„AKTYWNY DO BÓLU”

Szkolny program aktywności ruchowej i zdrowego odżywiania się

SPIS TREŚCI

1. WSTĘP

,, Nic tak nie niszczy organizmu jak długotrwała fizyczna bezczynność.''

[ Arystoteles ]

,,Fizyczne obciążenia są niezbędne dla naszego organizmu do prawidłowego funkcjonowania serca, mięśni, układu krwionośnego, do wydalania odchodów i toksyn, jednym słowem do zwiększania możliwości rezerwowych organizmu. Musimy pamiętać o tym, że wzdłuż naszego kręgosłupa przebiega główna arteria energetyczna, po której energia, którą pobieramy ze środowiska naturalnego, rozchodzi się po całym ciele. Żeby organizm dobrze przyswoił tę energię, trzeba się dużo ruszać. Ruch jest pożyteczny dla wszystkich - młodych i starych. Chory organizm wymaga obciążenia kilkadziesiąt razy większego, niż organizm zdrowy. Ci, którzy cierpią na schorzenia serca, układu krwionośnego, źle znoszą zmiany ciśnienia atmosferycznego, mogą przy pomocy regularnych ćwiczeń tak wytrenować swój organizm że nie będzie on reagował na burze magnetyczne ,zmiany ciśnienia atmosferycznego ,promieniowanie słoneczne , itp.

Człowiek powinien zrozumieć jedną prostą prawdę, że prowadząc aktywny tryb życia, nie tylko chroni swoje zdrowie, ale również może pozbyć się wielu chorób.

CO ZAZWYCZAJ PRZESZKADZA NAM ZAŻYWAĆ DUŻO RUCHU ? NASZE LENISTWO! `'

[dr hab. Michał Tombak]

1. WSTĘP

Obowiązkiem każdego człowieka jest dbać o własne zdrowie i o taką sprawność fizyczną , która może służyć w realizacji celów , które człowiek przed sobą stawia. Dlatego powinno się ciągle przypominać , namawiać do aktywnego wypoczynku - systematycznego i dostosowanego do możliwości każdego człowieka . Większość krajów europejskich zrozumiała już doniosłe znaczenie kultury fizycznej , a zwłaszcza systematycznej aktywności ruchowej w profilaktyce zwalczania chorób a tym samym utrzymania zdrowia i urody .W naszym społeczeństwie z żalem trzeba stwierdzić , że rola i znaczenie kultury fizycznej jest wciąż bardzo niska . Panuje pogląd , że zdrowym jest się wtedy , gdy nie eksploatujemy swojego organizmu , nie pobudzamy go do wysiłku .

Pogląd ten jest sprzeczny z rzeczywistością, bo to właśnie aktywność gwarantuje zdrowie a nie odwrotnie .

Ale, czy z potrzebą aktywności ruchowej rodzimy się i wiemy, że cel ten będzie nam przyświecał przez całe życie ? Dziecko potrzebuje ruchu i wiemy o tym od jego poczęcia . Ruch jest dla dziecka niezbędnym warunkiem prawidłowego rozwoju psychicznego , fizycznego i społecznego. Stanowi nieodłączną część życia dziecka, które w tym okresie charakteryzuje się dużą ruchliwością wynikająca z potrzeby fizycznego wyżycia się a tym samym wyładowania nadmiernej energii. Zahamowanie tego procesu, bądź jego ograniczenie może powodować nawet zaburzenia natury psychicznej.

Aktywność ruchowa jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka w każdym okresie jego życia - jest jednym z warunków pojmowania zdrowia. Od poziomu sprawności fizycznej zależy sprawność psychiczna i odwrotnie . Pośrednio świadczy to o stanie zdrowia. Jeśli któryś z tych czynników ulega zahamowaniu, drugi także odbiega od normy.

Ruch towarzyszy człowiekowi przez całe życie. Niestety nie zawsze jest aktywnie wykorzystywany z korzyścią dla organizmu. Coraz częściej chcąc odpocząć uciekamy w bierną formę wypoczynku - oglądamy telewizję, czytamy, leżymy, bawimy się przy komputerze itp. Współczesny człowiek nie znajduje czasu na uprawianie sportu, jeśli nawet trochę czasu wygospodaruje woli spędzić go nie angażując się fizycznie - myśli , że zawsze znajdzie na to czas. Do siedzącego trybu życia zmusza nas także rodzaj wykonywanej pracy. Brak ruchu, siedzący tryb życia prowadzi do niekorzystnych zmian w organizmie człowieka.Obniża się sprawność ruchowa, a tym samym obniża się odporność organizmu na pułapki cywilizacji jakimi są choroby ( układu krążenia, cukrzyca, otyłość, nerwice, wady postawy ... ) .

Czym dla organizmu człowieka jest aktywność ruchowa? Jak ją definiujemy ?

Aktywność ruchowa ! - niezbędna ilość ruchu potrzebna do rozwoju i zachowania zdrowia każdego człowieka . Prawidłowy przebieg procesów fizjologicznych i metabolicznych uwarunkowany jest koniecznością zapewnienia organizmowi człowieka optymalnej lub przynajmniej minimalnej ilości ruchu. W cywilizowanym świecie aktywność ruchowa związana z pracą zawodową i codziennością życia , jest coraz bardziej minimalizowana .

Brak ruchu powoduje zaburzenia procesów metabolicznych i ma również ujemny wpływ na psychikę oraz zdolność odreagowania stresów. Naturalna potrzeba ruchu, największa w dzieciństwie, z wiekiem maleje, lecz ciągle pozostaje ważnym czynnikiem utrzymania zdrowia , młodości i zapobiegania wszystkim chorobom cywilizacyjnym wynikającym z zaburzeń przemiany materii - cukrzycy , miażdżycy , choroby serca i układu krążenia . Brak odpowiedniej aktywności ruchowej wynika z wychowania, braku nawyku rekreacyjnego uprawiania sportu. Powodem braku ruchu jest przeciążenie pracą zawodową, ograniczenia materialne i organizowanie spędzenia wolnego czasu przed telewizorem lub komputerem oraz brak powszechnej mody na uprawianie ćwiczeń ruchowych.

ŚWIATOWA ORGANIZACJA ZDROWIA (WHO) I ŚWIATOWA ORGANIZACJA ŻYWIENIA (FAO) zalecają codzienny ruch w postaci marszu, biegu, aerobiku.

