Badanie fizykalne

lek. med. Marta Szulik

Skład badania:



oglądanie



odpowiednie oświetlenie



źródło światła – żółtaczka

(światło dzienne),

rozszerzenia żylne,

powiększenie tarczycy –

oświetlenie boczne



obmacywanie



opukiwanie



osłuchiwanie

Schemat badania:



wygląd ogólny



stan przytomności



zachowanie się chorego



mowa



chód



pozycja ciała



budowa ciała, ciężar, wzrost,

odżywienie



skóra



węzły chłonne



temperatura ciała

Schemat badania:



badanie szczegółowe



głowa



szyja



klatka piersiowa



jama brzuszna



układ płciowy



układ moczowy



układ ruchu



układ nerwowy



badanie psychiatryczne

Wygląd ogólny i
zachowanie się
chorego:



ogólne wrażenie –
zachowanie się chorego



nadmierne podniecenie



psychiczne



nadczynność tarczycy



ostre choroby zakaźne



niektóre choroby OUN



ostre choroby zakaźne



przygnębienie, senność,
osłupienie



zamroczenie – dezorientacja w
czasie, miejscu, otoczeniu

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego –
stan przytomności



omdlenie (syncope)



krótkotrwała utrata

przytomności (sekundy

lub minuty)



etiologia



chwilowe niedokrwienie

mózgu, wskutek

czynnościowych zaburzeń

regulacji krążenia (emocje,

nagły wysiłek lub ból)



zaburzenia w OUN – m.in.

padaczka

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego –
stan przytomności



śpiączka (coma)



długotrwała utrata
przytomności (godziny
lub dni)



cechy



utrata świadomości, czucia,
ruchu



nie reaguje nawet na
bardzo silne bodźce

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego –
stan przytomności



śpiączka (coma)



etiologia



najczęściej – udar mózgu, ale też guzy, ropnie

mózgu, urazy czaszki, mózgu, zapalenie opon

mózgowych, krwotok podpajęczynówkowy



zaburzenia przemiany materii



cukrzycowa (c. diabeticum) – zakwaszenie

ustroju ciałami ketonowymi; bez kwasicy –

hiperosmolarna



skóra sucha, zmniejszone napiecie

gałek ocznych, oddech Kussmaula,

zapach acetonu z ust



hipoglikemiczna (c. hypoglycaemicum) –

niedocukrzenie krwi, najczęściej jako

przedawkowanie insuliny



skóra wilgotna, źrenice szerokie



mocznicowa (c. uraemicum)



skóra sucha, źrenice wąskie, oddech o

zapachu amoniaku, Cheyne’a-Stokesa

lub Kussmaula



wątrobowa (c. hepaticum) – ciężkie

uszkodzenia miąższu wątroby



oddech aromatyczny, niekiedy

żółtaczka

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego –
stan przytomności



śpiączka (coma)



etiologia



zaburzenia endokrynologiczne



przełom tarczycowy



zatrucia egzogenne – m.in.:



barbituranami



tlenkiem węgla



alkoholem



stan przedśpiączkowy (praecoma) –
utrata przytomności nie jest w pełni
rozwinięta

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego –
mowa chorego



chrypka



stany zapalne krtani



porażenie nerwu

wstecznego



guz śródpiersia, guz

płuca



tętniak aorty



choroba układu

nerwowego (porażenie

opuszkowe, wiąd rdzenia)



zatrucie talem, błonica

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego –
mowa chorego



zaburzenia mowy



dyzartria



niezdolność dokładnej artykulacji na skutek

uszkodzenia neuronów unerwiających mięśnie

mowy



mowa niewyraźna, zamazana, przydźwięk

nosowy



przyczyny: porażenie opuszkowe,

rzekomoopuszkowe



anartria – całkowity brak artykulacji



afazja (dysfazja)



niemożność wyrażenia słowami myśli (a.

