Niewydolność serca

Niewydolność serca

•

Klinika Nefrologii, Transplantologii

Klinika Nefrologii, Transplantologii

•

i Chorób Wewnętrznych PAM

i Chorób Wewnętrznych PAM

Definicja

Definicja

„

„

Niezdolność serca do utrzymania

Niezdolność serca do utrzymania

krążenia krwi adekwatnego

krążenia krwi adekwatnego

do aktualnego zapotrzebowania

do aktualnego zapotrzebowania

metabolicznego i powrotu żylnego”.

metabolicznego i powrotu żylnego”.

E. Braunwald

E. Braunwald

RZUT SERCA C.O.

tętno

Obj. Wyrzutowa S.V

kurczliwość

Ciśnienie

tętnicze

Wypełnienie

rozkurczowe

Napięcie

Wł. mięśn

Siła

skurczu

Rozmiar komory

RZUT SERCA C.O.

Obciążenie
wstępne

Obciążenie
następcze

Dysfunkcja

Dysfunkcja

– oceniana w USG serca:

– oceniana w USG serca:

1. Skurczowa, czyli niewydolność serca

1. Skurczowa, czyli niewydolność serca

•

ze zmniejszoną frakcją wyrzutową:

ze zmniejszoną frakcją wyrzutową:

•

LVEF

LVEF

(left ventricular ejection fraction)

(left ventricular ejection fraction)

<50%

<50%

•

LVEDVI

LVEDVI

(left ventricular end-diastolic volume index)

(left ventricular end-diastolic volume index)

<97 ml/m2

<97 ml/m2

2. Rozkurczowa, czyli niewydolność serca

2. Rozkurczowa, czyli niewydolność serca

•

z prawidłową frakcją wyrzutową (upośledzone

z prawidłową frakcją wyrzutową (upośledzone

napełnianie serca)

napełnianie serca)

•

LVEF

LVEF

>50%

>50%

•

LVEDVI

LVEDVI

>76 m/m2

>76 m/m2

Etiologia

Etiologia

1. Zmniejszenie kurczliwości mięśnia

1. Zmniejszenie kurczliwości mięśnia

serca:

serca:

•

Choroba niedokrwienna

Choroba niedokrwienna

•

Kardiomiopatia

Kardiomiopatia

•

toksyczna (poalkoholowa)

toksyczna (poalkoholowa)

•

idiopatyczna

idiopatyczna

•

Zapalenie mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego

Etiologia

Etiologia

2. Utrudnienie odpływu z komory

2. Utrudnienie odpływu z komory

(obciążenie ciśnieniowe):

(obciążenie ciśnieniowe):

•

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

•

Stenoza aortalna

Stenoza aortalna

•

Nadciśnienie płucne (zatorowość)

Nadciśnienie płucne (zatorowość)

Etiologia

Etiologia

3. Utrudnienie napływu do komory:

3. Utrudnienie napływu do komory:

•

Stenoza zastawki mitralnej

Stenoza zastawki mitralnej

•

Stenoza zastawki trójdzielnej

Stenoza zastawki trójdzielnej

Etiologia

Etiologia

4. Wzrost obciążenia objętościowego

4. Wzrost obciążenia objętościowego

komór:

komór:

•

Niedomykalność mitralna

Niedomykalność mitralna

•

Niedomykalność aortalna

Niedomykalność aortalna

•

Niewydolność nerek

Niewydolność nerek

•

Ubytki w przegrodach

Ubytki w przegrodach

Etiologia

Etiologia

5. Zaburzenia rytmu:

5. Zaburzenia rytmu:

•

Migotanie przedsionków

Migotanie przedsionków

•

Częstoskurcz

Częstoskurcz

•

Bradykardia (np. całkowity blok)

Bradykardia (np. całkowity blok)

Etiologia

Etiologia

6. Dysfunkcja rozkurczowa:

6. Dysfunkcja rozkurczowa:

•

Przerost i zwłóknienie lewej komory

Przerost i zwłóknienie lewej komory

•

Kardiomiopatia restrykcyjna

Kardiomiopatia restrykcyjna

•

Zaciskające zapalenie osierdzia

Zaciskające zapalenie osierdzia

•

Tamponada serca

Tamponada serca

Definicje opisowe

Definicje opisowe

1. Niewydolność z dużym rzutem np.

1. Niewydolność z dużym rzutem np.

w

w

anemii

anemii

2. Niewydolność ostra

2. Niewydolność ostra

3. Niewydolność przewlekła

3. Niewydolność przewlekła

4. Niewydolność lewokomorowa

4. Niewydolność lewokomorowa

5. Niewydolność prawokomorowa

5. Niewydolność prawokomorowa

•

z powodu niewydolności lewokomorowej

z powodu niewydolności lewokomorowej

•

z powodu POChP

z powodu POChP

(„przewlekłe serce

(„przewlekłe serce

płucne”)

płucne”)