Regularność ćwiczeń jest jednym z podstawowych warunków uzyskania zmian fizjologicznych z ćwiczeń. Regularna aktywność fizyczna , o charakterze wytrzymałościowym, oparta o tlenowe źródła pozyskiwania energii zwiększa możliwości wysiłkowe i odgrywa ważną rolę w prewencji chorób układu krążenia

Nawet osoby po zawale mięśnia sercowego , ale dalej regularnie aktywne fizycznie przeżywają dłużej ( O . Connor i wsp. Za:Drabik - 1997 ) .

Efekty regularnej aktywności ruchowej ( AAHEPARD za: Drabik - 1997 ) .

Regularna aktywność ruchowa

Utrzymanie właściwej masy ciała

Wzmocnienie układu kostno - stawowego

Redukcja ryzyka chorób układu krążenia

Wzmocnienie mięśni , ścięgien i więzadeł

Rozwój naczyń kapilarnych serca

Zmniejszenie pracy serca w wysiłkach submaksymalnych

Obniżenie nadciśnienia skurczowego i rozkurczowego krwi

Regulacja poziomu lipidów we krwi

Aktywność ruchowa powinna towarzyszyć człowiekowi przez całe życie , bez względu na wiek, płeć, wykonywany zawód. Stały wysiłek, dostosowany do możliwości i umiejętności stanowi dla nas źródło zadowolenia, pozytywny stosunek do życia, łatwość radzenia sobie z problemami , lepszy wizerunek samego siebie ( fizycznie, psychicznie i społeczny ), możliwości wyładowania nagromadzonej energii, świeży umysł i chęć do pracy. Bezruch przynosi same szkody. Każdemu zależy na tym, co najcenniejsze - na zdrowiu. RUCH TO ZDROWIE. Na pewno wszyscy słyszeliśmy wiele razy to hasło. Postarajmy się, żeby w naszym codziennym życiu znalazł się czas na ćwiczenia, spacery, może jazda na rowerze albo na rolkach. Niech każdy znajdzie dla siebie to, co lubi, a bierny urlop czy wolny czas zamieni na rodzinną wędrówkę, zabawę na świeżym powietrzu.

2. IDENTYFIKACJA PROBLEMU

Współczesna kultura na pierwszym miejscu stawia młodego człowieka i dlatego nikt dzisiaj nie chce być stary - powiada krakowski lekarz A.Szczeklik a Z. Melosik dodaje , że warunkiem odniesienia sukcesu niemal w każdej dziedzinie jest atrakcyjne ciało .Stąd pytanie ,, Jakie ciało nosi się w tym sezonie ?”

Wł. Pańczyk

Jak więc traktowane jest ciało ? Czy chodzi tu o sprawność i wydolność fizyczną ? Myślę , że liczy się wygląd zewnętrzny . Jak go poprawić ? Nowoczesnemu człowiekowi proponuje się usługi , które skupiają się na ozdobieniu ciała ( tatuaże, umieszczania różnych ozdób na ciele) .Coraz częściej słyszymy o upiększających operacjach plastycznych , liftingach czy odsysaniu tłuszczu . Wiele mówi się o różnych odmianach fittnes , kulturystyce połączonej ze sterydami przerostem masy mięśniowej , dietach .Wszystkie te czynniki nie mają nic wspólnego z rzeczywistym zdrowiem. Czy one w sposób bezpieczny poprawiają nasza kondycję , sprawność fizyczną ? Nie , bo wszystko zależy od organizmu , jego wytrzymałości fizycznej , psychicznej , budowy ciała i wielu innych składników zdrowia .(2)

Kiedy więc mówimy o ZDROWYM , A CO ZA TYM IDZIE SPRAWNYM CIELE ? Gdy nasze działania są świadome , systematyczne , nie poparte używkami i dające ZADOWOLENIE . Wtedy dopiero można powiedzieć o osobistym sukcesie .

Rodzice , nauczyciele , lekarze - wspólnymi siłami szukają recepty na siłę ducha i ciała . Wiedzą , że ruch to zdrowie , mówią o nim , a nawet sami kiedyś uczestniczyli czynnie w wychowaniu fizycznym . Ale praktyka udowadnia nam, że jest inaczej. Szkoła, rodzice skupiają się najbardziej na umysłowym rozwoju dziecka.Nikt w natłoku spraw codziennych nie pamięta, że UMYSŁOWY rozwój uzależniony jest od rozwoju psychofizycznego, sprawności i wydolności fizycznej.

,,Uczeń to nie tylko dusza, ale i ciało.”Dziecko dla swojego rozwoju i zdrowia potrzebuje:

• Regularnej i w miarę intensywnej aktywności ruchowej

• Częstego kontaktu z naturą ( bez względu na porę roku - hartowanie organizmu)

• Nagromadzone emocje rozładowane przez aktywność ruchową

• Traktowanie ruchu jako czynnik niezbędny do adaptacji w życiu (przystosowanie do trudności życiowych, pokonanie zmęczenia...)

• Regulacji apetytu - zachowania proporcji zjadanego pożywienia do spożytkowania go na konto energii .

Nie ulega wątpliwości, że to, jaki dziecko ma lub będzie miało spojrzenie na wszystko,co związane z ruchem zależy od stylu życia jaki preferują dziadkowie, rodzice, bliżsi i dalsi z kręgu jego otoczenia.

Dziecko w natłoku obowiązków ma coraz mniej wolnego czasu dla siebie , coraz częściej musi podejmować decyzje , które wprowadzają go w dorosłość . Czy jest więc miejsce na zabawę, fizyczne wyrzucenie emocji (środek także przeciw agresji ), stresów ? Dzieci przyzwyczaiły się do zamkniętych pomieszczeń ( w domu, w szkole ) i wcale nie śpieszą się , by po lekcjach biec na podwórko . Czy są warunki w blokowiskach na zabawę na łonie natury? Większość ludzi stroni od wysiłku, pracy fizycznej , hartowania organizmu . Coraz mniej dzieci bawi się na podwórku. Często nie potrafią zorganizować sobie gier , zabaw . A przecież właśnie gry i zabawy kształtują u dzieci umiejętność samodzielnego podejmowania decyzji, uczą odpowiedzialności za siebie i innych, współpracy w zespole i wreszcie jak żyć zgodnie z zasadami, regułami. Dorośli coraz częściej ruch kojarzą z aktywnym wypoczynkiem w pomieszczeniach zamkniętych ( baseny, korty, siłownie, aerobik, gry zespołowe). Zajęcia na świeżym powietrzu nie są atrakcyjne, co więcej - nie są lubiane. Młodzież , zwłaszcza dziewczęta nie lubią przestrzeni , nie potrafią cieszyć się i korzystać z możliwości obcowania z przyrodą .

