• Flegamina- mitre, Bisolvon, Bronhexin → tabl., krople, płyn, syrop,

• Ambrosol (Aflegan, Deflegamin, Ambroxol, Ambrohexal, Bronchopront, Mucosolvan) syrop, tabl., kapsułki, płyn do inhalacji i krople,

LEKI P/KASZLOWE.

Leki p/kaszlowe działające obwodowo:

• Leki znieczulające zakończenia czuciowe w drzewie oskrzelowym - benzodratet,

• Leki działające p/zapalnie na błonę śluzową dróg oddechowych,

Preparaty:

• Śluzy roślinne:

• Flores et folia Malvae - liście i kwiaty ślazu → napar,

• Radix Althaeae - korzeń prawoślazu - syrop, co 8 godz., odwar, napar,

• Siemie lniane liście podbiału, ziółka, p/kaszlowe - odwary i napary,

Leki p/kaszlowe działające ośrodkowo:

• Opioidowe leki p/kaszlowe:

• Wykazują działanie znieczulające np. morfina, oksykodon,

• Nie wykazujące działania euforyzującego np.: kodeina,dekstrometafan, dihydrokodeina,

• Nienarkotyczne leki p/kaszlowe np.okseladyna,pentoksyweryna, eprazinon, butamirat

Preparaty:

1. Dekstrometorfan:

• Acodin 150, 300,

• Wick Formula 44 - syrop p/kaszlowy,

• Gripex - dekstrometorfan + paracetamol → + dekspantenol - syrop 0,3/ 100 ml - doustnie, łyżk,

2. Okseladyna:

• Oxeladin - syrop, tabl.,

• Pentoxyverin (Toclare) - draż., syrop,

• Butamirat:

• Sinecod - krople 0,005 g/ 1 ml, syrop 0,015/10 mg,

Preparaty o działaniu wykrztuśnym i p/kaszlowym:

• Thiocodin - kodeina (0,015 g) + sulfogwajahol (0,3 g), tabl.,

• Azarina - sproszkowane części/wyciągi z roślin, tabl.,

LEKI STOSOWANE W LECZENIU ASTMY OSKRZELOWEJ.

Glikokortykosteroidy - są najsilniejszymi lekami p/zapalnymi. Działają również p/alergicznie i p/astmatycznie. W astmie oskrzelowej mogą być drogą doustną, pozajelitową, wziewną.

Preparaty:

1. Bulocort mite, - forte - aerozole,

2. Budesonid mite, - forte (Pulmicort, Rhinocort, Nalal Aenosol),

3. Flixotide - stosuje się wyłącznie w postaci wziewnej (aerozol), najczęściej w stanach zapalnych dróg oddechowych, aerozol / proszek do inhalacji,

LEKI HAMUJĄCE UWALNIANIE MEDIATORÓW ZAPALENIA.

Mechanizm działania:

Polega na ograniczeniu napływu jonów Ca
do wnętrza komórek, w wyniku, czego następuje hamowanie uwalniania mediatorów zapalenia z ziarnistości tych komórek (np. histaminy, leukotrienów, prostaglandyn):

• Kromoglikan disodowy:

• Cromosol (Cropoz, Cromsal, Vividin, Cromopen) kaps., płyn do inhalacji, wziewnie co 6 godz. 0,02 g, aerozol, krople do oczu,

• Nedokromid sodowy:

• Tilade, - mint (Tiladin) aerozol 0,0002 g dawkę donosowo w katarze siennym,

• Ketotifen (Zoditen, -SRO, Ketof) - tabl. i kapsułki 0,001 g, syrop 0,2 mg/ 1 ml doustnie oraz wziewnie, działanie p/histaminowe, granulat, aerozol,

LEKI ROZSZERZAJĄCE OSKRZELA.


-adrenergiki (mimetyki):

• Berotec,

• Salbutanol,

• Serevent,

• Bricont,

• Foradil - proszek do inhalacji,

• Parasympatykolityki:

• Altrovent - aerozol,

• Berodual - ipratropium + fenoferol, aerozol, płyn,

LEKI POMOCNICZE.

Eurespal (Fenspiryd) - stosuje się w tabl. powlekanych (80 mg) i syropie 1 ml zawiera 2 mg fenspirydu; stosuje się 160 - 240 mg dziennie w 2 - 3 dawkach podzielnych; p/alergiczne, p/zapalne, p/histaminowe.

1

---