Henryk Sienkiewicz „W pustyni i w puszczy” -

Zwyczaje rdzennych mieszkańców Czarnego

Lądu przedstawione w powieści Sienkiewicza.

Opis, opracowanie

Umieszczając akcję swojego utworu w Afryce, Sienkiewicz siłą rzeczy

musiał zamieścić w nim informacje o jej mieszkańcach, ich zwyczajach i

tradycjach. ,,W pustyni i w puszczy”  przybliża czytelnikom mentalność i

życie afrykańskiego ludu.

W powieści pisarz wspomina o kilku plemionach, m.in. Zanzibarytach,

Dangalach, plemieniu Dżalno, Barbara, Dadżim, Dinka i Wa-hima. To

ostatnie poznajemy z opowieści Kalego oraz bezpośrednio po dotarciu

dzieci do wioski Wa-himów i to właśnie zwyczaje podtrzymywane w tym

plemieniu są najobszerniej relacjonowane przez Sienkiewicza.

Mieszkańcy Czarnego Lądu odziewali się w przepaski ze skór, które

wiązali wokół bioder. Ich ciała były mocno wytatuowane: ,,zarówno

mężczyźni, jak i kobiety mieli przedziurawione uszy i w tych otworach

kawałki drzewa lub kości tak duże, że porozciągane klapki uszu sięgały

ramion. W dolnej wardze nosili pelele, to jest drewniane lub kościane

krążki, wielkie jak spodki od filiżanek. Znakomitsi wojownicy i ich żony

mieli na szyjach kołnierze z żelaznego lub mosiężnego drutu, tak

wysokie i sztywne, że ledwie mogli poruszać głowami”.

Jedną z ważniejszych ceremonii dla Murzynów był obrzęd braterstwa

krwi. Polegał na nacięciu skóry ramienia nożem, a następnie

zamoczeniu ubywającej krwi w surowej wątrobie zwierzęcej, po czym

zjedzeniu jej przez zawierających braterstwo. Jeżeli przyszli przyjaciele

połknęli nasączony krwią kawałek mięsa braterstwo uważano za

zawarte.

Afrykańczycy bardzo szanowali i otaczali szczególnymi względami

kobiety. Toczone często wojny nie wpływały destrukcyjnie na ich życie,

kobiety chroniły się bowiem w czasie walk w tzw. Lueli. Było to duże

targowisko otoczone glinianym ogrodzeniem. Zwycięzcy wykonywali

taniec wojenny i pełni radości składali podzięki Wielkiemu Duchowi,

który według nich był władcą świata: ,,Oa! Oa! Yah! Yah! - powtarzały

wszystkie głosy: głowy kiwały się jednostajnymi ruchami w prawo i w

lewo, połyskiwały białka oczu, a ostrza dzid migotały w rannym słońcu”.

Zmarłym wodzom przygotowywano bogate pogrzeby. Murzyni wierzyli

(podobnie jak Kali) w tzw. dobre i złe Mzimu. Złego się bali, a przed

dobrym czuli respekt i składali mu drogie ofiary. Mieszkańcy Czarnego

Lądu przekazywali sobie informacje używając tam-tamów, tj. bębnów.

Wa-himowie i plemię Samburu nie zabijało nigdy białych ludzi, bo

wierzyło, że ,,gdyby krew ich wsiąknęła w ziemię, deszcz przestał by

padać”.

Sienkiewicz pozwala nam wraz ze Stasiem i Nel odkrywać ten

egotyczny i tajemniczy świat afrykańskiej ziemi.