Szkoła , w której pracuję mieści się na obrzeżach miasta ,położona jest w centrum 20 ha starego parku . Mnóstwo tu zieleni, starych drzew i miejsc, które można wykorzystać by uatrakcyjnić zajęcia ruchowe. Oprócz przestrzeni są także boiska oraz stadion szkolny - malowniczo położony w środku lasku. Moim zdaniem w całym mieście nie ma takich warunków do prowadzenia zajęć sportowych i rekreacyjnych . Dlaczego młodzież niechętnie wychodzi do lasu, nie chce poruszać się w najprostszy, najbardziej naturalny sposób jakim jest bieg ( nie koniecznie szybki), zabawy biegowe, rywalizacja lekkoatletyczna? Od kilku lat zauważa się coraz większe zabiegi w kierunku unikania zajęć wychowania fizycznego poprzez, m.in., zwiększającą się liczbę zwolnień lekarskich . Wiem, że jest to bolączka wszystkich szkół. Myślę, że jest to ciągle jeszcze wynik braku świadomości tego wszystkiego, o czym pisałam wyżej. Z pogadanek na lekcjach wiem, że młodzież często nie ma pojęcia jak łączyć wysiłek z prawidłowym odżywianiem się, jak duża jest to zależność. Dlatego w swojej pracy chcę poświęcić czas na aktywność ruchową i zdrowe odżywianie się.

Obserwując spadek aktywności ruchowej u młodzieży a tym samym coraz mniejszą dbałość o własny wygląd i zdrowie, postanowiłam uświadomić im, że chcą i potrafią wykorzystać wiedzę i umiejętności, by zachęcić siebie i innych do walki o zdrowie. Program tak został ułożony,by uczniowie świadomie i podświadomie uczestniczyli w zadaniach, których celem jest - promowanie świadomej aktywności ruchowej i przez to zwiększenie liczby ćwiczących na lekcji wychowania fizycznego.

4. OGÓLNE INFORMACJE O PROGRAMIE .

4.1. Nazwa programu:

,,AKTYWNY DO BÓLU” - program promocji aktywności ruchowej i zdrowego odżywiania się młodzieży ponadgimnazjalnej .

Aby uaktwnić młodzież , przekazać im informacje dotyczące działań w kierunku aktywnego , zdrowego stylu życia proponuję ogłoszenie rywalizacji międzyklasowych -LIGĘ KLAS

Biorący udział w LIDZE KLAS zgłaszają do każdej konkurencji swoich przedstawicieli i w zależności od ilości zdobytych punktów wspinają się na szczeble w kierunku zwycięstwa .Powołujemy w tym celu liderów klasowych , by koordynowali działania zespołu klasowego i na bieżąco kontaktowali się z koordynatorem programu.

4.2. CEL GŁÓWNY :

• ZWIEKSZENIE ŚWIADOMOSCI AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ ORAZ PRAWIDŁOWEGO ODŻYWIANIA SIĘ .

CELE POŚREDNIE :

• ZWIĘKSZENIE AKTYWNOSCI RUCHOWEJ I LICZBY ĆWICZĄCYCH NA ZAJĘCIACH WYCH . FIZYCZNEGO

• Uświadomienie młodzieży, że ruch na zajęciach w-efu , zajęciach pozalekcyjnych , nic nie kosztuje ---- wszystkie obiekty są otwarte dla każdego , kto wykaże chęć współpracy

• Propagowanie zdrowego i naturalnego stylu życia

• Zapoznanie młodzieży z istotą prawidłowego żywienia

4.3. DZIAŁANIA EDUKACYJNE :

1. Konkurs na hasło dotyczące aktywnego stylu życia.

2. Międzyklasowe potyczki sportowe.

3. Konkurs na najlepsze prezentacje potraw (niemieckich, włoskich, francuskich...) ,,DNI POTRAW `'

4. Ścieżka zdrowia - opracowanie i wykonanie ścieżki zdrowia w parku na terenie szkoły .

5. Konkurs plastyczny przedstawiający efekt lub efekty systematycznej aktywności ruchowej (dowolnie wykonana praca z ekologicznych elementów, materiałów ).

6. ŻYJ NA SPORTOWO -dzień poświęcony propagowaniu zajęć sportowych;

• Występ szkolnych >> Chilliderek <<

• Pokaz sztuk walki - KIOKUSHYN

• Występ szkolnego zespołu muzycznego - piosenka związana z aktywnością

• Występ zespołu dziewcząt, który wygrał konkurs aerobikowy

• Pokazy innych dyscyplin sportowych - ogłoszenie o poszukiwaniu uczniów, którzy ćwiczą, trenują (demonstracja umiejętności)

Prelekcje, wykłady, warsztaty :

1. Lekcje poświęcone zdrowemu odżywianiu się.

2. Dekalog zdrowego stylu życia (wg Zb.Cendrowskiego ) - prezentacja, omówienie i dyskusja 10 punktów dekalogu .

3. Prelekcja dla rodziców i wychowanków dotycząca chorób - bulimii, anoreksji zażywania środków zwiększających masę mięśniową (sterydy)

4. Wykłady - Dieta w życiu codziennym człowieka .

5. Wykład i ćwiczenia dla nauczycieli - ćwiczenia śródlekcyjne .

4.4. TERMIN REALIZACJI PROGRAMU -

Program realizowany będzie w roku szkolnym 2003/2004 .

4.5. OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJE PROGRAMU :

• Koordynator programu

• Nauczyciele wych.fizycznego

• Dyrekcja ZSZOŚ

• Pielęgniarka szkolna

• Dietetyk

• Koledzy, nauczyciele innych przedmiotów

• Samorząd szkolny

4.6. SPONSORZY;

• Rada szkoły

• Rada osiedla

• Aqua Park w Brzegu Dolnym

• PZU - firma ubezpieczająca pracowników i uczniów w szkole

• Dyrekcja obiektu sportowo - rekreacyjnego >>Gołaski<<

• Tesco, Carrefure, inne duże supermarkety...

