WOS: Społeczeństwo

polskie i jego problemy

STRUKTURA DEMOGRAFICZNA

Polska jest jednym z najludniejszych

państw europejskich.( 6 miejsce w UE i 9

w Europie)

Lp.

Państwo

Liczba ludności

1

Rosja

143 420 309

2

Niemcy

80 431 390

3

Turcja

73 193 000

4

Francja

60 656 178

5

Wielka Brytania

60 441 457

6

Włochy

59 103 033

7

Ukraina

45 996 765

8

Hiszpania

44 455 462

9

Polska

38 557 984

10

Rumunia

20 329 977

W 1980 r. ludność Polski liczyła 35 735 tys. osób, a w 2002 r. - 38 230 tys. W tym okresie nastąpił wzrost
liczby ludności o 7%. Do 1998 roku malało jednak tempo przyrostu ludności, a od 1999 r. liczba ludności
z roku na rok ulega zmniejszeniu o około 0,03% co rok. Prognozy dla Polski są nadal niekorzystne.
Według Głównego Urzędu Statystycznego liczba ludności w 2030 r. zmniejszy się do 38 025 tys.
Oznacza to spadek liczby ludności o 0,5% w stosunku do 2002 r.

STGRUKTURA DEMOGRAFICZNA

Stałą tendencją jest starzenie się

społeczeństwa

Społeczeństwo Polski na tle krajów

zachodniej Europy jest jeszcze

młode - statystyczny Polak ma 35 lat -

ale już wkrótce zacznie się to

zmieniać. Z roku na rok rodzi się coraz

mniej dzieci, rośnie natomiast średnia

długość życia. Według demografów

proces starzenia się społeczeństwa

rozpocznął się już w 2005 roku, a jego

szczyt przypadnie na lata 2010-2020.

W następnej dekadzie w wiek

emerytalny (kobieta 60 lat, mężczyzna

65 lat) wejdzie łącznie około 2 mln

ludzi - to osoby urodzone w

powojennym wyżu lat 50. W 2020 roku

co piąty Polak będzie emerytem (21%)

i to pod warunkiem, że w Polsce będzie

się rodziło więcej dzieci niż obecnie.

Dziesięć lat później, w 2030 roku,

osoby w wieku emerytalnym będą

stanowiły 25% naszego

społeczeństwa, a statystyczny Polak

będzie miał 44 lata.

STRUKTURA DEMOGRAFICZNA

Nastąpiły zmiany struktury demograficznej kraju w podziale na grupy:

•

w wieku przedprodukcyjnym (do 17 lat),

•

w wieku produkcyjnym (18-64 lata dla mężczyzn i 18-59 lat dla kobiet),

•

w wieku poprodukcyjnym (65 lat i więcej dla mężczyzn oraz 60 lat i więcej dla kobiet).

Nastąpił znaczny spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym - o 22%. Niewielki wzrost o 8%

zanotowano w grupie osób w wieku produkcyjnym, natomiast aż o 20% wzrosła liczebność

ostatniej z wyżej wymienionych grup. "Obecnie liczba osób w wieku poniżej 18 lat jest prawie

dwukrotnie większa niż liczba osób w wieku poprodukcyjnym. Około 2017 r. odsetki te wyrównają

się, a pod koniec ćwierćwiecza liczba ludzi starych będzie przewyższała liczbę młodzieży".

STRUKTURA DEMOGRAFICZNA

Ogólnoświatowy trend poszukiwania lepszych warunków życia

w miastach nie ominął także i naszego kraju. Przez ostatnie 50 lat

udział mieszkańców miast w Polsce zwiększył się dwukrotnie.

Szczególnie wysokie tempo napływu ludzi do aglomeracji miejskich

utrzymywało się do końca lat 70-tych, do kiedy to trwał – niesiony

propagandą sukcesu – intensywny rozwój przemysłu (np. ciężkiego

na Górnym Śląsku). Później migracje te znacznie osłabły, a ostatnio

zaczęły nawet przybierać kierunek odwrotny – coraz więcej

mieszkańców wielkich miast przenosi się na okoliczne tereny

wiejskie

Struktura demograficzna

Stopień feminizacji w Polsce

wynosi 106,6 kobiet na 100

mężczyzn. Struktura płci

widoczna na piramidzie

pokazuje, że kobiety mają

przewagę liczebną nad

mężczyznami w rocznikach

starszych. Dzieje się tak

w większości społeczeństw,

ponieważ kobiety generalnie żyją

dłużej (patrz średnie długości

życia podane przy piramidzie).

