OSTRE ZAPALENIE WYROSTKA ROBACZKOWEGO

background image

PATOFIZJOLOGIA

Dr n. med. Dariusz

Sokołowski

background image

Ostre zapalenie wyrostka

robaczkowego

jest najczęstszą przyczyną "ostrego brzucha".

Występuje głównie u ludzi młodych, choć może
pojawić się w różnym wieku. Wymaga leczenia
chirurgicznego, a nieleczone może prowadzić do
groźnych powikłań, m. in.:

przedziurawienia ściany,

rozlanego lub ograniczonego zapalenie
otrzewnej,

nacieku lub ropnia okołowyrostkowego,

zapalenia żyły wrotnej,

wczesnej lub późnej niedrożności jelit

background image

Wyrostek robaczkowy znajduje się w prawej części podbrzusza (w tzw. prawym

dole biodrowym).

Jest zwężonym odcinkiem jelita będącym przedłużeniem kątnicy, do której

uchodzi w miejscu połączenia trzech taśm (pasm mięśniowych biegnących

wzdłuż ściany jelita grubego). Długość wyrostka wynosi średnio 8-10 cm, a

światło 3-7 mm.

background image

Długość wyrostka wynosi średnio 8-10 cm, a
światło 3-7 mm.

Ściana wyrostka składa się z błony śluzowej,
mięśniowej i surowiczej.

Wyrostek posiada krezkę, w której przebiega
tętnica wyrostka - gałąź tętnicy krętniczo-
kątniczej.

Żyły wyrostkowe wpadają do żyły krezkowej górnej
i za jej pośrednictwem do żyły wrotnej.

W wyrostku znajduje się bogato rozwinięta tkanka
limfatyczna spełniająca rolę filtra bakteryjnego

background image

background image

Przyczyny zapalenia wyrostka robaczkowego nie są

dokładnie poznane.

Wymienia się wśród nich:

zakażenie bakteryjne wtórne do zamknięcia

światła wyrostka przez zrosty, zagięcie, kamienie

kałowe, ciała obce, pasożyty.

zakażenia wirusowe przebiegające z

owrzodzeniem błony śluzowej wyrostka

ubytki warstw mięśniowych

wysokie ciśnienie w kątnicy spowodowane

niskoresztkową dietą

background image

Jeśli zmiany zapalne nie przekraczają błony

śluzowej

mamy

do

czynienia

z

prostym

zapaleniem wyrostka robaczkowego, wraz z

postępem choroby zmiany obejmują całą grubość

ściany wyrostka powodując zapalenie ropowicze.

W przypadku opóźnienia rozpoznania może dojść

do zgorzeli ściany wyrostka i jej przedziurawienia,

którego następstwem jest ograniczone lub rozlane

zapalenie otrzewnej.

Niekiedy zmieniony zapalnie wyrostek zostaje

oklejony siecią większą i sąsiednimi pętlami jelit

tworząc naciek lub ropień okołowyrostkowy.

background image

Objawy ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego
zależą od nie tylko od wyżej wymienionych zmian
anatomopatologicznych, lecz również od położenia
wyrostka w jamie brzusznej.

Wyrostek może być położony w miednicy
mniejszej, na talerzu kości biodrowej, za kątnicą,
między pętlami jelit.

Typowe objawy ostrego zapalenia
wyrostka robaczkowego:

background image

trudny do zlokalizowania ból w nadbrzuszu lub

śródbrzuszu (ból trzewny) przemieszczający się po
kilku lub kilkunastu godzinach do prawego dołu
biodrowego (ból somatyczny)

brak łaknienia, nudności wymioty

wzrost temperatury ciała

przyśpieszenie tętna

bolesność uciskowa, objaw Blumberga

(bolesność przy oderwaniu ręki po ucisku), obrona
mięśniowa w okolicy prawego dołu biodrowego

bolesność podczas badania per rectum (przez

odbytnicę)

biegunka i wzdęcie (najczęściej u dzieci)

background image

Badanie odbytnicy palcem (

per rectum

)

Bolesność po stronie prawej i od przodu w około
30% przypadków.

Inne objawy

Przy ucisku lewego podbrzusza bolesność
odczuwana jest w prawym dole biodrowym (

objaw

Rovsinga

).

Ból wywołany prostowaniem kończyny w stawie
biodrowym, który pojawia się, gdy zapalnie
zmieniony wyrostek robaczkowy jest zlokalizowany
pozakątniczo, a jego koniec znajduje się w okolicy
mięśnia biodrowo-lędźwiowego (objaw

Jaworskiego

).

background image

Dodatni objaw zasłonowy

(ból wywołany biernym

ruchem rotacji wewnętrznej lub zewnętrznej zgiętej w

stawie biodrowym kończyny dolnej), występuje, gdy

proces zapalny jest zlokalizowany w pobliżu mięśnia

zasłonowego wewnętrznego.

Badania radiologiczne

Niekiedy przeglądowe zdjęcie jamy brzusznej może

wykazać nieprawidłowości takie jak:

· uwidocznienie owalnego, zwapniałego kamienia

znajdującego się w wyrostku

background image

· rozdęty, wypełniony gazem z widocznym poziomem płynu

wyrostek

· zbiornik gazu lub poziom płynu w kątnicy lub końcowym

odcinku jelita cienkiego

· skrzywienie boczne kręgosłupa w następstwie skurczu

mięśnia biodrowo-lędźwiowego po stronie prawej

Także wykonanie

ultrasonografii

lub tomografii

komputerowej pozwala na ustalenie zakresu i lokalizacji

stanu zapalnego poza wyrostkiem robaczkowym oraz na

odpowiednie zaplanowanie leczenia operacyjnego.

background image

Rozpoznanie OZWR opiera się głównie na
zebranym wywiadzie i badaniu klinicznym.

