KUR JOLANTA

KRUKOWSKA ANNA

Rozwój dziecka do 1-go roku

życia. Odruchy fizjologiczne i

patologiczne.

1 miesiąc życia – okres noworodka

Stanowi bardzo ważny etap w życiu dziecka

przeznaczony na zaadoptowanie się do
nowego, pozamacicznego środowiska.

•

Główka jest nieproporcjonalnie większa w

stosunku do całego ciała,

•

Na dłużej pozostaną na główce dziecka dwa

miękkie miejsca, tzw. ciemiączka. Większe z

nich, tzw. ciemię duże, całkowicie zarasta

dopiero w drugim roku życia,

•

Przewaga mięśni zginaczy nad prostownikami,

•

Reaguje na dźwięki, odkrywa swoje ciało,

zwłaszcza rączki, które chętnie wkłada do buzi,

•

Umie unosić główkę leżąc na brzuchu oraz

zaciskać rączkę na przedmiocie,

•

Dziecko rodzi się z odruchami bezwarunkowymi,

•

Noworodek silnie reaguje na dotyk. W tym

okresie kontaktuje się z otoczeniem poprzez

skórę - dlatego uspokaja się, gdy jest brany na

ręce, głaskany, przytulany

Odruchy bezwarunkowe

•

Jest to odpowiedź na
bodziec, która powstaje
dzięki wrodzonym
połączeniom
nerwowym. Cześć z
nich zanika w ciągu
kilku najbliższych
miesięcy, a cześć
pozostaje na cale życie.

•

Czas występowania
odruchów - do 4-6
miesięcy

Odruchy, które zanikają:

Odruchy, które pozostają:



Odruch Moro:



Odruch

Babińskiego:



Odruch Rootinga



Odruch “chodzenia”



Odruch chwytania



Odruch pełzania

•

Kichanie

•

Połykania

•

Ziewanie

•

Kaszel

•

Czkawka

•

Mrugania

•

Zwężanie się źrenic i

zaciskanie powiek na

silne światło

•

Przeciąganie się

•

Wydalanie moczu i kału

Odruchy bezwarunkowe c.d

Odruch Moro

•

Odruch występujący w

odpowiedzi na gwałtowną

zmianę położenia ciała

noworodka, nagły hałas,

ostry dźwięk. Noworodek

reaguje energicznym

wyprostowaniem kończyn

górnych i dolnych,

wygięciem pleców w łuk i

odchyleniem głowy do

tyłu, po czym zaciska

pięści, a odrzuconymi

wcześniej na boki rękami

wykonuje powolny ruch

objęcia klatki piersiowej.

Odruch Babińskiego

•

przy podrażnieniu podeszwy

stopy noworodka, jego duży

palec podnosi się do góry. U

dorosłego człowieka przy

podrażnieniu podeszwy

stopy palce zginają się w dół

•

Odruch zanika do 6

miesiąca, ale uważany jest

jako fizjologiczny do 2. roku

życia, po tym czasie jest

traktowany jako

patologiczny i świadczy o

uszkodzeniu drogi korowo-

rdzeniowej.

Objaw Rootinga



Jeżeli dotkniemy
policzek noworodka,
odwróci on głowę w
kierunku bodźca,
otworzy usta i będzie
chciało ssać.



Odruch występuje do
3-4 miesiąca

Odruch chodzenia

Trzymając malucha pod

pachami, podniesie
on jedną nogę,
wysunie ją do przodu,
po czym wykona to
samo drugą nogą.
Wygląda to jakby
chodził. Odruch
występuje jakieś 2
miesiące.

Odruch chwytania

Gdy położymy palec na wewnętrznej stronie

dłoni dziecka, dziecko tę dłoń silnie zaciśnie.

Odruch ten występuje
przez 3-4 miesiące.

Odruch pełzania

Jeśli ułożonemu na

brzuszku
noworodkowi
delikatnie podrażni
się stopy przykładając
do nich np. rękę,
zacznie on
nieznacznie
przesuwać się do
przodu.

Inne:



Niesymetryczny toniczny odruch szyjny-

wyzwala się przy ułożeniu

dziecka na plecach. Odruch ten polega na prostowaniu kończyn po

tej stronie, w którą zwrócona jest twarz i na zgięciu kończyn po

stronie przeciwnej. Odruch jest od urodzenia. Znika zwykle po 3- 4

miesiącu życia.



Odruch Galanta

– inaczej wygięcie grzbietu - uzyskuje się przez

drażnienie okolicy przykręgosłupowej pleców. Następuje wówczas

zgięcie grzbietu w stronę drażnioną.



Odruch Szala

- przy obejmowaniu ręką noworodka leżącego na

plecach kieruje się on do boku po przeciwnej stronie, unosząc łokieć

ponad tułów dziecka. U noworodka donoszonego ręka nie dochodzi

do wyrostka barkowego, a łokieć nie sięga do linii środkowej ciała.



Skrzyżowany odruch wyprostu

- drażnienie powierzchni

podeszwowej stopy lekko wyprostowanej kończyny dolnej. Efekt: w

pierwszej fazie uzyskujemy zgięcie przeciwstawnej nogi - w drugiej

fazie, jej przywodzenie, a w trzeciej - wyprostu.