ruchowa) lub rozumienia mowy (a. czuciowa)



uszkodzenie ośrodków mowy



aleksja – niemożność czytania



agrafia – niemożność pisania



skandowana / wybuchowa



choroby móżdżku, stwardnienie rozsiane



afonia (utrata głosu) – zaburzenia strun

głosowych



jąkanie (balbuties)

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego
– chód chorego



połowiczo niedowładny – niedowład

połowiczy wiotki



powłóczenie niedowładnej kończyny

dolnej



koszący – porażenie połowicze

spastyczne



kończyna wyprostowana w stawie

kolanowym zatacza półkole, bez

odrywania się od ziemi



niedowładny wiotki (paraparetyczny)

- choroby rdzenia kręgowego



powolne przesuwanie nogi za nogą



niedowładno-kurczowy – choroby

rdzenia połączone z niedowładem

spastycznym



usztywnione kończyny dolne



móżdżkowy



szeroko rozstawione kończyny dolne

(jak u pijanego)

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego
– chód chorego



zespół Parkinsona



przymusowy pęd ku przodowi i do tyłu

lub do boku



tabetyczny



nadmierne zginanie kończyn w

kolanach, najpierw stawiane na ziemi są

pięty, nogi szeroko rozstawione, patrzy

pod nogi



histeryczny



naśladowanie chodu nieprawidłowego



kaczkowaty



kołysanie się w biodrach



osteomalacja, zwichniecie wrodzone

stawu biodrowego



choroby stawów – kuleje



zapalenie nerwu kulszowego – pozycja

– w ukłonie, oszczędzając chorą

kończynę

Wygląd ogólny i
zachowanie się chorego
– układ ciała



po pierwsze – ułożenie dowolne, czy

przymusowe



ułożenia przymusowe



duszność w zastoinowej niewydolności

krążenia



wysokie ułożenie na łóżku lub nawet pozycja

siedząca



silny atak astmy oskrzelowej



w pozycji siedzącej lub stojącej podpiera się

rękami (ortopnoe) – uruchomienie dodatkowych

mięśni oddechowych



tężec, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych



opistothonus – na wznak, głowa odrzucona i

wciśnięta w poduszkę, kręgosłup tworzy łuk



tetralogia Fallota



pozycja kuczna



bóle kolkowe brzucha



niespokojny, ciągle zmienia pozycję



zapalenie otrzewnej



w bezruchu, pozycja skulona

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – budowa, masa
ciała, wzrost, odżywienie



budowa ciała – typy

konstytucjonalne



asteniczny (leptosomiczny)



atletyczny



pykniczny



mięśnie



stopień rozwoju –

dostatecznie, nadmiernie,

zanik



stan napięcia



bolesność



drgania włókienkowe, drżenie



obrona mięśniowa

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – budowa, masa
ciała, wzrost, odżywienie



ciężar ciała – reguła Broca – określenie

przeciętnego ciężaru ciała



przy wzroście 155-165 cm = długość

ciała – 100



przy wzroście 165-175 cm = długość

ciała – 105



przy wzroście 175-185 cm = długość

ciała – 110



wzrost



olbrzymi



konstytucjonalny – proporcjonalnie



akromegalia



karłowaty



konstytucjonalny



choroby nerek, krzywica, choroby serca

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – budowa, masa
ciała, wzrost, odżywienie



odżywienie



nadmierne – nadwaga, otyłość



otyłość



rozpoznanie



wskaźnik masy ciała BMI



masa ciała w kg / wzrost w m 2



< 25 – prawidłowa



25-30 – nadwaga



> 30 – otyłość



iloraz obwodu talii i największego

obwodu okolicy biodrowej WHR



prawidłowy



M < 1,0



K < 0,85



podział



gynoidalna – tkanka tłuszczowa

odkłada się na biodrach, udach,

pośladkach, brzuchu



androidalna – brzuch, boczne

powierzchnie klatki piersiowej, kark,

podbródek – sprzyja nadciśnieniu

tętniczym, CHD

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – budowa, masa
ciała, wzrost, odżywienie



