Udział pielęgniarki w

diagnozowaniu, leczeniu i

pielęgnowaniu pacjentów

z chorobą niedokrwienną

mięśnia sercowego,

nadciśnieniem tętniczym,

przewlekłą

niewydolnością krążenia

Choroba niedokrwienna

mięśnia sercowego

•Powstaje na skutek

niedokrwienia mięśnia
sercowego z powodu
zwężenia tętnic
wieńcowych, które
zaopatrują mięsień
sercowy w krew.

Choroba niedokrwienna

mięśnia sercowego

Przyczyny:

• Miażdżyca tętnic,
• palenie tytoniu,
• praca wymagająca wielkich napięć

fizycznych i psychicznych,

• choroby metaboliczne,
• nieprawidłowe odżywianie.

Choroba niedokrwienna

mięśnia sercowego

Objawy:

• Dusznica

bolesna,

• charakterysty

czne
umiejscowien
ie bólu,

• ból ma

charakter
pieczenia lub
dławienia,

• cechą bólu jest

gwałtowny
początek

Choroba niedokrwienna

mięśnia sercowego

Rozpoznanie:

• Zebranie dokładnego wywiadu,
• EKG podczas spoczynku, prób

wysiłkowych,

• ECHO serca,
• Holter,
• Koronarografia

Choroba niedokrwienna

mięśnia sercowego

Leczenie:

• Uregulowany tryb życia,
• odpowiedni odpoczynek,
• odpowiednia dieta,
• zakaz palenia tytoniu,
• regularny, niewielki wysiłek fizyczny,

gimnatyka,

• lekiem pomocy doraźnej jest

nitrogliceryna

Choroba niedokrwienna

mięśnia sercowego

Leczenie:

• Leki obniżające cholesterol,
• leki rozszerzające naczynia,
• preparaty zawierające kwas

acetylosalicylowy,

• leczenie chirurgiczne

Nadciśnienie tętnicze

• Rozpoznaje się wówczas gdy

wartość ciśnienia skurczowego
przekracza 160 mm Hg lub
wartość ciśnienia rozkurczowego
przekracza 95 mm Hg. Ciśnienie o
wartości mieszczącej się między
wartościami normy i granicy
nadciśnienia określa się jako
„nadciśnienie graniczne”

Podział:

•Nadciśnienie pierwotne,

samoistne,

•Nadciśnienie wtórne,

objawowe,

•Nadciśnienie złośliwe

Nadciśnienie tętnicze

Przyczyny:

• Wpływ czynników hormonalnych,
• dziedziczność,
• ciężka wyczerpująca praca,
• stresy psychiczne,
• lęk,
• choroby nerek

Nadciśnienie tętnicze

• I okres - nadciśnienie chwiejne,
• II okres - nadciśnienie utrwalone,

bez powikłań,

• III okres - nadciśnienie utrwalone

z powikłaniami,

Objawy i następstwa

nadciśnienia

tętniczego:

• Przez długi okres czasu przebiega

bezobjawowo,

• uszkodzenie naczyń krwionośnych,
• zwężenia lub uszkodzenie naczyń

zaopatrujących siatkówkę,

• zmniejszenie elastyczności ścian naczyń

krwionośnych,

• przerost mięśnia sercowego,
• postępująca niewydolność wydalnicza

nerek

Nadciśnienie tętnicze,

leczenie:

• Regularne przyjmowanie leków

obniżających ciśnienie tętnicze,
zwalniające pracę serca,

• leki moczopędne,
• inhibitory enzymu

przekształcającego angiotensynę,

• leki zmniejszające napięcie ściany

naczyń krwionośnych,

Nadciśnienie tętnicze,

leczenie:

• Zmiana stylu życia,
• zmniejszenie masy ciała u osób z

nadwagą,

• regularna aktywność fizyczna,
• unikanie żywności z dużą zawartością

soli kuchennej,

• wprowadzenie diety zawierającej

większą ilość potasu, wapnia,

• zakaz palenia tytoniu i picia alkoholu,
• prowadzenie dzienniczka samokontroli,

Miażdżyca tętnic

• To choroba metaboliczna tętnic, jest to

schorzenie, którego częstość zwiększa
się wraz z wiekiem.

