KINEZJOLOGIA Edukacyjna

Kinezjologia edukacyjna - jako dobra i łatwa metoda pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym Od września 2003 roku w Przedszkolu nr 1 w Tychach jest realizowany program autorski z Kinezjologii Edukacyjnej wspierający naturalny rozwój dziecka. Co to jest Kinezjologia Edukacyjna? Kinezjologia Edukacyjna jest stosunkowo nową nauką, która zajmuje się ruchem i jego wpływem na uczenie się, wspiera naturalne zasoby człowieka, wykorzystuje wzajemne zależności rozwoju fizycznego, emocjonalnego i intelektualnego. Twórcą Kinezjologi Edukacyjnej jest Paul Dennison doktor nauk pedagogicznych. Stosowane w Kinezjologi Edukacyjnej ćwiczenia wspomagają efektywne uczenie się i funkcjonowanie na optymalnym poziomie. Stosując ćwiczenia na przekroczenie linii środka, energetyzujące, rozciągające, relaksujące, znacznie poprawia się umiejętność komunikacji, organizacji, koncentracji. Ćwiczenia rozwijają pewność siebie, ułatwiają wyrażanie potrzeb, otwierają na zmiany, przyspieszają i uskuteczniają naukę. Metoda ta polega na wykonywaniu zestawów ćwiczeń pomagających między innymi dzieciom mającym trudności z czytaniem, pisaniem, z zapamiętywaniem, a także z nawiązywaniem kontaktów z otoczeniem, wspiera układ odpornościowy. W jego skład wchodzą też ćwiczenia poprawiające pracę poszczególnych organów człowieka, na przykład: - By wzmocnić wzrok należy wyciągnąć rękę przed siebie, przechylić głowę w bok, kładąc ucho na ramieniu, i całym ciałem "pisać" ósemki. Gdy zaczyna to wykonywać 2-3 dzieci, trudno się oprzeć wrażeniu, że oto właśnie na spacer wyrusza stadko słoniątek (stąd nazwa ćwiczenia "słoń"). - Pracę jelit poprawia ruch przypominający taniec kozaka, tzn. dotykanie na przemian prawnym łokciem lewego kolana i lewym prawego. - "Kapturek myśliciela" - czyli masowanie małżowiny ucha - poprawia słuch. Nikomu by do głowy nie przyszło, że taniec "zasiali górale", to jeden z najlepszych sposobów równoważenia pracy obu półkul mózgowych. Gimnastykowanie prawej czy lewej ręki lub nogi ma bezpośredni związek z obiema półkulami mózgu: prawa zarządza lewą stroną ciała, a lewa prawą. Prawa półkula intuicyjna - ułatwia nam całościowe postrzeganie rzeczywistości, lewa logiczno - analityczna porządkuje to, co postrzegamy i umożliwia wyrażenie słowem. Żadna z nich nie może działać samodzielnie. Ponieważ nie zawsze tak bywa, do integracji pracy obu półkul mózgowych służą właśnie wspomniane zestawy ćwiczeń metody Dennisona. Co dają dziecku ćwiczenia "Gimnastyki Mózgu"? Przede wszystkim wspierają naturalny rozwój dziecka i stymulują dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Rozpatrując to bardziej szczegółowo, ćwiczenia "Gimnastyki Mózgu": - poprawiają ekspresje słowną i twórcze myślenie, - usprawniają percepcję wzrokową i słuchową, - poprawiają koncentrację, koordynację wzrokowo- ruchową i słuchowo-ruchową, - ułatwiają zapamiętywanie, - wzmacniają koordynację i pracę obu półkul mózgowych, - usprawniają pamięć długoterminową i krótkoterminową, - umożliwiają rozwój abstrakcyjnego myślenia, poprawiają koordynację lewej i prawej strony ciała, - pogłębiają oddech, - wspomagają pozytywne nastawienie, - równoważą emocjonalnie, relaksują, - poprawiają umiejętności komunikacyjne. Ważnym elementem ćwiczeń jest picie wody (nasz organizm w większości składa się z wody, picie wody pobudza energię). Woda jako najlepszy elektrolit zapewnia efektywne przyswajanie, przetwarzanie i przechowywanie informacji, a także sprawny przebieg elektrycznych i chemicznych procesów w mózgu i całym ciele. Metoda ta pobudza do rozwoju zablokowane wcześniej wskutek stresu, chorób lub błędów wychowawczych możliwości fizyczne intelektualne i psychiczne. Ćwiczenia zawierają elementy masażu chińskiego oraz metody amerykańskiego lekarza Johna The zwanej "dotykiem dla zdrowia". Przed i po każdym z nich terapeuta w określony sposób bada