odżywienie



niedożywienie – gdy
aktualna masa ciała jest
mniejsza o więcej niż 10%
wagi należnej



niedostateczny pobór
pokarmów



zaburzenie wchłaniania



utrata

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



oświetlenie dzienne



barwa



zależy od



ilości Hb we krwi



grubości skóry



pigmentacji



blada



zmniejszenie się ilości krwi krążącej



ostra niewydolność krążenia



krwotok



niedokrwistość



chore nerki



obrzęk śluzowaty



choroby układu krążenia



zimno



stres



wymioty



wyniszczenie



konstytucjonalnie



ograniczona do końców palców – miażdżyca tętnic,

chromanie przestankowe, choroba Raynauda

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



zaczerwieniona



stałe przebywanie na otwartym powietrzu



zwiększenie zawartości Hb i erytrocytów

(czerwienica)



zatrucie atropiną, CO



choroby zakaźne (płonica, róża)



alkohol – rozszerzenie naczyń

krwionośnych



gorączka



przegrzanie



emocje



nadciśnienie tętnicze



ciemnobrunatna



choroba Adisona – okolice ciała narażone

na działanie światła oraz te które są

naturalnie silnie ubarwione



późny okres marskości wątroby



hemochromatoza

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



piegi, znamiona – wrodzone



przebarwienia



po półpaścu



w bliznach



odbarwienia



żółte



żółtaczka (nagromadzenie się

bilirubiny w tkankach), także błony

śluzowe



zastoinowa – odcień zielonkawy



miąższowa – pomarańczowy



hemolityczna - słomkowy



xanthosis – tylko dłonie i stopy



hyperkarotenemia



xanthelasma (kępki żółte) – żółte złogi

lipidowe na powiekach



hipercholesterolemia

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



sinica



sinawe zabarwienie skóry, błon śluzowych,

zwłaszcza warg – ciemna barwa krwi

przepływającej przez naczynia włosowate



przyczyny



sinica prawdziwa (cyanosis vera)



zwiększona ilość Hb odtlenowanej we

krwi



zmiana strukturalna Hb – kolor skóry

szaropopielaty lub brunatnoniebieski



methemoglobina



powstaje



leki (sulfonamidy, chlorek

potasu)



zatrucie zawodowe

(pochodne aniliny,

nitrobenzenu)



zamiast Fe

dwuwartościowego w

cząsteczce znajduje się Fe

trójwartościowe –

niezdolne do wiązania

tlenu



odtrutka – dożylne

wstrzykniecie kwasu

askorbinowego lub błękitu

metylenowego

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



sinica rzekoma (cyanosis spuria,

pseudocyanosis)



odkładanie się barwników

endogennych, egzogennych



sole srebra, złota



hemosyderyna w komórkach

tkanki łącznej skóry -

szaroniebieska



prawdziwa



gdy ilość odtlenowanej Hb we krwi

wynosi przynajmniej 5g% (fizjologia

3g%)



rodzaje



centralna – hipoksemia

(niedostateczne wysycenie tlenem

krwi tętniczej)



obwodowa (nadmierne odtlenowanie

krwi żylnej na poziomie tkanek)



centralno-obwodowa



miejsca



wargi, nos, uszy, powieki, paznokcie

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



przyczyny



centralna



zaburzenia wentylacyjne i

dyfuzyjne płuc



przecieki tętniczo-żylne w sercu w

wadach serca



obwodowa



z powodu zwolnienia prądu krwi

(zastój)



zwolnienie odpływu krwi żylnej-

niewydolność krążenia



utrudnienie odpływu krwi żylnej –

zapalenia żył, żylaki



zmniejszenia ukrwienia tkanek –

miażdżyca tętnic



zaburzenia czynnościowe naczyń



zespół Raynauda – napadowa

sinica palców rąk i nóg albo

blednięcie i cierpnięcie połączone

z bólem – skurcz tętniczek



nerwica

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



świąd (pruritus)



