Finanse publiczne - 2010

UFP

Konstytucyjne regulacje w

zakresie FPU

Art. 216. - odniesienie do ustawy o FP
1. Środki finansowe na cele publiczne są gromadzone i

wydatkowane w sposób określony w ustawie.

2. Nabywanie, zbywanie i obciążanie nieruchomości, udziałów

lub akcji oraz emisja papierów wartościowych przez Skarb
Państwa, Narodowy Bank Polski lub inne państwowe osoby
prawne następuje na zasadach i w trybie określonych w
ustawie.

3. (…)
4. Zaciąganie pożyczek oraz udzielanie gwarancji i poręczeń

finansowych przez państwo następuje na zasadach i w
trybie określonych w ustawie.

5. Nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i

poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy
dług publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego produktu
krajowego brutto. Sposób obliczania wartości rocznego
produktu krajowego brutto oraz państwowego długu
publicznego określa ustawa.

Konstytucyjne regulacje w

zakresie FPU

Art. 219. - Regulacje dotyczące budżetu
1. Sejm uchwala budżet państwa na rok budżetowy w

formie ustawy budżetowej.

2. Zasady i tryb opracowania projektu budżetu państwa,

stopień jego szczegółowości oraz wymagania, którym

powinien odpowiadać projekt ustawy budżetowej, a

także zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej

określa ustawa.

3. W wyjątkowych przypadkach dochody i wydatki

państwa w okresie krótszym niż rok może określać

ustawa o prowizorium budżetowym. Przepisy

dotyczące projektu ustawy budżetowej stosuje się

odpowiednio do projektu ustawy o prowizorium

budżetowym.

4. Jeżeli ustawa budżetowa albo ustawa o prowizorium

budżetowym nie weszły w życie w dniu rozpoczęcia

roku budżetowego, Rada Ministrów prowadzi

gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego

projektu ustawy.

Konstytucyjne regulacje w

zakresie FPU

Art. 220. - Regulacje dotyczące budżetu
1. Zwiększenie wydatków lub ograniczenie dochodów

planowanych przez Radę Ministrów nie może powodować
ustalenia przez Sejm większego deficytu budżetowego niż
przewidziany w projekcie ustawy budżetowej.

2. Ustawa budżetowa nie może przewidywać pokrywania

deficytu budżetowego przez zaciąganie zobowiązania w
centralnym banku państwa.

Art. 221.  - Odpowiedzialność RM za inicjatywy

ustawodawcze

Inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej,

ustawy o prowizorium budżetowym, zmiany ustawy
budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego oraz
ustawy o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo
przysługuje wyłącznie Radzie Ministrów.

Konstytucyjne regulacje w

zakresie FPU

Art. 222. - Art. 225. Procedura uchwalania

budżetu (RM-Prezydent)

Art. 226. – Sprawozdanie z wykonania i

absolutorium 

1. Rada Ministrów w ciągu 5 miesięcy od zakończenia

roku budżetowego przedkłada Sejmowi sprawozdanie
z wykonania ustawy budżetowej wraz z informacją o
stanie zadłużenia państwa.

2. Sejm rozpatruje przedłożone sprawozdanie i po

zapoznaniu się z opinią Najwyższej Izby Kontroli
podejmuje, w ciągu 90 dni od dnia przedłożenia
Sejmowi sprawozdania, uchwałę o udzieleniu lub o
odmowie udzielenia Radzie Ministrów absolutorium.

Konstytucyjne regulacje w

zakresie FPU

Art. 227. – Bank Centralny (NBP)
1. Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank

Polski. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji
pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki
pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za
wartość polskiego pieniądza. (…)

6. Rada Polityki Pieniężnej ustala corocznie założenia

polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości
Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę
Ministrów projektu ustawy budżetowej. Rada Polityki
Pieniężnej, w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku
budżetowego, składa Sejmowi sprawozdanie z
wykonania założeń polityki pieniężnej.

7. Organizację i zasady działania Narodowego Banku

Polskiego oraz szczegółowe zasady powoływania i
odwoływania jego organów określa ustawa

Nowa ustawa o FPU -

zakładane cele

1) wzmocnienie oraz poprawa przejrzystości finansów

publicznych, którą zapewnić ma przede wszystkim
ograniczenie form organizacyjno – prawnych sektora
finansów publicznych,

2) wprowadzenie Wieloletniego Planu Finansowego

Państwa jako dokumentu ukierunkowującego politykę
finansową państwa oraz wieloletniej prognozy
finansowej w jednostkach samorządu terytorialnego,

3) wprowadzenie rozwiązań w zakresie budżetu

zadaniowego,

4) przyjęcie stabilnych rozwiązań sprzyjających

prowadzeniu racjonalnej gospodarki finansowej w
budżecie państwa oraz w budżetach jednostek
samorządu terytorialnego, w tym uzupełnienie
przepisów dotyczących zasad gospodarowania
środkami publicznymi poprzez wprowadzenie do
ustawy katalogu środków publicznych, stanowiących
niepodatkowe należności budżetowe o charakterze
publiczno-prawnym,

Nowa ustawa o FPU – zakładane

cele

5) zaproponowanie nowych regulacji usprawniających

oraz wzmacniających system audytu wewnętrznego,

6) wzmocnienie norm ostrożnościowych w budżecie

państwa oraz w budżetach jednostek samorządu
terytorialnego,

7) wprowadzenie zmian w zakresie gospodarowania

środkami europejskimi i innymi środkami
pochodzącymi ze źródeł zagranicznych,
niepodlegającymi zwrotowi.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Likwidacja gospodarstw pomocniczych ze względu na

nieprawidłowości w zakresie organizacji, gospodarki
finansowej i sprawozdawczości gospodarstw, które
mają wpływ nie tylko na efekty ich działalności, lecz
także na przejrzystość i funkcjonalność całego
sektora finansów publicznych. Przykładowo:

1) brak wymaganego przepisami prawa,

organizacyjnego wyodrębnienia działalności
niektórych gospodarstw z działalności jednostki
budżetowej uniemożliwiający prawidłowe ustalenie
kosztów ich działalności, które powinny być
pokrywane z uzyskiwanych przychodów własnych,

2) niesprzyjająca efektywności i racjonalności kosztów

działania, zasada świadczenia usług na rzecz
jednostki macierzystej według kosztów własnych,

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

3) niezadowalająca efektywność funkcjonowania

niektórych gospodarstw, przy czym zjawisko to
występuje raczej okresowo.. Wiele przykładów
wskazuje, że pomimo osiągania znaczącego zysku na
działalności ogółem, część rodzajów działalności
poszczególnych gospodarstw przynosi straty.
Występuje brak aktywności w poprawianiu
rentowności w innych obszarach działalności.

• W 2007 r. funkcjonowało 407 gospodarstw pomocniczych państwowych

jednostek budżetowych oraz 637 gospodarstw pomocniczych samorządowych
jednostek budżetowych. Zatrudniały one łącznie ok. 17,5 tys. osób (ok. 11,5 tys.
w jednostkach państwowych i ok. 6 tys. w jednostkach samorządowych).