mięśnie. Natychmiast, więc orientuje się, w jakim stopniu obecna w danym miejscu blokada organizmu została usunięta. Wspomniane ćwiczenia są banalnie proste, a bardzo skuteczne. Kierunek ten propaguje holistyczne spojrzenie na człowieka, na rozwój jego osobowości i doświadczenia. Podstawa filozofii kinezjologii edukacyjnej opiera się na pracach wybitnych badaczy, zajmujących się intelektualnym i osobowościowym rozwojem człowieka (Arnold Gesell, Jean Piaget, Maria Montessori, John Hult, Cari Rogers, Howard Gardner, Thomas Armstrong, Linda Ciark, Jack Canfieid, Alfred Adier, Spencer Kagan i in.). Kinezjologia Edukacyjna głosi ideę o ważności skierowania jednostki ku swej naturze - ku naturalnym zasobom kształtowania się, ku tym możliwościom, którymi nas obdarzył proces samo rozwoju. Tu najwyższy priorytet oddaje się rozwojowi każdej jednostki w ramach jej własnego systemu samo strukturalizującego uczenia się poprzez integrację systemu "ciało-intelekt". Kinezjologia Edukacyjna proponuje system fizycznych ruchów, ćwiczeń, które nastawione są na rozwój i odtworzenie naturalnych unikalnych możliwości człowieka poprzez usunięcie istniejących wewnętrznych barier "bloków" w połączeniach miedzy tymi umiejętnościami. Sama nazwa "Kinezjologia Edukacyjna" składa się ze słów: "Kinezjologia" ("kinesis" - ruch, "logos" - nauka), tzn. nauka o strukturze i ruchu ciała, ich związku z funkcjonowaniem mózgu, prawidłach pracy ciała, i "Edukacyjna" (z łacińskiego "educare" - wychowywać, kształcić), co w danym kierunku oznacza poszukiwanie przez człowieka wiedzy o sobie, o wewnętrznych przeszkodach na drodze do rozwoju, o możliwościach i daniu nauki samemu sobie - sposobów i nawyków rozwinięcia "Ja". Dziecko rodzi się z kompleksem naturalnych sił - odruchów i instynktów. Naturalnie dane odruchy i pierwotne ruchy w procesie ich przyswojenia w okresie niemowlęcym, wczesnodziecięcym i później "torują" połączenia pomiędzy ciałem a mózgiem. W Kinezjologii Edukacyjnej każdego człowieka rozpatruje się jako potencjalnie zdolnego, który ma wszelkie możliwości do rozwoju. Celem Kinezjologii Edukacyjnej jest towarzyszenie człowiekowi na poziomie jego samo strukturalizującego uczenia się poprzez organizację naturalnych dla jego ciała ruchów, które ożywiają i integrują kompleksy pierwotnych odruchów z ogólnym systemem ruchów i strukturą dala. Dzieci uczą się w sposób naturalny. Z łatwością przystosowują się do otoczenia i są w pełni rozluźnione oraz w instynktowny sposób odnajdują najwłaściwszy sposób uczenia się wchłaniając nieprawdopodobną ilość informacji i wykorzystując je w swych działaniach niemal natychmiast po ich otrzymaniu. Jeżeli pozwalamy dziecku na to by bez przeszkód badało swoje otoczenie, posługując się wzrokiem i słuchem, by eksperymentowało bez ograniczeń to znaczy, że otaczamy je miłością i dostarczamy mu wsparcia, wzmacniając jego działania. Umysł dziecka jest otwarty i przygotowany na uczenie się. Jeżeli uczymy się w stanie stresu, to zlateralizowany umysł odwołuje się jedynie do jednostronnych aspektów. Jeżeli tego rodzaju sytuacje powtarzają się i ulegają wzmocnieniu, to uczenie się zaczyna być powiązane ze stresem, a te jego elementy, które mogą sprzyjać przywróceniu stanu integracji są nie wykorzystywane. W naszym przedszkolu metoda Dennisona jest lubiana przez dzieci. Ćwiczą chętnie, bo wiedzą, że ćwiczenia te wpływają pozytywnie na pracę ich mózgu. Obserwujemy, jak pod wpływem tych ćwiczeń dzieci stają się nie tylko bardziej chłonne i ciekawe świata, ale także łatwiej nawiązują kontakty z kolegami i dorosłymi. Efekty systematycznie stosowanych ćwiczeń z "gimnastyki mózgu" podczas codziennych zajęć programowych oraz terapii prowadzonej przez specjalistę, pedagoga, terapeutę z poradni psychologiczno- pedagogicznej panią Annę Gryn są dostrzegane zarówno przez rodziców, nauczycieli jak i przez dzieci.   Opracowanie: Małgorzata Bucka