Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Samoregulacja zachowań

Samoregulacja zachowań

Obejmuje trzy procesy:

Obejmuje trzy procesy:

1)

1)

Samoobserwację

Samoobserwację

Uświadomienie sobie swojego postępowania poprzez

Uświadomienie sobie swojego postępowania poprzez

monitorowanie samego siebie jest warunkiem

monitorowanie samego siebie jest warunkiem

koniecznym do zmiany postępowania.

koniecznym do zmiany postępowania.

1)

1)

Samoocenę

Samoocenę

Następnym krokiem jest formułowanie sądów na

Następnym krokiem jest formułowanie sądów na

własny temat.Konstruujemy normy osobiste

własny temat.Konstruujemy normy osobiste

poprzez analizę swoich i cudzych zachowań.

poprzez analizę swoich i cudzych zachowań.

Dokonując ciągłej oceny swoich działań,

Dokonując ciągłej oceny swoich działań,

sprawdzamy, czy zmierzamy we właściwym

sprawdzamy, czy zmierzamy we właściwym

kierunku.

kierunku.

1)

1)

Reagowanie na samoocenę

Reagowanie na samoocenę

Pobudzanie siebie do działania. Na skutek tych

Pobudzanie siebie do działania. Na skutek tych

reakcji wyznaczmy sobie kolejne cele lub się

reakcji wyznaczmy sobie kolejne cele lub się

poddajemy.

poddajemy.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

>> Ewolucja świadomości

>> Ewolucja świadomości

Świadomość jako kontinuum – ktoś jest bardziej lub mniej

Świadomość jako kontinuum – ktoś jest bardziej lub mniej

świadomy. Zdaniem Damasio fundamentalna świadomość jest

świadomy. Zdaniem Damasio fundamentalna świadomość jest

czujność i zdolność przetwarzania obrazów różnych obiektów,

czujność i zdolność przetwarzania obrazów różnych obiektów,

także poczucie własnej tożsamości.

także poczucie własnej tożsamości.

Pod względem ewolucyjnym, miało to znaczenie adaptacyjne.

Pod względem ewolucyjnym, miało to znaczenie adaptacyjne.

Damasio sądzi, że wyższe poziomy świadomości wymagają posiadania

Damasio sądzi, że wyższe poziomy świadomości wymagają posiadania

trwałych obrazó, do których mamy stały dostęp (pamięć

trwałych obrazó, do których mamy stały dostęp (pamięć

długotrwała). Świadomość poszerzona.

długotrwała). Świadomość poszerzona.

Duży mózg – zdolność do świadomości poszerzonej.

Duży mózg – zdolność do świadomości poszerzonej.

Mówi się też, że kora mózgowa rozwinęla się w celu chłodzenia

Mówi się też, że kora mózgowa rozwinęla się w celu chłodzenia

mózgu, rozwiązywania problemów lub uświadamiania sobie

mózgu, rozwiązywania problemów lub uświadamiania sobie

różnych spraw.

różnych spraw.

Wyróżnia nad zdolność do smoobserwacji – możemy wstrzymywać

Wyróżnia nad zdolność do smoobserwacji – możemy wstrzymywać

przekierowywać i doskonalić niektóre z naszych zachowań.

przekierowywać i doskonalić niektóre z naszych zachowań.

Rządzi nimi bowiem wiele niezależnych systemów, z których

Rządzi nimi bowiem wiele niezależnych systemów, z których

każdy powstał w wyniku innego procesu ewolucji.

każdy powstał w wyniku innego procesu ewolucji.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

>>>Uczenie się

>>>Uczenie się

Samoświadomość jest możliwością (nie musimy jej

Samoświadomość jest możliwością (nie musimy jej

używać), ale już żeby to robić musimy ją

używać), ale już żeby to robić musimy ją

najpierw odpowiednio ukształtować.

najpierw odpowiednio ukształtować.

