Edyta Cichocka
Pedagogika
Rok I stopnia II
NAJWAŻNIEJSZE SŁOWO W ŻYCIU CZŁOWIEKA
WOLNOŚĆ
Każdy człowiek w sposób indywidualny kształtuje swój wewnętrzny system wartości. Priorytety i ich wartość wyodrębniają się na podstawie podejmowanych decyzji i napotykanych życiowych doświadczeń. W procesie całożyciowego rozwoju człowiek przechodzi przez szereg etapów, w których to odpowiednio zmieniają się, kształtują i udoskonalają aspekty uważane za ważne i wartościowe. Słowa, które były dla nas najważniejsze w początkowych latach życia, stanowią podstawę na której kształtują się nowo odkrywane, doskonalsze. Zmierza to do ukształtowania pełnej, dojrzałej osobowości. W eseju chciałabym przedstawić wartość, która na obecnym etapie mojego życia zajmuje najważniejsze miejsce. Jest to moja wolność. Piszę ”moja”, gdyż uważam, że nie ma dwóch takich samych sposobów rozumienia tego słowa. Choć ogólna definicja może być uniwersalna to internalizacja i realizacja tej wartości jest bardzo subiektywna.
Wolność nie jest pojęciem jednolitym, jasnym i oczywistym. Nie jest pojęciem prostym zarówno w rozumieniu, jak i wykorzystaniu w codziennym życiu. Co zatem oznacza żyć w wolności, być wolnym, mieć wolność, korzystać z wolności? Dla każdego zapewne słowo te ma zupełnie inne znaczenie i odnosi się do innego aspektu jego życia. Wolność rozumiem jako szeroko pojęty brak zniewolenia zarówno fizycznego jak i psychicznego.
Od wieków ludzie walczyli o wolność- wolność kraju, wolność narodu, wolność osobistą. Mimo, że mijają stulecia, dziś jest ona równie ważna. Niestety daje się zauważyć, iż mimo, że żyjemy w wolnym kraju, ludzie nie chcą, nie potrafią, a być może boją się z tej wolności korzystać. Często wartością staje się dla nich wolność rozumiana jako dowolność, swoboda. Łatwiej wpasować się w schematy narzucone przez otoczenie, pozostawiając prawo do decydowania naszym życiu w rękach innych, niż wziąć odpowiedzialność za swoje czyny i słowa. Należy zatem podkreślić nierozerwalny związek między wolnością i odpowiedzialnością. Wolność daje nam możliwość decydowania, możliwość wyboru, niestety nie każdy jest w stanie udźwignąć taki ciężar.
Budując swoją wewnętrzną hierarchię wartości przyszedł moment, gdy zaczęłam się zastanawiać co wiąże się z wszystkimi wartościami, które dotąd wydawały mi się najważniejsze. Jest to wolność, moja wolność. Dążenie do niej wymaga ciągłego uczenia się, doskonalenia i dojrzewania. Nie można przyjąć, że jest się wolnym i nim być ot tak po prostu. Można być zniewolonym fizycznie, a pozostać wolnym w sensie mentalnym, dlatego właśnie, dla mnie, wolność to brak zniewolenia psychicznego- niezależność i samodzielność.
Nie mogę określić się mianem osoby całkowicie wolnej, choć bardzo chciałabym nią być, może właśnie dlatego wolność jest w moim odczuciu wartością do której warto dążyć. Trudno być wolnym w świecie, gdzie spotykają nas wszechobecne ograniczenia ze strony ludzi, prawa, państwa. Co krok spotykamy zakazy, nakazy, powinności, schematy i przymus. Najciężej oswobodzić się z więzów, które sami sobie nakładamy, którymi się zniewalamy- nasze myśli, nasze postrzeganie świata i innych ludzi. Patrzymy na ludzi przez pryzmat naszych ograniczeń, malujemy ich błędne obrazy w naszych głowach. Nieustannie staramy się klasyfikować i generalizować ludzi, porównując ich do naszego subiektywnie wytworzonego szablonu. To właśnie wolność, pozwala nam wychodzić poza ramy stereotypowego myślenia, pozwala na tworzenie i ciągłe konstruowanie otaczającej nas rzeczywistości. Poprzez świeże i wolne od uprzedzeń spojrzenie na świat i ludzi tworzymy również siebie- osobę wolną i niezależną. Osoba taka jest jednocześnie bardziej świadoma swoich reakcji, potrafiąca odczuwać i urzeczywistniać pragnienia poprzez umiejętne korzystanie z wolności. Zniewolenie umysłu popycha nas do czynów, których tak naprawdę nie chcemy i nie potrzebujemy. Jak często zdarza nam się żałować za to co się zrobiło, co się powiedziało? Wolność moim zdaniem w tym sensie nie polega na nieograniczonym wyrzucaniu z siebie obelg, oskarżeń w jej imię, a na możliwości i umiejętności wyrażania siebie. W tym aspekcie wiąże się również z asertywnością, rozumianą przeze mnie jako umiejętnością obrony sowich granic i praw nie naruszając praw oraz nie przekraczając granic innych ludzi. Jest to potwierdzenie, że wolność nie może istnieć niezależnie od innych wartości.
Niezmiernie ważnym aspektem wolności jest możliwość decydowania o sobie i o swoim życiu. Wiąże się to ze spełnieniem swoich pragnień w kwestii samorealizacji. To właśnie wolność rozumiana jako poczucie niezależności, pozwala nam na nieograniczoną możliwość planowania, marzenia i zmierzania do ich obranych celów.
Każdy człowiek na swój sposób kształtuje w sobie poczucie wolności. Postawienie jej na szczycie piramidy wartości, jest motywacją do ciągłego stawania się wolnym. Stawanie się wolnym to dążenie do wewnętrznego spokoju, bycia w harmonii ze sobą i z otaczającym światem. Wolność pozwala poczuć niezależność, pobudza do działania. Istotę stanowi mądre i świadome posługiwanie się tym darem, dążenie do wolności, która pozwala być lepszym człowiekiem. Wszelka aktywność czyniona w imię wolności, z pewnością nie powinna uderzać w drugiego człowieka, a sprzyjać osobistemu rozwojowi, stawaniu się lepszym człowiekiem, nie raniąc innych ludzi. W moim odczuciu wolności to również szacunek dla siebie i innych.