cukrzyca



dna



żółtaczka



mocznica



ziarnica złośliwa



białaczka



u starych ludzi



pokrzywka

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



zmiany skórne



pierwotne



plamki, grudki, pęcherzyki, pęcherze, krosty, blaszki,

guzki, guzy, torbiele, bąble, teleangiektazje, zaskórniki,

znamiona



wtórne



łuska, strup, pękniecie, nadżerka, przeczosy,

owrzodzenie, blizna



wysypki skórne



różyczka



drobne, różowe grudki



opryszczka



pęcherzyki z przejrzystą cieczą



półpasiec



czerwone pęcherzyki zlokalizowane wzdłuż przebiegu żeber,

najczęściej po jednej stronie



potówki



wybroczyny skórne



drobne (petechiae), duże



uraz



skaza krwotoczna



choroba zakaźna



zastój żylny

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



zmiany skórne



pokrzywka



różowe lub czerwone bąble



blizny



ospa



oparzenia



rozstępy



urazy



łuszczenie się



łuszczyca



owrzodzenia



żylaki



odleżyny (decubitus)



zaczerwienienia, owrzodzenia



guzy, guzki



nowotworowe



zapalne

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



żylaki (varices)



kończyny dolne



w okolicy odbytnicy – guzki krwawnicze

(varices haemorrhoidales)



ropnie



zgorzel (gangraena)



miażdżyca kończyn dolnych



zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic



odma podskórna



trzeszczy pod palcami



odma piersiowa



zmiany zanikowe



wyniszczenie



krążenie oboczne



rozszerzenie żył lub tętnic skórnych –

przeszkoda w głębiej położonych naczyniach



promieniste wokół pępka (głowa meduzy) –

utrudnienie krążenia w żyle wrotnej

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



wilgotność



nadmierna potliwość



przy ustępowaniu gorączki



nadczynność tarczycy



wstrząs



ludzie młodzi z chwiejnym

układem wegetatywnym



sucha skóra



wysoka gorączka



po silnych wymiotach, biegunce –

odwodnienie organizmu



cukrzyca



choroby nerek



niedoczynność tarczycy

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



ucieplenie



oziębienie



zimno z zewnątrz



po krytycznym spadku gorączki



zapaść



przewlekłe choroby serca i płuc



choroby wyniszczające



cholera, wstrząs – całe ciało



niedoczynność tarczycy



zator tętnicy



nerwica naczyniowa



ocieplenie



miejscowe stany zapalne



gorączka



przyczyny



czynniki fizyczne – udar cieplny



czynniki chemiczne



zakażenie bakteryjne



anafilaksja

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



pomiar



pod pachą, w ustach, w

odbytnicy, w pachwinie



w ustach, w odbytnicy – o kilka

dziesiątych stopnia wyższa niż w

ustach



o 8.00 rano i o 17.00



w nocy niższa



podział



prawidłowa – do 37oC



stan podgorączkowy - 37,2-37,5

oC



gorączka – 38-40 oC



hiperpireksja – 41-42 oC

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



typy



stała (febris continua)



stałe podwyższone wartości,

wahania ranne i wieczorne nie

większe niż 1 stopień



dur brzuszny, zapalenie płuc



spadek przełomowy (per crisin –

zapalenie płuc) lub powolny /

lityczny (per lysin – dur brzuszny)



zwalniająca (f. remittens)



gruźlica, odoskrzelowe zapalenie

płuc, choroby wirusowe



bardzo znaczne wahania dzienne –

ponad 1 oC, trawiąca (f. hectica) –

wahania 2-3 oC (stany septyczne)

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



typy



przerywana (f.

intermittens)



zimnica



kilkugodzinny napad

rozpoczynający się

dreszczami a kończący

potami



powrotna (f. reccurens)



dur powrotny, ziarnica

złośliwa



napad trwa kilka dni



jednodniowa (f.

