CELE I ZADANIA PIELEGNIARSKIEJ OPIEKI GERIATRYCZNEJ 1

background image

CELE I ZADANIA PIELĘGNIARSKIEJ

CELE I ZADANIA PIELĘGNIARSKIEJ

OPIEKI GERIATRYCZNEJ.

OPIEKI GERIATRYCZNEJ.

FORMY OPIEKI NAD OSOBAMI W WIEKU

FORMY OPIEKI NAD OSOBAMI W WIEKU

PODESZLYM.

PODESZLYM.

OGANIZACJA OPIEKI

OGANIZACJA OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ, ROLA POZ W OPIECE

INSTYTUCJONALNEJ, ROLA POZ W OPIECE

NAD LUDZMI W WIEKU PODESZŁYM.

NAD LUDZMI W WIEKU PODESZŁYM.

ZADANIA EDUKACYJNE PIEGNIARKI W

ZADANIA EDUKACYJNE PIEGNIARKI W

PRZYGOTOWANIU RODZINY DO

PRZYGOTOWANIU RODZINY DO

SPRAWOWANIA OPIEKI

SPRAWOWANIA OPIEKI

NIEPROFESJONALNEJ

NIEPROFESJONALNEJ

background image

GERONTOLOGIA

GERONTOLOGIA

( z grec.

( z grec.

geras-

geras-

starość,

starość,

geron

geron

–starzec lub mędrzec,

–starzec lub mędrzec,

logos-

logos-

nauka )

nauka )

obejmuje kwestie biologiczne, medyczne,

obejmuje kwestie biologiczne, medyczne,

psychologiczne, ale też socjologiczne, społeczne oraz

psychologiczne, ale też socjologiczne, społeczne oraz

ekonomiczne: nie unika nawet spraw odrębności

ekonomiczne: nie unika nawet spraw odrębności

projektowych w architekturze, budownictwie czy

projektowych w architekturze, budownictwie czy

projektowaniu użytkowym, jeśli odnoszą się one do

projektowaniu użytkowym, jeśli odnoszą się one do

osób w starszym wieku.

osób w starszym wieku.

jest nauką interdyscyplinarną o starości oraz

jest nauką interdyscyplinarną o starości oraz

wszystkich związanych z nią zjawiskach i problemach;

wszystkich związanych z nią zjawiskach i problemach;

pomaga zrozumieć proces starzenia się w każdym jego

pomaga zrozumieć proces starzenia się w każdym jego

aspekcie.

aspekcie.

background image

GERONTOLOGIA

GERONTOLOGIA

( w ujęciu interdyscyplinarnym)

( w ujęciu interdyscyplinarnym)

SOCJOGERONTOLOGIA=

SOCJOGERONTOLOGIA=

gerontologia społeczna –

gerontologia społeczna –

zajmuje się

zajmuje się

badaniem warunków życia oraz potrzeb ludzi starszych, dążąc do ich

badaniem warunków życia oraz potrzeb ludzi starszych, dążąc do ich

zaspakajania, a także analizując rolę i zadania starszego pokolenia - tak w

zaspakajania, a także analizując rolę i zadania starszego pokolenia - tak w

rodzinie, jak i w społeczeństwie,

rodzinie, jak i w społeczeństwie,

PSYCHOGEONTOLOGIA – zajmuje się zagadnieniami dotyczącymi

PSYCHOGEONTOLOGIA – zajmuje się zagadnieniami dotyczącymi

adaptacji psychiki ludzi starzejących się do nieuniknionego okresu

adaptacji psychiki ludzi starzejących się do nieuniknionego okresu

starości. Jedynym z fundamentalnych elementów tej adaptacji jest

starości. Jedynym z fundamentalnych elementów tej adaptacji jest

zgoda na własną starość, uświadomienie sobie, że jest to taki sam

zgoda na własną starość, uświadomienie sobie, że jest to taki sam

etap życia jak inne, posiadający swoje radości i problemy.

etap życia jak inne, posiadający swoje radości i problemy.