Najczęstsze przyczyny

Najczęstsze przyczyny

niewydolności serca

niewydolności serca

Niewydolność lewokomorowa:

Niewydolność lewokomorowa:

•

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca

•

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

•

Kardiomiopatie

Kardiomiopatie

•

Wady zastawkowe

Wady zastawkowe

Najczęstsze przyczyny

Najczęstsze przyczyny

niewydolności serca

niewydolności serca

Niewydolność prawokomorowa:

Niewydolność prawokomorowa:

•

Niewydolność lewokomorowa

Niewydolność lewokomorowa

•

POChP (przewlekłe serce płucne)

POChP (przewlekłe serce płucne)

•

Schorzenia osierdzia

Schorzenia osierdzia

Skargi

Skargi

1. Duszność z ortopnoe

1. Duszność z ortopnoe

•

stała

stała

•

nocna napadowa

nocna napadowa

2. Nykturia

2. Nykturia

3. Obrzęki

3. Obrzęki

4. Anoreksja

4. Anoreksja

Odchylenia w badaniu

Odchylenia w badaniu

fizykalnym

fizykalnym

•

Tachycardia

Tachycardia

•

Rzężenia nad płucami

Rzężenia nad płucami

•

Powiększenie sylwetki serca

Powiększenie sylwetki serca

•

Czwarty ton (cwał przedsionkowy)

Czwarty ton (cwał przedsionkowy)

•

Trzeci ton (cwał komorowy)

Trzeci ton (cwał komorowy)

•

Poszerzenie żył szyjnych

Poszerzenie żył szyjnych

•

Obrzęki

Obrzęki

•

Przesięki

Przesięki

Kryteria rozpoznawania niewydolności

Kryteria rozpoznawania niewydolności

serca (Framingham)

serca (Framingham)

Większe:

Większe:

•

Nocna napadowa duszność

Nocna napadowa duszność

•

Przepełnienie żył szyjnych

Przepełnienie żył szyjnych

•

Rzężenia

Rzężenia

•

Kardiomegalia

Kardiomegalia

•

Ostry obrzęk płuc

Ostry obrzęk płuc

•

Cwał komorowy

Cwał komorowy

•

Wzrost ocż >16 cm H

Wzrost ocż >16 cm H

2

2

O

O

•

Dodatni objaw wątrobowo-szyjny

Dodatni objaw wątrobowo-szyjny

Kryteria rozpoznawania niewydolności

Kryteria rozpoznawania niewydolności

serca (Framingham)

serca (Framingham)

Mniejsze:

Mniejsze:

•

Obrzęki kończyn

Obrzęki kończyn

•

Nocny kaszel

Nocny kaszel

•

Duszność wysiłkowa

Duszność wysiłkowa

•

Hepatomegalia

Hepatomegalia

•

Płyn w opłucnej

Płyn w opłucnej

•

Zmniejszenie pojemności życiowej o 1/3

Zmniejszenie pojemności życiowej o 1/3

•

Tachycardia

Tachycardia

>

>

120/min

120/min

Kryteria rozpoznawania niewydolności

Kryteria rozpoznawania niewydolności

serca (Framingham)

serca (Framingham)

Większe lub mniejsze:

Większe lub mniejsze:

Redukcja wagi

Redukcja wagi

>

>

4,5 kg po 5 dniach

4,5 kg po 5 dniach

terapii

terapii

Do rozpoznania potrzebne

Do rozpoznania potrzebne

1 kryterium większe i 2 mniejsze!

1 kryterium większe i 2 mniejsze!

Klasyfikacja niewydolności serca wg

Klasyfikacja niewydolności serca wg

NYHA

NYHA

•

Bez ograniczeń aktywności fizycznej

Bez ograniczeń aktywności fizycznej

•

Nieznaczne ograniczenie aktywności

Nieznaczne ograniczenie aktywności

fizycznej (normalna aktywność daje

fizycznej (normalna aktywność daje

objawy!)

objawy!)