W większości przypadków w badaniach krwi

stwierdza się podwyższony poziom

białych

krwinek

. Niekiedy przydatne jest wykonanie

badania

USG

, które uwidacznia zapalnie zmieniony

wyrostek,

ale prawidłowy obraz ultrasonograficzny

nie wyklucza OZWR

. Badanie ogólne moczu,

badanie ginekologiczne pozwalają na różnicowanie
ze schorzeniami, które mogą przebiegać podobnie
do

zapalenia

wyrostka

(zakażenie

układu

moczowego, kolka nerkowa, zapalenie przydatków,
ciąża pozamaciczna)

background image

Postępowaniem z wyboru

w przypadku OZWR

jest

leczenie

operacyjne

polegające

na

usunięciu

zmienionego

zapalnie

wyrostka

robaczkowego

(appendectomia).
Biorąc pod uwagę poważne powikłania OZWR leczenie

operacyjne

powinno być stosowane nawet

w przypadku podejrzenia choroby.

W przypadku ropnia okołowyrostkowego leczenie operacyjne
polega na drenażu ropnia i w miarę możliwości - usunięciu
wyrostka.

Jeśli

nie

można

jednoczasowo

wykonać

appendektomii, wyrostek usuwa się po kilku miesiącach. U
chorych z

naciekiem okołowyrostkowym stosuje się leczenie

zachowawcze

-

dietę

ścisłą,

antybiotykoterapię

i

nawodnienie dożylne. Naciek wchłania się zwykle w
przeciągu kilku tygodni.

background image

Jamę brzuszną najczęściej otwiera się cięciem

przyprostnym (przy brzegu mięśnia prostego

brzucha)

lub

skośnym

McBurneya

(z

rozwarstwieniem kolejnych warstw mięśni ściany

jamy brzusznej).

background image

Po uwidocznieniu kątnicy i odnalezieniu wyrostka

robaczkowego podwiązuje się tętnicę wyrostka i

przecina

jego

krezkę.

Następnie

wyrostek

podwiązuje się i odcina u podstawy, a kikut

zagłębia się szwem kapciuchowym.

W przypadku przedziurawienia wyrostka przez

proces chorobowy w jamie brzusznej pozostawia

się dren.

background image

Powikłania

o Zakażenie rany,
o Krwawienie,
o Przepuklina w bliźnie pooperacyjnej
o Rokowanie w niepowikłanym OZWR jest
dobre, a
śmiertelność wynosi ok. 0,1 %.

background image

Po operacji pacjent pozostaje na diecie ścisłej do

momentu ruszenia perystaltyki jelit, najczęściej w

1-2. dobie po operacji otrzymuje początkowo

płyny, następnie zwykłą dietę. Kontynuuje się

podawanie antybiotyków zazwyczaj rozpoczęte

przed operacją. W przypadkach niepowikłanych

pacjenci są wypisywani do domu w 3-4. dobie po

operacji, a szwy usuwa się po 7-10 dniach. W

przypadku powikłań np. częstego w przypadku

perforacji wyrostka ropienia rany - pobyt w szpitalu

przedłuża się, a szwy mogą być zdjęte wcześniej,

by umożliwić odpływ zakażonej treści z rany, która

goi się "na otwarto", co wymaga codziennej

zmiany opatrunku i może trwać od kilkunastu dni

do kilku tygodni.

background image

Przez około 3 miesiące po operacji należy

unikać znacznych wysiłków fizycznych w

celu

uniknięcia

rozwoju

przepukliny

pooperacyjnej.

Usunięcie wyrostka robaczkowego nie

powoduje

istotnych

ograniczeń

dietetycznych.

background image

Uwaga:

Gdy proces zapalny trwa dłużej niż 18 godzin,

znamiennie wzrasta częstość przedziurawienia

wyrostka

, uogólnionego zakażenia i zropienia rany

pooperacyjnej. W wyjątkowych przypadkach stan

zapalny ustępuje samoistnie, gdy światło wyrostka

zostaje udrożnione, a znajdująca się w nim treść

opróżnia się do światła kątnicy zanim nastąpi

martwica ściany wyrostka.

* punkt McBurneya – punkt położony w połowie

linii łączącej kolec przedni górny kości biodrowej z

pępkiem

background image

Dziękuję za uwagę


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego(1)
CP5 Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego., Medycyna Ratunkowa - Ratownictwo Medyczne
OSTRE ZAPALENIE WYROSTKA ROBACZKOWEGO2
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego 2
12. OSTRE ZAPALENIE WYROSTKA ROBACZKOWEGO, ratownictwo med, Chirurgia urazowa
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego 2
ostre zapalenie wyrostka robaczkowego u ciezarnych, medyczne różne, Chirurgia
Szkol Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego- chirurgia, pielęgniarstwo, chirurgia
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego 3
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego(1)
OSTRE ZAPALENIE WYROSTKA ROBACZKOWEGO2
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego 2
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego lekarski
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego chirurgia
zapalenie wyrostka robaczkowego
Rozpoznawanie zapalenia wyrostka robaczkowego na podstawie o, Ratownicto Medyczne, chirurgia
Leczenie zachowawcze powikłanego zapalenia wyrostka robaczkowego, MEDYCYNA, RATOWNICTWO MEDYCZNE, BT

więcej podobnych podstron