4.7. PLAN OGÓLNY REALIZACJI PROGRAMU:

1. Przygotowanie do realizacji programu:

• powołanie zespołu koordynacyjnego i lidera ds. Promocji Zdrowia

• przeprowadzenie ankiety dotyczącej aktywności ruchowej i zdrowego odżywiania się

2. Poszukiwanie środowisk wspierających.

• 3. Przystąpienie do realizacji programu .

• 4. Monitorowanie i ocena realizacji programu.

5. Ewaluacja programu ( obserwacje, porównanie liczby ćwiczących na początku i na końcu programu).

6.Zakończenie programu, podsumowanie.

5.ETAPY REALIZACJI PROGRAMU.

Badania	Metody	Termin realizacji	Osoba odpowiedzialna
Przygotowanie do realizacji programu. 1.Powołanie komisji. 2.Przygotowanie ankiet i przeprowadzanie badań w klasach. 3.Opracowanie wyników ankiet. 4.Poszukiwanie środowisk wspierających. 5.Ustalenie liczby stałych i czasowych zwolnień z w-fu oraz prowadzenie stałej rejestracji obecności młodzieży na lekcjach w-fu.	- spotkanie -przeprowadzanie ankiet na lekcjach w-fu - spotkanie z przedstawicielami Rady Szkoły, Osiedlowej - złożenie wniosku o dotację do PZU - złożenie wniosku do dyskontów spożywczych o dofinansowanie lub nagrody - na podstawie osobistych dzienniczków nauczycieli w-fu	wrzesień 2003 wrzesień 2003 październik 2003 październik 2003 wrzesień 2003 na bieżąco	lider programu lider programu w-fiści lider programu lider programu lider programu nauczyciele w-fu wychowawcy
Wdrożenie programu 1.Obserwacje, analiza, obecności, udziału czynnego w zajęciach w-fu. 2.Uroczyste otwarcie programu. 3.Rywalizacja sportowa. 4.”Dzień potraw” 5. KONKURS NA HASŁO DOTYCZĄCEGO AKTYWNEGO STYLU ŻYCIA. 6.Wykład dla rodziców np. Bulimia Anoreksja Sterydy zwiększają masę mięśni (stos. np. na siłowniach) 7.Wykłady, warsztaty dla uczniów: Bulimia Anoreksja Sterydy. 8. Konkurs dotyczący ZDROW. EFEKTÓW SYSTEM. AKTYWNOŚCI RUCHWEJ. 9. Żyj na sportowo. 10. Warsztaty np: prawidłowego odżywiania się, prawidłowa dieta. 11. Konkurs na najbardziej pomysłową ścieżkę zdrowia. 12. Dekalog zdrowego stylu życia -najważniejszy czynnik kształtowania zdrowia. 13. Propozycje ćwiczeń śródlekcyjnych - wykład i ćwiczenia dla nauczycieli. 14. Wykonanie ścieżki zdrowia. 15.Ocena realizacji programu. 16. Podsumowanie	- spotkanie w-fistów - apel -przeprowadzenie zawodów sportowych (wg planu pracy w-fistów ) - prezentacje potraw z wybranych przez młodzież krajów (np. Francja, Niemcy…) - plakaty - wykłady, prelekcje - prelekcje, dyskusje, burza mózgów - wykonanie plakatu, planszy (dowolnie) dotyczącej wybranego przez grupę zdrowotnych efektów syst. aktywności ruch. - pokazy, prezentacje chilliderek - pogadanka, „burza mózgów”, dyskusje - plakaty, rysunki - pogadanka - materiały edukacyjne, „burza mózgów”, dyskusja - ćwiczenia, prelekcje, spotkania - prace nad wykonaniem ścieżki zdrowia - ankieta, obserwacja, sprawozdanie ilości zwolnień ćwiczących - analiza ankiet, porównanie frekwencji i ilości zwolnień ćwiczących w I i II semestrze - apel podsumowujący wręczenie nagród, odczytywanie wyników wszystkich konkursów, pokaz zebranych plakatów, podziękowanie sponsorom i nauczycielom współpracujących	wrzesień 2003 październik 2003 październik 2003-kwiecień 2004 co miesiąc inne z innego kraju np. listopad - potrawy z Niemiec grudzień - Francja listopad 2003 1 x w semestrze dowolnie na lekcjach wych. (na bieżąco) luty 2004 marzec 2004 na lekcjach wych.w-f (na bieżąco) Styczeń 2004 maj 2004 W II semestrze kwiecień - maj 2004 maj 2004 I połowa czerwca 2004 Czerwiec 2003 (W DNIU SPORTU)	nauczyciele w-fiz. lider programu lider programu nauczyciele w-fiz. lider programu wychowawcy klas nauczyciele żywienia lider programu lider programu wychowawcy wychowawcy lider programu lider zespołu lider zespołu wychowawca n-le w-fu lider zespołu dietetyk lider programu lider wychowawcy nauczyciele w-fu lider programu lider programu w-fiści lider programu w-fiści wychowawcy lider programu nauczyciele w- fu lider programu

7. EWALUACJA.

Ewaluacja (sprawdzenie) składa się z 2 części:

1. ewaluacja procesu (korygująca)

• przebieg działań

• co się zdarzyło

• dlaczego

2. ewaluacja wyników (podsumowanie)

• czy osiągnięto cel

• sukces czy powodzenie

ETAPY EWALUACJI :

I. Ocena bezpośrednio po zakończeniu programu .

1.Sprawozdanie z przebiegu - koordynacja .

a)wykaz zadań planowanych i zrealizowanych .

b)zalecenia dotyczące rodzaju i kierunku działania .

1. Arkusz ewaluacyjny wypełniony przez uczniów.

2. Arkusz wypełniony przez uczestników zajęć.

3. Liczba uczestników biorących udział w konkursach, zmaganiach sportowych...

4. Lista obecności rodziców - udział w warsztatach, wykładzie, spotkaniu .

II. Ocena zmian po czasie .

Ewaluacja skuteczności programu po roku .