•

Znaczne ograniczenie aktywności

Znaczne ograniczenie aktywności

fizycznej (aktywność mniejsza od

fizycznej (aktywność mniejsza od

zwykłej daje obajwy!)

zwykłej daje obajwy!)

•

Niezdolność do jakiejkolwiek aktywności

Niezdolność do jakiejkolwiek aktywności

fizycznej (objawy w spoczynku!)

fizycznej (objawy w spoczynku!)

Czynniki nasilające niewydolność serca

Czynniki nasilające niewydolność serca

(1)

(1)

•

Infekcje

Infekcje

•

Zaburzenia rytmu

Zaburzenia rytmu

•

Fizyczne, dietetyczne, emocjonalne

Fizyczne, dietetyczne, emocjonalne

•

Wzrost ciśnienia tętniczego

Wzrost ciśnienia tętniczego

•

Zawał serca

Zawał serca

Czynniki nasilające niewydolność serca

Czynniki nasilające niewydolność serca

(2)

(2)

•

Zatorowość płucna

Zatorowość płucna

•

Niedokrwistość

Niedokrwistość

•

Nadczynność tarczycy (ciąża)

Nadczynność tarczycy (ciąża)

•

Zapalenie mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego

•

Zapalenie wsierdzia

Zapalenie wsierdzia

Diagnostyka

Diagnostyka

•

Jest to zespół objawów a nie choroba,

Jest to zespół objawów a nie choroba,

•

więc istotne jest ustalenie etiologii, zatem

więc istotne jest ustalenie etiologii, zatem

badania:

badania:

•

EKG – niewiele wnosi

EKG – niewiele wnosi

•

Rtg klatki piersiowej

Rtg klatki piersiowej

•

Usg serca

Usg serca

•

Badanie dopplerowskie

Badanie dopplerowskie

•

Wentrikulografia radioizotopowa

Wentrikulografia radioizotopowa

•

Cewnikowanie serca z biopsją

Cewnikowanie serca z biopsją

Leczenie

Leczenie

•

Przyczynowe – np. wymiana zastawki

Przyczynowe – np. wymiana zastawki

•

Objawowe:

Objawowe:

•

Zwiększenie siły skurczu serca

Zwiększenie siły skurczu serca

1) glikozydy naparstnicy

1) glikozydy naparstnicy

2) agoniści receptorów betaadrenergicznych

2) agoniści receptorów betaadrenergicznych

3) inhibitory fosfodiesterazy np. amrinon,

3) inhibitory fosfodiesterazy np. amrinon,

teofilina

teofilina

Leczenie

Leczenie

•

Redukcja obciążenia następczego

Redukcja obciążenia następczego

1) leki rozszerzające naczynia

1) leki rozszerzające naczynia

- inhibitory konwertazy

- inhibitory konwertazy

- nitraty

- nitraty

- prazosyna, dihydralazyna

- prazosyna, dihydralazyna

•

Redukcja obciążenia wstępnego i

Redukcja obciążenia wstępnego i

ciśnienia napełniania lewej komory

ciśnienia napełniania lewej komory

1) leki moczopędne

1) leki moczopędne

2) leki rozszerzające naczynia

2) leki rozszerzające naczynia

Leczenie

Leczenie

•

Redukcja masy ciała, regulacja zaburzeń

Redukcja masy ciała, regulacja zaburzeń

metabolicznych (np. cukrzyca, dyslipidemie)

metabolicznych (np. cukrzyca, dyslipidemie)

•

Trening – zwiększanie wydolności fizycznej

Trening – zwiększanie wydolności fizycznej

•

Dieta

Dieta

•

Inhibitory konwertazy, beta-blokery

Inhibitory konwertazy, beta-blokery

•

Leki moczopędne, glikozydy naparstnicy

Leki moczopędne, glikozydy naparstnicy

•

Leki inotropowe, wspomaganie mechaniczne

Leki inotropowe, wspomaganie mechaniczne

•

Przeszczep serca!

Przeszczep serca!