>>POznanie

>>POznanie

Może to jednak przeszkadzać, bo ewolucja nauczyła

Może to jednak przeszkadzać, bo ewolucja nauczyła

nas reakcji przesadnych. Przecenianie

nas reakcji przesadnych. Przecenianie

zagrożenia.Ignorowanie odczuć...

zagrożenia.Ignorowanie odczuć...

Dzięki samoregulacji możemy kierować swoim

Dzięki samoregulacji możemy kierować swoim

zachowaniem, postępując w zgodzie z tym, co

zachowaniem, postępując w zgodzie z tym, co

uważamy za najlepsze dla siebie.

uważamy za najlepsze dla siebie.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Wyznaczanie celów

Wyznaczanie celów

W odpowiednich warunkach cel: a) pobudza do wysiłku, b)

W odpowiednich warunkach cel: a) pobudza do wysiłku, b)

wzmaga wytrwałość, c) ukierunkowuje, d) skłania do

wzmaga wytrwałość, c) ukierunkowuje, d) skłania do

opracowywania strategii

opracowywania strategii

>> cele bliskie i dalekie

>> cele bliskie i dalekie

Bliskie – czas najbliższy, posuwanie się w kierunku celu

Bliskie – czas najbliższy, posuwanie się w kierunku celu

odległego.

odległego.

Odległe związane są z silniejszymi emocjami – podtrzymują

Odległe związane są z silniejszymi emocjami – podtrzymują

nasza motywację do działania, nawet wtedy gdy

nasza motywację do działania, nawet wtedy gdy

urzeczywistniamy jakiś czasochłonny i nudny cel bliski.

urzeczywistniamy jakiś czasochłonny i nudny cel bliski.

Wzmacniają naszą motywację!

Wzmacniają naszą motywację!

Osoby o jasno wytyczonym celu nie zbaczają z kursu.Ale to

Osoby o jasno wytyczonym celu nie zbaczają z kursu.Ale to

bliskie cele bezpośrednio skłaniają nas do podejmowania

bliskie cele bezpośrednio skłaniają nas do podejmowania

konkretnego czynu.

konkretnego czynu.

>> Wyznaczanie celów trudnych, ale osiągalnych

>> Wyznaczanie celów trudnych, ale osiągalnych

Równowaga daje nam większą siłę do dalszego działania.

Równowaga daje nam większą siłę do dalszego działania.

> Motywacja zwrotna jest wg Bandury podst.warunkiem

> Motywacja zwrotna jest wg Bandury podst.warunkiem

utrzymywania motywacji na wysokim poziomie.

utrzymywania motywacji na wysokim poziomie.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Dążenie do celów na miare swoich możliwości

Dążenie do celów na miare swoich możliwości

(osiągalnych) to jak dążenie do czegoś bez

(osiągalnych) to jak dążenie do czegoś bez

celu.

celu.



Hipoteza rozdźwięku

Hipoteza rozdźwięku

Cel musi spowodować rozdźwięk między miejsce,,

Cel musi spowodować rozdźwięk między miejsce,,

w którym w danym momencie znajdujemy a tym,

w którym w danym momencie znajdujemy a tym,

w których chcielibyśmy być. Stworzone w ten

w których chcielibyśmy być. Stworzone w ten

sposób napięcie motywuje do działania.

sposób napięcie motywuje do działania.

1)

1)

Duży rozdźwięk (im większy rozdźwięk tym

Duży rozdźwięk (im większy rozdźwięk tym

większa motywacja, ale w do pewnej granicy.

większa motywacja, ale w do pewnej granicy.