1. Ponowne przeprowadzenie obserwacji i analizy ćwiczących .

2. Obserwacja postaw interpersonalnych młodzieży.

3. Wnioski - podsumowanie i interpretacja wyników całej ewaluacji , mocne i słabe strony, możliwości i zagrożenia.

ANEKS

SPIS TREŚCI :

Załącznik nr 1- Rywalizacja sportowa - rozgrywki przeprowadzone przez nauczycieli wych.- fiz. zgodnie z planem pracy na rok szkolny 2003/2004 .

Załącznik nr 2 - ŻYJ NA SPORTOWO

Załącznik nr 3 - DNI POTRAW

Załącznik nr 4 - Ankieta dotycząca aktywnego stylu życia

Załącznik nr 5 - Regulamin konkursów

Załącznik nr 6 - Materiały na lekcje wychowawczą lub lekcje wych. fiz. dotyczące prawidłowego odżywiania się .

Załącznik nr 7 -Materiały dla wychowawców nt. : BULIMIA , ANOREKSJA , STERYDY .

Załącznik nr 8 - Dekalog zdrowego stylu życia (Zb.Cendrowski) - pogadanka - materiały lekcyjne

Załącznik nr 9 -Efekty systematycznej aktywności ruchowej - materiały do konkursu

Załącznik nr 10 - Przedstawienie zdrowotnych efektów systematycznej aktywności ruchowej - konkurs plastyczny.

Załącznik Nr 11 - Warsztaty dla nauczycieli - ćwiczenia relaksacyjne i śródlekcyjne.

Załacznik nr 1

CEL: zaangażowanie zespołów klasowych w rywalizację sportową .

Przebieg programu;

• ,,Dzień Sportu `'

• Międzyklasowa rywalizacja w p. siatkowej :dziewcząt ichłopców

• Międzyklasowa rywalizacja w p. koszową ;dziewcząt i chłopców

• Turniej tenisa stołowego dziewcząt i chłopców

• Turniej siłowy

• Konkurs aerobikowy

• Zmagania lekkoatletyczne .

Załącznik nr 2

Cel:zaangażowanie zespołów klasowych w rywalizację sportową.

PRZEBIEG ;

,,ŻYJ NA SPORTOWO `' jednodniowy repertuar o tematyce sportowej .

1. Krótki pokaz prowadzenia aerobiku z komentarzem dotyczącym prawidłowej kolejności wprowadzania ćwiczeń, ich wpływ na organizm człowieka .

5. Występ szkolnych >> Chilliderek <<

6. KYOKUSHIN - pokaz karate zademonstrowany przez członków zaprzyjaźnionego wołoskiego klubu karate

7. Występ szkolnego zespołu muzycznego wpleciony w wymienione występy .

8. Pokazy innych dyscyplin sportowych ( pokaz zgłoszony wcześniej ) .

Załącznik nr 3

CEL:zainteresowanie uczniów potrawami naszych sąsiadów .

PRZEBIEG KONKURSU;

>> DNI POTRAW <<

Konkurs będzie trwał od grudnia do kwietnia .

Każdy miesiąc poświecony będzie potrawom z wybranego kraju.

1. miesiąc grudzień - Rosja

2. miesiąc styczeń - Francja .

3. miesiąc luty - Włochy .

4. miesiąc marzec - Czesi lub Słowacja .

5. miesiąc kwiecień - Niemcy .

Zgłoszone przez lidera zespoły przygotowują takie potrawy, które będą mogły wykonać na oczach widzów . Po pokazie następuje degustacja .

Dania muszą być wykonywane starannie, czysto i ciekawie zaprezentowane .Widzowie i komisja oceniają prace pod względem :

• Pomysłu

• Ciekawej prezentacji

• Jakości wykonania

• Wyglądu

Oceniający wpisują ilość punktów na kartkach i wrzucają do skrzynki .

Każda praca otrzymuje punkty (w zależności od zajętego miejsca).Punkty z każdej prezentacji w miesiącu są sumowane i oceniane w ostatnim miesiącu jako całość.

Załącznik nr 4

Cel:zapoznanie się z poziomem wiedzy młodzieży na temat sprawności ruchowej i zdrowego odżywiania się .

ANKIETA

Pytanie nr 1

Czy ćwiczysz na lekcjach wychowania fizycznego?

1. Zawsze

2. Prawie zawsze

3. Często

4. Rzadko

Pytanie 2

Co lubisz najbardziej robić na lekcjach w - fizycznego?

a) Ćwiczyć na siłowni

b) Uprawiać gry zespołowe

3. Uprawiać lekkoatletykę

4. Ćwiczenia przy muzyce - np. aerobik

Pytanie 3

Czy lubisz lekcje wu-efu?

1. Tak

2. Nie

3. Nie mam zdania

Pytanie 4

Czy poza lekcjami wu-efu uprawiasz ćwiczenia fizyczne?

1. Nic nie uprawiam

2. Gry zespołowe

3. Ćwiczę na siłowni

4. Ćwiczę aerobik

5. Inne ( pływanie, rower...)

Pytanie 5

Ile godzin w tygodniu poświęcasz na ćwiczenia ruchowe poza lekcjami w-fu?

1. 1 godzinę

2. 2 godziny

3. 3 godziny

4. Więcej niż 3 godziny

Pytanie 6

Czy korzystasz z zajęć sportowych pozalekcyjnych w twojej szkole?

1. Nie

2. Tak

3. Czasami

Pytanie 7

Czy uważasz, że aktywność ruchowa potrzebna jest w zdrowym stylu życia?

1. tak

2. nie

3. nie mam zdania

Pytanie 8

Czy dobre żywienie wpływa na aktywność ruchową?

1. Tak

2. Nie

3. W małym stopniu

Pytanie 9

Jak wolisz spędzać swój wolny czas w ciągu dnia?

1. ćwicząc

2. przy komputerze

3. z przyjaciółmi

4. nic nie robiąc

Pytanie 10

Czy Twoi rodzice mają wpływ na to , co robisz z wolnym czasem?

1. tak, w znacznym stopniu

2. nie wtrącają się

3. czasami mi podpowiadają co mam robić

4. robię co chcę

Załącznik nr 5

REGULAMIN KONKURSÓW, POKAZÓW, TURNIEJI, RYWALIZACJI MIĘDZYKLASOWYCH ;

Łącznikiem między osobą odpowiedzialną , a zespołem klasowym będzie

( uprzednio wyznaczony łącznik klasowy ) LIDER .