Następstwa przewlekłej

Następstwa przewlekłej

niewydolności serca i jej leczenia

niewydolności serca i jej leczenia

•

Niewydolność nerek

Niewydolność nerek

•

Dysfunkcja wątroby

Dysfunkcja wątroby

•

Powikłania zakrzepowo-zatorowe

Powikłania zakrzepowo-zatorowe

•

Zaburzenia rytmu

Zaburzenia rytmu

•

Zaburzenia jonowe

Zaburzenia jonowe

(hiperkalemia,

(hiperkalemia,

hipokalemia, hiponatremia)

hipokalemia, hiponatremia)

Leczenie obrzęku płuc

Leczenie obrzęku płuc

•

Pozycja – siedząca ze spuszczonymi nogami

Pozycja – siedząca ze spuszczonymi nogami

•

Tlen

Tlen

•

Nitrogliceryna – jeżeli wysokie lub

Nitrogliceryna – jeżeli wysokie lub

prawidłowe ciśnienie tętnicze

prawidłowe ciśnienie tętnicze

•

3’. Aminy presyjne (dobutamina!) jeżeli

3’. Aminy presyjne (dobutamina!) jeżeli

niskie ciśnienie tętnicze

niskie ciśnienie tętnicze

•

4. Furosemid

4. Furosemid

•

5. Glikozydy naparstnicy

5. Glikozydy naparstnicy

•

5’. Inne leki – w zależności od potrzeby np.

5’. Inne leki – w zależności od potrzeby np.

antyarytmiczne

antyarytmiczne

Zatorowość płucna –

Zatorowość płucna –

predyspozycje:

predyspozycje:

•

Objawy zakrzepicy żył głębokich

Objawy zakrzepicy żył głębokich

3,0

3,0

•

Inne rozpoznanie mniej prawdopodobne

Inne rozpoznanie mniej prawdopodobne

3,0

3,0

•

Tachycardia >100/min

Tachycardia >100/min

1,5

1,5

•

Unieruchomienie lub operacja przed 4 tyg

Unieruchomienie lub operacja przed 4 tyg

1,5

1,5

•

Kiedyś zakrzepica lub zatorowość

Kiedyś zakrzepica lub zatorowość

1,5

1,5

•

Krwioplucie

Krwioplucie

1,0

1,0

•

Choroba nowotworowa

Choroba nowotworowa

1,0

1,0

•

Jeżeli

Jeżeli

<

<

4 pkt, to prawdopodobieństwo ok. 8%!

4 pkt, to prawdopodobieństwo ok. 8%!

Zatorowość płucna – objawy (1):

Zatorowość płucna – objawy (1):

•

Zajęcie dużego naczynia

Zajęcie dużego naczynia

•

(lub masywna zatorowość):

(lub masywna zatorowość):

•

Duszność

Duszność

•

Omdlenie

Omdlenie

•

Hipotonia

Hipotonia

•

Sinica

Sinica

Zatorowość płucna – objawy (2):

Zatorowość płucna – objawy (2):

Zajęcie małego naczynia:

Zajęcie małego naczynia:

•

Ból opłucnowy

Ból opłucnowy

•

Kaszel

Kaszel

•

Krwioplucie

Krwioplucie

Zatorowość płucna –

Zatorowość płucna –

badania

badania

dodatkowe:

dodatkowe:

•

EKG:

EKG:

•

Częstoskurcz zatokowy

Częstoskurcz zatokowy

•

„

„

świeże” migotanie lub trzepotanie

świeże” migotanie lub trzepotanie

przedsionków

przedsionków

•

Głębokie załamki SI i QIII oraz ujemny

Głębokie załamki SI i QIII oraz ujemny

załamek T w III, V1-V4

załamek T w III, V1-V4

•

Dextrogram

Dextrogram

•

„

„

zapis prawokomorowy”

zapis prawokomorowy”

Zatorowość płucna –

Zatorowość płucna –

badania

badania

dodatkowe:

dodatkowe:

•

Badania laboratoryjne:

Badania laboratoryjne:

•

D-dimery >500 ng/ml!!! (u >95%)

D-dimery >500 ng/ml!!! (u >95%)

•

Badanie gazometryczne (nie zawsze!)

Badanie gazometryczne (nie zawsze!)

•

obniżone pO

obniżone pO

2

2

i pCO

i pCO

2

2

•

Podwyższona bilirubina i LDH, przy

Podwyższona bilirubina i LDH, przy

prawidłowych aminotransferazach

prawidłowych aminotransferazach

(30%)

(30%)

Zatorowość płucna –

Zatorowość płucna –

leczenie:

leczenie:

•

Profilaktyka p/zakrzepowa!

