„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Małgorzata Brola

Charakteryzowanie

narzędzi,

maszyn

i

urządzeń

stosowanych w tapicerstwie 743[03].O1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Urszula Nowaczyk
mgr inż. Robert Mikołajek



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Małgorzata Brola
inż. Jolanta Górska



Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo







Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 743[03].O1.03
„Charakteryzowanie narzędzi, maszyn i urządzeń stosowanych w tapicerstwie”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu tapicer.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

11

5.1. Narzędzia i ręczne przybory tapicerskie.

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Maszyny do szycia i przeszywania.

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3. Maszyny i urządzenia do wytwarzania półfabrykatów oraz wykonywania

prac pomocniczych

15

5.3.1. Ćwiczenia

15

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

18

7.

Literatura

28

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie tapicer 743[03].

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne,

–

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

–

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:
–

pokazu z objaśnieniem,

–

tekstu przewodniego,

–

metody projektów,

–

ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

–

plan testu w formie tabelarycznej,

–

punktacje zadań,

–

propozycję norm wymagań,

–

instrukcję dla nauczyciela,

–

instrukcję dla ucznia,

–

kartę odpowiedzi,

–

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

743[03].O1

Podstawy zawodu

743[03].O1.01

Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny

pracy, ochrony

przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska

743[03].O1.03

Charakteryzowanie

narzędzi, maszyn

i urządzeń stosowanych

w tapicerstwie

743[03].O1.02

Posługiwanie się

dokumentacją techniczną

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

rozpoznawać i przewidzieć zagrożenia występujące w środowisku pracy,

−

określać zagrożenia występujące na wydziałach produkcyjnych podczas ręcznej
i maszynowej obróbki surowców, półfabrykatów i materiałów pomocniczych,

−

przewidywać konsekwencje wynikające z naruszenia przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpożarowej,

−

scharakteryzować zabezpieczenia maszyn i urządzeń,

−

zastosować sprzęt i środki ochrony indywidualnej odpowiednio do rodzaju wykonywanej
pracy,

−

sporządzać odręczne i techniczne rysunki wyrobów, podzespołów i elementów,

−

odczytywać schematy i szkice techniczne dotyczące działania maszyn i urządzeń,

−

posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną,

−

określać zasady sporządzania dokumentacji technicznej,

−

scharakteryzować rodzaje norm,

−

posługiwać się przyrządami pomiarowymi,

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

posłużyć się obowiązującą terminologią dotyczącą narzędzi, maszyn i urządzeń,

−

scharakteryzować parametry techniczne maszyn,

−

określić zasady eksploatacji maszyn: użytkowania, regulacji, konserwacji,

−

scharakteryzować narzędzia stosowane do produkcji wyrobów tapicerowanych,

−

scharakteryzować rodzaje krajarek i innych urządzeń do cięcia materiałów, stosowanych
w procesie produkcji wyrobów tapicerowanych,

−

określić podstawowe funkcje maszyn i urządzeń stosowanych w procesach produkcji
wyrobów tapicerowanych,

−

scharakteryzować budowę oraz wyjaśnić zasady działania maszyn i urządzeń
stosowanych do wytwarzania wyrobów tapicerowanych,

−

dobrać narzędzia, maszyny i urządzenia do poszczególnych operacji technologicznych,

−

określić zasady obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń stosowanych w procesie
wytwarzania wyrobów tapicerowanych,

−

posłużyć się dokumentacją technologiczną oraz instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń,

−

posłużyć się normami, katalogami i innymi źródłami informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Tapicer 743[03]

Moduł:

Podstawy zawodu 743[03].O1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

narzędzi,

maszyn

i

urządzeń

stosowanych w tapicerstwie 743[03].O1.03

Temat: Budowa i zasada działania maszyny szyjącej płaskiej, jednoigłowej,

dwunitkowej.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności obsługi maszyny szyjącej płaskiej, jednoigłowej,

dwunitkowej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

przedstawić budowę maszyny szyjącej płaskiej, jednoigłowej, dwunitkowej,

−

rozpoznać, nazwać i wskazać główne mechanizmy i elementy robocze maszyny,

−

wyjaśnić działanie maszyny,

−

wyjaśnić zasady eksploatacji zakresie obsługi regulacji, czyszczenia i konserwacji
maszyny,

