mgr Joanna Szafran

temat1:

region, regionalizacja, rozwój regionalny, podstawowe pojęcia i podziały

1.pojecie i cechy regionu ekonomicznego.

2. typy regionow ekonomicznych

3. delimitacja regionów ekonomicznych,

4. relacja miedzy regionem ekonomicznych, a administracyjnym

Literatura uzupełniająca:

Winiarski- `polityka regionalna' str173-187

Domański - `zasady geografii społeczno ekonomicznej' str59-63

Kuciński - `podstawy regionu ekonomicznego'

………………………………………………………………………………………………

Przestrzeń ekonomiczna - cześć przestrzeni geograficznej, która jest zagospodarowana przez człowieka, tzn składają się na nie:

- stałe i sezonowe osiedla ludzkie,

- obszary działalności przemysłowej, rolnej

- obszary leśne eksploatowane,

- obszary wodne eksploatowane

- tam gdzie jest infrastruktura

Region ekonomiczny - terytorialny kompleks produkcyjno-usługowy, wyróżniający się od otaczających go obszarów, swoistymi obszarami zagospodarowania,

RE - przedmiot jako badania(zbieramy dane statystyczne), poznania i działania(organizowania działalności gosp, planowania rozwoju, zarządzania obszarem)

Cechy regionu w ujęciu ekonomicznym:

- jest on częścią większego terytorium(kraju)

- stanowi obszar przestrzennie zwarty,

-składa się z podobnych jednostek ekonomicznych,

-w jego ramach można wyróżnić powiązania wewnętrzne i zewnętrzne, przy czym te pierwsze są silniejsze

-posiada co najmniej jeden ośrodek miejski(centrum)

-ma pewną specjalizacje, czym wyróżnia się od innych regionów kraju

Regionalizacja, sensu stricte

Sensualna

Cechy regionu w ujęciu administracyjnym:

Zgromadzenie regionów Europy ( Assembly od European Regions) przyjmuje za region jednostkę terytorialno-administracyjną usytuowaną bezpośrednio po władzy centralnej, posiadającą - pochodzącą z wyborów powszechnych lub mianowaną - reprezentacje polityczna w postaci zgromadzenia regionalnego, lub inne ciało, ukonstytuowane przez jednostki niższego szczebla (pośredniczy miedzy władzą centralna, a lokalną)

-Do samorządu lokalnego należą sprawy interesu miejscowego, a regionalnego….

-posiada więzi gospodarcze

-Region posiada więź społeczną, opartą na poczuciu wspólnej tożsamości

Wielkość, liczba regionów zależy od:

-powierzchni krajów

-warunków naturalnych

-przyjętego warunku delimitacji

Podział strukturalny regionów:

Struktura gospodarcza regionów- proporcje i układ działalności gospodarczej w regionie.

Rozpatrywana:

-od strony proporcji branżowych(sektorowych) wówczas mówimy o strukturze branżowej lub sektorowej

-albo od strony proporcji przestrzennych -> struktura przestrzenna gospodarki regionów(zwraca uwage na odległości, lokalizacje, hierarchie ośrodków węzłowych)

Sektor pierwszy:

-rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo, przemysł wydobywczy

Sektor drugi:

-przemysł

Sektor trzeci:

-usługi

Sektor czwarty:

-usługi wyższego rzędu

Z punktu charakteru struktury gospodarczej(złożona, jednorodna), spotykamy dwie

-Regiony strefowe, in jednorodne, powierzchniowe - są to obszary wewnętrznie jednolite, odróżniające się od obszarów sąsiednich dominującym obszarem działalności gospodarczej, która zajmuje najczęściej duże powierzchnie(np regiony rolnicze, turystyki-rekreacji)

-regiony złożone (in węzłowe, nodalne) - mają one złożoną, zróżnicowaną strukturę. Tzn w ich ramach możemy wyróżnić:

- obszary centralne(centra), które skupiają różne ośrodki decyzyjne, posiadają lepiej rozwiniętą infrastrukturę techniczną i społeczną (miasta)

- obszary peryferyjne(peryferie) spełniające funkcje zaopatrzeniowe w żywność, surowce, pracowników(siłę roboczą),

W ramach regionów węzłowych możemy wyróżnić regiony strefowe

Występuje także podział pod względem zróżnicowania rozwoju społeczno-ekonomicznego.

Delimitacja - regionalizacja, podział na regiony.kryteria:

-warunki naturalne, położeni geograficzne, bogactwa naturalne

-profil produkcyjne, specjalizacyjny

-czynniki stymulujące rozwój, kierunki przyszłego rozwoju

Metody delimitacji:

1. opisowe(jakościowe)

-analizy historycznej

-analiza zdjęć lotniczych, satelitarnych

-autopsji

2. ilościowe

-input, output(wejście wyjście)

-przepływu towarów

-punktowe, taksonomiczne

Rejonizacja - pojecie węższe od regionu, tylko jedna działalność

Region - kompleks produkcyjno-usługowy, działalności

Regionalizm - ruch społeczno-kulturowy mający na celu zachowanie własnej kultury, obyczajów, tożsamości lokalnej

Regionalizacja ekonomiczna, a administracyjna - administracyjny podział jest bardziej subiektywny, wyznaczony odgórnie

---