dr Katarzyna Boratyńska

Przedmiot: zarządzanie podatkami w przedsiębiorstwie

Przykłady i zadania praktyczne do samodzielnego rozwiązania lub studiowania

Przykład 1 (Case study)

W lutym 2010 r. Spółka z o.o. ALFA w ewidencjach VAT wykazała następujące pozycje:

• dostawa towarów na terytorium kraju zwolniona z podatku - 5 000 zł;

• świadczenie usług poza terytorium kraju, które gdyby było wykonywane w Polsce opodatkowane byłoby VAT - 120 000 zł;

• dostawa towarów na terytorium kraju opodatkowana według stawki 0% - 50 000 zł, w tym sprzedaż na rzecz podróżnych zagranicznych, którym dokonano zwrotu VAT - 2 000 zł;

• dostawa towarów opodatkowana według stawki 7% - 45 000 zł netto plus 3 150 zł VAT;

• dostawa towarów opodatkowana według stawki 22% - 70 000 zł netto plus 15 400 zł VAT;

• nabycie środków trwałych za kwotę 30 000 zł plus VAT w kwocie 6 600 zł, przy czym z uwagi na fakt, że podatnik wykazuje również sprzedaż zwolnioną od podatku, a za ubiegły rok współczynnik określający udział czynności uprawniających do odliczenia VAT w obrocie ogółem wyniósł 80% - odliczeniu podlega wyłącznie kwota 5 280 zł;

• nabycie pozostałych towarów i usług za kwotę 170 000 zł plus VAT w kwocie 28 900 zł, z czego do odliczenia - 23 120 zł.

Polecenie. Na podstawie danych ze sporządzonych rejestrów proszę dokonać rozliczenia podatku VAT w deklaracji VAT-7 za miesiąc luty 2010.

Przykład 2

Podatnik w danym roku podatkowym w prowadzonej księdze przychodów i rozchodów po podsumowaniu kolumn osiągnął następujące wyniki:

przychód - 240 000,00zł;

koszty zakupu towarów handlowych i materiałów - 120 000,00zł;

koszty uboczne zakupu - 5 000,00 zł;

suma pozostałych wydatków - 38 000,00 zł;

wartość remanentu początkowego - 6 000,00 zł;

wartość remanentu końcowego - 9 000,00 zł;

Polecenie. Proszę ustalić roczny dochód podatnika, który wraz z przychodami i kosztami uzyskania przychodów podatnik wpisze do załącznika PIT/B.

Dane niezbędne do wypełnienia zeznania w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej pochodzą z ewidencji podatkowej prowadzonej przez podatnika. Przedsiębiorca opodatkowany według skali podatkowej prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe. Przy prowadzeniu PKPiR dochód ustala się tzw. różnicą remanentów. Wartość remanentu początkowego powiększa wartość kosztów uzyskania przychodów, a wartość remanentu końcowego pomniejsza wartość tych kosztów.

Wskazówka: Przykład obliczania dochodu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów

Dochód = Przychód - Koszty uzyskania przychodów

KUP razem = wartość spisu z natury na początek roku podatkowego

+ wydatki na zakup towarów handlowych i materiałów

+ wydatki na koszty uboczne zakupu

- wartość spisu z natury na koniec roku podatkowego

+ kwota pozostałych wydatków

- wartość wynagrodzeń w naturze

Zadanie

Pan Adam Kowalski prowadzi dział specjalny produkcji rolnej w zakresie hodowli rzeźnych indyków. Dochód ustala na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W 2009 r. wielkość stada na dzień 1 stycznia wynosiła 1000 indyków a na 31 grudnia 1200 indyków. W 2009 r. dochód ustalony na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów wyniósł 45000. Stado przyrosło o 200 indyków, których wartość wynosi 20000 zł. Panu Kowalskiemu ubyło w trakcie roku 50 indyków o wartości 5000 zł.

Polecenie. Proszę obliczyć roczny dochód hodowcy.

Do przeanalizowania

Case study: Strategia podatkowa przedsiębiorcy w 2009 r.

Informacje ogólne: Salon Fryzjersko-Kosmetyczny „Luksus” w Zielonej Górze,

Forma organizacyjno-prawna: osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą od 2005 r.,

Miejsce prowadzenia działalności: Zielona Góra (miejscowość powyżej 50 000 mieszkańców),

Liczba zatrudnionych: 3 osoby (umowa o pracę) + 1 właściciel,

Rodzaje działalności: usługi fryzjerskie dla kobiet i dziewcząt, działalność wytwórcza - wytwarzanie peruk, usługi kosmetyczne.