2)

2)

Rozdźięk optymalny.(zadanie musi być

Rozdźięk optymalny.(zadanie musi być

wykonalnym, ale trudnym zadaniem)

wykonalnym, ale trudnym zadaniem)

3)

3)

Rozdźwięk normatywny. (wykazanie się)

Rozdźwięk normatywny. (wykazanie się)

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

>Teoria poczucia własnej skuteczności

>Teoria poczucia własnej skuteczności

Prognozowanie rezultatów

Prognozowanie rezultatów

Weryfikacja sposobu osiągnęcia celu

Weryfikacja sposobu osiągnęcia celu

Subiektywne odczucie stopnia trudności

Subiektywne odczucie stopnia trudności

Poczucie własnej skuteczności utrzymuje się na stałym poziomie

Poczucie własnej skuteczności utrzymuje się na stałym poziomie

w dłuższych przedziałach czasu, nie jest natomiast takie

w dłuższych przedziałach czasu, nie jest natomiast takie

same w różnych sytuacjach.

same w różnych sytuacjach.

Wyznaczając cel, tworzymy sobie wyobrażenie oczekiwanego

Wyznaczając cel, tworzymy sobie wyobrażenie oczekiwanego

rezultatu i staramy się mu dorównać, co podtrzymuje naszą

rezultatu i staramy się mu dorównać, co podtrzymuje naszą

motywację.

motywację.



Automatyzm a zachowania służące osiąganiu celu

Automatyzm a zachowania służące osiąganiu celu

Działania zmierzające do realizacji celu są intencjonalne, ale

Działania zmierzające do realizacji celu są intencjonalne, ale

się okazuje, że mogą one zostać w pewnym stopniu

się okazuje, że mogą one zostać w pewnym stopniu

zautomatyzowane (i przez to nieświadome).

zautomatyzowane (i przez to nieświadome).

> Wyobrażenia są fajne, ale metod dążenia do celu, a nie

> Wyobrażenia są fajne, ale metod dążenia do celu, a nie

samych efektów zdobycia tego celu.

samych efektów zdobycia tego celu.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Kształtowanie dobrych nawyków myślowych..

Kształtowanie dobrych nawyków myślowych..

Potrzeba życia świadomego.

Potrzeba życia świadomego.

Powinniśmy starać się objąć świadomą kontrolą

Powinniśmy starać się objąć świadomą kontrolą

jak najwięcej naszych zachowań. Ale trzeba też

jak najwięcej naszych zachowań. Ale trzeba też

pamiętać o równowadze między spontanem a

pamiętać o równowadze między spontanem a

rutyna. Ważnym warunkiem osiągania celów jest

rutyna. Ważnym warunkiem osiągania celów jest

umiejętność panowania nad emocjami. Podwójna

umiejętność panowania nad emocjami. Podwójna

droga. Trzeba się nauczyć panować nad swoimi

droga. Trzeba się nauczyć panować nad swoimi

myślami oraz rozwijać umiejętność radzenia

myślami oraz rozwijać umiejętność radzenia

sobie ze stresem.

sobie ze stresem.

Destrukcyjne myśli można opanować monitorując

Destrukcyjne myśli można opanować monitorując

mowę wewn., prowadząc restrukturyzację

mowę wewn., prowadząc restrukturyzację

poznawczą, zastąpując negatywne myśli

poznawczą, zastąpując negatywne myśli

pozytywnymi oraz dystansując się od

pozytywnymi oraz dystansując się od

negatywnych myśli.

negatywnych myśli.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Samoregulacja i wizerunek siebie

Samoregulacja i wizerunek siebie

Wizerunek siebie pełni trzy podstawowe funkcje:

Wizerunek siebie pełni trzy podstawowe funkcje:

a)

a)

Dostarcza informacji-sami oceniamy co mozemy robic

Dostarcza informacji-sami oceniamy co mozemy robic

a czego nie.

a czego nie.

b)

b)

Dostarcza kontekstu – feedback przez pryzmat swoich

Dostarcza kontekstu – feedback przez pryzmat swoich

celów i aspiracji

celów i aspiracji

c)

c)

Integruje wszystko z jednego tematu

Integruje wszystko z jednego tematu

Ja wyuczone i konstruowane.

Ja wyuczone i konstruowane.

