Przygotowanie sprawnościowe osób niepełnosprawnych kształcenie szybkości, skoczności, wytrzymałości , gibkości. Kształcenie zdolności koordynacji.
SZYBKOŚĆ- to zdolność wykonywania ruchów w jak najkrótszym przedziale czasowym.
W odniesieniu do zasad metodyki kształcenia szybkości Zaciorski podaje 2 główne warunki:
1Technika ćwiczeń musi gwarantować wykonanie ruchu z prędkością krańcową.
2 Ćwiczenia powinny być na tyle opanowane, aby w czasie ruchu podstawowy wysiłek był skierowany nie na sposób lecz szybkość wykonania
- czas trwania ćwiczeń musi być tak dobrany , aby pod koniec – w wyniku zmęczenia – szybkość nie malała.
We wstępnej fazie rozwoju szybkości ważne są dwie zasady:
- rozpoczynamy od ruchu wolnego do szybkiego
- rozpoczynamy ruchem prostym powoli przechodząc do złożonego
Ćwiczenia kształtujące szybkość należy wykonywać w różnorodnym terenie i stosować różnorodną technikę prowadzenia zajęć.
Kształtując szybkość wykonujemy ćwiczenia z maksymalną szybkością trwające przeciętnie ok. 10 sekund ale nie dłużej niż 20-22 sekundy. Ćwiczenia wykonujemy w seriach z ok. 4-6 powtórzeń przy czym czas przerwy nie powinien wynosić więcej niż 5 minut.
WYTRZYMAŁOŚĆ – to zdolność do kontynuowania przez dłuższy czas intensywnego wysiłku
Podział:
ze względu na charakter pracy mięśni
- statyczna
-dynamiczna
ze względu na metodę
-ogólna
-ukierunkowana
-specjalna
ze względu na czas trwania wysiłku
-sprinterka 15 s.
-szybkościowa 15-50 sek.
-krótkiego czasu 50 sek. do 2 min.
- średniego czasu od 2-10 min.
-maratońskiego czasu powyżej 60 min.
ze względu na zapanowanie innych cech motorycznych
-wytrzymałość skocznościowa
-wytrzymałość siłowa wytrzymałość siłowa
-wytrzymałość szybkościowa
SKOCZNOŚĆ jest wieloczynnikową funkcją dwóch cech podstawowych i szybkości i siły oraz budowy i proporcji ciała.
Skoczność wyraża moc pracy mięśniowej i określa zdolność przemieszczania ciała w przestrzeni poprzez fazę lotu: najwyżej, najdalej lub też zależnie od zaistniałej sytuacji ruchowej.
Metody kształcenia wytrzymałości
metoda nieprzerywana
-ciągła o stałej intensywności
-ciągła o zmiennej intensywności ( np. skok przez płotki, przeszkody ) ; stosujemy ją u młodzieży i w początkowych fazach kształcenia wytrzymałości u sportowców.
metoda przerywana
-metoda powtórzeniowa 90-100% wytrzymałości, mała ilość powtórzeń i pełen wypoczynek
-metoda interwałowa: intensywna, ekspensywna ( z trochę mniejszą intensywnością )
metoda kontrolna startowa
Wytrzymałość najlepiej kształtować w okresie sensytywnym czyli w okresie dojrzewania:
-dziewczynki 12-14 r.ż.
-chłopcy 14-16 r.ż.
GIBKOŚĆ to ruchomość odcinka ciała w poszczególnych stawach. Bardzo ważne jest aby kształtowanie gibkości rozpocząć od dobrej rozgrzewki.
Fazy kształtowania gibkości
-faza gimnastyki ( krążenia, wymachy )
-faza skierowana na konkretne stawy
-faza podtrzymywania ruchomości
-ruchomość bierna ( osiągnięta przy pomocy )
-ruchomość czynna ( osiągnięta przez pacjenta )
Zasady kształtowania gibkości
-zaczynamy od ćwiczeń dynamicznych np. krążenia, wymachy
-dodajemy obciążenie np. ćwiczenia z partnerem
-ćwiczenia statyczne
-prowadzimy ćwiczenia zgodnie z zasadą rozpoczynając od góry do dołu oraz od mniejszych do większych stawów
Metody kształcenia gibkości
-rozciąganie statyczne
-rozciąganie sprężynujące np. wymachy na trzy
-rozciąganie pasywne-stosowane przy ograniczeniach ruchomości
-metody streczingu wzrastającego ( rozciąganie pacjenta na wydechu )
Przeciwskazania:
-zmiany stawowe, urazy
-nadruchomość stawów
KOORDYNACJA RUCHOWA to zdolność do wykonywania złożonych przestrzennie i czasowo ruchów.
Na zwiększenie koordynacji ma wpływ:
-sprzęganie ruchów
-rytmizacja ruchów
-orientacja przestrzenna
-dostosowanie przestawiania ruchu np. możliwość szybkiej zmiany np. stylu pływania
-różnicowanie ruchów
-szybkie i właściwe reagowanie
-równowaga
Metody kształtowania koordynacji :
-wprowadzenie różnych zadań ruchowych np. scieżka zdrowia
-różne metody wykonywania ćwiczeń
-zmiana technik wykonywania
-ćwiczenia lustrzane np. w parach
-wprowadzenie utrudnień
-zmiana warunków przestrzennych ruchów np. skok wyżej, niżej
-wprowadzenie obciążeń i zmianę środowiska ćwiczeń
SZYBKOŚĆ
Czas reakcji:
- powstawanie pobudzenia w receptorze
-przekazywanie pobudzenia do Ośrodkowego Układu Nerwowego
-przebieg pobudzenia przez ośrodki nerwowe i uformowanie sygnału wykonawczego
-przebieg sygnału w OUN
Przyczyny zahamowania rozwoju szybkości :
-wytworzenie bariery szybkości
-przesadne zwiększenie poziomu siły, kiedy wielkość oporu w danym ruchu jest mniejsza od możliwości siłowych zawodnika
-zmiany w koordynacji i technice ruchu na skutek zmian zależności siły i szybkości
SKOCZNOŚĆ
Miejsce treningu w planie:
w jednostce treningowej-część główna ( kształtowanie skoczności lub skoczności w powiązaniu z siłą, szybkością techniką )
w mikrocyklu-po treningu szybkości, techniki, siły, raczej nie po wytrzymałości
w cyklu całorocznym
-dla dyscyplin skocznościowych – cały rok
- w okresie przygotowawczym ( budowanie )
-przez cały rok ( podtrzymywanie )