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Celem tworzenia zakładów budżetowych, podobnie jak i

gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych
było wydzielenie z realizowania w ramach budżetu
takich zadań, które miałyby możliwość
„samofinansowania”, bez angażowania środków
budżetowych. Działalność w formie zakładu
budżetowego na przestrzeni ostatnich lat stała się
udziałem bardzo wielu podmiotów, często znacznie
różniących się od siebie zakresem i charakterem
prowadzonej działalności. Działalność ta na skutek
zmian w systemie gospodarczym wykracza często
poza przyjęty przez Państwo zakres realizowanych
jego funkcji.

Celem zmian jest zatem z jednej strony

„urynkowienie” dotychczasowej działalności
większości zakładów budżetowych, z drugiej
wyodrębnienie tych, które realizują rzeczywiście
funkcje państwa.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Zadania publiczne realizowane dotychczas przez część

zakładów budżetowych będą wykonywane w innej
formie organizacyjnej: dotychczas istniejącej w
systemie prawnym – spółki lub nowej – agencji
wykonawczej, bądź też w uzasadnionych przypadkach
– w formie jednostki budżetowej. Zamierzona zmiana
w organizacji sektora finansów publicznych, dokonana
zostanie również przy zachowaniu ciągłości
organizowania i świadczenia usług wiążących się z
wykonywaniem zadań publicznych przez dotychczas
działające podmioty.

• W 2007 roku funkcjonowało 67 państwowych zakładów budżetowych

oraz ok. 2.000 samorządowych zakładów budżetowych. Zatrudniały one
ok. 85 tys. osób (ok. 2,3 tys. w państwowych zakładach budżetowych
oraz ok. 82 tys. w samorządowych zakładach budżetowych).

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Problem z jednoznacznym opowiedzeniem się za likwidacją lub

określeniem docelowego kształtu gospodarki funduszowej – w
przypadku dalszego jej funkcjonowania jako współistniejącej – obok
budżetu – uzupełniającej formy instytucjonalnej finansów
publicznych - wynika z faktu, że finansowanie celów publicznych za
pomocą funduszy celowych ma zarówno zalety, jak i wady.

Najważniejsza różnica pomiędzy klasyczną - budżetową a szczególną

- funduszową formą gospodarowania środkami publicznymi tkwi w
respektowaniu zasad budżetowych.

Tworzenie publicznych funduszy celowych stanowi odejście od

klasycznych reguł, w których zawiera się istota instytucji budżetu.
Przede wszystkim chodzi tutaj o zasady powszechności i jedności
materialnej.

Fundusz celowy jest ”urządzeniem” wyspecjalizowanym, służącym

finansowaniu wąskiej grupy celów, na podstawie zgromadzonych z
niewielkiej zazwyczaj grupy, choć niejednokrotnie bardzo
wydajnych źródeł dochodów. Obie instytucje dzielą kierunki
wydatków – w przypadku funduszu celowego zawężone do
określonej dziedziny, bądź kategorii zadań publicznych.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Istniejące na przestrzeni lat znaczne rozproszenie gospodarki

sektora finansów publicznych w postaci licznych funduszy
celowych powodowało i powoduje nadal znaczne skomplikowanie
procesów gromadzenia i wydatkowania środków publicznych.
Także z punktu widzenia racjonalności finansów publicznych ich
funkcjonowanie nie zapewnia, jak wynika z wieloletniej praktyki,
dostatecznego poziomu celowości i racjonalności
gospodarowania środkami publicznymi.

Właściwa wydaje się zatem weryfikacja nie tylko liczby, ale również

jakości organizacji i funkcjonowania funduszy celowych,
dokonana z punktu widzenia kryterium racjonalności,
przejrzystości i jawności, a przede wszystkim samej koncepcji
wyprowadzania środków finansowych państwa, czy samorządu
terytorialnego poza gospodarkę stricte budżetową.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Planowanie wieloletnie uznawane jest przez

współczesną naukę za niezbędny instrument
nowoczesnego zarządzania finansami publicznymi.
Występuje ono także w gospodarce finansowej Unii
Europejskiej, stąd też zasadne jest przyjęcie
podobnego systemu w Polsce.

Zalety planowania wieloletniego:
- bardziej racjonalne gospodarowanie środkami

publicznymi (wzrost efektywności wydatkowania,
powiązanie wydatków ze średnio i długookresowymi
priorytetami rządu, ułatwienie absorpcji funduszy UE,
skoncentrowanie działań na średnio i długookresowej
stabilności finansów publicznych),

- zwiększenie wiarygodności, przejrzystości i

przewidywalności polityki fiskalnej,

- dopasowanie do planowania na szczeblu unijnym.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Trudności w planowaniu wieloletnim:
- wieloletni i kosztowny proces wprowadzania

planowania wieloletniego,

- możliwość zmniejszenia elastyczności polityki fiskalnej

– problem formalnego związania z prognozą (zbyt
mały może sprawić, że prognoza nie ma wielkiego
znaczenia, zbyt duży stopień ogranicza elastyczność),

- wybór horyzontu planowania – krótki (możliwość

przenoszenia wydatków na następne lata) czy długi
(prognoza obarczona jest większym błędem).

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Wprowadzenie budżetu zadaniowego jest aktualnie jednym z

głównych elementów reformy finansów publicznych.
Implementacja rozwiązań opierających funkcjonowanie systemu
finansów państwa na zadaniowym charakterze wydatków
publicznych - w znacznie większym niż dotychczas stopniu - ma
wprowadzić nowoczesne metody zarządzania finansami państwa,
działając na poprawę celowości, efektywności oraz skuteczności
gospodarki środkami publicznymi.

Ponadto budżetowanie zadaniowe ma wzmocnić transparentność

polityk państwa poprzez poprawienie przejrzystości i czytelności
ustawy budżetowej (a także sprawozdań z jej wykonania) nie
tylko dla urzędników i polityków, ale również dla wyborców, co
przyczyni się do poprawy jakości dialogu władzy z obywatelami.

Przystosowanie reformy polegającej na wdrożeniu budżetu zadaniowego

jako narzędzia nowoczesnego zarządzania wydatkami publicznymi jest
procesem wieloletnim i wieloetapowym. Stopniowe wprowadzanie tego
procesu ma na celu zagwarantowanie właściwości i poprawności
przyjętych rozstrzygnięć metodologicznych, systemowych oraz
technicznych.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Wykonywanie budżetu

Istotnym novum w dotychczasowej praktyce jest

wprowadzenie konieczności uwzględniania w
założeniach projektu budżetu państwa na rok
następny kierunków działań zawartych w przyjętym
przez Radę Ministrów Programie Konwergencji oraz
kierunków ustalonych w Wieloletnim Planie
Finansowym Państwa.