Akceptacja własnej starości jest połową sukcesu w walce o

Akceptacja własnej starości jest połową sukcesu w walce o

szczęśliwą, satysfakcjonującą starość

szczęśliwą, satysfakcjonującą starość

GERAGOGIKA=

GERAGOGIKA=

gerontopedagogika-

gerontopedagogika-

wspomaga proces

wspomaga proces

prawidłowej adaptacji do starości, analizuje ostatnią fazę

prawidłowej adaptacji do starości, analizuje ostatnią fazę

rozwojową życia ludzkiego, diagnozuje sytuację życiową ludzi

rozwojową życia ludzkiego, diagnozuje sytuację życiową ludzi

starych, określa główne czynniki warunkujące proces starzenia

starych, określa główne czynniki warunkujące proces starzenia

się. Prowadzi badania nad przedłużeniem i optymalizacją

się. Prowadzi badania nad przedłużeniem i optymalizacją

warunków aktywnego życia osób w wieku poprodukcyjnym.

warunków aktywnego życia osób w wieku poprodukcyjnym.

background image

GERIATRIA

GERIATRIA

to dział medycyny wewnętrznej,

to dział medycyny wewnętrznej,

mający za zadanie ustalanie zasad

mający za zadanie ustalanie zasad

profilaktyki przed starością

profilaktyki przed starością

patologiczną, zasad rozpoznawania i

patologiczną, zasad rozpoznawania i

najskuteczniejszego leczenia chorób,

najskuteczniejszego leczenia chorób,

jak również określenie sposobów

jak również określenie sposobów

rehabilitacji-oczywiście, dotyczących

rehabilitacji-oczywiście, dotyczących

ludzi w podeszłym wieku.

ludzi w podeszłym wieku.

background image

PIELĘGNOWANIE LUDZI W WIEKU

PIELĘGNOWANIE LUDZI W WIEKU

PODESZŁYM powinno być zorientowane na:

PODESZŁYM powinno być zorientowane na:

zachowanie indywidualnej samodzielności i

zachowanie indywidualnej samodzielności i

poczucie odpowiedzialności własnej człowieka,

poczucie odpowiedzialności własnej człowieka,

rehabilitację fizyczną przez ćwiczenie siły,

rehabilitację fizyczną przez ćwiczenie siły,

wytrwałości i koordynacji (pielęgnowanie

wytrwałości i koordynacji (pielęgnowanie

aktywizujące),

aktywizujące),

włączenie osoby w podeszłym wieku w

włączenie osoby w podeszłym wieku w

środowisko, w którym osoba ta czuje się

środowisko, w którym osoba ta czuje się

dobrze, znajduje sens życia i może rozwinąć

dobrze, znajduje sens życia i może rozwinąć

swoją samodzielność

swoją samodzielność

background image

CELE I ZADANIA PIELĘGNIARSKIEJ OPIEKI

CELE I ZADANIA PIELĘGNIARSKIEJ OPIEKI

GERIATRYCZNEJ

GERIATRYCZNEJ

CELEM OPIEKI NAD OSOBAMI W PODESZŁYM WIEKU JEST:

CELEM OPIEKI NAD OSOBAMI W PODESZŁYM WIEKU JEST:

uzyskanie poprawy jakości życia podopiecznych

uzyskanie poprawy jakości życia podopiecznych

(udzielenie niezbędnej opieki

(udzielenie niezbędnej opieki

i pomocy, bez jednoczesnego ubezwłasnowolnienia),

i pomocy, bez jednoczesnego ubezwłasnowolnienia),

dążenie do odzyskania możliwie największej sprawności, witalności i

dążenie do odzyskania możliwie największej sprawności, witalności i

zdrowia

zdrowia

(przywracanie zdrowia, przywracanie zdolności do samodzielności),

(przywracanie zdrowia, przywracanie zdolności do samodzielności),

podtrzymywanie i promowanie zdrowia,

podtrzymywanie i promowanie zdrowia,

stworzenie osobom starszym odpowiednich warunków do pełnego i

stworzenie osobom starszym odpowiednich warunków do pełnego i

efektywnego uczestnictwa w życiu społeczno- kulturowym

efektywnego uczestnictwa w życiu społeczno- kulturowym

,

,

zapewnienie możliwości indywidualnego rozwoju i samorealizacji,

zapewnienie możliwości indywidualnego rozwoju i samorealizacji,

zapobieganie chorobom, których przyczynę znamy i na przebieg których

zapobieganie chorobom, których przyczynę znamy i na przebieg których

możemy wpływać,

możemy wpływać,

rozpoznawanie chorób przewlekłych możliwie jak najwcześniej, tak aby

rozpoznawanie chorób przewlekłych możliwie jak najwcześniej, tak aby

zahamować ich postęp, bądź oddziaływać możliwie najskuteczniej na

zahamować ich postęp, bądź oddziaływać możliwie najskuteczniej na

przedłużenie życia

przedłużenie życia

,

,

zapobieganie powikłaniom wynikających z procesu chorobowego i

zapobieganie powikłaniom wynikających z procesu chorobowego i

czynników ryzyka,

czynników ryzyka,

zapewnienie potrzebnej opieki

zapewnienie potrzebnej opieki

(lekarskiej, pielęgniarskiej ) związanych z nią

(lekarskiej, pielęgniarskiej ) związanych z nią

świadczeń socjalnych,

świadczeń socjalnych,

promowanie znaczenia międzypokoleniowej solidarności dla harmonijnego

promowanie znaczenia międzypokoleniowej solidarności dla harmonijnego

rozwoju społecznego

rozwoju społecznego

background image

CELE I ZADANIA PIELĘGNIARSKIEJ OPIEKI

CELE I ZADANIA PIELĘGNIARSKIEJ OPIEKI

GERIATRYCZNEJ

GERIATRYCZNEJ

ZADANIA:

ZADANIA:

opieka nad pacjentem w wieku podeszłym,

opieka nad pacjentem w wieku podeszłym,

konieczność odróżnienia i oceny stanów chorobowych (wymagających

konieczność odróżnienia i oceny stanów chorobowych (wymagających

leczenia) od fizjopatologicznych następstw starzenia się człowieka

leczenia) od fizjopatologicznych następstw starzenia się człowieka

wymagających raczej postępowania usprawniającego (rewitalizacji),

wymagających raczej postępowania usprawniającego (rewitalizacji),

holistyczne podchodzenie do zdrowotnych problemów osób w wieku

holistyczne podchodzenie do zdrowotnych problemów osób w wieku

podeszłym i kompleksowe rozwiązywanie ich potrzeb prewencyjno –

podeszłym i kompleksowe rozwiązywanie ich potrzeb prewencyjno –

leczniczych, psychologicznych, oraz przystosowanie ich do samodzielności

leczniczych, psychologicznych, oraz przystosowanie ich do samodzielności

we własnym, naturalnym środowisku (rehabilitacja), jedynie takie podejście

we własnym, naturalnym środowisku (rehabilitacja), jedynie takie podejście

do człowieka starego gwarantuje bowiem zrozumienie jego problemów i

do człowieka starego gwarantuje bowiem zrozumienie jego problemów i

daje podstawę skutecznej pomocy,

daje podstawę skutecznej pomocy,

umiejętność racjonalnego koordynowania (hierarchizacja) licznych potrzeb,

umiejętność racjonalnego koordynowania (hierarchizacja) licznych potrzeb,

najczęściej diagnostyczno- leczniczych oraz rehabilitacyjnych starszego

najczęściej diagnostyczno- leczniczych oraz rehabilitacyjnych starszego

wiekiem pacjenta,

wiekiem pacjenta,

proponowanie wszechstronnej opieki, która jest zgodna z potrzebami

proponowanie wszechstronnej opieki, która jest zgodna z potrzebami

chorego i stosowana właściwie dla danego przypadku

chorego i stosowana właściwie dla danego przypadku

Postępowanie w sposób ciągły , nieprzerwany i dynamicznie dostosowany

Postępowanie w sposób ciągły , nieprzerwany i dynamicznie dostosowany

do stanu chorego i przebiegu choroby; ciągłe dostosowanie planu

do stanu chorego i przebiegu choroby; ciągłe dostosowanie planu

postępowania do aktualnych różnorodnych potrzeb pacjenta,

postępowania do aktualnych różnorodnych potrzeb pacjenta,

background image

CELE I ZADANIA PIELĘGNIARSKIEJ OPIEKI

CELE I ZADANIA PIELĘGNIARSKIEJ OPIEKI

GERIATRYCZNEJ

GERIATRYCZNEJ

ZADANIA :