−

wskazać i określić przyczyny wadliwej pracy maszyny,

−

przygotować stanowisko pracy do szycia elementów zgodnie z zasadami bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz ochrony środowiska,

−

dobrać odzież ochronną do pracy przy maszynie,

−

uruchomić maszynę i wykonać zadanie produkcyjne zszywania materiałów.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna lub zespołowa.

Czas: 240 minut.

Środki dydaktyczne:

−

maszyna szyjąca, płaska, jednoigłowa, dwunitkowa (stębnówka),

−

model maszyny szyjącej, płaskiej, jednoigłowej, dwunitkowej,

−

schematy mechanizmów maszyny szyjącej, płaskiej, jednoigłowej, dwunitkowej,

−

instrukcja obsługi maszyny szyjącej, płaskiej, jednoigłowej, dwunitkowej,

−

elementy materiałów do szycia,

−

instrukcja wykonania szycia.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja zajęć:

−

Uczniowie zakładają odzież ochronną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

−

Każdy uczeń otrzymuje instrukcję obsługi maszyny oraz instrukcję wykonania
zadania.

−

Uczniowie zapoznaje się z instrukcjami.

−

Każdy uczeń podchodzi do maszyny szyjącej, wskazuje, nazywa i wyjaśnia działanie
głównych mechanizmów i elementów roboczych maszyny.

−

Uczniowie kolejno przygotowują maszynę do pracy, regulują parametry pracy
maszyny zgodnie z instrukcją zadania.

−

Uczniowie wykonują zadanie produkcyjne: pobierają materiał i dokonują szycia.

−

Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów.

5. Po wykonaniu zadania, uczniowie czyszczą maszynę i porządkują stanowisko pracy.
6. Uczniowie dokonują oceny wykonanej pracy. Wskazują swoje mocne i słabe strony przy

obsłudze maszyny.

7. Nauczyciel analizuje pracę uczniów i stwierdza czy wykonali ją prawidłowo.
8. Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy w kolejności wykonywania.
9. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Opisz przyczyny wadliwej pracy maszyny.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,

−

ustne odpowiedzi i dyskusja z uczniami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Tapicer 743 [03]

Moduł:

Podstawy zawodu 743[03].).O1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

narzędzi,

maszyn

i

urządzeń

stosowanych w tapicerstwie 743[03].O1.03

Temat: Narzędzia do szycia ręcznego.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności rozpoznawania i posługiwania się narzędziami do

szycia ręcznego stosowanymi w tapicerstwie.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać narzędzia do szycia ręcznego,

−

dobrać narzędzia do odpowiednich operacji technologicznych,

−

posłużyć się narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem,

−

dobrać właściwą odzież ochronną,

−

przygotować stanowisko pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

grupowa.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.

Czas: ustala na bieżąco nauczyciel.

Środki dydaktyczne:

−

narzędzia do szycia ręcznego,

−

próbki materiałów,

−

stanowisko do szycia ręcznego,

−

literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja zajęć:

−

Każdy uczeń otrzymuje instrukcję wykonania zadania.

−

Uczeń zapoznaje się z instrukcją wykonania zadania.

−

Uczniowie zakładają odzież ochronną.

−

Uczniowie rozpoznają i omawiają narzędzia do szycia ręcznego.

−

Uczniowie otrzymują próbki materiałów.

−

Uczniowie przygotowują stanowisko do szycia ręcznego.

−

Uczniowie dobierają narzędzia do szycia ręcznego.

−

Uczniowie wykonują szycie ręczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

−

Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów, udziela wskazówek w razie wystąpienia
problemu.

5. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
6. Nauczyciel analizuje pracę każdego ucznia i stwierdza czy wykonał ją poprawnie.
7. Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy w kolejności wykonywania.
8. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Przedstaw sposoby zabezpieczenia przed wypadkiem, pracownika pracującego przy

użyciu różnych narzędzi ręcznych.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,

−

ustne odpowiedzi i dyskusja z uczniami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Narzędzia i ręczne przybory tapicerskie.

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz narzędzia do odpowiedniej operacji technologicznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z wybraną czynnością,
4) dobrać narzędzia do poszczególnych operacji technologicznych,
5) uzasadnić pisemnie dokonany wybór narzędzi.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

wykonane półfabrykaty,

−

narzędzia stosowane w tapicerstwie,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj narzędzia stosowane do szycia ręcznego i przekłuwania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z przedstawionymi narzędziami,
4) rozpoznać i scharakteryzować poszczególne narzędzia,
5) narysować i opisać narzędzia w zeszycie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne narzędzia (po 5 szt. dla ucznia),

−

przybory do pisania,

−

zeszyt,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Przeprowadź ręczny rozkrój wzorzystej tkaniny obiciowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) założyć odzież ochronną,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) dobrać narzędzia do cięcia materiałów,
5) dobrać materiały tapicerskie,
6) dokonać rozkroju materiałów tapicerskich.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

noże i nożyczki,

−

kreda,

−

wzorniki,

−

próbki materiałów,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Maszyny do szycia i przeszywania.

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj typ maszyny do szycia na podstawie zdjęć lub rysunków.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się ze zdjęciami różnych rodzajów maszyn szyjących stosowanych

w tapicerstwie,

4) rozpoznać typ maszyny szyjącej,
5) uzasadnić rozpoznanie w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zdjęcia różnych typów maszyn szyjących stosowanych w produkcji wyrobów
tapicerowanych,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dobierz maszynę szyjącą do określonej operacji technologicznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z wybraną operacją technologiczną,
4) dobrać maszynę,
5) uzasadnić wybór w zeszycie ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

różne półfabrykaty lub wyroby tapicerowane,

–

prospekty maszyn do szycia,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

W oparciu o instrukcję obsługi maszyny szyjącej wskazanej przez nauczyciela, wskaż

zespoły robocze maszyny wymagające smarowania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z instrukcją obsługi maszyny,
4) wymienić i zapisać w zeszycie ćwiczeń zespoły robocze wymagające smarowania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcja obsługi maszyny szyjącej,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.3. Maszyny i urządzenia do wytwarzania półfabrykatów oraz

wykonywania prac pomocniczych.

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj ręcznego pikowania za pomocą długiej igły zaopatrzonej w gałkę.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) założyć odzież ochronną,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) dobrać narzędzia i urządzenia do pikowania,
5) dobrać materiały wyściółkowe,
6) dokonać pikowania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

narzędzia stosowane do pikowania,

−

materiały wysciółkowe,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dokonaj rozkroju tkaniny za pomocą przecinarki bagnetowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) założyć odzież ochronną,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) dobrać narzędzia i urządzenia do rozkroju,
5) przygotować materiał,
6) wytrasować materiał,
7) dokonać rozkroju.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

narzędzia stosowane do rozkroju,

−

przybory do trasowania,

−

przecinarka bagnetowa,

−

instrukcja obsługi przecinarek bagnetowych,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Dobierz maszynę do określonej operacji technologicznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z wybraną operacją technologiczną,
4) dobrać maszynę,
5) uzasadnić wybór w zeszycie ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

różne półfabrykaty lub wyroby tapicerowane,

–

prospekty maszyn do rozkroju,

–

prospekty maszyn do wyrobu mat tapicerskich,

–

prospekty maszyn do wykonania formatek sprężynowych,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt ćwiczeń,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Przygotuj do pracy przecinarkę.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z określonym fragmentem materiału nauczania,
2) założyć odzież ochronną,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) sprawdzić czy zasilanie urządzenia jest prawidłowo podłączone i nieuszkodzone,
5) sprawdzić ostrze do cięcia,
6) sprawdzić prawidłowość pracy urządzenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

przecinarka tarczowa lub bagnetowa,

−

instrukcja obsługi maszyny,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie narzędzi,
maszyn i urządzeń stosowanych w tapicerstwie”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1,2, 3, 4,, 5, 7, 8, 9, 10, 12, 14, 15,16, 18, są z poziomu podstawowego,