Postulowano zmianę zasad dotyczących części

budżetowych państwa, które dotychczas włączane
były do projektu budżetu państwa poza kontrolą Rady
Ministrów. Projektodawca uznał, że dotychczasowe
zasady powinny zostać utrzymane dla: Kancelarii
Sejmu, Senatu i Prezydenta RP, Trybunału
Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Sądu
Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego
oraz sądów administracyjnych.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Wykonywanie budżetu

Jednocześnie projektodawca uznał, że w przypadku kiedy

dochody i wydatki pozostałych instytucji, nie będą
przekraczać dwukrotności dynamiki wzrostu wydatków
budżetu państwa przyjętej w założeniach projektu
budżetu państwa, ich autonomia włączania budżetów
do budżetu państwa zostanie w pełnym zakresie
zachowana.

Natomiast w przypadku, gdy dynamika wzrostu

wydatków, nie wynikająca z nałożenia na te instytucje
nowych zadań, będzie przekraczała wyznaczony w
ustawie poziom, mając na względzie dbałość o stan
finansów publicznych, a w szczególności spełnienie
przez Polskę norm Konwergencji, budżety tychże
instytucji będą ustalane w porozumieniu z Ministrem
Finansów.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Zmiany w zakresie gospodarowania środkami

europejskimi oraz innymi środkami
pochodzącymi ze źródeł zagranicznych,
niepodlegającymi zwrotowi.

Jedną z głównych zmian w zakresie gospodarowania

środkami europejskimi będzie wyodrębnienie, w
ramach budżetu państwa „budżetu środków
europejskich”, który będzie zawierał środki na
realizację programów finansowanych z udziałem
środków europejskich w części podlegającej
refundacji.

Deficyt związany ze środkami europejskimi nie będzie

wliczany do deficytu budżetu państwa i jego
finansowanie stanowić będzie dodatkową potrzebę
pożyczkową budżetu. Rozwiązanie takie zostało
przyjęte, ponieważ zgodnie z metodologią ESA’95
saldo przepływu środków pomiędzy Polską a UE w
zakresie środków unijnych nie jest wliczane do bilansu
sektora finansów publicznych.

Nowa ustawa o FPU – przesłanki

i przykładowe proponowane

zmiany

Nadwyżka środków europejskich również nie będzie

wliczana do budżetu państwa. Będzie ona źródłem
spłaty zobowiązań budżetu państwa, zaciągniętych na
pokrycie deficytu budżetu środków europejskich.

Ponadto, ujęcie w budżecie deficytu związanego z

realizacją programów finansowanych z udziałem
środków europejskich zaburza obraz rzeczywistego
salda budżetu państwa, ze względu na przesunięcie w
czasie pomiędzy dokonaniem wydatku a otrzymaniem
refundacji z Komisji Europejskiej. Powoduje również
konieczność stosowania reguł ostrożnościowych
związanych z deficytem budżetu państwa w obrębie
roku budżetowego, mimo, że – z założenia – wydatki i
dochody w tym zakresie bilansują się w okresie
wykraczającym poza rok budżetowy.

Nowa ustawa o FPU a stara

ustawa

Termin wejścia w życie „nowej” ustawy:

Od 1.01.2010

Podstawowy zakres ustawy

Od 1.01.2012

W zakresie rachunkowości i sprawozdawczości

(wykonania planów finansowych) w układzie

zadaniowym budżetu

(art. 40 ust 3 pkt2 i 41. ust 4)

W zakresie przedstawienia skonsolidowanego planu

wydatków jednostek sektora finansów

publicznych w układzie zadaniowym jako

załącznika do ustawy(art. 142 pkt 11)

Nowa ustawa o FPU a stara

ustawa

Termin wejścia w życie „nowej” ustawy:

Od 1.01.2010

Podstawowy zakres ustawy

Od 1.01.2012

W zakresie rachunkowości i sprawozdawczości

(wykonania planów finansowych) w układzie

zadaniowym budżetu

(art. 40 ust 3 pkt2 i 41. ust 4)

W zakresie przedstawienia skonsolidowanego planu

wydatków jednostek sektora finansów

publicznych w układzie zadaniowym jako

załącznika do ustawy (art. 142 pkt. 11)

Nowa ustawa o FPU a stara

ustawa

Termin wejścia w życie „nowej” ustawy:

Od 1.01.2013

W zakresie sprawowania przez Ministra Finansów

kontroli nad efektywnością i skutecznością

realizacji budżetu w układzie zadaniowym (art.

174 pkt. 2)

W zakresie kontroli przez dysponentów części

budżetowych nad efektywnością i skutecznością

realizacji budżetu zadaniowego

Nowa ustawa o FPU a stara

ustawa

Termin obowiązywania „starych” przepisów

wykonawczych:

Do 30.06.2010

zasady obsługi budżetu państwa w zakresie

rachunków pomocniczych

Do 31.12.2010

przepisy wykonawcze do starej ustawy o finansach

publicznych z wyłączeniem zasad udzielania
dotacji przedmiotowych oraz programów
finansowanych z udziałem środków
przedakcesyjnych;

mogą funkcjonować w jednostkach budżetowych

wydzielone rachunki dochodów własnych

Nowa ustawa o FPU a stara

ustawa

Termin obowiązywania „starych” przepisów

wykonawczych :

Do 30.06.2011

Przejęte na rachunek pomocniczy środki pieniężne

rachunku dochodów własnych mogą być
wykorzystywane na dotychczasowe
cele(rozliczenie należności i zobowiązań), po tym
czasie stanowią one dochody jednostki
samorządu terytorialnego lub budżetu państwa

Do 31.12.211

Przepisy wykonawcze ustawy o rehabilitacji osób

niepełnosprawnych

Nowa ustawa o FPU

Zakres regulacji ustawy o finansach publicznych:

A) Obszar tworzenia oraz funkcjonowania jednostek

sektora finansów publicznych w tym:

• zakres i zasady działania oraz organizację

jednostek budżetowych i samorządowych
zakładów budżetowych;

• zakres i zasady działania agencji wykonawczych,

instytucji gospodarki budżetowej i państwowych
funduszy celowych;

Nowa ustawa o FPU

B) Obszar związany ze szczegółowymi wytycznymi dotyczącymi

planowania finansowego i gospodarki finansowej w JSFP:

• zasady funkcjonowania jednostek sektora finansów publicznych

w zakresie gospodarki finansowej;

• zasady i tryb opracowywania oraz uchwalania Wieloletniego

Planu Finansowego Państwa;

• zasady i tryb opracowywania oraz uchwalania wieloletniej

prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego;

• zasady i tryb sporządzania budżetu państwa w układzie

zadaniowym;

• zakres i szczegółowość oraz zasady i tryb planowania,

uchwalania i wykonywania budżetu państwa oraz budżetów
jednostek samorządu terytorialnego;

• szczególne zasady rachunkowości, planowania i

sprawozdawczości obowiązujące w sektorze finansów
publicznych;

Nowa ustawa o FPU

C) Obszar związany z kontrolą i nadzorem nad

procesami finansowymi w SFP:

• zasady i tryb kontroli procesów związanych z

gromadzeniem i rozdysponowywaniem środków
publicznych oraz gospodarowaniem mieniem;

• zasady kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego

oraz koordynacji kontroli zarządczej i audytu
wewnętrznego w jednostkach sektora finansów
publicznych.