ZADANIA :

wzmocnienia potencjału zdrowia osób przewlekle chorych i w podeszłym

wzmocnienia potencjału zdrowia osób przewlekle chorych i w podeszłym

wieku, a zwłaszcza skuteczne zapobieganie niezdolności do pracy i

wieku, a zwłaszcza skuteczne zapobieganie niezdolności do pracy i

inwalidztwu,

inwalidztwu,

utrzymanie- względnie nawet zwiększenie zdolności do samodzielnego życia

utrzymanie- względnie nawet zwiększenie zdolności do samodzielnego życia

oraz zmniejszenie skutków nieporadności wywołanej starością,

oraz zmniejszenie skutków nieporadności wywołanej starością,

uchronienie osób starszych przed przewlekłymi stanami chorobowymi,

uchronienie osób starszych przed przewlekłymi stanami chorobowymi,

zespołowa, wszechstronna opieka domowa sprawowana przez lekarza lub

zespołowa, wszechstronna opieka domowa sprawowana przez lekarza lub

lekarzy, pielęgniarkę, pracownika socjalnego oraz osoby, których zadaniem

lekarzy, pielęgniarkę, pracownika socjalnego oraz osoby, których zadaniem

jest pomoc w ogólnej obsłudze pacjenta. Opieka taka ma za zadanie m. in.

jest pomoc w ogólnej obsłudze pacjenta. Opieka taka ma za zadanie m. in.

zastępować leczenie stacjonarne w tych przypadkach, kiedy pozwala na to

zastępować leczenie stacjonarne w tych przypadkach, kiedy pozwala na to

stan zdrowia chorego, układ stosunków w jego rodzinie i warunki

stan zdrowia chorego, układ stosunków w jego rodzinie i warunki

mieszkaniowo-bytowe,

mieszkaniowo-bytowe,

prowadzenie strategii promowania zdrowia w celu utrzymania i zwiększania

prowadzenie strategii promowania zdrowia w celu utrzymania i zwiększania

ogólnej sprawności i wydolności funkcjonalnej (nauka samokontroli i

ogólnej sprawności i wydolności funkcjonalnej (nauka samokontroli i

samoobserwacji, wskazówki dotyczące pożądanego stylu życia),

samoobserwacji, wskazówki dotyczące pożądanego stylu życia),

pomoc rodzinie w realizacji opieki w warunkach domowych, przygotowanie

pomoc rodzinie w realizacji opieki w warunkach domowych, przygotowanie

rodziny/opiekunów do sprawowania opieki nieprofesjonalnej

rodziny/opiekunów do sprawowania opieki nieprofesjonalnej

background image

FORMY ORGANIZACYJNE OPIEKI NAD

FORMY ORGANIZACYJNE OPIEKI NAD

OSOBAMI STARSZYMI

OSOBAMI STARSZYMI

W ORGANIZACJI OPIEKI NAD OSOBAMI

W ORGANIZACJI OPIEKI NAD OSOBAMI

STARSZYMI WSPÓŁPRACUJĄ RESORTY : ZDROWIA

STARSZYMI WSPÓŁPRACUJĄ RESORTY : ZDROWIA

I POLITYKI SOCJALNEJ

I POLITYKI SOCJALNEJ

FORMY OPIEKI INSTYTUCJONALNEJ MEDYCZNEJ

FORMY OPIEKI INSTYTUCJONALNEJ MEDYCZNEJ

( podległe resortowi zdrowia):

( podległe resortowi zdrowia):