• Polega na powstaniu ogniskowych

zmian anatomicznych w błonie
wewnętrznej tętnic.

• Tworzą się przyścienne drobne

skrzepliny, pod którymi następuje
uszkodzenie śródbłonka, rozplem
komórek błony mięśniowej oraz
odkładanie się złogów cholesterolu.

Miażdżyca tętnic,

przyczyny:

• Zaburzenia gospodarki

tłuszczowej,

• zaburzenia krzepliwości krwi,
• palenie tytoniu,
• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca typu II,
• nadużywanie alkoholu

Miażdżyca tętnic,

Objawy:

• Związane z zajęciem

miażdżycowym tętnic wieńcowych,

• miażdżyca naczyń mózgowych,
• zwężająca miażdżyca tętnic,
• miażdżyca tętnicy głównej

Miażdżyca tętnic,

Leczenie:

• Zmiana stylu życia,
• wczesne zapobieganie powstawaniu schorzenia,
• zakaz palenia tytoniu,
• odpowiednia dieta,
• leczenie chorób podstawowych,
• prowadzenie aktywnego trybu życia,
• pod względem fizycznym i psychicznym,
• stosowanie leków obniżających poziom

cholesterolu, stosowanie witamin,
udrażniających naczynia, leków przeciw
miażdżycowych

Niewydolność krążenia

• Jest to stan, który charakteryzuje się

zmniejszeniem objętości minutowej
serca w stosunku do zaopatrzenia
tkankowego lub zaburzeniem
mechanizmów zabezpieczających
właściwy przepływ krwi przez
tkanki, zarówno w naczyniach
tętniczych jak i żylnych.

Niewydolność krążenia

Przyczyny:

• Wady serca,
• zwyrodnienie mięśnia sercowego,
• choroba niedokrwienna,
• nadciśnienie tętnicze,
• miażdżyca, cukrzyca,
• choroby płuc,
• palenie tytoniu,
• otyłość,

Niewydolność krążenia

Podział:

• Ostra niewydolność lewokomorowa,
• Przewlekła niewydolność

lewokomorowa,

• Ostra niewydolność

prawokomorowa,

• Przewlekła niewydolność

prawokomorowa,

Przewlekła niewydolność

lewokomorowa

• Pojawia się w następstwie

schorzeń, w których lewa komora
serca jest przeciążona pracą przez
dłuższy czas.

Przewlekła niewydolność

lewokomorowa

Przyczyny:

• Nadciśnienie tętnicze,
• wady zastawek półksiężycowatych

aorty,

• zwłóknienie mięśnia lewej komory

Objawy:

• Zadyszka towarzysząca wysiłkom,
• duszność wysiłkowa stopniowo

nasila się,

• duszność spoczynkowa,

szczególnie w nocy,

• napady dychawicy,

Leczenie:

• Unikanie nadmiernego wysiłku,
• uregulowany tryb życia,
• regularne przyjmowanie leków

hamujących powstawanie angiotensyny,
leków hamujących działanie adrenaliny i
noradrenaliny ( Beta blokery), leków
rozszerzających naczynia (azotyny),
leków moczopędnych, glikozydów
nasercowych, leków zmniejszających
krzepliwość

Leczenie:

• Leczenie przyczynowe,
• zaprzestanie palenia tytoniu,
• stosowanie odpowiedniej diety,
• normalizacja masy ciała

Przewlekła niewydolność

prawokomorowa

przyczyny:

• Choroby, które wpływają uszkadzająco

na mięsień prawej komory i powodują
przeciążenie prawej połowy serca,

• zwyrodnienie lub przewlekłe zapalenie

mięśnia sercowego,

• wady serca wrodzone,
• wady zastawki dwudzielnej,
• przewlekłe choroby płuc

Objawy:

• Zwiększenie masy ciała,
• obrzęki w najniżej położonych częściach

ciała,

• przesięki w jamie opłucnej, otrzewnej, worku

osierdziowym,

• powiększenie wątroby,
• zaburzenia gospodarki wodno- elektrolitowej,
• zaburzenia białek w surowicy krwi,
• sinica odsiebnych części ciała,
• zaburzenia rytmu serca