D) Obszar związany z zadłużaniem się jednostek SFP:

• zasady zarządzania państwowym długiem

publicznym oraz procedury ostrożnościowe i
sanacyjne;

E) Obszar związany z gospodarowaniem środkami

zewnętrznymi:

• zasady gospodarowania środkami publicznymi

pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej oraz z
innych źródeł zagranicznych;

Definicja FPU

Finanse publiczne obejmują procesy związane z

gromadzeniem środków publicznych oraz ich
rozdysponowywaniem, w szczególności:

• gromadzenie dochodów i przychodów publicznych;
• wydatkowanie środków publicznych;
• finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu

państwa;

• zaciąganie zobowiązań angażujących środki

publiczne;

• zarządzanie środkami publicznymi;
• zarządzanie długiem publicznym;
• rozliczenia z budżetem Unii Europejskiej

Środki publiczne

Rodzaje środków publicznych:

Dochody publiczne

z budżetu UE/EFTA

ze źródeł zagranicznych,
niepodlegające zwrotowi

Przychody BP i BJST
oraz pozostałych JSFP (1)

Przychody JSFP (2) –
z działalności

Środki publiczne

Dochody publiczne

Daniny publiczne

Odszkodowania,
gwarancje, poręczenia

Dochody z mienia
i praw majątkowych

Spadki, zapisy i darowizny

Inne dochody

Środki ze sprzedaży
majątku SP

Środki publiczne –

dochody

publiczne

1) Dochody publiczne

A) daniny publiczne, do których zalicza się: podatki,

składki, opłaty, wpłaty z zysku przedsiębiorstw
państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu
Państwa, a także inne świadczenia pieniężne,
których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa,
jednostek samorządu terytorialnego, państwowych
funduszy celowych oraz innych jednostek sektora
finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw;

B) inne dochody budżetu państwa, jednostek

samorządu terytorialnego oraz innych jednostek
sektora finansów publicznych należne na
podstawie odrębnych ustaw lub umów
międzynarodowych;

C) wpływy ze sprzedaży wyrobów i usług

świadczonych przez jednostki sektora finansów
publicznych;

Środki publiczne – dochody

publiczne

D) dochody z mienia jednostek sektora finansów

publicznych, do których zalicza się w szczególności:

a) wpływy z umów najmu, dzierżawy i innych umów o

podobnym charakterze,

b) odsetki od środków na rachunkach bankowych,
c) odsetki od udzielonych pożyczek i od posiadanych papierów

wartościowych,

d) dywidendy z tytułu posiadanych praw majątkowych;

E) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej na

rzecz jednostek sektora finansów publicznych;

F) odszkodowania należne jednostkom sektora

finansów publicznych;

G) kwoty uzyskane przez jednostki sektora finansów

publicznych z tytułu udzielonych poręczeń i
gwarancji;

H) dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw,

niestanowiące przychodów

Środki publiczne

Środki z budżetu UE i EFTA

na realizację
programów
przedakcesyjnych

z funduszy strukturalnych
i Funduszu Spójności

Środki na realizację wspólnej polityki rolnej

Środki EFTA

Inne środki

Środki publiczne – „środki

UE”

2) Środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz

niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej
przez państwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

A) środki (z wyjątkami) pochodzące z funduszy

strukturalnych, Funduszu Spójności i Europejskiego
Funduszu Rybackiego,

B) niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej

przez państwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), z
wyłączeniem środków, (z wyjątkami ):

a) Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014,
b) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru

Gospodarczego 2009- 2014,

c) Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy;

Środki publiczne – „środki

UE”

2) Środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz

niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej
przez państwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

C) środki przeznaczone na realizację programów

przedakcesyjnych oraz Programu Środki Przejściowe;

D) środki na realizację Wspólnej Polityki Rolnej:

a) Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej

„Sekcja Gwarancji”,

b) Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji,
c) Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów

Wiejskich;

Środki publiczne – „środki

UE”

Środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz

niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej
przez państwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

E) środki przeznaczone na realizację(wyjątki od

wcześniejszych):

a) programów w ramach celu Europejska Współpraca

Terytorialna, o których mowa w rozdziale III rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1080/2006 z dnia 5
lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr
1783/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006, str. 1),

b) programów, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu

Europejskiego i Rady (WE) nr 1638/2006 z dnia 24
października 2006 r. określającym przepisy ogólne w
sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa
i Partnerstwa (Dz. Urz. UE L 310 z 9.11.2006, str. 1),

c) Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004-2009,
d) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru

Gospodarczego 2004-2009;

F) inne środki.

Środki publiczne – inne

3) pozostałe środki pochodzące ze źródeł

zagranicznych niepodlegające zwrotowi,

4) przychody budżetu państwa i budżetów jednostek

samorządu terytorialnego oraz innych jednostek
sektora finansów publicznych pochodzące:

a) ze sprzedaży papierów wartościowych,
b) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku

jednostek samorządu terytorialnego,

c) ze spłat pożyczek i kredytów udzielonych ze środków

publicznych,

d) z otrzymanych pożyczek i kredytów,
e) z innych operacji finansowych;

5) przychody jednostek sektora finansów publicznych

pochodzące z prowadzonej przez nie działalności
oraz pochodzące z innych źródeł

.

Środki publiczne

Przeznaczenie środków publicznych

Wydatki
publiczne

Rozchody
publiczne

spłaty otrzymanych
pożyczek i kredytów

wykup
papierów
wartościowych

udzielone
pożyczki lub
„prefinansowanie
”

płatności wynikające z
odrębnych ustaw, których
źródłem finansowania są
przychody z prywatyzacji
majątku SP lub JST

inne operacje
finansowe

Środki publiczne –

przeznaczenie

Środki publiczne przeznacza się na:
 1)   wydatki publiczne;
 2)   rozchody publiczne, w tym na rozchody budżetu

państwa i budżetów jednostek samorządu
terytorialnego.

•  spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów;
• wykup papierów wartościowych;
• udzielone pożyczki i kredyty;
• płatności wynikające z odrębnych ustaw, których

źródłem finansowania są przychody z prywatyzacji
majątku Skarbu Państwa;

• inne operacje finansowe związane z zarządzaniem

długiem publicznym i płynnością;

• płatności związane z udziałami Skarbu Państwa w

międzynarodowych instytucjach finansowych.

Wydatki budżetowe przedmiotowo

(przykład struktury wydatków)

Wydatki budżetowe dzielone są na:

Wydatki budżetowe dzielone są na:

Dotacje i subwencje

Świadczenia
na rzecz os. fiz.

Bieżące j.b.

