Organizacja i funkcjonowanie obiektów turystycznych – zagadnienia.
Jaka jest różnica między obiektem, zakładem a przedsiębiorstwem turystycznym.
Opisz przedsiębiorstwo turystyczne w ujęciu przedmiotowym.
Cechy specyficzne przedsiębiorstwa turystycznego.
Wymień cele ilościowe przedsiębiorstwa turystycznego, wskaźniki ich pomiaru – po jednym przykładzie do każdego.
Jak załagodzić naturalne konflikty między celami grup interesariuszy w przedsiębiorstwie turystycznym?
Wymień funkcje realne i regulacje przedsiębiorstwa turystycznego.
Podziel przedsiębiorstwa turystyczne według kryterium – rodzaj odbiorców oferty.
Podziel przedsiębiorstwa turystyczne według kryterium – przedmiot działalności.
Opisz najnowsze grupy zasobów przedsiębiorstw turystycznych.
Wymień determinanty struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa turystycznego.
Opisz strukturę organizacyjną, którą wykorzystałabyś w przypadku **** hotelu, 300 miejsc noclegowych, biznesowego w centrum Wrocławia.
Opisz cechy produktu turystycznego.
Chcąc uruchomić przedsiębiorstwo turystyczne twoich marzeń, jakie cechy otoczenia brałabyś pod uwagę szukając dla niego lokalizacji.
Chcąc uruchomić przedsiębiorstwo turystyczne twoich marzeń, jakie czynności podjęłabyś?
Mając 50 mln zł w jakie przedsięwzięcie turystyczne zainwestowałabyś? Odpowiedź uzasadnij.
Odpowiedzi:
Ad.1. Obiekt turystyczny – budynek lub zespół budynków, bądź urządzeń terenowych, których główną funkcją jest zaspokojenie podstawowych potrzeb bytowych osób przebywających czasowo poza stałym miejscem zamieszkania oraz spełniających minimalne wymagania przewidziane dla danego rodzaju obiektu ujęte przepisami prawnymi. W tym rozumieniu obiekt turystyczny jest po prostu składnikiem majątku trwałego (rzeczowego) przedsiębiorstwa turystycznego, bez którego nie można byłoby realizować podstawowych jego funkcji.
Zakład turystyczny – pewna wydzielona pod względem ekonomicznym, organizacyjnym i technicznym oraz niepodzielna od strony struktury organizacyjnej część przedsiębiorstwa turystycznego, w ramach której świadczone są usługi turystyczne. Rozróżnianie pojęć: zakład i przedsiębiorstwo turystyczne, jest zasadne
z powodu zjawiska koncentracji, występującego na rynku turystycznym (przedsiębiorstwa wielozakładowe).
Przedsiębiorstwo turystyczne to system złożony
z zasobów (ludzkich, materialnych, kapitałowych, informacyjnych) oraz procesów zachodzących w tych zasobach oraz między nimi, powołany do prowadzenia działalności gospodarczej, polegającej na świadczeniu usług turystycznych. Działalność ta jest realizowana
w sposób zorganizowany i ciągły, a jej głównym celem jest osiągnięcie korzyści ekonomicznych.
Ad.2. W znaczeniu przedmiotowym – zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. W tym znaczeniu przedsiębiorstwo obejmuje przede wszystkim:
oznaczenia przedsiębiorstwa lub ich części (nazwa i firma),
własność nieruchomości i ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz innych praw rzeczowych,
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości,
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środków pieniężnych,
koncesje, licencje, zezwolenia,
patenty i inne prawa własności przemysłowej,
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
tajemnice przedsiębiorstwa,
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Ad.3. Cechy specyficzne przedsiębiorstwa turystycznego:
Duża złożoność i różnorodność.
Podstawowy kierunek działania to tworzenie i/lub pośrednictwo w oferowaniu usług turystycznych.
Koncentracja na usługach mających kluczowe znaczenie dla klienta.
Systematyczne dostosowywanie oferty do potrzeb konsumentów.
Usamodzielnienie komórek organizacyjnych, daleko idące delegowanie uprawnień (np. w hotelu).
Ad.4. Cele ilościowe przedsiębiorstwa turystycznego
Maksymalizacja wartości.
Maksymalizacja zysku.
Zwiększenie liczby klientów.
Powiększenie infrastruktury.
Wzrost wydajności pracy.
Zwiększenie efektywności zasobów rzeczowych.
