PULSOKSYMETRIA
Ćw. 10
Część praktyczna
Spir
p o
ir me
o
t
me ria
t
- badanie
diagnost
s y
t c
y z
c ne
z ukł
uk adu
oddecho
ddec w
ho eg
w o
eg ,
o umo
um ż
o liw
ż iające
c
ocenę
c
jego
eg cz
c ynno
z
ści.
c
Badan
ad i
an e
e po
p leg
e a
g n
a a
n
odd
d y
d c
y h
c an
h i
an u
u pr
p ze
z z
e
cz
c u
z jn
u i
jn k
k po
p łącz
łąc o
z ny
n z
y
• pojemność płuc,
apar
ap a
ar t
a e
t m
e
• objętość oddechową,
po
p mi
m aro
ar wym.
ym
• opór dróg oddechowych,
• prędkość przepływu
powietrza.
1
Wartości prawidłowe zależą od:
– wieku,
– wzrostu,
– wagi,
– płci pacjenta.
• Wynik porównuje się z wartością prawidłową dla pacjenta i przedstawia w tzw. pro
r cen
e t
n a
t c
a h normy
m :
– nieprawidłowe - poniżej 80% przewidywanej dla pacjenta wartości.
Mierzone parametry:
•
krzywa przepływu - objętość i objętość w czasie
•
FV
F C
V – natężona pojemność życiowa płuc (objętość gazu wydmuchana przy najgłębszym wydechu, poprzedzona maksymalnym wdechem)
•
FE
F V
V 1,0
1, – natężona objętość wydechowa płuc (po 1 sek. wydechu)
•
FEV 1,0/FVC – wskaź
k ni
n k Ti
T ffe
f ne
n au. Informuje o elastyczności tkanki płucnej, średnicy dróg oddechowych oraz siły skurczu przepony i dodatkowych mięśni oddechowych.
•
PEF – szczytowy przepływ wydechowy. Dynamiczny wskaźnik sprawności wentylacji, czyli maksymalny przepływ powietrza w drogach oddechowych
•
MEF25, MEF50, MEF75 – maksymalny przepływ wydechowy w momencie, gdy do końca forsownego wydechu pozostało odpowiednio 25%, 50%, 75% FVC.
PI
P KFLO
L ME
M TR (miernik szczytowego przepływu wydechowego (PE
P F)):
•
rura ze skalą, po której przesuwa się wskaźnik
•
Mierzy maksymalną prędkość przepływu powietrza, jaką jesteśmy w stanie uzyskać podczas wydechu (w L/min lub L/s)
•
ocenia zdolność do wykonania nagłego, dużego wysiłku
•
PEF zależy od pory dnia → najniższy nad ranem (4:00-6:00), najwyższy po południu (16:00-18:00)
•
Pomiar zależy od wielkości płuc i średnicy oskrzeli i pozwala codziennie monitorować czynność płuc u chorych na astmę
•
W medycynie sportowej - do oceny przesiewowej zdolności sportowców do wysiłku
Zależy od: płci, wieku, wzrostu, włożonego wysiłku.
•
Wynik w normie - gdy nie odbiega o 20% od wartości wyliczonej
•
Wzór wyliczania wartości PEF (L/s):
•
Mężczyźni: 6,14H – 0,043A + 0,15
•
Kobiety: 5,50H – 0,030A – 1,11
H - wzrost w metrach, A – wiek w latach 2
• u osób zdrowych i sprawnych fizycznie: o ok. 6-10% wyższy
• u chorych (głównie w astmie oskrzelowej i POChP) -
obniżenie PEF o ok. 20% i proporcjonalne do stopnia zaawansowania choroby.
• „astma wysiłkowa” - obniżenie PEF w próbie wysiłkowej u osób z nadreaktywnością drzewa oskrzelowego.
PU
P L
U S
L OKS
K YME
S
T
YME RIA:
Pulsoksymetr należy założyć na palec wskazujący.
Urządzenie po paru sekundach odczytuje saturację (SpO2) i tętno.
Aparat przeznaczony jest do nieinwazyjnego pomiaru nasycenia tlenem hemoglobiny tętniczej. Hemoglobina utlenowana i odtlenowana wykazują odmienne właściwości optyczne.
NORMY:
• 95–99% u osób zdrowych:
– wyższe wartości w przypadku tlenoterapii.
– mniejsze świadczą o niewydolności oddechowej.
• Saturacja poniżej 90% - niedotlenienie 3
• niewydolność oddechowa jawna lub jej podejrzenie
• monitorowanie stanu pacjenta:
– w trakcie znieczulenia ogólnego i bezpośrednio po jego zakończeniu,
– w trakcie stosowania tlenoterapi ,
– u każdego chorego w stanie ciężkim.
4