Majątkowe

Obsługa długu SP

Środki własne UE

Środki z budżetu
UE i EFTA

Dotacje i subwencje

TRANSFER

Y

(grants)

DOTACJE

CELOWE

(categorical

grants)

SUBWENCJE

OGÓLNE

(general grants)

Oparte na

określonej

formule

(formula grants)

Obliczane

dla

poszczegól

nych

projektów

(matching

grants)

Oparte na

określonej

formule

(formula grants)

Zryczałtowane

(lump sum)

Zryczałtowa

ne

(lump sum)

Wyrównawcze

(revenue

sharing)

Otwarte

(open-ended)

Zamknięte

(closed-

ended)

Rodzaje dotacji (z budżetu państwa)

Dotacje dzielone są na:

CELOWE

PODMIOTOWE

PRZEDMIOTOWE

DOPŁATY
DO KREDYTÓW

PIERWSZE
WYPOSAŻENIE
W ŚRODKI OBROTOWE

Zakres stosowania UoFPU

Przepisy ustawy stosuje się do:

1) jednostek sektora finansów publicznych;
2)

innych podmiotów w zakresie, w jakim

wykorzystują środki publiczne lub dysponują tymi
środkami.

Przepisy dotyczące jednostek samorządu

terytorialnego stosuje się odpowiednio do
związków gmin i powiatów.

Jednostki sektora finansów

publicznych

Jednostki sektora finansów publicznych są

tworzone w formach określonych w ustawie o
finansach publicznych.

Jednostki sektora finansów publicznych mogą być

tworzone na podstawie niniejszej ustawy albo
na podstawie odrębnych ustaw.

Jednostki sektora finansów

publicznych

Sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy

administracji rządowej, organy kontroli
państwowej i ochrony prawa oraz sądy i
trybunały;

2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich

związki;

3) jednostki budżetowe;
4) samorządowe zakłady budżetowe;
5) agencje wykonawcze;
6) instytucje gospodarki budżetowej;
7) państwowe fundusze celowe;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane

przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego i fundusze
zarządzane przez Prezesa KRUS;

Jednostki sektora finansów

publicznych

Sektor finansów publicznych tworzą:
9) Narodowy Fundusz Zdrowia;
10) samodzielne publiczne zakłady opieki

zdrowotnej;

11) uczelnie publiczne;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią

jednostki organizacyjne;

13) państwowe i samorządowe instytucje kultury

oraz państwowe instytucje filmowe;

14) inne państwowe lub samorządowe osoby

prawne utworzone na podstawie odrębnych
ustaw w celu wykonywania zadań publicznych,

z

wyłączeniem przedsiębiorstw, jednostek
badawczo-rozwojowych, banków i spółek
prawa handlowego

.

Jednostki sektora finansów

publicznych – Gospodarka

budżetowa

Gospodarka budżetowa brutto – forma

organizacyjna:

1. Jednostkami budżetowymi są jednostki

organizacyjne sektora finansów publicznych
nieposiadające osobowości prawnej, które
pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z
budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na
rachunek odpowiednio dochodów budżetu
państwa albo budżetu jednostki samorządu
terytorialnego.

Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu

określającego w szczególności jej nazwę,
siedzibę i przedmiot działalności.

Podstawą gospodarki finansowej jednostki

budżetowej jest plan dochodów i wydatków,
zwany dalej „planem finansowym jednostki
budżetowej”.

Jednostki sektora finansów

publicznych – Gospodarka

budżetowa

Tworzenie i zmiany:
Jednostki budżetowe, z zastrzeżeniem odrębnych

ustaw, tworzą, łączą i likwidują:

1) ministrowie, kierownicy urzędów centralnych,

wojewodowie oraz inne organy działające na
podstawie odrębnych ustaw - państwowe
jednostki budżetowe;

2) organy stanowiące jednostek samorządu

terytorialnego - gminne, powiatowe lub
wojewódzkie jednostki budżetowe.

Tworząc jednostkę budżetową organ nadaje jej

statut, chyba że odrębne ustawy stanowią
inaczej, oraz określa mienie przekazywane tej
jednostce w zarząd.

Jednostki sektora finansów

publicznych – Gospodarka

budżetowa

Likwidując jednostkę budżetową, organ określa

przeznaczenie mienia znajdującego się w zarządzie
tej jednostki, W przypadku państwowej jednostki
budżetowej decyzja o przeznaczeniu tego mienia
jest podejmowana w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw Skarbu Państwa.

Zazwyczaj należności i zobowiązania likwidowanej:
1) państwowej jednostki budżetowej - przejmuje

organ, który podjął decyzję o likwidacji;

2) gminnej, powiatowej lub wojewódzkiej jednostki

budżetowej- przejmuje urząd odpowiedniej jst.

Likwidując jednostkę budżetową, organ może

postanowić o utworzeniu jednostki o innej formie
organizacyjno-prawnej oraz może również
zdecydować o przejęciu należności i zobowiązań
likwidowanej jednostki przez nowo utworzoną
jednostkę.

Jednostki sektora finansów

publicznych – likwidacja

dotychczasowych podmiotów

Przykład – likwidacja gospodarstwa pomocniczego

Etap I –dzień poprzedzający postawienie jednostki w

stan likwidacji

- inwentaryzacja majątku gpjbu zgodna z zasadami

obowiązującymi w rachunkowości (zdawczo-
odbiorcza)

- wycena aktywów (etc.) zgodna z przepisami dot.

postępowania upadłościowego

- zamknięcie ksiąg rachunkowych
- sporządzenie sprawozdań finansowych

Jednostki sektora finansów

publicznych – likwidacja

dotychczasowych podmiotów

Etap II –od dnia rozpoczęcia likwidacji (wyznaczony

likwidator)

- sporządzenie bilansu otwarcia,
- rozgraniczenie wyniku finansowego przed i w

okresie likwidacji,

- sporządzenie sprawozdania z likwidacji
Obowiązki likwidatora -
- sporządzenie planu finansowego likwidacji
- wezwanie wierzycieli do zgłoszenia roszczeń
- sporządzenie wykazu roszczeń oraz sposobu ich

zaspokojenia

- zagospodarowanie majątkiem zgodnie z wolą

wyższego dysponenta (np. przekazanie innym
jednostkom)

- rozwiązywanie umów o pracę z pracownikami
- załatwianie bieżących spraw i doprowadzenie do

zakończenia likwidacji

Jednostki sektora finansów

publicznych – likwidacja

dotychczasowych podmiotów

Etap III – po zakończeniu likwidacji
- sporządzenie inwentaryzacji składników

majątkowych

- zamknięcie ksiąg
- sporządzenie sprawozdania finansowego
- wydanie decyzji przez kierownika jednostki

macierzystej o zakończeniu likwidacji

- zamknięcie rachunku bankowego

Dokumenty przechowuje jednostka wyznaczona przez

kierownika jednostki budżetowej (wskazana
właściwemu urzędowi skarbowemu)

Jednostki sektora finansów

publicznych - Gospodarka

pozabudżetowa:

A) Samorządowe zakłady budżetowe mogą wykonywać

zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w
zakresie:

1) gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami

użytkowymi,

2) dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i

oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i
porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i
unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w
energię elektryczną i cieplną oraz gaz,

4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) targowisk i hal targowych,
6) zieleni gminnej i zadrzewień,
7) kultury fizycznej i sportu,
8) utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych

zwierząt, w tym w szczególności prowadzenia hodowli zwierząt
zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony poza miejscem
naturalnego występowania,

9) cmentarzy

Jednostki sektora finansów

publicznych - Gospodarka

pozabudżetowa:

Gospodarka finansowa samorządowego zakładu

budżetowego:

Samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje

zadania, pokrywając koszty swojej działalności z
przychodów własnych oraz dotacji.