Rozpoznanie:

• Badanie radiologiczne,
• EKG,
• Echokardiogram,
• test wysiłkowy,
• cewnikowanie serca

Leczenie:

• Uregulowany tryb życia,
• zlikwidowanie przyczyny,
• odpowiednia dieta ( ograniczenie soli,

dieta lekkostrawna),

• kontrola masy ciała chorego,
• odpowiednio dobrany do stopnia

wydolności pacjenta wysiłek fizyczny,

• normalizacja masy ciała,
• zakaz palenia tytoniu,
• regularne stosowanie leków

Zawał mięśnia sercowego

• To ostra postać choroby

niedokrwiennej serca. Jest rezultatem
zaburzenia równowagi pomiędzy
zapotrzebowaniem na tlen a jego
podażą. W skutek zupełnego odcięcia
pewnego, określonego obszaru mięśnia
sercowego od ukrwienia wieńcowego
dochodzi do ostrego niedokrwienia i
powstania ogniska martwicy.

Przyczyny:

• Obciążenie genetyczne,
• wiek,
• hiperlipidemia,
• miażdżyca,
• cukrzyca,
• nadciśnienie tętnicze,
• otyłość,
• palenie tytoniu,
• siedzący tryb życia,
• stres,

Objawy:

• Silny ból za mostkiem, promieniujący do

żuchwy, lewej ręki lub barku,

• ból nie ustępuje po nitroglicerynie,
• duszność,
• zimne poty,
• lęk, niepokój,
• ból w nadbrzuszu, nudności, wymioty,
• w pierwszych godzinach zwiększenie

cukru w surowicy krwi, stany
podgorączkowe

Rozpoznanie;

• Typowy ból zawałowy,
• zmiany w EKG,
• badania laboratoryjne krwi

( oznaczenie mioglobiny, wzrost
aktywności CPK i CK-MB),

• Koronarografia,

Leczenie:

• Hospitalizacja,
• przywrócenie poczucia

bezpieczeństwa,

• zapewnienie ciszy i spokoju,
• stałe monitorowanie pacjenta,
• zapewnienie dostępu tlenu,
• kontrola bilansu wodnego,
• kontrola wypróżnień,
• zapewnienie kontaktu z lekarzem,
• zapewnienie kontaktu z rodziną

Leczenie:

• Leczenie farmakologiczne polega na

podaniu morfiny, tlenu,
nitrogliceryny, aspiryny, heparyny,
leczenie trombolityczne,

• zabieg angioplastyka wieńcowa,
• przygotowanie pacjenta do

samoopieki,

• edukacja pacjenta i rodziny chorego.

Zadania pielęgniarki

Zadania diagnostyczne:

• Zebranie dokładnego wywiadu,
• dokładna obserwacja pacjenta,
• przygotowanie do badań

diagnostycznych,

• współudział w badaniach,
• monitorowanie EKG, ciśnienia

tętniczego krwi, saturacji, akcji serca,

• umiejętność wykonania EKG

Zadania pielęgnacyjno -

lecznicze

• Zapewnienie ciszy i spokoju,
• zapewnienie sprawnego oddychania,
• przywrócenie poczucia

bezpieczeństwa,

• zapewnienie kontaktu z rodziną,
• zapewnienie kontaktu z lekarzem,
• pomoc w zachowaniu higeny osobistej,
• pielęgnacja skóry pacjenta,
• profilaktyka przeciwodleżynowa

Zadania pielęgnacyjno -

lecznicze

• Zapewnienie choremu

prawidłowej diety,

• kontrola masy ciała,
• prowadzenie bilansu wodnego,
• kontrola wypróżnień

Zadania edukacyjne

• Przygotowanie pacjenta do

samoopieki i samopielęgnacji,

• przedstawienie choremu i jego

rodzinie istoty choroby,

• omówienie prawidłowej diety,
• zwrócenie uwagi na czynniki ryzyka,
• pomoc i przygotowanie do dalszej

rehabilitacji po szpitalnej