3 odrębne składniki tożsamości:

3 odrębne składniki tożsamości:

a)Ja instrumentalne – co bedzie jesli nie zachowamy sie

a)Ja instrumentalne – co bedzie jesli nie zachowamy sie

w okreslony sposob

w okreslony sposob

b) Ja oczekiwane-co bedzie jesli podejmiemy określone

b) Ja oczekiwane-co bedzie jesli podejmiemy określone

działanie

działanie

c) Ja monitorowane-w jakim miejscu się znajdujemy w

c) Ja monitorowane-w jakim miejscu się znajdujemy w

stosunku do jakiegoś celu lub pożądanego stanu.

stosunku do jakiegoś celu lub pożądanego stanu.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Dwa aspekty tożsamości

Dwa aspekty tożsamości

>Teoria rozbieżności Ja

>Teoria rozbieżności Ja

Istnieje rozdwięk między Ja realnym, obejmującym

Istnieje rozdwięk między Ja realnym, obejmującym

właściwości, które jak sądzimy, posiadamy, a Ja

właściwości, które jak sądzimy, posiadamy, a Ja

idealnym, obejmującym nasze nadzieje, pragnienia i

idealnym, obejmującym nasze nadzieje, pragnienia i

aspiracje.

aspiracje.

>Tożsamości potencjalne, które sami tworzymy, motywują

>Tożsamości potencjalne, które sami tworzymy, motywują

nas do zmiany.

nas do zmiany.

>Tożsamości potencjalne a cele

>Tożsamości potencjalne a cele

>Tworzenie zbioru możliwych tożsamości

>Tworzenie zbioru możliwych tożsamości



Silnie zróżnicowane pojęcie Ja

Silnie zróżnicowane pojęcie Ja



Pozytywne pojęcie Ja

Pozytywne pojęcie Ja



Związek między pojęciem Ja a postrzeganiem własnych

Związek między pojęciem Ja a postrzeganiem własnych

kompetencji

kompetencji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji



Tworzenie możliwych tożsamości

Tworzenie możliwych tożsamości



Teorie ukryte

Teorie ukryte



..świata

..świata

a)Prototyp 1.Świat groźny i

a)Prototyp 1.Świat groźny i

złowrogi

złowrogi

b)Prototyp 2. Świat przyjazny.

b)Prototyp 2. Świat przyjazny.

c) Prototyp 3. Świat neutralny.

c) Prototyp 3. Świat neutralny.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Nastawienie na proces

Nastawienie na proces

Ludzie są nastawieni na

Ludzie są nastawieni na

doskonalenie się, wykazywanie się

doskonalenie się, wykazywanie się

lub osiąganie jak najlepszych

lub osiąganie jak najlepszych

wyników. Pierwszych z nich

wyników. Pierwszych z nich

motywuje proces, drugich –

motywuje proces, drugich –

rezultat.

rezultat.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Najważniejsze zagadnienia

Najważniejsze zagadnienia

1.

1.

Coraz więcej wyników badań świadczy o tym, że jesteśmy w

Coraz więcej wyników badań świadczy o tym, że jesteśmy w

stanie regulować swoją motywację.

stanie regulować swoją motywację.

2.

2.

Cele pobudzają do wysiłku, wzmagają wytrwałość,

Cele pobudzają do wysiłku, wzmagają wytrwałość,

ukierunkowyują oraz motywują do opracowywania strategii.

ukierunkowyują oraz motywują do opracowywania strategii.

3.

3.

Istniją dwa rodzaje celów: bliskie i dalekie

Istniją dwa rodzaje celów: bliskie i dalekie

4.

4.

Bandura definiuje prognozowanie rezultatów jako

Bandura definiuje prognozowanie rezultatów jako

„ocenianie przez daną osobę tego, czy dane zachowanie

„ocenianie przez daną osobę tego, czy dane zachowanie

przyniesie określone skutki”, a poczucie własnej

przyniesie określone skutki”, a poczucie własnej

skuteczności jako „przekonanie, że się potrafi podjąć

skuteczności jako „przekonanie, że się potrafi podjąć

skutecze działania niezbędne do wywołania pożądanego

skutecze działania niezbędne do wywołania pożądanego

skutku”

skutku”

5.