Ad.5. ??
Ad.6. Funkcje realne – związane z konkretnymi procesami zachodzącymi w przedsiębiorstwie:
zaopatrzenie przedsiębiorstwa w czynniki wytwórcze,
działalność usługowo-wytwórcza,
sprzedaż przygotowanej oferty,
czynności mające na celu utrzymanie zaplecza materialnego w gotowości do świadczenia usług.
Funkcje regulacyjne – związane z utrzymaniem przedsiębiorstwa turystycznego w stanie równowagi:
ekonomicznej – gwarancja synchronizacji w czasie przychodów i rozchodów,
technologicznej – dostosowanie potencjału technicznego do rodzaju realizowanych zadań,
organizacyjnej – dostosowanie do siebie poszczególnych elementów organizacji, zapewniające właściwe funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
Ad.7. Rodzaj odbiorców oferty i miejsce w procesie jej dystrybucji:
podmioty występujące w roli wytwórców usług turystycznych, które mogą być przez nich sprzedawane bezpośrednio turystom lub oferowane do sprzedaży pośrednikom (podmioty świadczące usługi noclegowe, gastronomiczne, transportowe, przewodnickie, usługi rekreacyjne),
podmioty zajmujące się pośredniczeniem przy sprzedaży usług turystycznych (pośrednicy turystyczni i agenci) oraz oferowaniem imprez, czyli łączeniem w pakiety określonych usług oferowanych przez wytwórców i przekazywaniu ich do sprzedaży (touroperatorzy).
Ad.8. Przedmiot działalności:
przedsiębiorstwa hotelarskie, mające na celu świadczenie usług noclegowych,
przedsiębiorstwa gastronomiczne, zajmujące się produkcją i sprzedażą posiłków dla turystów oraz ludności miejscowej,
biura podróży, występujące w roli organizatora imprez turystycznych, pośrednika bądź agenta turystycznego,
przedsiębiorstwa transportu turystycznego, zajmujące się transportem turystów do i z obszaru recepcji oraz w ramach tego obszaru,
przedsiębiorstwa sportowo-rekreacyjne, zajmują się świadczeniem tego rodzaju usług dla turystów oraz społeczności lokalnych,
przedsiębiorstwa sanatoryjno-uzdrowiskowe, funkcjonujące na obszarach uzdrowiskowych świadczące usługi nie tylko dla kuracjuszy ale również uczestników coraz popularniejszej turystyki uzdrowiskowej oraz dla ludzi chcących zregenerować swoje siły poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju zabiegach odnowy biologicznej,
podmioty gospodarcze świadczące usługi informacyjne i promocyjne.
Ad.9. We współczesnym przedsiębiorstwie spotkać można cztery grupy zasobów:
Zasoby naturalne – ziemia i dary natury, którym w działalności gospodarczej nadawana jest wartość ekonomiczna, w tym również lokalizacja.
Zasoby pracy – ludzie wraz ze swoją wiedzą, umiejętnościami
i doświadczeniem (kompetencje)
Zasoby kapitałowe – rzeczowe i pieniężne, które firma posiada, lub którymi może dysponować.
Zasoby niematerialne – nowoczesne zasoby informacyjne, licencje, prawa własności, tradycja, reputacja przedsiębiorstwa, jego kontakty, znaki i marki, itp. W połączeniu z wiedzą i umiejętnościami, ta właśnie grupa zasobów stwarza możliwość uzyskania przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa i staje się źródłem jego sukcesu. W epoce społeczeństwa informacyjnego tradycyjne zasoby tracą swoje znaczenie jako czynniki rozwoju gospodarczego. Podstawowym determinantem zdolności rozwojowych przedsiębiorstwa staje się szeroko rozumiana wiedza i informacja.
Ad.10. Główne determinanty tworzące strukturę organizacyjną:
Cele i strategia przedsiębiorstwa. Realizacja celów wymaga podziału działań, które są przypisywane poszczególnym komórkom, dlatego też cele wpływają na rodzaje, wielkość oraz zadania przydzielane składnikom struktury.
Zasoby przedsiębiorstwa. Ich wielkość, jakość, wpływa na strukturę procesów wytwórczych i proces zarządzania. Ważne znaczenie ma tu poziom kwalifikacji, motywacji zatrudnionych, poglądy kadry, filozofia zarządzania. Zasoby materialne są pochodną rodzaju działalności, dlatego też odmienne są struktury przedsiębiorstw zróżnicowanych przedmiotowo.