Profilaktyka p/zakrzepowa!

•

Tlenoterapia!

Tlenoterapia!

•

Postępowanie p/bólowe

Postępowanie p/bólowe

•

Tromboliza, embolektomia

Tromboliza, embolektomia

•

Postępowanie p/zakrzepowe!

Postępowanie p/zakrzepowe!

Feature of Left Heart Failure

Feature of Left Heart Failure

A

A

arrhythmia

arrhythmia

B

B

basal crepitus

basal crepitus

C

C

cyanosis

cyanosis

D

D

dyspnoea

dyspnoea

E

E

enlarged left ventricule

enlarged left ventricule

F

F

frothy, pink sputum

frothy, pink sputum

Causes of Cor Pulmonale

Causes of Cor Pulmonale

A

A

asthma

asthma

B

B

bronchitis

bronchitis

C

C

consumption (tbc)

consumption (tbc)

D

D

deformity and dysfunction

deformity and dysfunction

(kyphoscoliosis)

(kyphoscoliosis)

E

E

emphysema

emphysema

F

F

fibrosis

fibrosis

Wstrząs nie jest jednostką

Wstrząs nie jest jednostką

chorobową lecz zespołem

chorobową lecz zespołem

objawów o różnej etiologii i

objawów o różnej etiologii i

zmiennym wpływie na układ

zmiennym wpływie na układ

krążenia

krążenia

Wstrząs - podział

Wstrząs - podział



Wstrząs Hypowolemiczny

Wstrząs Hypowolemiczny



Wstrząs Kardiogenny

Wstrząs Kardiogenny



Wstrząs Dystrybucyjny

Wstrząs Dystrybucyjny



septyczny

septyczny



anafilaktyczny

anafilaktyczny



neurogenny

neurogenny



Wstrząs Obturacyjny

Wstrząs Obturacyjny

Wstrząs - patofizjologia

Wstrząs - patofizjologia

1. Czynniki wyzwalające wstrząs

1. Czynniki wyzwalające wstrząs

2. Mechanizmy kompensacyjne (do 30% obj.)

2. Mechanizmy kompensacyjne (do 30% obj.)





pobudzenie ukł. Współczulnego:

pobudzenie ukł. Współczulnego:

↑

↑

tętno , ↑ oddech, ↑ rzut serca

tętno , ↑ oddech, ↑ rzut serca





centralizacja krążenia

centralizacja krążenia





przesunięcie obj. krwi efektywnie krążącej do

przesunięcie obj. krwi efektywnie krążącej do

narządów życiowo ważnych (serce i mózg)

narządów życiowo ważnych (serce i mózg)





przenikanie płynu śródmiąższowego do naczyń

przenikanie płynu śródmiąższowego do naczyń





wzrost obj. śródnaczyniowej

wzrost obj. śródnaczyniowej

Wpływ wstrząsu na narządy

Wpływ wstrząsu na narządy

•

CENTRALNY UKŁAD NERWOWY

CENTRALNY UKŁAD NERWOWY

•

Zaburzenia świadomości – pobudzenie,

Zaburzenia świadomości – pobudzenie,

splątanie, zamroczenie

splątanie, zamroczenie

•

UKŁ. SERCOWO-NACZYNIOWY

UKŁ. SERCOWO-NACZYNIOWY

•

Niedokrwienie m. sercowego,

Niedokrwienie m. sercowego,

•





kurczliwości m.s., zaburzenia rytmu

kurczliwości m.s., zaburzenia rytmu

•

Zaburzenia w mikro-krążeniu

Zaburzenia w mikro-krążeniu

•

UKŁ. ODDECHOWY

UKŁ. ODDECHOWY

•

Początkowo

Początkowo





wentylacji minutowej,

wentylacji minutowej,

•

Ostra niewydolność oddechowa

Ostra niewydolność oddechowa





ARDS

ARDS

Wpływ wstrząsu na narządy

Wpływ wstrząsu na narządy

•

NERKI

NERKI

•





RR

RR





obkurczenie naczyń nerkowych

obkurczenie naczyń nerkowych

•





spadek filtracji nerkowej (GFR)

spadek filtracji nerkowej (GFR)