Przewidywane przychody w roku 2009, w tym:	117 500,00
usługi fryzjerskie dla kobiet i dziewcząt	62 400,00
usługi kosmetyczne	48 600,00
działalność wytwórcza - wytwarzanie peruk	6 500,00
Przewidywane koszty uzyskania przychodu w roku 2009, w tym:	87 300,00
Składki ZUS właściciela za 2009 r.	6 803,88
Składki NFZ właściciela za 2009 r. (7,75%)	2 226,93
Podatnik posiada 2 dzieci w wieku szkolnym (2 x 1112,04)	2 224,08
Ulga internetowa	760,00
Dochody współmałżonka (po odliczeniu składek ZUS)	42 500,00
Składki NFZ współmałżonka (do odliczenia 7,75%)	3 750,00

Poziom obciążeń podatkowych

1. Karta podatkowa (1)

Stawka podatku według Załącznika nr 3 Tabela miesięcznych stawek podatku dochodowego w formie karty podatkowej:

usługi fryzjerskie dla kobiet i dziewcząt poz. 86 kwota: 509

działalność wytwórcza - wytwarzanie peruk poz. 86 kwota: 509

usługi kosmetyczne poz. 88 kwota: 531

W decyzji Urzędu Skarbowego określono podatek w kwocie 531 zł miesięcznie. Podatek roczny: 531 zł x 12m-cy = 6372 zł - 2226,93 (składki NFZ do odliczenia) = 4 145,07 zł.

Brak jest możliwości rozliczenia z małżonkiem i skorzystania z ulg podatkowych, stąd podatek do zapłacenia za 2009 r. wyniesie 4 145 zł.

Tabela 1. Ryczałt ewidencjonowany (2)

Rodzaj działalności	Przychód	Struktura przychodów (w %)	Składki przypadające na dany rodzaj przychodu	Podstawa opodatkowania	Stawka ryczałtu (w %)	Kwota podatku
usługi fryzjerskie	62 400	53,11	3 613,54	58 786,46	8,5	4 996,85
usługi kosmetyczne	48 600	41,36	2 814,08	45 785,92	8,5	3 891,80
działalność wytwórcza	6 500	5,53	376,26	6 123,74	5,5	336,81
Razem	117 500	100%	6 803,88	110 696,12	-	9 225,46

Podatek roczny: 9 225,46 zł - 760 zł (ulga internetowa) - 2 226,93 zł (składki NFZ do odliczenia) = 6 238,53 zł. Brak możliwości rozliczenia z małżonkiem, stąd podatek do zapłacenia za 2009 r.: 6 239zł.

Tabela 2. PIT - zasady ogólne według skali progresywnej (3)

Wyszczególnienie	Prowadzący działalność gospodarczą (oddzielnie)	Współmałżonek (oddzielnie)	Łączne opodatkowanie małżonków
Przychody	117 500,00	-	-
Koszty uzyskania przychodów	87 300,00	-	-
Dochód	30 200,00	-	-
Składki ZUS	6 803,88	-	-
Ulga internetowa	760,00	-	-
Podstawa opodatkowania	22 637,00	42 500,00	65 137 : 2 = 32 569
Podatek należny (18%, 32%)	4 074,66	7 650,00	5 862,42
Kwota wolna od podatku	556,02	556,02	556,02
Składki NFZ	2 226,93	3 750,00	5 976,93
Ulga prorodzinna (2 x 1112,04)	1112,04*	1112,04*	2 224,08
Podatek za 2009 r.	1 115,00	2232,00	2 412,00**

* Każde z rodziców odliczyło ulgę prorodzinną za jedno dziecko.

** Wyliczono w następujący sposób: podatek należny i kwota wolna od podatku) x 2 - składka NFZ - ulga prorodzinna.

Sytuacja 1: każde z małżonków rozlicza się oddzielnie, łączne obciążenie podatkowe: 3 347 zł.

Sytuacja 2: łączne opodatkowanie małżonków, obciążenie podatkowe: 2 412 zł.

Tabela 3. Podatek liniowy (4)

Wyszczególnienie	Prowadzący działalność gospodarczą (oddzielnie)	Współmałżonek (oddzielnie)
Przychody	117 500,00	-
Koszty uzyskania przychodów	87 300,00	-
Dochód	30 200,00	-
Składki ZUS	6 803,88	-
Ulga internetowa	-	760,00
Podstawa opodatkowania	23 397,00	41 740,00
Podatek należny (18%, 32%)	4 445,43	7 513,20
Kwota wolna od podatku		556,02
Składki NFZ	2 226,93	3 750,00
Ulga prorodzinna (2 x 1112,04)	-	2 224,08*
Podatek za 2009 r.	2 219**	983

Interpretacja:

Przy rozliczeniu podatku liniowego brak jest możliwości wspólnego opodatkowania małżonków. Małżonek prowadzący działalność gospodarczą zapłaci podatek za 2009 r. w wysokości 2 219 zł. Współmałżonek rozliczający się odrębnie skorzysta z ulgi internetowej i pełnej ulgi prorodzinnej i zapłaci podatek za 2009 r. w kwocie 983 zł. Łączne obciążenie podatkowe rodziny wyniesie 3 202 zł.