1. W każdym konkursie , rywalizacji mogą brać udział zespoły, które zgłoszą uprzednio swoją chęć udziału w wyznaczonym terminie.

2. Informacje dotyczące odbywających się konkurencji sportowych, plastycznych itp. otrzymają 2 tygodnie przed ich rozpoczęciem liderzy klasowi i wychowawca .

3. Po otrzymaniu informacji LIDER ma obowiązek zgłosić zespół do nauczyciela prowadzącego .

4. Zespół klasowy ma obowiązek oddać pracę lub zgłosić się do rozgrywek w wyznaczonym czasie - nie wywiązanie się - powoduje wpisanie „ 0” ilości punktów do tabeli rywalizacji.

5. Po każdym konkursie, rywalizacji będą wywieszone wyniki oraz wpisane punkty na tabeli rywalizacji międzyklasowej

ZAŁĄCZNIK NR 6

CEL: zapoznanie uczniów z zasadami prawidłowego odżywiania się

Materiały na godzinę z wychowawcą lub lekcje wychowania fizycznego, biologię, chemię.

I. Przedstawienie ankiety dotyczącej oszacowania prawidłowego odżywiania się. Komentarz po jej wypełnieniu.

Przeanalizowanie zwyczajów żywieniowych stanowi pierwszy krok do poprawy prawidłowego odżywiania się. .

Pożywienie wpływa na twoje zdrowie i dlatego w twoim interesie leży właściwy wybór produktów zarówno pod względem ich rodzaju jak i ilości. Odpowiedź na poniższe pytania pozwolą ci oszacować na ile twoja dieta jest rzeczywiście właściwa oraz co można by w niej zmienić, aby służyła zdrowiu.

Pytanie nr 1

Ile prawidłowych posiłków zjadasz dziennie?

• Dwa

• Więcej niż trzy

• Jeden

Po każdej odpowiedzi (po zakończeniu wypełnienia ankiety) wracamy do jej analizy razem z ankietowanymi, punkt po punkcie włączając krótki komentarz np.:

Korzystniej jest jadać 2 lub 3 posiłki średniej wielkości zamiast jednego dużego. Przy regularnym dostarczaniu składników odżywczych, organizm wykorzystuje je lepiej . Jeśli spożywasz w ciągu dnia zbyt wiele obfitych posiłków lub tylko jeden duży, wzrasta prawdopodobieństwo wystąpienia otyłości, zaburzenia trawienia i wrzodów trawiennych ( zwłaszcza jeśli tryb życia jest stresujący ).

Pytanie nr 2

Ile razy dziennie przekąszasz między posiłkami?

• Wcale

• Jeden lub dwa

• Trzy lub więcej

Pytanie nr 3

Czy masz nadwagę?

• Nie

• Niewielką

• Dużą

Pytanie nr 4

Jak często jadasz czerwone mięso, takie jak wołowina, baranina, wieprzowina?

• Dwa razy w tygodniu lub rzadziej

• Trzy, cztery razy w tygodniu

• Prawie codziennie

Pytanie 5

Jak często jadasz świeże owoce i warzywa?

• Dwa razy dziennie lub częściej

• Prawie codziennie

• Mniej niż cztery razy w tygodniu

Pytanie 6

Jak często jadasz produkty zbożowe o niskim stopniu przetworzenia takie jak: nie obłuskany brązowy ryż, grube kasze, pieczywo razowe, płatki owsiane ,lub kukurydziane, makarony?

• Co najmniej raz dziennie

• Od trzech do sześciu razy w tygodniu

• Mniej niż trzy razy w tygodniu

Pytanie 7.

Ile razy w tygodniu jadasz smażone potrawy?

• Prawie codziennie

• Około trzech razy w tygodniu

• Raz w tygodniu lub rzadziej

Pytanie 8

Jak często jadasz masło, pijesz pełne mleko lub używasz śmietany?

• Więcej niż raz dziennie

• Większość dni w tygodniu

• Dwa razy w tygodniu lub rzadziej

Pytanie 9

Ile filiżanek herbaty, kawy lub coca - coli wypijasz dziennie?

• Dwie lub więcej

• Trzy, cztery

• Więcej niż pięć

Każdy uczeń musi przeanalizować kolejno punkt po punkcie , wysłuchać komentarza wykładowcy i przemyśleć pytania.

II. Żywność a wzrost i energia ( metoda zadaniowa w grupach, dyskusja )

1. PO ANALIZIE DZIELIMY GRUPĘ NA PODZESPOŁY I PROSIMY BY NA ARKUSZACH SZAREGO PAPIERU WPISALI 6 NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH .

2. Po wykonaniu zadania grupy przedstawiają swoją pracę odczytujemy wszystkie i uzupełniamy wspólnie braki .

3. Energia wyzwalana z pożywienia . metoda wizualizacji

Załącznik nr 7

CEL: zapoznanie uczniów z efektami braku kontroli nad organizmem w czasie zażywania środków wspomagających oraz psychicznego uzależnienia - bulimia i anoreksja.

1.Bulimia jest chorobą o podłożu psychicznym. Są to okresowe napady żarłoczności z utrata kontroli nad ilością spożywanych pokarmów. Chorzy na bulimię czują się głodni nawet bezpośrednio po jedzeniu. Osoby te zdają sobie sprawę, że jedzenie wymknęło się spod kontroli, próbują między okresami obżarstwa rygorystycznie przestrzegać diety i opanować napady żarłoczności. Wstydzą się tego i utrzymują w tajemnicy przed najbliższym otoczeniem, często objadając się nocą. Bojąc się przybrać na wadze, stosują diety, aż do głodowania, między napadami objadania się. Intensywnie ćwiczą, prowokują wymioty, nadużywają środków przeczyszczających i moczopędnych. Bywa, że po wymiotach czują się tak dobrze, że przejadają się po to, aby je wywołać.

2. Anoreksja to choroba, która dotyka osoby mające często problemy z realistyczną percepcją samego siebie i własnego ciała oraz z zachowaniem rozsądnych granic w kontakcie ze światem zewnętrznym. Dążenie do idealnego wyglądu stało się oczywiste-figura jak Claudia Schiffer i postura jak Sylwestra Stallone. Kobiety rozpoczynają niekończące się cykle diet i odejmowania sobie od ust, a panowie wręcz konwulsyjnie zaczynają ćwiczyć i zajadać tzw.„ koks” i co tam jeszcze koledzy z siłowni polecą. Zaczyna się niewinnie - marzenie - być modelką.