−

zadania 6 11, 13, 17 i 19 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za uzyskanie co najmniej10 punktów,

–

dostateczny – za uzyskanie co najmniej 13 punktów,

–

dobry – za uzyskanie 15 punktów, w tym co najmniej 2 punktów z poziomu
ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za uzyskanie 17 punktów, w tym co najmniej 4 punktów z poziomu
ponadpodstawowego,

– celujący za uzyskanie 20 punktów.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. c, 4. c, 5. a, 6. b, 7. d, 8. c, 9. d, 10. a, 11. a,
12. b, 13. b, 14. a, 15. b, 16. c, 17. c, 18. d, 19. a, 20. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozpoznawać narzędzia na podstawie opisu

A

P

b

2

Dobierać przybory do wykonywanej czynności

B

P

d

3

Rozpoznawać obcęgi kleszczowe

A

P

c

4

Rozróżniać narzędzia tapicerskie na podstawie
rysunku

B

P

c

5

Dobierać czynności technologiczne

B

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

6

Dobierać

czynność

technologiczną

do

określonej maszyny

C

PP

b

7

Dobierać

narzędzia

do

wykonywanej

czynności

A

P

d

8

Dobierać narzędzia do danej czynności
technologicznej

A

P

c

9

Dobierać

narzędzia

do

wykonywanej

czynności

A

P

d

10

Scharakteryzować

budowę

maszyny

szwalniczej

B

P

a

11

Rozróżnić elementy budowy maszyny szyjącej

C

PP

a

12

Rozpoznać maszynę płaską

B

P

b

13

Dobierać na podstawie opisu stanowisko pracy

C

PP

b

14

Dobierać maszynę do opisanej czynności
technologicznej

B

P

a

15

Dobierać

czynność

technologiczną

do

maszyny przedstawionej na rysunku

B

P

b

16

Dobierać narzędzia na podstawie rysunku

A

P

c

17

Dobierać

maszynę

do

wykonania

półfabrykatów

C

PP

c

18

Rozpoznawać czynność technologiczną na
podstawie opisu

B

P

d

19

Dostosować

maszynę

do

opisanego

półfabrykatu

C

PP

a

20

Rozpoznawać maszynę na podstawie rysunku

A

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę rozwiązywania testów z zadaniami wielokrotnego

wyboru.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom warunki do samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi oraz podaj czas

przeznaczony na rozwiązanie testu.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania testu (rozładuj

niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed końcem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących użytkowania maszyn i urządzeń do montażu

i wykończania wyrobów. Wszystkie zadania są zadaniami wielokrotnego wyboru. Tylko
jedna z 4 odpowiedzi jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

–

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X. W przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Odpowiedzi udzielaj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję

z wykonanego zadania.

7. Trudności mogą przysporzyć Ci zadania: 6, 11, 13, 17, 19 gdyż są one na poziomie

trudniejszym niż pozostałe.

8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Gruba szpilka ze spłaszczonym chwytem używana do regulowania wyściółki podczas

formowania krawędzi

siedziska po obszyciu to

a) obłączek.
b) włosociąg.
c) igła prosta.
d) igła z tnącym ostrzem.

2. W czasie prac tapicerskich do wyznaczania kątów należy użyć

a) przymiaru krawieckiego.
b) przymiaru stolarskiego.
c) przymiaru krawieckiego.
d) przymiaru kątowego.

