METODY

WSPIERANIA

AKTYWNOŚCI

EDUKACYJNEJ

DZIECKA

POJĘCIE I DEFINICJA METODY

WEDŁUG R. WIĘCKOWSKIEGO



Metoda to sposób stosowany systematycznie,
świadomie i mogący być wielokrotnie, a nie
jednostkowo, wykorzystywany w działaniu .



Przez metodę wspierania aktywności
edukacyjnej ucznia należy rozumieć sposób
pracy nauczyciela z uczniami zastosowany z
myślą o tym, aby umożliwić im rozwój
oczekiwań poznawczych i równocześnie
sposób ich zaspokajania czy osiągania, a
także taki sposób, który ma szeroki zakres
stosowalności

KLASYFIKACJA METOD WEDŁUG

R. WIĘCKOWSKIEGO



Nauczanie jest formą czynności zmierzającej
do efektywnego osiągania przez uczniów
oczekiwań poznawczych.



Nauczanie więc, jako czynność
pedagogiczna, tworzy dzieciom warunki do
zdobywania nowych informacji. Jest to tzw.
wychodzenie poza dotychczasową wiedzę o
otaczającej rzeczywistości.

ZE WZGLĘDU NA WSPIERANIE

AKTYWNOŚCI EDUKACYJNEJ

UCZNIA METODY DZIELIMY NA:



Metody informacyjne



Metody heurystyczne

METODY INFORMACYJNE



To sposób przekazywania uczniom nowych i
zwięzłych informacji – najczęściej do
zapamiętania. Są to:



Wyjaśnianie



Narracja



Opis



Jest to przekazywanie wiedzy rzeczowej z
myślą o stopniowym wychodzeniu dzieci
„poza dostarczone informacje”.

WYJAŚNIANIE



Pytania typu: dlaczego? Co by się stało,
gdyby? Co należy zrobić, aby? (ilustrowanie
np. obrazem lub samo słowo)

NARRACJA



Informowanie uczniów za pomocą narracji
odbywa się najczęściej przy wykorzystaniu
możliwie „barwnego i poglądowego” słowa
(narracja werbalna jest dynamiczna).

OPIS



Opis jest statyczny.

Wykorzystujemy słowa, okazy naturalne,
modele, ilustracje itp.

METODY NAUCZANIA WG I. ADAMEK



Metoda– to systematycznie stosowany
sposób pracy nauczyciela z uczniami,
umożliwiający osiąganie celów kształcenia.

KLASYFIKACJA METOD

KSZTAŁCENIA



Metody dzielimy na:



Słowne (pogadanka, opis, opowiadanie,
wykład, dyskusja, praca z książką);



Oglądowe (różne odmiany pokazu,
obserwacji i demonstracji, zwłaszcza środków
dydaktycznych);



Praktyczne (zajęcia laboratoryjne,
praktyczne);

FUNKCJE METOD



Służy zaznajamianiu uczniów z nowym
materiałem,



Zapewnia utrwalenie zdobytej przez uczniów
wiedzy,



Ułatwia kontrolę i ocenę stopnia opanowania
tej wiedzy

PODZIAŁ METOD WYNIKAJĄCY Z

KONCEPCJI KSZTAŁCENIA

WIELOSTRONNEGO



Metody podające (przyswajanie),



Metody problemowe (poszukujące lub przez
odkrywanie),



Metody waloryzujące (eksponujące lub przez
przeżywanie),



Metody praktyczne (operacyjne).



Metody poszukujące nazywamy też
aktywizującymi ucznia.

METODY NAUCZANIA WG M.

NAGAJOWEJ



Klasyfikacja:

Metody słowne
Podająca i jej formy:
- opis,
- opowiadanie,
- pogadanka podająca,
- praca z książką,
- wykład,
- referat,
- instruktaż

2.Metody poszukująca

Metody zajęć praktycznych,

Metody oglądowe.

METODA NAUCZANIA WG

ZACZYŃSKIEGO

1.Metody przekazywania wiadomości
a) Metody oparte na:



- pokazie,



- obserwacji,

b) Metody oparte na słowie:



- pogadanka,



- dyskusja,



- opis,



- opowiadanie,



- wykład,



- praca z książką.

