Orientacje polityczne w społeczeństwie polskim przed wybuchem pierwszej wojny światowej.

1. Orientacja prorosyjska:

• konserwatyści - ugodowcy z zaboru rosyjskiego, związani ze Stronnictwem Polityki Realnej

Erazma Piltza

• narodowa demokracja R. Dmowskiego (z wyjątkiem kilku grup rozłamowych, takich jak

np. NZR, NZCh), zob. poglądy Dmowskiego zaprezentowane w książce „Niemcy, Rosja i

kwestia polska”

2. Orientacja proaustriacka

- orientacja proaustriacka - niepodległościowa (w zasadzie jest to obóz polityczny J. Piłsudskiego)

• utworzenie przez J. Piłsudskiego i W. Sosnkowskiego Związku Walki Czynnej w 1908 r.

(w okresie kryzysu bośniackiego)

• formowanie od 1910 r. formacji paramilitarnych: „Strzelca”, „Związku Strzeleckiego”.

„Polskich Drużyn Strzeleckich”, „Drużyn Polowych „Sokoła”

• utworzenie w 1912 r. TKSSN, przekształconej w 1913 r. w KSSN - była politycznym

zapleczem formacji paramilitarnych, skupiała następujące ugrupowania polityczne: PPS,

PPSD, PSL „Lewica”, Polskie Stronnictwo Postępowe, NZR. NZCh

- orientacja proaustriacka - lojalistyczna (jej przedstawiciele są zwolennikami koncepcji trialistycznej):

• konserwatyści galicyjscy (np. Michał Bobrzyński, Władysław Leopold Jaworski)

• PSL „Piast”

3. Stanowisko lewicy rewolucyjno - internacjonalistycznej (SDKPiL, PPS „Lewica”)

- ugrupowania te (przeciwne odzyskaniu przez Polskę niepodległości) wybuch wojny chcą

wykorzystać dla umocnienia swoich wpływów i przeprowadzenia rewolucji (podobnie jak

partia bolszewicka W. Lenina).

---