•





oliguria i anuria

oliguria i anuria

•





Ostra niewydolność nerek

Ostra niewydolność nerek

•

PRZEWÓD POKARMOWY

PRZEWÓD POKARMOWY

•

Niedokrwienie jelit

Niedokrwienie jelit





translokacja bakterii

translokacja bakterii









bakteriemia

bakteriemia





sepsa

sepsa

•





Zespół Dysfunkcji Wielonarządowej (MODS)

Zespół Dysfunkcji Wielonarządowej (MODS)

•

Niedokrwienie błony śluzowej

Niedokrwienie błony śluzowej





owrzodzenie

owrzodzenie





krwawienie

krwawienie

•

UKŁ. KRWIOTWÓRCZY

UKŁ. KRWIOTWÓRCZY

•

Zespół Wykrzepiania Śródnaczyniowego (DIC)

Zespół Wykrzepiania Śródnaczyniowego (DIC)

•





skaza krwotoczna

skaza krwotoczna

Objawy wstrząsu

Objawy wstrząsu



↓

↓

RR

RR

sk

sk

< 90 mmHg

< 90 mmHg

lub o 30% wartości wyjściowej

lub o 30% wartości wyjściowej



↑

↑

tętna – nitkowate

tętna – nitkowate



blada, chłodna skóra, pokryta zimnym potem

blada, chłodna skóra, pokryta zimnym potem



↑

↑

częstości oddechu

częstości oddechu



Sinica obwodowa

Sinica obwodowa



Opóźnione wypełnianie łożyska naczyniowego

Opóźnione wypełnianie łożyska naczyniowego

(paznokcia)

(paznokcia)



↓

↓

diurezy godzinowej (<1 ml/kg/h)

diurezy godzinowej (<1 ml/kg/h)



Zaburzenia świadomości (pobudzenie, splątanie,

Zaburzenia świadomości (pobudzenie, splątanie,

senność)

senność)

Postępowanie we wstrząsie

Postępowanie we wstrząsie



Ułożenie p/wstrząsowe (wyjątek – niewydolność

Ułożenie p/wstrząsowe (wyjątek – niewydolność

krążenia, krwawienie – głowa, płuca)

krążenia, krwawienie – głowa, płuca)



Tlenoterapia lub wentylacja mechaniczna

Tlenoterapia lub wentylacja mechaniczna



Dostęp dożylny 2-3 kaniule o szerokim świetle w

Dostęp dożylny 2-3 kaniule o szerokim świetle w

żyłach obwodowych, ew. cewnik w żyle centralnej

żyłach obwodowych, ew. cewnik w żyle centralnej



Terapia płynowa – korekta hypowolemii :krystaloidy

Terapia płynowa – korekta hypowolemii :krystaloidy

(PWE, RINGER), koloidy, krew, osocze

(PWE, RINGER), koloidy, krew, osocze



Korekta zaburzeń elektrolitowych i kwasicy

Korekta zaburzeń elektrolitowych i kwasicy



Przeciwdziałanie hypotermii by Tc >35

Przeciwdziałanie hypotermii by Tc >35

o

o

C

C

Wstrząs hypowolemiczny

Wstrząs hypowolemiczny

•

Przyczyny

Przyczyny

•

Krwotok

Krwotok

■

■

Odwodnienie

Odwodnienie

•

Oparzenie

Oparzenie

■

■

Zapalenie otrzewnej

Zapalenie otrzewnej

•

Objawy zależą od objętości utraconych płynów

Objawy zależą od objętości utraconych płynów

•





RR, nitkowate tętno, bladość, zimna, pokryta potem skóra,

RR, nitkowate tętno, bladość, zimna, pokryta potem skóra,





OCŻ

OCŻ

•

Postępowanie

Postępowanie

•

Uzupełnienie objętości wewnątrznaczyniowej

Uzupełnienie objętości wewnątrznaczyniowej

•

Dostęp dożylny obwodowy – grube, krótkie kaniule

Dostęp dożylny obwodowy – grube, krótkie kaniule

•

Krystaloidy (PWE, 0,9%NaCl, Ringer)

Krystaloidy (PWE, 0,9%NaCl, Ringer)

•

Koloidy (HAES, Gelofusin,

Koloidy (HAES, Gelofusin,

•

Produkty krwiopochodne

Produkty krwiopochodne

•

Aminy katecholowe

Aminy katecholowe

•

Tlenoterapia

Tlenoterapia

hypowolemia a objawy

hypowolemia a objawy

kliniczne

kliniczne

parametr

parametr

KL I

KL I

KL II

KL II

KL III

KL III

KL IV

KL IV

Utrata

Utrata

krwi

krwi

<750ml

<750ml

(<10%)