Podstawą gospodarki finansowej samorządowego

zakładu budżetowego jest roczny plan finansowy
obejmujący przychody, w tym dotacje z budżetu
jednostki samorządu terytorialnego, koszty i inne
obciążenia, stan środków obrotowych, stan należności i
zobowiązań na początek i koniec okresu oraz
rozliczenia z budżetem jednostki samorządu
terytorialnego.

Dotacje z budżetu jednostki samorządu terytorialnego:

1) dotacje przedmiotowe;
2) dotacje celowe na zadania bieżące finansowane z udziałem

środków zagranicznych (UE, EFTA, pozostałe),

3) dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów

realizacji inwestycji.

Jednostki sektora finansów

publicznych - Gospodarka

pozabudżetowa:

Gospodarka finansowa samorządowego zakładu

budżetowego:

Dodatkowo o ile inne ustawy przewidują może

otrzymywać dotację podmiotową.

Nowo tworzonemu samorządowemu zakładowi

budżetowemu może być przyznana jednorazowa
dotacja z budżetu jednostki samorządu terytorialnego
na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe.

Dotacje dla samorządowego zakładu budżetowego, z

wyłączeniem dotacji „zagranicznych” nie mogą
przekroczyć 50% kosztów jego działalności.

Samorządowy zakład budżetowy wpłaca do budżetu

jednostki samorządu terytorialnego nadwyżkę
środków obrotowych, ustaloną na koniec okresu
sprawozdawczego, chyba że organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego postanowi
inaczej.

Jednostki sektora finansów

publicznych - Gospodarka

pozabudżetowa:

Gospodarka finansowa samorządowego zakładu

budżetowego:

W planie finansowym samorządowego zakładu

budżetowego mogą być dokonywane zmiany w ciągu
roku w przypadku realizowania wyższych od
planowanych przychodów i kosztów, pod warunkiem
że nie spowoduje to zmniejszenia wpłat do budżetu
jednostki samorządu terytorialnego ani zwiększenia
dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Jednostki sektora finansów

publicznych - Gospodarka

pozabudżetowa:

Organ stanowiący jednostki samorządu

terytorialnego tworzy, łączy, przekształca w
inną formę organizacyjno-prawną i likwiduje
samorządowy zakład budżetowy.

Tworząc samorządowy zakład budżetowy, organ

stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego określa:

- nazwę i siedzibę zakładu; przedmiot jego działalności;

źródła przychodów własnych zakładu; stan
wyposażenia zakładu w środki obrotowe oraz
składniki majątkowe przekazane zakładowi w
użytkowanie; terminy i sposób ustalania
zaliczkowych wpłat nadwyżki środków obrotowych
dokonywanych przez zakład do budżetu jednostki
samorządu terytorialnego oraz sposób i terminy
rocznych rozliczeń i dokonywania wpłat do budżetu.

Jednostki sektora finansów

publicznych - Gospodarka

pozabudżetowa:

Przekształcenie samorządowego zakładu

budżetowego w inną formę organizacyjno-
prawną wymaga uprzednio jego likwidacji.

Likwidując samorządowy zakład budżetowy,

organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego określa przeznaczenie mienia
znajdującego się w użytkowaniu tego zakładu.

Należności i zobowiązania likwidowanego

samorządowego zakładu budżetowego
przejmuje organ, który podjął decyzję o
likwidacji natomiast należności i
zobowiązania samorządowego zakładu
budżetowego likwidowanego w celu
przekształcenia w inną formę
organizacyjno-prawną przejmuje
utworzona jednostka.

Jednostki sektora finansów

publicznych - delegacja

ustawowa:

Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, sposób

prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i
samorządowych zakładów budżetowych, a w szczególności:

1) sposób i tryb sporządzania planów finansowych,
2) sposób dokonywania zmian w planach finansowych jednostek

budżetowych oraz zatwierdzania tych zmian,

3) tryb pobierania dochodów i dokonywania wydatków

państwowych jednostek budżetowych,

4) sposób ustalania nadwyżki środków obrotowych w

samorządowych zakładach budżetowych – biorąc pod uwagę
potrzebę przestrzegania zasad celowego i oszczędnego
dokonywania wydatków oraz jawności, przejrzystości i
terminowej realizacji zadań.

2. Minister Finansów, wydając rozporządzenie, uwzględni specyfikę

działalności jednostek organizacyjnych podległych MON,
ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Szefowi ABW,
Szefowi Agencji Wywiadu i Szefowi CBA, jednostek
organizacyjnych Służby Więziennej oraz jednostek
organizacyjnych działających poza granicami Rzeczypospolitej
Polskiej.

Jednostki sektora finansów

publicznych - agencje

wykonawcze:

Agencja wykonawcza prowadzi gospodarkę

finansową na zasadach określonych w ustawie o fp.(i
innych ustawach). Dotychczasowe agencje
powoływane były na podstawie odrębnych ustaw.

Będą to

państwowe osoby prawne działające

na

podstawie rocznego planu finansowego. Od 1
stycznia 2012 r. agencjami wykonawczymi staną się:

•

Agencja Nieruchomości Rolnych,

• Wojskowa Agencja Mieszkaniowa,
• Agencja Mienia Wojskowego,
• Agencja Rezerw Materiałowych,
• Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości,
• Agencja Rynku Rolnego,
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
• Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

Jednostki sektora finansów

publicznych - agencje

wykonawcze:

Art. 21.
1. Podstawą gospodarki finansowej agencji wykonawczej jest

roczny plan finansowy, obejmujący:

1) przychody z prowadzonej działalności;
2) dotacje z budżetu państwa;
3) zestawienie kosztów:

a) funkcjonowania agencji wykonawczej,
b) realizacji zadań ustawowych, z wyszczególnieniem kosztów

realizacji tych zadań przez inne podmioty - z wyszczególnieniem
wynagrodzeń i składek od nich naliczanych, płatności odsetkowych
wynikających z zaciągniętych zobowiązań oraz zakupu towarów i
usług;

4) wynik finansowy;
5) środki na wydatki majątkowe;
6) środki przyznane innym podmiotom;
7) stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku;
8) stan środków pieniężnych na początek i koniec roku.

Jednostki sektora finansów

publicznych - agencje

wykonawcze:

Projekt rocznego planu finansowego agencji

wykonawczej ustala jej właściwy organ w
porozumieniu z ministrem sprawującym nadzór nad
agencją wykonawczą.

Po zatwierdzeniu przez ministra sprawującego nadzór

projekt jest przekazywany Ministrowi Finansów, w
trybie i terminach określonych w przepisach
dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej.

W ramach projektu planu finansowego sporządza się plan

dochodów i wydatków agencji wykonawczej ujmowanych w
terminie ich zapłaty.