3. Na rysunku przedstawiono

a) obcęgi zwykłe.
b) obcęgi ścinające.
c) obcęgi kleszczowe.
d) obcęgi wyciągacz.

4. Narzędzia przedstawione na rysunku służą do

a) wkręcania łączników.
b) przekłuwania.
c) naprężania pasów.
d) wyciągania gwoździ.

5. Obcęgi ścinające służą do

a) ucinania łączników.
b) wbijania łączników.
c) cięcia materiałów.
d) naprężania pasów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

6. Na maszynie z ramieniem przedłużonym wykonuje się

a) łączenie szczeciny z tkaniną jutową.
b) łączenie tkaniny i przeszywanie wzorów.
c) łączenie włosia z tkaniną workową.
d) łączenia szczeciny z lateksem.

7. Do naciągania pasów tapicerskich służą

a) szpilki tapicerskie.
b) szczypce tnące.
c) noże z długim ostrzem.
d) naprężacze pasów.

8. Do obszywania naroży oraz krawędzi używana jest

a) igła sprężynowa.
b) igła z ostrzem tnącym.
c) igła wygięta-obłączka.
d) igła prosta.

9. Do ucinania gwoździ, drutów i innych prętów stosuje się

a) wyciągacz.
b) obcęgi zwykłe.
c) włosociąg.
d) obcęgi ścinające.

10. Maszyna szwalnicza składa się z

a) korpusu i głowicy.
b) główki i podstawy.
c) ramienia i podstawy.
d) korpusu i ramienia.

11. Jednym z mechanizmów maszyny szyjącej jest

a) mechanizm chwytacza.
b) mechanizm ostrzenia igły.
c) mechanizm ramienia uderzeniowego.
d) mechanizm noża taśmowego.

12. Na zdjęciu widoczna jest maszyna

a) czołowa.
b) płaska.
c) leworamienna.
d) słupkowa.

13. Łączenie warstwy wyściełąjącej z warstwą sprężynującą wzdłuż ramki brzegowej

wykonuje się na stanowisku
a) formowania.
b) garnirowania.
c) pikowania.
d) manipulacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

14. Do zabezpieczania brzegów materiałów tekstylnych służy maszyna

a) owerlok.
b) do szycia ciągłego.
c) do szycia punktowego.
d) do szycia z długim ramieniem.

15. Zdjęcie przedstawia maszynę do

a) obrabiania brzegów.
b) przeszywania punktowego.
c) szycia ciągłego.
d) przyszywania guzików.

16. Przedstawione na rysunku urządzenie to

a) przecinarka bagnetowe.
b) pilarka bezzębne.
c) przecinarka tarczowe.
d) pilarka tarczowe.

17. Urządzenia o nazwie maciarka używa się do produkcji

a) sprężyn tapicerskich.
b) pasów tapicerskich.
c) mat tapicerskich.
d) płyt wiórowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

18. Połączenie materiałów wyściełających w poduszkach oraz materacach nazywa się

a) garnirowaniem.

b) trasowaniem.
c) punktowanie.
d) pikowaniem.

19. Do łączenia pojedyńczych sprężyn w formatkach sprężynowych typu bonell służy

a) splatarka sprężyn.
b) zwijarka sprężyn.
c) giętarka.
d) spinarka.

20. Urządzenie przedstawione na rysunku służy do

a) mocowania pasów.
b) produkcji mat tapicerskich.
c) łączenia warstwy wyściełającej z warstwą sprężynującą.
d) wykonania formatki sprężynowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Charakteryzowanie

narzędzi,

maszyn

i

urządzeń

stosowanych

w tapicerstwie

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

TEST 2

Próba pracy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie narzędzi,
maszyn i urządzeń stosowanych w tapicerstwie”

Próba pracy polega na wykonaniu przez ucznia przygotowania maszyny do szycia

i przeprowadzenie próbnego szycia szwem zszywanym wraz z zakończeniem szwu
otrzymanych próbek materiału.