W Polsce dodatkowo dochodzi

jeszcze efekt znacznych strat

wojennych wśród mężczyzn

i dotyczy to właśnie roczników

starszych.

Płeć męska przeważa za to

w rocznikach młodszych, co

wynika ze statystyk

prowadzonych dla noworodków –

na każde 100 urodzonych

dziewczynek rodzi się średnio

106 chłopców.

Współczynnik feminizacji

w miastach jest wyższy niż na

wsi, ponieważ młode kobiety

częściej od mężczyzn decydują

się na emigrację z terenów

wiejskich.

STRUKTURA DEMOGRAFICZNA

W wyniku II wojny

światowej Polska

jest krajem

jednolitym

narodowościowo.

Mniejszości

narodowe i

etniczne stanowią

ok. 3 % liczby

ludności

stan na rok 1939

Stan na 2009

Niemcy 152 tys., Romowie 147 tys., Białorusini 48,7 tys., Ukraińcy 31 tys

STRUKTURA ZAWODOWA

Struktura zatrudnienia

w naszym kraju powoli zmienia

się na korzyść usług, które

powinny stanowić około 70% –

tak jest w państwach wysoko

rozwiniętych. Aby to

osiągnąć należy w dalszym

ciągu dążyć

do zmniejszenia zatrudnienia

w rolnictwie, bo nadal jest ono

zbyt duże (optymalne byłoby na

poziomie poniżej 10%).

Znaczące zmiany w strukturze

zatrudnienia odbijają się jednak

rosnącym bezrobociem.

Obecnie wynosi ono około 10%

i zalicza się do najwyższych

w Unii Europejskiej.

WYKSZTAŁCENIE

• Wzrost poziomu

wykształcenia –

ciągle wzrasta

liczba studentów i

osób z wyższym

wykształceniem.

Jednak w

porównaniu z

krajami UE poziom

ten jest jeszcze

niski

• Rozwój kształcenia

ustawicznego i

uczelni prywatnych

• Dysproporcje pod

względem

oświatowym

między miastem a

wsią

STRUKTURA KLASOWO - WARSTWOWA

 Klasa wyższa – obejmuje właścicieli i dyrektorów wielkich przedsiębiorstw, część klasy

politycznej oraz część klasy politycznej oraz część osób o wysokich kwalifikacjach( artyści,

eksperci). Liczebność tej klasy ocenia się na kilkadziesiąt tysięcy

 Klasa średnia: obejmuje małych i średnich przedsiębiorców, rzemieślników, kupców, większość

inteligencji z wyższym wykształceniem oraz wykwalifikowanych robotników

 Klasa niższa obejmuje właścicieli biednych, małych i średnich gospodarstw rolnych, robotników

niewykwalifikowanych oraz bezrobotnych

 Under class: obejmuje osoby trwale bezrobotne, utrzymujące się z zasiłków i pomocy społecznej

oraz przestępców

Tab.1. Przemiany struktury społeczeństwa polskiego

 

1987

1994-1995

1998-1999

2003

Wyższe kadry
kierownicze w

administracji Państwowej;
Dyrektorzy

przedsiębiorstw

1,8

1,6

1

2,4

Inteligencja

nietechniczna

3,3

3,2

4,5

3,9

Inteligencja techniczna

2,6

2,7

2,4

2,5

Technicy

6,2

4,6

6

6,1

Pracownicy
administracyjni średniego

szczebla

10,7

9,5

11,2

13

Pracownicy biurowi

4,6

3,9

3,5

4,1

Właściciele firm

3,6

6,2

6,6

5

Pracownicy placówek

handlowych

7,7

10,6

10,3

12,3

Brygadziści

2,3

1,8

1,9

5

Robotnicy
wykwalifikowani

26,3

27,4

24,8

22,4

Robotnicy
niewykwalifikowani

5,7

7

7,2

4,6

Pracownicy fizyczni usług

3,9

6

6,4

5,9

Robotnicy rolni

1,5

2

2,1

2,7

PROBLEMY WSPÓLCZESNEJ POLSKI

Bezrobocie
Ubóstwo i bezdomność
Przestępczość
Alkoholizm
Narkomania