5.

Symulacja umysłowa ułatwia osiąganie celów

Symulacja umysłowa ułatwia osiąganie celów

6.

6.

Umiejętność opanowywania wątpliwości co do siebie ma duże

Umiejętność opanowywania wątpliwości co do siebie ma duże

znaczenie, ponieważ wątpliwości takie osłabiają poczucie

znaczenie, ponieważ wątpliwości takie osłabiają poczucie

własnej skuteczności

własnej skuteczności

7.

7.

Wątpliwości można opanować 4 metodami: monitorowaniem

Wątpliwości można opanować 4 metodami: monitorowaniem

mowy wewnętrznej, restrukturyzacją poznawczą,

mowy wewnętrznej, restrukturyzacją poznawczą,

podstawianiem innych myśli oraz dystansowaniem się od

podstawianiem innych myśli oraz dystansowaniem się od

negatywnych myśli.

negatywnych myśli.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Psychologia Emocji i Motywacji

Najważniejsze zagadnienia

Najważniejsze zagadnienia

8. Wizerunek siebie jest formą samowiedzy. Opiera się na naszych

8. Wizerunek siebie jest formą samowiedzy. Opiera się na naszych

doświadczeniach w danej dziedzinie, obejmuje też informacje

doświadczeniach w danej dziedzinie, obejmuje też informacje

społeczno-kulturowe i historyczne.

społeczno-kulturowe i historyczne.

9. Tożsamość samoregulująca składa się z 3 składników: Ja

9. Tożsamość samoregulująca składa się z 3 składników: Ja

instrumentalnego, Ja oczekiwanego oraz Ja monitorowanego.

instrumentalnego, Ja oczekiwanego oraz Ja monitorowanego.

10. Ta część tożsamości, którą nazywamy skarbnicą, obejmuje

10. Ta część tożsamości, którą nazywamy skarbnicą, obejmuje

wartości i procesy regulacyjne, natomiast część sprawcza,

wartości i procesy regulacyjne, natomiast część sprawcza,

podmiotowa jest autonomiczna i ma potrzebę sprawowania

podmiotowa jest autonomiczna i ma potrzebę sprawowania

kontroli.

kontroli.

11. Warunkiem tworzenia potensjalnych tożsamości jest pozytywny,

11. Warunkiem tworzenia potensjalnych tożsamości jest pozytywny,

wysoce zróżnicowany wizerunek siebie, ściśle związany z

wysoce zróżnicowany wizerunek siebie, ściśle związany z

postrzeganiem własnych kompetencji.

postrzeganiem własnych kompetencji.

12. Istnieją 3 sposoby (prototypy) postrzegania świata. Może on

12. Istnieją 3 sposoby (prototypy) postrzegania świata. Może on

być uznany za (1) grony i złowrogi, (2) przyjazny lub (3)

być uznany za (1) grony i złowrogi, (2) przyjazny lub (3)

neutralny.

neutralny.

13. Osoby stosujące strategię doskonalenia się rozwijają swoje

13. Osoby stosujące strategię doskonalenia się rozwijają swoje

kompetencje. Nagrodą za to jest poczucie własnej

kompetencje. Nagrodą za to jest poczucie własnej

skuteczności.

skuteczności.

14. Osoby przyjmujące strategię wykazywania się koncentrują się

14. Osoby przyjmujące strategię wykazywania się koncentrują się

na nauce zasad wygrywania

na nauce zasad wygrywania

15. Osoby, które się doskonalą, są zorientowane na proces, osoby

15. Osoby, które się doskonalą, są zorientowane na proces, osoby

pragnące się wykazać są zorientowane na wynik.

pragnące się wykazać są zorientowane na wynik.

Rozdzial 14 – Samoregulacji

Rozdzial 14 – Samoregulacji

motywacji

motywacji