Podstawowa Opieka Zdrowotna (POZ),

Podstawowa Opieka Zdrowotna (POZ),

Ośrodki Opieki Długoterminowej: Szpitale Opieki

Ośrodki Opieki Długoterminowej: Szpitale Opieki

Długoterminowej, Zakłady Pielęgnacyjno – Opiekuńcze,

Długoterminowej, Zakłady Pielęgnacyjno – Opiekuńcze,

Zakłady Opiekuńczo – Lecznicze, Hospicja

Zakłady Opiekuńczo – Lecznicze, Hospicja

background image

FORMY OPIEKI NAD OSOBAMI W WIEKU

FORMY OPIEKI NAD OSOBAMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

FORMY OPIEKI INSTYTUCJONALNEJ

FORMY OPIEKI INSTYTUCJONALNEJ

SOCJALNEJ (podległe resortowi polityki

SOCJALNEJ (podległe resortowi polityki

społecznej):

społecznej):

Ośrodki Pomocy Społecznej (gminne tzw GOPS-y lub

Ośrodki Pomocy Społecznej (gminne tzw GOPS-y lub

miejskie tzw MOPSP-y),

miejskie tzw MOPSP-y),

Domy Pomocy Społecznej dla osób niesprawnych i dla

Domy Pomocy Społecznej dla osób niesprawnych i dla

przewlekle chorych,

przewlekle chorych,

Domy Dziennego Pobytu różnego typu,

Domy Dziennego Pobytu różnego typu,

Schroniska, noclegownie dla osób bezdomnych,

Schroniska, noclegownie dla osób bezdomnych,

jadłodajnie dla ubogich

jadłodajnie dla ubogich

background image

FORMY OPIEKI NAD OSOBAMI W WIEKU

FORMY OPIEKI NAD OSOBAMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

FORMY OPIEKI ORGANIZACJI RZĄDOWYCH:

FORMY OPIEKI ORGANIZACJI RZĄDOWYCH:

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

(PEFRON),

(PEFRON),

FORMY OPIEKI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH

FORMY OPIEKI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH

:

:

Polski Czerwony Krzyż (PCK)

Polski Czerwony Krzyż (PCK)

Polski Komitet Pomocy Społecznej (PKPS),

Polski Komitet Pomocy Społecznej (PKPS),

Ośrodki Fundacji Dobroczynnych ,,Lazarus”,

Ośrodki Fundacji Dobroczynnych ,,Lazarus”,

Ośrodki Caritas,

Ośrodki Caritas,

Agencje opiekuńczo lecznicze

Agencje opiekuńczo lecznicze

background image

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( POZ )

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( POZ )

W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU PODESZŁYM

W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU PODESZŁYM

Podstawowa opieka zdrowotna ( POZ) jest integralną częścią

Podstawowa opieka zdrowotna ( POZ) jest integralną częścią

systemu ochrony

systemu ochrony

zdrowia, zapewnia wszystkim ludziom w różnym wieku, o różnym

zdrowia, zapewnia wszystkim ludziom w różnym wieku, o różnym

potencjale zdrowia

potencjale zdrowia

świadczenia zdrowotne w miejscu zamieszkania, nauki, w warunkach

świadczenia zdrowotne w miejscu zamieszkania, nauki, w warunkach

ambulatoryjnych lub domowych.

ambulatoryjnych lub domowych.

Człowiek starszy jest świadczeniobiorcą szczególnie wymagającym

Człowiek starszy jest świadczeniobiorcą szczególnie wymagającym

dla zespołu

dla zespołu

pracowników POZ, ponieważ najczęściej jest dotknięty kilkoma

pracowników POZ, ponieważ najczęściej jest dotknięty kilkoma

schorzeniami lub

schorzeniami lub

zespołami chorobowymi (wielochorobowość), leczy się u kilku

zespołami chorobowymi (wielochorobowość), leczy się u kilku

specjalistów wieloma

specjalistów wieloma

lekami (polipragmazja), stosuje również często samoleczenie w

lekami (polipragmazja), stosuje również często samoleczenie w

szerokim zakresie.