Potem lista objawów rośnie w zastraszającym tempie:

• Pomimo znacznej utraty wagi, dieta jest kontynuowana

• Rośnie obawa przed przybraniem na wadze

• Zanik okresu lub wydłużone okresy miedzy menstruacjami

• Pierwsze tematy do rozmowy to : jedzenie, diety, kalorie.

• Spożywanie posiłków w samotności

• Wypadanie włosów

• Zimne dłonie, nadmierne pocenie się stóp

• Intensywne ćwiczenia mające niejako poprawić figurę

• Kłamstwa o ilości zjedzonych posiłków

• Ogólne osłabienie

• Wyczerpujące okresy „ superaktywności”

• Pojawienie się włosów na ramionach, nogach i innych częściach ciała

• Nierówny puls

• Sucha, łuszcząca się skóra

• Krótki oddech

Jeśli istnieje więcej niż 4 objawy - czas zastanowić się nad sobą.

3. Sterydy anaboliczne są nadużywane przez niektórych sportowców, ponieważ wzmagają przypływ siły i rozwój masy mięśniowej . Umożliwiają wytężony trening, zwiększając zdolność adaptacji mięśni do wysiłku. Używanie ich w sporcie wyczynowym jest zabronione nie tylko ze względu na stwarzanie nierównych szans zawodnikom, ale także dlatego, że mogą wywoływać wiele szkodliwych skutków ubocznych , takich jak uszkodzenie wątroby i bezpłodność. Obecnie nie tylko sportowcy znają zasady tego środka , ale także każdy chłopak, który chce w krótkim czasie osiągnąć duże efekty.

To krótkie informacje , które na zajęciach będą rozszerzone w oparciu o materiały, które młodzież wcześniej otrzyma i w grupach opracuje w formie krótkich przedstawień, planszy .

Załącznik nr 8

Cel: zaangażowanie w tworzenie nowych miejsc dla potrzeb rozwoju fizycznego.

Ogłoszenie konkursu na najciekawszą ścieżkę zdrowia wykonaną z opon.

Dodatkowo opracowanie jednej stacji na trasie ścieżki zdrowia w parku.

Regulamin konkursów w załączniku nr 5.

Załącznik nr 9

Cel: zapoznanie słuchaczy z dekalogiem zdrowego stylu życia

DEKALOG ZDROWEGO STYLU ŻYCIA (wg Zb. Cendrowskiego-1993) - pogadanka -materiały lekcyjne .

DEKALOG ZDROWEGO STYLU ZYCIA :

1.Wiedza o samym sobie

(znajomość podstawowych zasad funkcjonowania organizmu ”Poznaj samego siebie”

2.Utrzymanie sił obronnych organizmu w stałej gotowości

niedopuszczenie do zachowań obniżających bariery immunologiczne;

stosowanie procedur wzmacniających siły obronne;

właściwe postępowanie podczas chorób i dolegliwości;

umiejętne wykorzystywanie sił psychicznych.

3.Nie nadużywanie leków

Usuwanie przyczyn choroby a nie jej objawów poprzez uruchomienie wewnętrznych sił organizmu.

4.Podczymywanie wysokiego poziomu wszechstronnej aktywności ruchowej

respektowanie praw natury tj. realizowanie programu genetycznego;

ruch realizowany w odpowiedniej częstotliwości intensywności i obojętności.

5.Prawidłowe odżywianie się

należy spożywać tylko tyle, ile się zużywa tj. przestrzeganie zasad bilansu energetycznego;

wyeliminowanie z pożywienia tłuszczów zwierzęcych i produktów wysoko-przetworzonych;

spożywani e dużych ilości warzyw i owoców;

ograniczenie spożycia potraw o wysokiej zawartości cholesterolu.

6.Hartowanie się

uodpornić się na ekstremalne bodźce w sferze: fizycznej ,psychicznej ,społecznej;

wzmocnić się

przygotować się do sytuacji trudnych

7.Rozwijanie umiejętności walki ze stresem

świadome i planowe sterowanie swymi reakcjami;

ograniczenie i eliminowanie wpływu bodźców negatywnych , a także , pełniejsze ich wykonywanie

8.Wyeliminowanie nałogów

pozbycie się uzależnień ( nikotynizmu , alkoholizmu , narkomanii itp.) i trwałych przyzwyczajeń obniżających poziom zdrowia np. lekomanii , obżarstwa , lenistwa , przesiadywania przed telewizorem , nadmiernego spożycia używek.

9. Życzliwość dla innych

zdrowym społecznie jest ten kto:

czyni dobro;

jest życzliwym dla innych;

zna wartości pojęć: tolerancja i kompromis i posługuje się nimi w życiu codziennym

10. Zachowanie postawy dopingowej (radzenie sobie w różnych sytuacjach życiowych )

demonstrowanie optymistycznej postawy (o.k. , all right ,” Do przodu żyj „ )

jest to tworzenie o sobie pozytywnego obrazu.

CEL WYCHOWAWCZY:

• zainteresowanie się własnym organizmem, jego potrzebami w ogólnym zarysie

• uświadomienie uczniom, ze zdrowie zależy od wielu aspektów

CEL DYDAKTYCZNY

- ZAPOZNANIE UCZNIOW Z DEKALOGIEM ZDROWEGO STYLU ZYCIA

• kształtowanie umiejętności rozumienia podanych informacji

• umiejętność wyciągania wniosków

METODY:

Zadaniowa indywidualna, zadaniowa w grupach, dyskusja, burza mózgów

ŚRODKI

Flamastry, arkusze papieru pakowego,

Załącznik nr 10

Cel: zapoznanie uczniów z korzyściami systematycznego wykonywania ćwiczeń.

Konkurs dotyczy efektów systematycznego podejmowania aktywności ruchowej. Zadaniem uczniów jest wykonanie pracy plastycznej lub plakatu (wykorzystując materiały ekologiczne) na podstawie poniższych informacji

Uprawianie ćwiczeń 2 lub 3 razy w tygodniu, umożliwi zachowanie dobrej formy przez całe życie. Uprawianie ćwiczeń przez dłuższy czas zwiększa wydolność wielu organów.

Załącznik nr 11

Cel: zapoznanie nauczycieli z możliwościami samodzielnego wykonania ćwiczeń odprężających, relaksujących.

