Pierwsze dni w szkole. Poznajemy koleżanki i kolegów z klasy.
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
wie, jak mają na imię koledzy i koleżanki z klasy,
zna zainteresowania kolegów i koleżanek,
wie, czym się interesują.
b) Umiejętności
Uczeń:
wypowiada się na temat wierszy,
przedstawia się opowiada o sobie,
pisze swoje imię i nazwisko,
przelicza liczbę liter i głosek w zakresie 10,
wymienia imiona kolegów i koleżanek z klasy,
wyszukuje swoje imię i nazwisko w ukrytym miejscu w klasie,
rysuje portret kolegi lub koleżanki z ławki.
2. Metoda i forma pracy
Pogadanka, pokaz, ćwiczenia praktyczne, praca indywidualna, zbiorowa i grupowa.
3. Środki dydaktyczne
Wiersze Jana Brzechwy: Skarżypyta, Samochwała, Kłamczucha, dowolna maskotka, szary papier, karteczki samoprzylepne, pisaki.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel informuje uczniów o temacie lekcji. Prosi, by uczniowie usiedli w kręgu na dywanie. Pyta, czego oczekują od swoich nowych kolegów i koleżanek, jakich chcieliby mieć kolegów (koleżanki) w klasie. Czego nie lubią, itp.
b) Faza realizacyjna
1. Uczniowie po kolei przedstawiają się według schematu zaprezentowanego przed chwilą przez nauczyciela. Kiedy uczeń kończy opowiadać o sobie, chętne dzieci podają rzeczowniki rozpoczynające się tą samą głoską co imię przedstawiającego się.
2. Nauczyciel czyta dzieciom wiersza Jana Brzechwy: Samochwała, Kłamczucha, Skarżypyta. Uczniowie wypowiadają się, czy podobają im się postacie, o których mowa w wierszu, czy chcieliby, by w ich klasie znalazły się takie osoby.
3. Uczniowie nadal siedzą w kręgu, poznali już swoje imiona. Nauczyciel podaje maskotkę jednemu z uczniów. Uczeń ten mówi głośno swoje imię i podaje maskotkę następnej osobie. Ta powtarza imię kolegi i podaje swoje. Kolejna osoba powtarza już dwa imiona i podaje własne, itd. Powstaje w ten sposób ciąg imion.
4. Dzieci przynoszą do kręgu krzesełka i siadają na nich. Jedna osoba nie ma krzesełka i staje w środku koła. Zabawa ma na celu odnalezienie cech, zainteresowań lub innych faktów łączących uczniów. dziecko mówi np.: „Zamieniają się miejscami osoby, które mają psa". „Zamieniają się osoby, które lubią chodzić do kina". Wywołane dzieci musza wstać i poszukać innego miejsca. osoba stojąca w środku również próbuje znaleźć wolne krzesło. Jedno dziecko zostanie bez krzesełka. Teraz ono staje w środku koła i podaje, kto będzie zamieniał się miejscami.
5. Nauczyciel wiesza na tablicy duży arkusz szarego papieru. Uczniowie podchodzą kolejno do tablicy i wpisują pisakiem swoje imię, tak jak potrafią. Nauczyciel tytułuje arkusz słowami „Nasza klasa" i umieszcza go na klasowej gazetce.
6. Nauczyciel rozdaje uczniom karteczki samoprzylepne. Każde dziecko zapisuje na niej swoje imię i nazwisko i daje karteczkę koledze z ławki. Nauczyciel wyznacza dziesięciu uczniów, reszta dzieci zamyka oczy. Wskazana dziesiątka nakleja karteczki w dowolnym widocznym miejscu w klasie. To samo robi druga i trzecia dziesiątka uczniów. Na sygnał nauczyciela wszyscy uczniowie zaczynają szukać w klasie karteczki ze swoim imieniem i nazwiskiem. Zabawa ta ćwiczy zarówno umiejętność czytania jak i spostrzegawczość.
7. Każde dziecko kładzie na ławce przed sobą odnalezioną karteczkę. Nauczyciel podaje polecenia, by przeliczyć liczbę liter w imieniu i nazwisku. Prosi, by podniosły ręką dzieci, których imię ma np. pięć liter, lub nazwisko ma dziesięć liter. Można to ćwiczenie utrudnić wprowadzając konieczność liczenia samogłosek lub spółgłosek. Przedtem należy jednak przypomnieć uczniom, jaka jest różnica między samogłoskami i spółgłoskami.
8. Nauczyciel dzieli uczniów na około pięcioosobowe grupy. Zadaniem uczniów z poszczególnych zespołach jest znaleźć coś, co ich łączy. Po kilku minutach grupy opowiadają o wynikach rozmów.
a) Uczniowie siadają w ławkach i rysują portret kolegi lub koleżanki z ławki. Po skończonej pracy pokazują po kolei swoje rysunki, opowiadają, kogo narysowali.
c) Faza podsumowująca
Nauczyciel dzieli uczniów na około pięcioosobowe grupy. Zadaniem uczniów z poszczególnych zespołach jest znaleźć coś, co ich łączy. Po kilku minutach grupy opowiadają o wynikach rozmów.
5. Bibliografia
J. Brzechwa, Dzieciom, Nasza Księgarnia, Warszawa 1973.
6. Załączniki
brak
7. Czas trwania lekcji
3×45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz zajęcia do przeprowadzenia w pierwszym dniu nauki w szkole w klasie pierwszej szkoły podstawowej.