W przypadku analizowanego case study optymalną formą opodatkowania podatnika są zasady ogólne według skali. Pozwalają bowiem na maksymalne wykorzystanie ulg i uwzględnieniu dochodów współmałżonka. Najmniej pożądaną formą rozliczenia w powyższym przypadku jest ryczałt ewidencjonowany. W analizowanym przykładzie wykazano, iż poziom obciążeń podatkowych przedsiębiorcy jest zróżnicowany w zależności od przyjętego sposobu rozliczenia.

Zalety opodatkowania osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą na zasadach ogólnych (według skali podatkowej)

• możliwość rozliczania kosztów uzyskania przychodów,

• możliwość rozliczania strat z lat ubiegłych,

• prawo do ulg i odliczeń od dochodu i podatku,

• prawo do wspólnego rozliczenia małżonków oraz jako osoba samotnie wychowująca dziecko,

• możliwość korzystania z amortyzacji.

Wady opodatkowania osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą na zasadach ogólnych

• konieczność płacenia podatku według stawek 18 i 32 proc.,

• konieczność prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Przykład 3

Podatnik samotnie wychowuje córkę, która jest studentką. Córka podpisała umowę dotyczącą założenia i użytkowania sieci Internet w mieszkaniu. Faktury za użytkowanie Internetu wystawiane są na córkę, podatnik je opłaca, bowiem córka nie osiąga żadnych dochodów. Czy w związku z tym podatnik może skorzystać z tego odliczenia?

Rozwiązanie:

Niestety nie. Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 7 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wysokość wydatków na użytkowanie sieci Internet ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, w tym przypadku jeżeli wysokość wydatków została udokumentowana fakturą w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. Faktura VAT jest imienna, zatem z odliczenia mogłaby skorzystać córka podatnika, gdyby osiągnęła dochody podlegające opodatkowaniu.

Przykład 4

Podatnik posiada faktury za użytkowanie w domu Internetu, wystawione przez operatora tych usług, na podatnika i małżonkę. Wydatki z tego tytułu, udokumentowane fakturami w 2009 r. wyniosły 1600 zł. Jednak żona podatnika nie uzyskała w roku ubiegłym żadnych dochodów. Czy podatnik może odliczyć od swojego dochodu całą kwotę wydatków na Internet?

Rozwiązanie:

Stosownie do art. 26 ust. 1 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie od dochodu z tytułu użytkowania sieci Internet w miejscu zamieszkania przysługujące podatnikom, jest limitowane i nie może przekroczyć 760 zł poniesionych wydatków, udokumentowanych fakturami. Ze względu na specyfikę odliczeń od dochodu, w tym omawianego, nie jest możliwe skorzystanie z ulgi przez podatnika, który nie osiągnął dochodu. Z taką sytuacją mamy do czynienia w tym przypadku. Fakt, że żona nie osiągnęła w 2009 r. dochodu, uniemożliwia jej skorzystanie z tej ulgi. W konsekwencji, jedynie Podatnik ma prawo do dokonania odliczenia od dochodu z tytułu korzystania z sieci Internet. Jak wynika z pytania wydatki wykazane w fakturze wystawionej na dwie osoby wyniosły w sumie 1600 zł. Zatem roczny wydatek, jaki podatnik może uwzględnić w rocznym zeznaniu to kwota 760 zł.

.

Studium przypadku zaczerpnięto z opracowania: Magdalena Rękas, Wybór optymalnej formy opodatkowania dochodu osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą jako jedna ze strategii podatkowych przedsiębiorcy. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 549, Ekonomiczne Problemy Usług nr 39, Wydawnictwo US, Szczecin 2009, s. 412-415.

A. Tarka, Opodatkowanie na zasadach ogólnych dla każdego, Podatek dochodowy od osób fizycznych, Wszystko o wyborze formy opodatkowania na 2007 r., Seria przewodników fachowych: nowe prawo 2007, Część 1, Gazeta Prawna z dnia 3 stycznia 2007, s. B7.

1

---