2. Metody samodzielnego dochodzenia do

wiedzy

a) Metody oparte na działaniu:



- laboratoryjna,



- zajęć praktycznych.

b) Samodzielne dochodzenie do wiedzy:



- uczenie się na pamięć,



- powtarzanie,



- ćwiczenie,



- sprawdzanie.

3. Metody kontroli i oceny
a) Konwencjonalne:
- sprawdzanie wiadomości (ustne, pisemne,

praca klasowa, praca z książką)

b) Testy
c) Kontrola maszynowa
d) Egzamin

4.Nauczanie programowe

METODY KSZTAŁCENIA WG B.
NIEMIERKO

 
Pojęcie i definicja:
Metodą kształcenia nazwiemy sposób kierowania

uczeniem .

Opis metody kształcenia:
Poziom aktywności ucznia:
a) odtwórca: odbiór informacji,
-naśladowanie czynności
b) twórca: wytwarzanie informacji,

budowanie czynności

 

2.Udział nauczyciela:
-bezpośredni: kierowanie pracą

poszczególnych uczniów,

-pośredni: kierowanie pracą grupy uczniów
 
3.Rodzaj treści kształcenia:
-praktyczna – czynności naturalne, konkretne
-teoretyczna – czynności intelektualne

4.Rodzaj wyposażenia dydaktycznego:
-pasywne: ułatwiające uczniowi jedynie odbiór

informacji,

-interaktywne: ułatwiające uczniowi odbiór i

wytwarzanie informacji

 
5. Typ organizacji kształcenia:
-sterowana: z przewagą czynności

przewidzianych planem,

-swobodna: oparta na dobrowolnym

podejmowaniu czynności przez ucznia

Warunkiem efektywności stosowanej metody

kształcenia jest aktywność i samodzielność

uczniów. Samodzielność poznawczą uczniów

można nazwać poszukiwaniem, a metody

kształcenia, w których uczniowie sami znajdują

potrzebną im wiedzę – metodami

poszukującymi (heurystycznymi,

problemowymi).

W procesie kształcenia wielostronnego nie ma

ścisłej granicy pomiędzy jedną, a drugą

metodą. Przeplatają się one i uzupełniają

Twórczość metodyczna nauczyciela polega

przede wszystkim na kształtowaniu sytuacji

dydaktycznej według jej pięciu składników:

1) aktywności ucznia,

2) udziału nauczyciela,

3) rodzaju treści kształcenia,

4) rodzaju wyposażenia,

5) typu organizacji zajęć

PRZEGLĄD METOD KSZTAŁCENIA

1.Metoda kształcenia emocjonalno-motywacyjnego

(metoda wychowania) – to warunkowanie: nagrody i
kary.

2. Metoda modelowania (imitacja) tj. uczenie się

poprzez naśladownictwo( wzory osobowe, autorytety)

– naśladowanie, kopiowanie operacji konkretnych w

rozwoju poznawczym

3. Metoda przekonywania ( perswazja)
– edukacja emocjonalna (postawy, lubię-nie lubię ,

czynne słuchanie, wymuszanie rozmowy,
maskowanie uczuć, komunikacja niewerbalna)

4.Metoda doświadczania – wiedza osobista

(pamięć autobiograficzna) i wiedza szkolna.

5. Metoda pokazu (kierowanie obserwacją

faktów, zjawisk, procesów, obiektów, itp. ).
Ważne jest przygotowanie uczniów do pokazu.

 
6.Metoda opowiadania (fabuła czyli układ

zdarzeń)

-akcja, epizody, monologi, dialogi. Narratorem

jest nauczyciel (może być uczeń).

7. Metoda ćwiczeń (poznawcza). Ważne jest

tempo ćwiczenia i samokontrola

8. Praca ze źródłami (praca z książką). Źródła

informacji to film, telewizja, radio.

9. Wykład-to ustna metoda kształcenia.

Bibliografia:

1. Więckowski Ryszard, Pedagogika

wczesnoszkolna, Warszawa 1993,

Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne,

2. Adamek Irena, Podstawy edukacji

wczesnoszkolnej, Kraków 1997, Oficyna

Wydawnicza „Impuls”

DZIĘKUJEMY ZA

UWAGĘ!