ephemerea)



przeziębienia

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



napięcie



badamy poprzez obserwacje czasu

wygładzania się fałdu skórnego



prawidłowe napięcie – po ujęciu w

fałd wygładza się szybko



zmniejszone napięcie



powoli



kiedy



w wieku starczym



choroby wyniszczające



odwodnienie



zwiększone napięcie



po kąpieli



zwiększony przepływ krwi przez

skórę

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



obrzęki



przyczyny



zaburzenia w wydzielaniu przez

nerki sodu i wody



choroba nerek



czynniki pozanerkowe



niewydolność krążenia,

wątroby, zaburzenia

hormonalne



ucieczka wody i sodu do

przestrzeni wodnej

pozakomórkowej

pozanaczyniowej na poziomie

naczyń włosowatych



najczęściej są wynikiem obu

tych mechanizmów naraz

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



obrzęki



postacie



uogólnione - pochodzenia



sercowego



niewydolność krążenia – zależność od

położenia ciała



wątrobowego



puchlina brzuszna



nerkowego



nerczycowe – również twarz, blade,

miękkie



hormonalnego



niedoczynność tarczycy – obrzęk

śluzowaty, ucisk palca nie pozostawia

wgłębienia



przedmiesiączkowy – gruczoły sutkowe,

narządy płciowe, twarz, okolica kostek



glikokortykosterydy – zespół Cuishinga



ciężarnych

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



obrzęki



z niedoboru białek



głodzenie



niedobór witaminy B1



choroba beri-beri



alkoholicy



cukrzyca



ciężarne



niedobór potasu



przewlekła biegunka



polekowe



alergiczne



pokrzywka



miejscowe



pochodzenia zapalnego



utrudnienie w odpływie limfy



utrudnienie w odpływie żylnym



alergiczne



Quinckego

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



owłosienie



zmniejszone



wypadanie włosów



cecha konstytucjonalna



choroby tarczycy



zakażenie



zatrucie talem



skąpe lub brak w okolicy

narządów rodnych, pach, twarzy

u mężczyzn – niewydolność jąder



pod pachami



marskość wątroby



niewydolność przysadki mózgowej

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



owłosienie



nadmierne



hirsutyzm



cecha konstytucjonalna



choroba nadnerczy



choroba jajników (hiperplazja,
guzy wirylizujące)



leczenie testosteronem i ACH

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – skóra



paznokcie



kształt szkiełka zegarowego



rozstrzenia oskrzeli, nowotwory płuc



niektóre wrodzone wady serca,

bakteryjne zapalenie wsierdzia



marskość wątroby



miseczkowate (koilonychia),

cienkie, rozszczepione, łamliwe



niedokrwistość



zaburzenia witaminy B



poprzecznie prążkowane



długotrwałe niedożywienie



choroby zakaźne



grzybica paznokci



pogrubienie, żółtawe

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – węzły chłonne



prawidłowe nie są
wyczuwalne



badamy ww. chłonne



za- i przyuszne



za i przed mięśniem
mostkowo-obojczykowo-
sutkowym



podżuchwowe



nadobojczykowe



pachowe



pachwinowe

Wygląd ogólny i zachowanie
się chorego – węzły chłonne



czy ogólne czy

miejscowe



cechy



wielkość



spoistość



ruchomość



powierzchnia



bolesność



chełbotanie



przetoki

Głowa



czaszka



wielkość i kształt



średnio-, krótko-, długowymiarowa



wieżowata (żółtaczka hemolityczna,

zarośniecie szwu strzałkowego i

wieńcowego)



kwadratowa (krzywica)



duża (wodogłowie, akromegalia)



ubytki, wgłębienia pourazowe, blizny



rozmiękanie w okolicy potylicznej i

ciemieniowej – krzywica u małych dzieci



bolesność



zmiany chorobowe okostnej, kości



punkty bolesne w ujściach nerwów –

zmiany zapalne



bolesność opukowa jam obocznych nosa –

zapalenie zatok

Głowa



twarz



facies hippocratica – zapadnięte, blade

policzki, zaostrzony nos, zapadnięte oczy,

bladosina, pokryta zimnym potem (zapalenie

otrzewnej, cholera)