(<10%)

<1500ml

<1500ml

(15

(15





30%)

30%)

<2000ml

<2000ml

30

30





40%

40%

>2000ml

>2000ml

>40%

>40%

RRsk

RRsk

↔

↔

↔

↔

↓

↓

↓

↓

Tętno

Tętno

<100

<100

100-200

100-200

120

120

>120

>120

Wypełnienie

Wypełnienie

Łożyska

Łożyska

N

N

Opóźnione

Opóźnione

Opóźnion

Opóźnion

e

e

Nie

Nie

można

można

stwierdzi

stwierdzi

ć

ć

Diureza

Diureza

>30ml/h

>30ml/h

20-30 ml/h

20-30 ml/h

10-20

10-20

ml/h

ml/h

0-10

0-10

ml/h

ml/h

Świadomość

Świadomość

Przytomny

Przytomny

Pobudzony

Pobudzony

Pobudzon

Pobudzon

y/

y/

Splątany

Splątany

Splątany

Splątany

/

/

senny

senny

Orientacyjna utrata krwi

Orientacyjna utrata krwi

przy złamaniach

przy złamaniach



Miednica

Miednica

5000 ml

5000 ml



Udo

Udo

2000 ml

2000 ml



Podudzie

Podudzie

1000 ml

1000 ml



Ramię

Ramię

800 ml

800 ml



Przedramię

Przedramię

400 ml

400 ml

Wstrząs kardiogenny

Wstrząs kardiogenny

Przyczyny

Przyczyny

•

Zawał m. sercowego

Zawał m. sercowego

•

Ostre zapalenie m.s.; stłuczenie serca,

Ostre zapalenie m.s.; stłuczenie serca,

•

Zaburzenia rytmu

Zaburzenia rytmu

Objawy

Objawy







RR,

RR,

•

niski rzut serca ( zimna, marmurkowa skóra,

niski rzut serca ( zimna, marmurkowa skóra,

sinica,)

sinica,)

•

Przepełnione żyły szyjne,

Przepełnione żyły szyjne,

•

Objawy zastoju, rzężenia nad płucami (obrzęk

Objawy zastoju, rzężenia nad płucami (obrzęk

płuc)

płuc)

•

Ból zamostkowy w zawale

Ból zamostkowy w zawale

Wstrząs kardiogenny -

Wstrząs kardiogenny -

postępowanie

postępowanie

•

Zwiększenie rzutu serca

Zwiększenie rzutu serca

•

Utrzymanie rytmy zatokowego

Utrzymanie rytmy zatokowego

•

Przywrócenie i utrzymanie ciśnienia

Przywrócenie i utrzymanie ciśnienia

perfuzyjnego narządów

perfuzyjnego narządów

•

Zniesienie bólu zawałowego

Zniesienie bólu zawałowego

•

Zniesienie niedotlenienia

Zniesienie niedotlenienia

•

Postępowanie p/zakrzepowe

Postępowanie p/zakrzepowe

•

Aminy katecholowe (DBA,DA,NA,A)

Aminy katecholowe (DBA,DA,NA,A)

•

Beta blokery, amiodaron

Beta blokery, amiodaron

•

Nitraty (NG)

Nitraty (NG)

•

Morfina

Morfina

•

Tlen

Tlen

•

Kwas acetlosalicylowy, tromboliza

Kwas acetlosalicylowy, tromboliza

Wstrząs anafilaktyczny -

Wstrząs anafilaktyczny -

objawy

objawy



Zapaść krążeniowa (↓ RR ,↑↓ tt )

Zapaść krążeniowa (↓ RR ,↑↓ tt )

88%

88%





NZK

NZK



Rumień 45%

Rumień 45%



Skurcz oskrzeli 36%

Skurcz oskrzeli 36%



Obrzęk naczyniowy 24%

Obrzęk naczyniowy 24%



Pokrzywka

Pokrzywka

Wstrząs anafilaktyczny –

Wstrząs anafilaktyczny –

postępowanie

postępowanie



Ułożenie p/wstrząsowe – sprawdzić A-B-C

Ułożenie p/wstrząsowe – sprawdzić A-B-C



Usunąć czynnik wyzwalający, Wezwać pomoc

Usunąć czynnik wyzwalający, Wezwać pomoc



Adrenalina I.M. 0,5 -1mg (co 10’) lub 0,05 -0,1mg I.V.

