1. Prawo popytu, prawo podaży. Równowaga rynkowa

• Rynek- zespół warunków, które doprowadzają do kontraktu pomiędzy kupującymi i sprzedającymi w procesie wymiany dóbr i usług

• Popyt- ilość dobra jaką nabywcy są gotowi zakupić przy różnym poziomie ceny

• Podaż- ilość dobra jaką sprzedawcy są gotowi zaoferować przy różnym poziomie ceny

• Cena równowagi- cena równoważąca rynek. Przy tej cenie rozmiary zapotrzebowania są równe ilości oferowanej

• Krzywa popytu- ujemna zależność między ceną a rozmiarami zapotrzebowania przy innych wielkościach stałych

• Krzywa podaży- dodatnia zależność miedzy ceną a ilością oferowaną przy innych wartościach stałych

• Nadwyżka popytu-  kiedy cena jest większa od ceny równowagi rynkowej

• Dobra substytucyjne- zaspokajają podobne potrzeby, mogą być stosowane zamiennie (papierosy- cygaro, masło-margaryna, długopis- pióro)

• Dobra komplementarne- są konsumowane w określonych ilościach (sznurowadła+ buty, papierosy+ zapalniczka)

• Dobra normalne- popyt wzrasta wraz ze wzrostem ceny, charakteryzuje się dodatnią elastycznością dochodową popytu

• Niższego rzędu- popyt spada wraz ze wzrostem ceny, mają ujemną elastyczność dochodową

• Dobra luksusowe- im wyższa cena, tym wyższy popyt (antyki, kreacje od projektantów, obrazy)

• Metoda statystyki porównawczej- rozpatrujemy przesuniecie po krzywej popytu i podaży, przy czym inne czynniki są niezmienne

• Wolny rynek- cena ustalana jest pod wpływem popytu i podaży

• Państwowa kontrola cen- ustalanie przez państwo ceny minimalnej lub maksymalnej

1. Elastyczność popytu i podaży

• Elastyczność cenowa popytu- stosunek względnej zmiany wielkości zapotrzebowania na dane dobro do względnej zmiany jego ceny

• Popyt elastyczny- gdy elastyczność cenowa jest mniejsza od -1

• Popyt nieelastyczny- gdy elastyczność cenowa przyjmuje wartości między -1 i 0

• Jednostkowa elastyczność popytu- gdy 1% zmiana czynnika powoduje dokładnie 1% zmianę popytu.

• Mieszana elastyczność cenowa popytu- na dobro i względem zmiany ceny dobra j to relacja między względną zmianą zapotrzebowania na dobro i a względną zmianą ceny dobra j (mierzy reakcje popytu na jedno dobro, spowodowaną zmianą ceny pokrewnego dobra).

• Elastyczność dochodowa popytu- stosunek względnej zmiany rozmiarów popytu na określone dobro do względnej zmiany dochodu

• Elastyczność podaży- est miarą względnej zmiany podaży wywołanej względną zmianą określonego czynnika wpływającego na podaż. Informuje o wrażliwości podaży na zmiany czynników ją kształtujących.

Dana jest wzorem:

 gdzie:

 - elastyczność podaży względem czynnika 

 - przyrost podaży

 - wielkość podaży

 - przyrost czynnika 

 - wartość czynnika 

Podaż dobra lub usługi jest elastyczna, gdy ilość oferowanych do sprzedaży dóbr lub usług może być łatwo i szybko zmieniona. Jest to prawdą w odniesieniu do wielu dóbr przemysłowych.

Podaż jakiegoś dobra lub usługi jest nieelastyczna, gdy nie może być ona łatwo i szybko zmieniona. Jest to prawdą w przypadku podaży pracy na stanowisku wymagającym długiego czasu kształcenia.