W planie dochodów i wydatków agencji

wykonawczej planowane wydatki

nie powinny

być wyższe od planowanych dochodów.
Planowane wydatki mogą przekraczać
planowane dochody za zgodą ministra
sprawującego nadzór nad agencją wykonawczą,
wydaną w porozumieniu z Ministrem Finansów.

Jednostki sektora finansów

publicznych - agencje

wykonawcze:

W planie finansowym agencji wykonawczej mogą być

dokonywane zmiany przychodów i kosztów po
uzyskaniu zgody ministra sprawującego nadzór nad
agencją, wydanej po uzyskaniu opinii sejmowej
komisji właściwej do spraw budżetu - nie dotyczy to
zwiększenia z tytułu uzyskania pożyczki z budżetu
państwa na finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej.

Zmiany planu finansowego agencji wykonawczej nie mogą

powodować zwiększenia zobowiązań agencji ani pogorszenia
planowanego wyniku finansowego agencji, chyba że odrębne
ustawy stanowią inaczej.

Agencja wykonawcza może otrzymywać dotacje z

budżetu państwa, w zakresie określonym w
odrębnych ustawach.

Agencja wykonawcza może zaciągać

zobowiązania na okres realizacji danego
zadania przekraczający rok budżetowy, jeżeli
wydatki niezbędne na obsługę zobowiązania
znajdują się w rocznym planie finansowym.

Jednostki sektora finansów

publicznych - agencje

wykonawcze:

Agencja wykonawcza jest obowiązana

corocznie wpłacać do budżetu państwa,
na rachunek bieżący dochodów
państwowej jednostki budżetowej
obsługującej ministra sprawującego
nadzór nad tą agencją, nadwyżkę
środków finansowych ustaloną na koniec
roku, pozostającą po uregulowaniu
zobowiązań podatkowych, nie później jednak
niż do dnia 30 czerwca roku następującego po
roku w którym nadwyżka powstała.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach wynikających z

konieczności zapewnienia sprawnego i pełnego wykonywania
zadań agencji wykonawczej Rada Ministrów może, na wniosek
ministra sprawującego nadzór nad agencją wykonawczą, wyrazić
zgodę, w formie uchwały, na niewpłacenie nadwyżki.

Jednostki sektora finansów

publicznych - agencje

wykonawcze:

Minister sprawujący nadzór nad agencją

wykonawczą w porozumieniu z Ministrem
Finansów określi, w drodze
rozporządzenia, sposób ustalania
nadwyżki, uwzględniając potrzebę
zapewnienia ciągłości finansowania zadań
agencji, dokonywania inwestycji
niezbędnych do wykonywania zadań
państwa oraz mając na względzie źródła
finansowania zadań realizowanych przez
agencję.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Instytucja gospodarki budżetowej jest jednostką

sektora finansów publicznych tworzoną w celu
realizacji zadań publicznych, która:

1) odpłatnie wykonuje wyodrębnione zadania;
2) pokrywa koszty swojej działalności oraz

zobowiązania z uzyskiwanych przychodów.

Instytucja gospodarki budżetowej może być

tworzona

przez:

1) ministra lub Szefa Kancelarii Prezesa Rady

Ministrów, za zgodą Rady Ministrów, udzieloną na
jego wniosek;

2) organ lub kierownika jednostki, o których mowa w

art. 139 ust. 2(Kancelarii Sejmu, Senat, NIK etc.),
jako organu wykonującego funkcje organu
założycielskiego.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Podmiot założycielski jednostki o utworzeniu instytucji

gospodarki budżetowej informuje Prezesa Rady
Ministrów.

Minister lub Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w

przypadku tworzenia przez nich jednostek określą:

1) organ administracji rządowej wykonujący funkcje

organu założycielskiego;

2) przedmiot działalności podstawowej;
3) źródła przychodów;
4) przeznaczenie zysku.

Instytucja gospodarki budżetowej uzyskuje

osobowość prawną z chwilą wpisania do
Krajowego Rejestru Sądowego.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Inne możliwości powstania inst. gosp. budżet.

(projekt)

Przekształcenia gospodarstwa pomocniczego

państwowej jednostki budżetowej, w instytucję
gospodarki budżetowej dokonuje organ wykonujący
funkcje organu założycielskiego po uprzednim
uzyskaniu zgody:

1) Rady Ministrów;
2) kierownika państwowej jednostki budżetowej, przy której

gospodarstwo pomocnicze zostało utworzone – gdy NIK,
Kancelaria Sejmu etc.

Dniem przekształcenia gospodarstwa pomocniczego w

instytucję gospodarki budżetowej staje się dzień
wpisu instytucji gospodarki budżetowej do Krajowego
Rejestru Sądowego.

Przeprowadzenie inwentaryzacji aktywów przekształcanego

gospodarstwa pomocniczego zarządza kierownik tego
gospodarstwa pomocniczego w ciągu 3 dni od dnia wyrażenia
zgody

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Inne możliwości powstania inst. gosp. budżet.

(projekt)

Instytucja gospodarki budżetowej na podstawie

protokołów zdawczo-odbiorczych przejmuje
należności, zobowiązania i środki pieniężne
gospodarstwa pomocniczego oraz składniki
majątkowe przydzielone gospodarstwu
pomocniczemu.

Składnikami majątkowymi instytucji gospodarki

budżetowej stają się nieruchomości wskazane przez
organ wykonujący funkcję organu założycielskiego
jako wyposażenie w statucie instytucji gospodarki
budżetowej.

Pozostałe składniki majątkowe przejmuje jednostka

budżetowa, przy której zostało utworzone
gospodarstwo pomocnicze.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Inne możliwości powstania inst. gosp. budżet.

(projekt)

Przekształcenie gospodarstwa pomocniczego w

instytucję gospodarki budżetowej wymaga
zamknięcia rachunków bankowych, ksiąg
rachunkowych oraz sporządzenia sprawozdań.

W przypadku gdy przekształcenie gospodarstwa

pomocniczego w instytucję gospodarki budżetowej
następuje w trakcie roku budżetowego, plan
finansowy gospodarstwa pomocniczego staje się
planem finansowym instytucji gospodarki
budżetowej.

W przypadku

przekształcenia więcej niż jednego

gospodarstwa pomocniczego w instytucję gospodarki
budżetowej, plan finansowy instytucji gospodarki
budżetowej sporządza się na podstawie planów
finansowych przekształcanych gospodarstw
pomocniczych, po uwzględnieniu wzajemnych
rozliczeń.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Inne możliwości powstania inst. gosp. budżet.

(projekt)

Bilans zamknięcia gospodarstwa pomocniczego staje

się bilansem otwarcia instytucji gospodarki
budżetowej i jest sporządzany w ciągu 3 miesięcy od
dnia przekształcenia gospodarstwa pomocniczego.

W przypadku

połączenia kilku gospodarstw

w jedną

instytucję - bilans jest odzwierciedleniem bilansów
zamknięcia gospodarstw pomocniczych, po
uwzględnieniu wzajemnych rozliczeń.