Adrenalina I.M. 0,5 -1mg (co 10’) lub 0,05 -0,1mg I.V.

aż do poprawy RR i tętna/ustąpienia bronchospazmu

aż do poprawy RR i tętna/ustąpienia bronchospazmu



Krystaloidy (0,9% NaCl, PWE, Ringer) szybki wlew ~

Krystaloidy (0,9% NaCl, PWE, Ringer) szybki wlew ~

15 - 30 ml/kg + ew. r-ry koloidowe np. HAES

15 - 30 ml/kg + ew. r-ry koloidowe np. HAES



Tlen / maskę 40 – 50%,

Tlen / maskę 40 – 50%,



Hydrocortyzon 100 – 300 mg I.V.

Hydrocortyzon 100 – 300 mg I.V.



Leki p/histaminowe Phenazoline, Tavegyl,

Leki p/histaminowe Phenazoline, Tavegyl,



Aminophyllina 0125-0,250g I.V. w razie skurczu

Aminophyllina 0125-0,250g I.V. w razie skurczu

oskrzeli,

oskrzeli,



Adrenalina 0,05 -0,1

Adrenalina 0,05 -0,1

μ

μ

g/kg/’ (5mg/50ml ~ 4ml/h)

g/kg/’ (5mg/50ml ~ 4ml/h)



Noradrenalina 4mg/40ml ~ 4 ml/h

Noradrenalina 4mg/40ml ~ 4 ml/h



10 ml krwi na badania/skrzep 1 godz. po wystąpieniu

10 ml krwi na badania/skrzep 1 godz. po wystąpieniu

Wstrząs septyczny

Wstrząs septyczny

Etiologia

Etiologia

•

czynnik zakaźny wywołujący zakażenie krwi

czynnik zakaźny wywołujący zakażenie krwi

Objawy

Objawy

•

Hipotonia

Hipotonia

•

Zwiększony rzut serca

Zwiększony rzut serca

•

Gorączka lub hipotermia

Gorączka lub hipotermia

•

Skąpomocz

Skąpomocz

•

Kwasica

Kwasica

•

Niedotlenienie

Niedotlenienie

•

Małopłytkowość

Małopłytkowość

•

Zaburzenia świadomości

Zaburzenia świadomości

Wstrząs septyczny -

Wstrząs septyczny -

postępowanie

postępowanie

1

1

Resuscytacja płynami

Resuscytacja płynami

•





OCŻ: 8-12 mmHg

OCŻ: 8-12 mmHg

•





MAP =/> 65 mmHg

MAP =/> 65 mmHg

•





diureza >/= 0,5 ml/kg/h

diureza >/= 0,5 ml/kg/h

•

SvO2 > 70%

SvO2 > 70%

Wspomaganie krążenia

Wspomaganie krążenia

•

Noradrenalina

Noradrenalina

•

Dopamina

Dopamina

Zapobieganie niedotlenieniu

Zapobieganie niedotlenieniu

(satO2>93%)

(satO2>93%)

•

intubacja dotchawicza, wentylacja mechaniczna

intubacja dotchawicza, wentylacja mechaniczna

Wstrząs septyczny -

Wstrząs septyczny -

postępowanie

postępowanie

2

2

•

Kontrola ogniska zakażenia

Kontrola ogniska zakażenia

•

Posiewy min 2x z krwi

Posiewy min 2x z krwi

•

Antybiotykoterapia w ciągu 1 godziny

Antybiotykoterapia w ciągu 1 godziny

•

Eliminacja ogniska zakażenia - chirurgia

Eliminacja ogniska zakażenia - chirurgia

•

Utrzymanie Htc >30%

Utrzymanie Htc >30%

- KKCz

- KKCz

•

Hydrocortison

Hydrocortison

(małe dawki)

(małe dawki)

•

Aktywne Białko C (Drotrecogin)

Aktywne Białko C (Drotrecogin)

•

Kontrola glikemii 80-110mg%

Kontrola glikemii 80-110mg%

(Insulina we

(Insulina we

wlewie I.V.)

wlewie I.V.)

•

Ciągła Hemofiltracja Żylno-Żylna

Ciągła Hemofiltracja Żylno-Żylna