risus sardonicus -tężec



maskowata - parkinsonizm



księżycowata – zespół Cuishinga



obrzękła – zwłaszcza powieki – choroba nerek



twardzina – nieruchoma, wygładzone fałdy,

scieńczała skóra



porażenie nerwu twarzowego - asymetria



facies acromegalica – masywna, grube rysy

twarzy, wystające łuki brwiowe, duży nos,

żuchwa, mięsisty język



okrągła, skośne oczy, czaszka

krótkowymiarowa – zespół Downa



wytrzeszcz gałek ocznych – choroba Gravesa-

Basedova



tiki – ruchy mimowolne

Głowa



oczy



obustronny wytrzeszcz gałek

ocznych (exophtalmus)



choroba Gravesa-Basedova



objawy



Graefego – palec z góry ku

dołowi



Kochera – z dołu ku górze



Moebiusa – utrudnienie

ruchów zbieżnych



Stelwaga – rzadkie mruganie



Dalrymple’a – zwiększone

napięcie powieki górnej



jednostronny wytrzeszcz



guz oczodołu, tętniak, krwotok

oczodołu, choroba Gravesa-

Basedova

Głowa



oczy



nadmierne wpadnięcie gałki ocznej

do oczodołu (enophtalmus)



zanik tkanki oczodołu



zespół Hornera



dodatkowo zwężenie źrenicy i

opadniecie powiek (porażenie nerwu

współczulnego szyjnego)



miękkie – śpiączka cukrzycowa



twarde - jaskra



opadnięcie górnej powieki (ptosis)



porażenie nerwu okoruchowego



porażenie nerwu twarzowego



obrzęki powiek (choroba nerek)



zmiany powiek – stany zapalne;

spojówki – blade (niedokrwistość),

stan zapalny

Głowa



oczy



zmiany twardówki (żółtaczka)



zmiany rogówki (przebyte stany

zapalne)



oczopląs (wrodzony lub choroby

układu nerwowego, zaburzenia

błędnika)



odruch rogówkowy – dmuchniecie w

oko



powstaje skurcz mięśnia

okrężnego oka



obustronny brak – śpiączka,

znieczulenie ogólne



jednostronny – schorzenia

n.trójdzielnego

Głowa



oczy



ograniczenie pola widzenia –

przerwanie dróg nerwu wzrokowego



źrenice



rozszerzenie (zatrucie atropiną,

jadem kiełbasianym, jaskra, wstrząs,

agonia)



zwężenie (zatrucie morfiną,

nikotyna, wylew krwi do mostu,

zapalenie tęczówki)



nierówność (tętniak aorty – ucisk na

nerw współczulny)



sztywność

– brak odruchu na światło,

przy zachowanym na akomodację – SM,

zapalenie opon mózgowych, guzy mózgu,

zrosty tęczówki

Głowa



nos



kształt (zniekształcenia pourazowe)



barwa – czerwony (alkoholicy),

rhinophyma – czerwony, przerosły,

duży



oddychanie skrzydełkowate –

duszność



drożność (skrzywienie przegrody,

polipy, powiększenie migdałków)



krwawienie z nosa (nadciśnienie

tętnicze, skazy krwotoczne,

przyczyny miejscowe)



uszy



guzki złogów moczanowych



wyciek z przewodu usznego –

zapalenie ucha środkowego, PMR



bolesność wyrostka sutkowatego

Głowa



jama ustna



wargi



język



olbrzymi – stany zapalne, obrzęk

Quinckego, akromegalia



zmniejszony – wiąd, jamistość rdzenia



geograficzny – rodzinnie, choroby

endokrynologiczne



czarny – rozwinięe brodawki, zabarwione

lekarstwami, pożywieniem



mosznowy – niedobór witaminy B1



czerwony – niedokrwistości



malinowy – płonica



hunterowski – wygładzony (choroba

Addisona-Biermera)