Odruch rzęskowy

- tj. mruganie przy głaskaniu rzęs.

c.d.



odruch oczno-karkowy

Peipera

gdy silne światło

działa nagle na oko

noworodka, to jego głowa

cofa się wstecz.



odruch źrenicowy

zwężanie się źrenicy pod

wpływem światła.



odruch mrugania

zamykanie powiek przy

próbie dotknięcia rogówki.



odruch ssania



odruch połykania

2 miesiąc

Ułożenia płodowe ciała zanika, dziecko

swobodnie układa swoje kończyny. Potrafi
unieść na chwilę głowę i ramiona tuż nad
posłanie. Na twarzy pojawia się uśmiech i
radosne poruszenie na widok osoby, która się
nim opiekuje. Wydaje krótkie pojedyncze
dźwięki (samogłoski „a-e”). Aby stymulować
rozwój koordynacji wzrokowej należy w zasięgu
wzroku dziecka umieścić kolorowe zabawki. W
tym okresie pojawiają się bolesne kolki.

3 miesiąc

Niemowlę potrafi leżąc na brzuchu z lekko

zgiętymi nogami opierać się na
przedramionach, podnosić główkę i
utrzymywać przez minutę. Maleństwo w tym
okresie ma tendencje do powtarzania
czynności np. baniek ze śliny czy nowego
dźwięku. Guga spontanicznie i uśmiecha się
nie tylko w odpowiedzi na czyjś uśmiech.

4 miesiąc

Dziecko utrzymuje

głowę i ramiona przy
podciąganiu do pozycji
siedzącej. Trzymane
pionowo dobrze
utrzymuje głowę. W
pozycji na brzuchu
unosi ją wysoko,
prostopadle do
podstawy, unosząc
zarazem górną część
tułowia, nogi ma
wyprostowane.

4 miesiąc c.d.

Ustawicznie stara się chwycić, oglądać,

dotykać, potrącać zabawki zawieszone nad
nim.

Wydaje radosne okrzyki, głośno się śmieje

jeżeli ja zaczepiamy.

Kiedy jest wołane, odwraca głowę w tym

kierunku.

5 miesiąc

W pozycji na brzuchu opiera się na dłoniach,

czasami próbuje utrzymać ciężar ciała na
jednej ręce, drugą sięgając po zabawkę. W
pozycji na plecach ćwiczy, zginając i
wyprostowując uniesione do góry nogi bądź
wykonuje „mostek” tzn. opiera się na głowie i
nogach, a brzuszek wznosi wysoko.

5 miesiąc c.d.

Kiedy leży na

plecach sięga do
stóp i prowadzi i je
do ust.

Obraca się na boki,

przy czym pomaga
sobie rękami i
nogami.

6 miesiąc

Dziecko sześciomiesięczne przewraca się

samodzielnie z pleców na brzuszek i z
brzuszka na plecy. Posadzone siedzi dłuższą
chwile trzymając się wózka, barierki łóżeczka.
Chwyta podawane przedmioty, ogląda je i
wkłada do buzi. Potrafi utrzymać jednocześnie
2 zabwki, po jednej w każdej rączce.

7 miesiąc

Dziecko położone

na podłodze turla
się, kręci wokół
własnej osi, próbuje
pełzać okrężnie i do
tyłu. Przygotowuje
się w ten sposób do
raczkowania.Obrac
a się w obie strony.

7 miesiąc

Podtrzymywane pod pachy podryguje w

miejscu z uginaniem nóżek.

Umie samo podciągać się do pozycji

siedzącej, choć siedzi jeszcze niepewnie.

Bardzo dużo gaworzy. Próbuje nawet

powtarzać po dorosłych proste sylaby.

Pojawiają się pierwsze ząbki.

8 miesiąc

Potrafi obrócić się wokół własnej osi, wyciąga całe

ciałko w kierunku czegoś interesującego. Wiele dzieci

potrafi już samodzielnie siedzieć, jednak na ogół nie

są w stanie utrzymać prostych pleców. Kiedy traci

równowagę w pozycji siedzącej, szybko podpiera się

ręką. Leżąc na brzuchu wypina pupę i prostuje nogi,

są to pierwsze próby przemieszczania się. Nadal

ulubionym ćwiczeniem jest “sprężynowanie”, ale

próbuje również stać na kolanach mamy.

Potrafi obracać, manipulować przedmiotem,

dominuje chwyt nożycowy (przeciwstawia kciuk,

jednak w tej samej płaszczyźnie co reszta paluszków).

9 miesiąc

Dziecko zaczyna

raczkować, przy czym
opiera się na rękach i
kolanach. Siedzi
dobrze bez
podpierania się i
manipuluje
zabawkami, rozgląda
się wokoło. Pojawiają
się pierwsze słowa
dwusylabowe „mama,
tata, baba”

10 miesiąc

Niemowlęta potrafią już przez chwile

chwytając się podpory ustać na szeroko
rozstawionych nogach. Maluch może
sprawiać wtedy wrażenie, że ugina się pod
własnym ciężarem, ale on w ten sposób po
prostu szuka środka ciężkości.
Chwyta przedmioty przy udziale kciuka i
palca wskazującego (chwyt pęsetowy).

Z leżenia na brzuchu malec potrafi

podnieść się do siadu.