Ucho wewnętrzne.

1. Charakterystyka ogólna.

2. Błędnik kostny.

3. Błędnik błoniasty.

4. Droga dźwięku.

Ad 1.

Ucho wew. to anatomiczne sprzężenie dwóch różnych narządów tj. starego filogenetycznie - narządu równowagi oraz młodego filogenetycznie - narządu słuchu.

Ucho wew. dzieli się na:

• błędnik kostny i na znajdujący się wew. błędnika kostnego;

• błędnik błoniasty wypełniony jest śródchłonką, a pomiędzy nim, a błędnikiem kostnym znajduje się przychłonka.

Ad 2.

Błędnik kostny składa się z 4 części tj.:

• przedsionka;

• ślimaka;

• trzech kanałów półkolistych;

• przewodu słuchowego wew..

Przedsionek ma kształt elipsoidy, w której wyróżnia się dwie ściany:

• przednio - boczną, która jest jednocześnie ścianą przyśrodkową jamy bębenkowej;

• tylno - przyśrodkową, która jest jednocześnie dnem przewodu słuchowego wew..

Na ścianie przednio - bocznej występuje okienko przedsionka i okienko ślimaka, a na ścianie tylno - przyśrodkowej trzy plamki siatkowate: górna; środkowa i dolna, które wytwarzają pole przedsionkowe górne i dolne.

Ślimak stanowi część przednią błędnika kostnego, tworzy go stożek o wklęsłej podstawie zwanej wrzecionkiem, wokół, którego owija się 2,5 - 2,75 raza kanał spiralny ślimaka. Rozpoczyna się on w przedsionku, a kończy ślepo osklepkiem. W jego obrębie owija się wokół blaszka spiralna kostna, która kończy się haczykiem.

Pomiędzy nim, a osklepkiem ślimaka znajduje się przejście, czyli szpara osklepka. Do brzegu górnego tej blaszki przyczepia się ślimak błoniasty.

Kanały półkoliste w liczbie 3 leżą najbardziej z tyłu w błędniku kostnym, które leżą w 3 prostopadłych do siebie płaszczyznach:

• kanał półkolisty boczny - w płaszczyźnie poziomej;

• kanał półkolisty przedni prostopadle do osi piramidy;

• kanał półkolisty tylny - w osi piramidy.

(kanał półkolisty przedni prawy leży w tej płaszczyźnie co kanał półkolisty tylny lewy, a kanał półkolisty tylny prawy w tej samej płaszczyźnie co kanał półkolisty przedni lewy).

Każdy z kanałów ma dwa końce tj. tzw. odnogę bańkową i odnogę prostą; wszystkie odnogi bańkowe uchodzą do przedsionka samodzielnie 3 otworami, z kolei odnogi pojedyncze uchodzą tylko 2 otworami, odnoga prosta kanału półkolistego bocznego samodzielnie, a odnoga k. półkolistego przedniego i tylnego łączą się w tzw. odnogę wspólną.

Ad 3.

W skład błędnika błoniastego wchodzi wiele struktur błoniastych; są to:

• przewody półkoliste: przedni; tylny i boczny, które uchodzą bezpośrednio do łagiewki;

• przewód ślimakowy przyczepia się do blaszki spiralnej kostnej ślimaka i łączy się z woreczkiem za pomocą przewodu łączącego z wytworzeniem tzw. kątnicy przedsionkowej;

• woreczek łączy się za pomocą przewodu śródchłonki z workiem śródchłonki;

• przewód łagiewkowo - woreczkowy łączy łagiewkę z przewodem śródchłonki;

Przewód ślimakowy ma na przekroju kształt trójkąta wierzchołkiem zwrócony do blaszki spiralnej kostnej, a podstawą do ślimaka kostnego.

W obrębie kanału spiralnego ślimaka powstają przedziały zwane schodami:

• przedsionka - górne;

• bębenka - dolne;

• przewód ślimakowy to - schody środkowe.

Na ścianie dolnej przewodu ślimaka jest narząd Cortiego z kom. odbierającymi dźwięk (wrażenia słuchowe).

W grzebieniach bańkowych przewodów półkolistych znajdują się - receptory równowagi kinetycznej, a w plamce woreczka i łagiewki - receptory równowagi statycznej.

Ad 4.

Małżowina uszna jak radar wychwytuje falę dźwiękowe, które wprawiają w ruch błonę bębenkową i kosteczki słuchowe. Podstawa strzemiączka wprawia w drgania przychłonkę schodów przedsionka, która przez szparę osklepka przenosi się na drgania przychłonki schodów bębenka. Dźwięk (fale dźwiękowe) odbijają się rykoszetem od błony bębenkowej wtórnej, wprawiając w drgania ścianę dolną przewodu ślimakowego, na której leży narząd Cortiego, w tym miejscu kończy się droga dźwięku, a zaczyna się co najmniej IV - neuronowa droga słuchowa.

1

1

Wykład XX - 29.03.2001r.

---