suchy – gorączka, odwodnienie, mocznica,

śpiączka cukrzycowa



nalot



pleśniawki



owrzodzenia

Głowa



jama ustna



błona śluzowa



uzębienie



dziąsła



gardło



łuki podniebienne



migdałki

Szyja



tarczyca



węzły chłonne



mięśnie



naczynia



nerwy



kręgi szyjne

Szyja



ruchomość szyi –
ograniczenie



zmiany zapalne w
mięśniach szyi



zmiany zwyrodnieniowe w
odcinku szyjnym
kręgosłupa

Szyja



powiększenie tarczycy



wole miąższowe rozlane



powiększenie równomierne i
symetryczne



gładka



niebolesna



wole guzkowe



1 lub kilka guzków



nierówna spoistość

Szyja



powiększenie tarczycy



choroba Gravesa-
Basedowa



tarczyca przeważnie
równomiernie powiększona



gładka



silnie unaczyniona



inne przyczyny



zapalenie tarczycy



nowotwory



niedoczynność (może być) –
wyraz kompensacji
wywołanej zwiększonym
wydzielaniem TSH

Szyja



badanie palpacyjne
tarczycy



oburęcznie



z przodu lub z tyłu chorego



przy połykaniu
powiększona tarczyca
unosi się ku górze wraz z
krtanią

Szyja



węzły chłonne –
powiększenie



ogniska zapalne (zapalenie
gardła, schorzenia zębów)



różyczka – za małżowinami
usznymi



wyraz przebytych stanów
zapalnych – za mięśniem
mostkowo-obojczykowo-
sutkowym

Szyja



żyły szyjne



rozszerzone, silnie
wypełnione



zastój żylny



niewydolność krążenia



mechaniczny ucisk przez
nowotwór zwłaszcza w obrębie
żyły głównej dolnej



tętnice szyjne



rozszerzenia tętniakowate

Układ kostno-stawowy



badanie okolic
stawowych



zmiany skórne nad stawem



zaczerwienienie, obrzęk,
podwyższona temperatura –
stan zapalny



zmiany kształtu stawu



wysięk w stawie



obrzęk okołostawowy



należy badać porównawczo

Układ kostno-stawowy



badanie okolic
stawowych



nieprawidłowe ułożenie
stawu



skręcenie, zwichnięcie



przykurcze mięśniowe



skrócenie kończyny



zniszczenie stawu



zaburzenia prawidłowego
wzrostu

Układ kostno-stawowy



badanie okolic
stawowych



palpacyjnie



wysięk stawowy – zbadać
objaw chełbotania (ucisk
rzepki w kierunku stawowym
podczas badania stawu
kolanowego)



bolesność uciskowa



stany zapalne

Układ kostno-stawowy



ruchomość stawów



upośledzenie



ból



przykurcze mięśni



zmiany zapalne



zmiany kostne, chrzęstne



ruchomość bierna i czynna

Układ kostno-stawowy



badanie



kształtu, ruchomości
kręgosłupa



scoliosis – boczne
skrzywienie kręgosłupa



kyphosis – skrzywienie
wywołujące garb



lordosis – wyrównawcze
uwypuklenie kręgosłupa do
przodu



usztywnienie



zesztywniające zapalenie
kręgosłupa

Układ kostno-stawowy



badanie



obmacywanie, opukiwanie
– bolesność



zmiany zwyrodnieniowe



zesztywniające zapalenie
stawów kręgosłupa



wypadnięcie krążka
międzykręgowego



osteomalacja, osteoporoza



przerzuty nowotworowe

Układ kostno-stawowy



kończyny



kształt



zniekształcenia



tło rozwojowe



zmiany zapalne, urazowe,
złamania



wielkość



powiększenie obwodu –
obrzęki, zapalenie żył



zmniejszenie obwodu – zaniki
mięśniowe



ruchomość bierna i czynna



bolesność

Układ mięśniowy



zaniki mięśniowe



zaburzenia neurotroficzne



zmniejszona masa
mięśniowa, wiotkość



zmniejszenie ruchomości w
stawach



przykurcze mięśniowe



nieprawidłowe położenie
mięśnia



zmniejszona ruchomość w
stawie