Technologia. Narzuca określony podział zadań i sposób koordynacji działania jednostek odpowiedzialnych za ich wykonanie.
Wielkość przedsiębiorstwa. Wraz z powiększaniem przedsiębiorstw pogłębia się podział pracy, rośnie liczba i wielkość komórek, zagęszcza się sieć wzajemnych powiązań. Znajduje to swoje odbicie w postaci bardziej złożonych struktur. Może wówczas pojawić się zjawisko biurokracji a organizacja może stać się mało elastyczna.
Otoczenie w szczególności konkurencyjne. Wpływa w istotny sposób na organizację i jest najważniejszym czynnikiem strukturotwórczym. Najistotniejsze cechy otoczenia wpływające na strukturę to:
potencjał otoczenia, oznaczający zdolność tworzenia przedsiębiorstwu możliwości trwania
i rozwoju, im większy potencjał, tym słabsza jest presja otoczenia,
złożoność otoczenia, im bardziej zróżnicowane otoczenie, tym bardziej różnorodne struktury przedsiębiorstwa,
niepewność otoczenia, trudności przewidywania takiego otoczenia skłania przedsiębiorstwo do tworzenia struktur mniej sformalizowanych.
Ad.11. Struktura funkcjonalna, w której uchylona zostaje zasad jedności kierownictwa. Podwładny ma kilku kierowników, z których każdy jest wyspecjalizowany w określonej dziedzinie, czyli jest to struktura zbudowana na zasadzie fachowości. Kierownicy maja prawo wydawania poleceń wszystkim podwładnym w ramach przypisanego im zakresu działania. Ograniczeniem tej struktury jest zamazywanie odpowiedzialności na realizowane zadania, wydawane polecenia mogą być też sprzeczne względem siebie.
Ad.12. Produkt turystyczny – to wszystko, co można zaoferować na rynku w celu zaspokojenia określonej potrzeby lub odczuwanego pragnienia.
Stały potencjał wytwarzania – podaż usług turystycznych jest zazwyczaj sztywna w krótkim okresie. Obiekty dysponują ograniczoną liczbą miejsc, w wyniku czego na skutek występowania fluktuacji sezonowych popytu turystycznego
i znacznego jego okresowego nasilenia, muszą odmawiać przyjęcia rezerwacji, ponosząc przy tym określone straty finansowe.
Nietrwałość – produktu turystycznego nie można magazynować (dominanta usług), więc niesprzedane miejsca noclegowe, na przykład
w okresie mniejszego popytu turystycznego, również stanowią nieodwracalną stratę dla przedsiębiorcy turystycznego.
Natychmiastowość – usługi turystyczne muszą być świadczone natychmiastowo, zaraz po zgłoszeniu chęci zaspokojenia określonej potrzeby przez turystę.
Złożoność – obiekty turystyczne świadczą bardzo szeroki zakres usług. Zakres usług dodatkowych jest ściśle uzależniony od najważniejszego segmentu rynku obsługiwanego przez dane przedsiębiorstwo turystyczne.
Różnorodność – usługi wchodzące w skład produktu turystycznego są różnorodne, gdyż występują
w różnych zestawieniach i rozmiarach oraz zaspokajają różnorodne potrzeby gościa od tych podstawowych (potrzeby zamieszkania, posiłku, bezpieczeństwa), poprzez potrzeby społeczne (potrzeby komunikacji, pracy, rozrywki), aż do potrzeb wyższego rzędu (potrzeby uznania, a nawet samorealizacji).
Elastyczność – polega na tym, że przedsiębiorca turystyczny oprócz oferowania standardowego produktu, musi być przygotowany na konieczność wytworzenia produktu niestandardowego,
w zależności od zgłaszanego przez konsumentów popytu.
Pracochłonność – wytwarzanie produktu turystycznego jest bardzo często pracochłonne i wiąże się z zatrudnieniem wielu osób.
Kapitałochłonność – świadczenie produktu turystycznego wymaga zazwyczaj zaangażowania znacznych zasobów kapitałowych – od budowy obiektu turystycznego, poprzez jego eksploatację
i wykorzystanie różnego rodzaju maszyn, urządzeń, czy środków transportu oraz opłacenie pracy ludzkiej.
Na trzy ostatnie zagadnienia nie ma jednej odpowiedzi. Każdy musi je opracować samodzielnie.