Pracownicy gospodarstwa pomocniczego stają się

pracownikami instytucji gospodarki budżetowej na
zasadach określonych w art. 231 ustawy z dnia 26
czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr
21, poz. 94, z późn. zm. 1).

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Podstawą gospodarki finansowej instytucji gospodarki

budżetowej jest roczny plan finansowy, obejmujący:

1) przychody z prowadzonej działalności;
2) dotacje z budżetu państwa;
3) zestawienie kosztów:

a) funkcjonowania instytucji gospodarki budżetowej,
b) realizacji wyodrębnionych zadań
- z wyszczególnieniem wynagrodzeń i składek od nich naliczanych,

płatności odsetkowych wynikających z zaciągniętych zobowiązań oraz
zakupu towarów i usług;

4) środki na wydatki majątkowe;
5) wynik finansowy;
6) stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku;
7) stan środków pieniężnych na początek i koniec roku.
Projekt rocznego planu finansowego jest przekazywany przez

dyrektora instytucji gospodarki budżetowej organowi
wykonującemu funkcje organu założycielskiego, w trybie i
terminach określonych w przepisach dotyczących prac nad
projektem ustawy budżetowej.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Projekt rocznego planu finansowego jest przekazywany

przez dyrektora instytucji gospodarki budżetowej
organowi wykonującemu funkcje organu
założycielskiego, w trybie i terminach określonych w
przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy
budżetowej.

Koszty instytucji gospodarki budżetowej mogą

być ponoszone tylko w ramach posiadanych
środków finansowych obejmujących uzyskane
przychody oraz środki z poprzedniego okresu.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

W planie finansowym instytucji gospodarki budżetowej

mogą być dokonywane zmiany przychodów i
kosztów w trakcie roku budżetowego po
uzyskaniu zgody organu wykonującego funkcje
organu założycielskiego, z tym że nie mogą one
spowodować zwiększenia dotacji z budżetu państwa i
pogorszenia planowanego wyniku finansowego. O
dokonanych zmianach należy niezwłocznie
powiadomić Ministra Finansów.

Instytucja gospodarki budżetowej może otrzymywać

dotacje z budżetu państwa na realizację zadań
publicznych, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią.
Nowo tworzonej instytucji gospodarki budżetowej
może być przyznana jednorazowa dotacja na
pierwsze wyposażenie w środki obrotowe.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Instytucja gospodarki budżetowej samodzielnie

gospodaruje mieniem, kierując się zasadą
efektywności jego wykorzystania.

Na mienie instytucji gospodarki budżetowej

mogą składać się:

1) przeniesione na własność nieruchomości;
2) mienie stanowiące wyposażenie przekazane przez

organ wykonujący funkcje organu założycielskiego w
formie użyczenia;

3) mienie nabyte z własnych środków.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Instytucja gospodarki budżetowej może zbywać

środki trwałe. Zbycie (najem, dzierżawa,
użyczenie) aktywów może nastąpić wyłącznie
na zasadach określonych przez organ
wykonujący funkcje organu założycielskiego,
z uwzględnieniem przepisów o gospodarce
nieruchomościami.

Instytucja gospodarki budżetowej w celu

zaciągnięcia zobowiązania przewyższającego
30% rocznych przychodów jest obowiązana
uzyskać zgodę organu wykonującego funkcje
organu założycielskiego.

Jednostki sektora finansów

publicznych - instytucja

gospodarki budżetowej:

Wartość majątku instytucji gospodarki

budżetowej odzwierciedla fundusz instytucji
gospodarki budżetowej, który zwiększa się lub
zmniejsza o kwotę zmian wartości majątku
będących skutkiem:

1) aktualizacji wyceny środków trwałych na podstawie

odrębnych przepisów;

2) nieodpłatnego przekazania lub otrzymania środków

trwałych, wartości niematerialnych i prawnych;

3) łączenia i podziału instytucji gospodarki budżetowej

na podstawie bilansów zamknięcia dzielonych lub
łączonych jednostek.

Fundusz ten może zostać zwiększony o:
1) zysk pozostający w dyspozycji instytucji gospodarki

budżetowej;

2) środki z innych źródeł.

Jednostki sektora finansów

publicznych - Państwowe

fundusze celowe:

zmiany w dotychczasowych funduszach celowych

wprowadza ustawa „wprowadzająca ufp” np.
likwidacja samorządowych funduszy celowych
gospodarki zasobem geodezyjnym i
kartograficznym i scentralizowanie ich w jeden
państwowy

Państwowy fundusz celowy jest tworzony na

podstawie odrębnej ustawy.

Przychody pfc pochodzą ze środków publicznych,

a koszty są ponoszone na realizację
wyodrębnionych zadań państwowych.

Państwowy fundusz celowy nie posiada

osobowości prawnej i stanowi wyodrębniony
rachunek bankowy, którym dysponuje minister
wskazany w ustawie tworzącej fundusz albo
inny organ wskazany w tej ustawie.

Do państwowych funduszy celowych nie zalicza się funduszy, których

jedynym źródłem przychodów, z wyłączeniem odsetek od rachunku
bankowego i darowizn, jest dotacja z budżetu państwa.

Jednostki sektora finansów

publicznych - Państwowe

fundusze celowe:

Podstawą gospodarki finansowej państwowego

funduszu celowego jest roczny plan finansowy.

Ze środków państwowego funduszu celowego mogą

być udzielane pożyczki jednostkom samorządu
terytorialnego, jeżeli ustawa tworząca fundusz tak
stanowi.

Koszty państwowego funduszu celowego mogą być

pokrywane tylko w ramach posiadanych środków
finansowych obejmujących bieżące przychody, w
tym dotacje z budżetu państwa i pozostałości
środków z okresów poprzednich.

Jeżeli państwowy fundusz celowy posiada zobowiązania

wymagalne, w tym kredyty i pożyczki, zwiększenie
przychodów w pierwszej kolejności przeznacza się na
ich spłatę

Jednostki sektora finansów

publicznych - Państwowe

fundusze celowe:

Do państwowych funduszy celowych nie

zalicza się funduszy, których jedynym
źródłem przychodów, z wyłączeniem
odsetek od rachunku bankowego i
darowizn, jest dotacja z budżetu
państwa.

Katalog

zasad dotyczących jawnościi

przejrzystości

finansów publicznych

sformułowany w rozdziale 4 działu I

ustawy o finansach publicznych

obejmuje:

– zasadę jawności prac nad planami

finansowymi

– zasadę dostępności danych finansowych

– zasadę obowiązkowości publikowania

najistotniejszych danych finansowych we
właściwych dziennikach urzędowych,

– zasadę jawności działań związanych z

umarzaniem, rozkładaniem na raty etc.
należności jsfp

– zasadę przejrzystości i szczegółowości

realizowaną poprzez jednolitą klasyfikację
budżetową,

– zasadę przejrzystości realizowaną przez

jednolite zasady rachunkowości jsfp

– zasadę przejrzystości realizowaną przez

jednolite standardy sprawozdawczości
budżetowej.