Uczeń powinien:

−

zapoznać się z odpowiednim fragmentem poradnika,

−

zapoznać się z instrukcją obsługi maszyny,

−

dokonać sprawdzenia stanu technicznego maszyny,

−

przygotować maszynę do pracy,

−

dokonać szycia,

−

uporządkować miejsce pracy,

−

ocenić jakość wykonanego próbnego zgrzewania.

Nauczyciel kontroluje działania ucznia i ocenia ich wykonanie za pomocą punktacji
w poniższej tabeli:

Lp. Punktowana czynność

Punkty

1. Przygotowanie planu wykonania próby

2. Dobranie i założenie odzieży ochronnej

3. Dobranie narzędzi i przyborów do wykonania próby

4. Wykonanie próbek

5. Sprawdzenie stanu instalacji elektrycznej maszyny

6. Sprawdzenie stanu bhp maszyny

7. Podłączenie maszyny do sieci elektrycznej

8. Założenie dolnej nici

9. Założenie igły

10. Założenie górnej nici

11. Ustawienie prawidłowego naprężenia nici

12. Przeprowadzenie próbnego szycie

13. Zszycia próbek

14. Zakończenie szwów

15. Ocena jakości szycia

16. Wyłączenie maszyny z sieci

17. Uporządkowanie miejsca pracy

Razem punktów:

Punktacja czynności: 0 lub 1 punkt

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za uzyskanie co najmniej 9 punktów,

−

dostateczny – za uzyskanie co najmniej 11 punktów,

−

dobry – za uzyskanie co najmniej 13 punktów,

−

bardzo dobry – za uzyskanie co najmniej 15 punktów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę wykonania podobnego zadania.
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom instrukcję do wykonania próby.
7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego. Rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości.

8. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników próby pracy i wystaw oceny.
9. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
10. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonej próby.

Instrukcja dla ucznia

Próba pracy polega na przygotowaniu maszyny do szycia i wykonaniu przez ciebie

próbnego szycia szwem zszywanym wraz z zakończeniem szwu otrzymanych próbek
materiału.

Aby wykonać prawidłowo badanie:

−

zapoznaj się z odpowiednim fragmentem poradnika,

−

zapoznaj się z instrukcją obsługi maszyny,

−

zwróć szczególną uwagę na przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

dobierz potrzebne Ci narzędzia i urządzenia,

−

zaplanuj wykonanie próby ustalając kolejność wykonywanych czynności,

−

dokonaj sprawdzenia stanu technicznego maszyny,

−

przygotuj maszynę do pracy,

−

dokonaj próbnego zszycia elementów,

−

wyłącz maszynę,

−

uporządkuj miejsce pracy,

−

oceń jakość wykonanego próbnego zgrzewania.

−

pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania,

−

na wykonanie zadania masz 180 minut.

Powodzenia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

7. LITERATURA

1. Bacia K.,Witkowski B.: Technologia tapicerstwa. WSiP, Warszawa 1981.
2. Białczak B.: Maszyny i urządzenia w przemyśle odzieżowym. WSiP Warszawa 1995
3. Charasz A., Matuszewski S.: Eksploatacja maszyn i urządzeń obuwniczych. Radom 1982
4. Christ J. W.: Kaletnictwo. WSiP, Warszawa 1991
5. Dzięgielewski Stanisław.: Meble tapicerowane. Produkcja przemysłowa. Wydawnictwo

Szkolne i Pedagogiczne Warszawa 1996

6. Dzięgielewski Stanisław.: Meble tapicerowane. Produkcja rzemieślnicza. Wydawnictwo

Szkolne i Pedagogiczne Warszawa 1996

7. Pala S.: Maszyny i urządzenia obuwnicze. WSiP, Warszawa 1980.

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Goźlińska E., Szlosek F.: Podręczny słownik nauczyciela kształcenia zawodowego. ITeE,

Radom 1997

3. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK,FW, Warszawa 1996
4. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
5. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITE – WSI, Radom 1995