1. Prowadzący rozpoczyna pokaz od krótkiego wprowadzenia dotyczącego korzyści jakie przynoszą ćwiczenia relaksujące. Pokaz odbywa się na sali gimnastycznej z grupką uczniów. Przebieg lekcji odbywa się na podstawie lekcji relaksacji opracowanej przez L. Kulmatyckiego. Po przeprowadzonych zajęciach uczniowie opisują o swojej relaksacji.

2. Następnie prosimy nauczycieli o przyjęcie wygodnej pozycji na krześle i stosujemy dowolnie wybrany trening relaksacyjny ( patrz - PROMOTOR ZDROWIA nr 2(28) 2002 ).

3. Nauczyciele otrzymują uprzednio opracowane broszurki zawierające ćwiczenia śródlekcyjne. Na ich podstawie prowadzący dokonuje ich demonstracji na wybranej grupie uczniów.

4. Bibliografia

1. „Jak żyć zdrowo”- dr Stephen Carroll, dr Tony Smith - 1997

2. „ Żyj zdrowo” - dr hab. M. Tombak

3. „Promotor Zdrowia” NR 2- 2002

4. „Wakacje na sportowo” - Zb. Cendrowski - 1998

5. Internet http:pl/martuch01/jane.htm1Jane Fonda

6. „Anoreksja: przyczyny i konsekwencje” ks. M. Dziewicki

7. „Aktywność ruchowa” - Internet http:wiem.onet.pl/wiem/016flb.html

8. „Krzewienie kultury zdrowotnej, fizycznej” - K. Przecławski - Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna - 1988/5

9. „ Kształtowanie postaw do kultury fizycznej” - Wł. Puczyński - Wychowanie fizyczne i higiena Szkolna - 1986/8

Opracowała: mgr Hanna Dobak

Drogi Rodzicu jeśli zauważysz, że Twoje dziecko ma kilka z wymienionych poniżej objawów, trzeba otoczyć je szczególną opieką wymagającą specjalistycznych badań i ćwiczeń korekcyjno - kompensacyjnych.

Kwestionariusz zachowań dziecka

„ryzyka dysleksji” M. Bogdanowicz

• dziecko jest mało sprawne ruchowo

• ma problemy z zawiązywaniem sznurowadeł

• niechętnie rysuje

• ma trudności z posługiwaniem się nożyczkami

• niechętnie bawi się klockami LEGO, układankami, puzzlami

• ma trudności w odróżnieniu prawej i lewej strony swojego ciała

• ma trudności z zapamiętywaniem nowych wierszyków, piosenek

• łatwo rozprasza się

• przekręca słowa (mówi np. kraktor)

• ma wadę mowy

• myli głoski o podobnym brzmieniu ( g-k w- f, z- s, d-t)

• ma trudności z odróżnieniem i zapamiętywaniem kształtów podobnych liter (n-m, t-ł, b-d)

• ma trudności z rozmieszczeniem rysunku na kartce

• ma problemy z odtworzeniem prostych szlaczków i figur geometrycznych

• pisze litery i cyfry zwierciadlanie

Dysleksja rozwojowa jest to pewien rodzaj trudności w uczeniu się, przy czy trudności te mogą dotyczyć zarówno czytania, pisania jak i liczenia. Wynikają one z występujących u dziecka zakłóceń mowy spostrzegania, ruchu, pamięci czy też koncentracji. Jednakże dysleksja NIE JEST wynikiem wolniejszego rozwoju umysłowego czy też braku inteligencji.

Dysleksja może występować jako;

dysleksja - są to trudności w czytaniu

dysortografia - trudności w opanowaniu poprawnej pisowni (robi błędy ortograficzne)dysgrafia - trudności w opanowaniu czytelnego pisma

dyskalkulia - trudności w uczeniu się matematyki

CO TO JEST „DYSLEKSJA ROZWOJOWA”

Przekazuję dzisiaj do Państwa rąk broszurkę na temat dysleksji rozwojowej. Zdaję sobie oczywiście sprawę, że jej zawartość nie odpowie na wszystkie nurtujące Państwa pytania. Mam jednak nadzieję, że chociaż w niewielkim stopniu przybliży problematykę związaną z dysleksją.

PROPOZYCJE ĆWICZEŃ

ĆWICZENIA MANUALNE

We wstępnym okresie ćwiczeń oraz

dla dzieci młodszych stosuje się

rysowanie szlaczków, jeśli dziecko

ma kłopoty z odwzorowywaniem

może rysować przez kalkę.

Należy narysować początek szlaczka,

a dziecko będzie kończyć.

Po opanowaniu szlaczków można przystąpić do rysowania obrazków za pomocą kropek. Następnie do pisania zdań po śladzie.

ĆWICZENIA SŁUCHOWE

Wyszukiwanie obrazków rozpoczynających się na daną głoskę lub sylabę, kolorowanie tych obrazków.

Lokalizacja głosek w wyrazie i wyrazu w zdaniu.

W ćwiczeniach tych wypowiadamy słowo i prosimy dziecko by powiedziało jaką głoskę słyszy na początku, w środku lub na końcu wyrazu. W dalszym etapie tego ćwiczenia wypowiadamy proste 3-4 wyrazowe zdania i prosimy o powiedzenie pierwszego, trzeciego lub ostatniego wyrazu z tego zdania.

Dobieranie litery do obrazka. Pokazujemy dziecku serię obrazków oraz kartoniki z literami. Dziecko dobiera w pary obrazek i literkę, na która wyraz się zaczyna

ĆWICZENIA WZROKOWE

Wstawienie brakujących liter lub sylab w odpowiednie słowa.

Dajemy dzieciom kartoniki z obrazkami i prosimy, by nazwały to co jest na obrazku, a nazwę wpisały w wyznaczonym miejscu.

ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE CZYTANIE I PISANIE

Układanie wyrazów z rozsypanki sylabowej.

Układanie zdań z rozsypanki zdaniowej.

Pokazujemy dziecku obrazek, prosimy, by wypisało jak najwięcej nazw, rzeczy znajdujących się na obrazku. Następnie prosimy, by spróbowało ułożyć zapisane wyrazy w kolejności alfabetycznej. Dziecko wybiera sobie np. pięć wyrazów i układa z nimi zdania dotyczące danego obrazka.

---