szerokim zakresie.

background image

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD OSOBAMI STARSZYMI

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD OSOBAMI STARSZYMI

POWINNA:

POWINNA:

umożliwić długotrwałe i systematyczne leczenie ambulatoryjne

umożliwić długotrwałe i systematyczne leczenie ambulatoryjne

podopiecznego, korzystniejsze od hospitalizacji czy opieki

podopiecznego, korzystniejsze od hospitalizacji czy opieki

instytucjonalnej,

instytucjonalnej,

identyfikować czynniki ryzyka wpływające na upośledzenie

identyfikować czynniki ryzyka wpływające na upośledzenie

zdolności osób starszych do samodzielnego życia,

zdolności osób starszych do samodzielnego życia,

zapewnić sprawną opiekę lekarską i pielęgniarską w okresach

zapewnić sprawną opiekę lekarską i pielęgniarską w okresach

pogorszenia stanu zdrowia,

pogorszenia stanu zdrowia,

łączyć w razie potrzeby pomoc lekarską i pielęgniarską z

łączyć w razie potrzeby pomoc lekarską i pielęgniarską z

pomocą społeczną,

pomocą społeczną,

umożliwić prowadzenie działalności profilaktycznej i

umożliwić prowadzenie działalności profilaktycznej i

edukacyjnej wśród osób starszych,

edukacyjnej wśród osób starszych,

uwzględnić w postępowaniu lekarskim i pielęgniarskim

uwzględnić w postępowaniu lekarskim i pielęgniarskim

odrębności biologiczne, psychiczne i społeczne, wynikające z

odrębności biologiczne, psychiczne i społeczne, wynikające z

procesu starzenia.

procesu starzenia.

background image

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

Bardzo ważnym elementem w

Bardzo ważnym elementem w

pracy pielęgniarki rodzinnej jest

pracy pielęgniarki rodzinnej jest

kształtowanie pozytywnych

kształtowanie pozytywnych

postaw otoczenia (dzieci,

postaw otoczenia (dzieci,

młodzieży, dorosłych) wobec

młodzieży, dorosłych) wobec

starszych osób.

starszych osób.

background image

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

Reforma systemu opieki zdrowotnej ograniczyła hospitalizacje osób obłożnie

Reforma systemu opieki zdrowotnej ograniczyła hospitalizacje osób obłożnie

i przewlekle chorych, wymagających wzmożonej i profesjonalnej pielęgnacji

i przewlekle chorych, wymagających wzmożonej i profesjonalnej pielęgnacji

i opieki. Opieka ze strony lekarza rodzinnego i pielęgniarki rodzinnej często

i opieki. Opieka ze strony lekarza rodzinnego i pielęgniarki rodzinnej często

nie jest dostateczna z powodu dużej liczby podopiecznych. Nowa forma

nie jest dostateczna z powodu dużej liczby podopiecznych. Nowa forma

opieki, jaką jest pilegniarska opieka długoterminowa domowa, daje nadzieję

opieki, jaką jest pilegniarska opieka długoterminowa domowa, daje nadzieję

na rozwój dobrej jakościowo opieki pielęgniarskiej nad tymi pacjentami.

na rozwój dobrej jakościowo opieki pielęgniarskiej nad tymi pacjentami.

Pielęgniarska opieka długoterminowa domowa jest świadczeniem

Pielęgniarska opieka długoterminowa domowa jest świadczeniem

zdrowotnym skierowanym do osób przewlekle chorych i niepełnosprawnych,

zdrowotnym skierowanym do osób przewlekle chorych i niepełnosprawnych,

którzy nie kwalifikują się do leczenia szpitalnego, nie kwalifikują się i nie chcą

którzy nie kwalifikują się do leczenia szpitalnego, nie kwalifikują się i nie chcą

przebywać w zakładach opiekuńczo- leczniczych, a wymagają wzmożonej i

przebywać w zakładach opiekuńczo- leczniczych, a wymagają wzmożonej i

systematycznej opieki pielęgniarskiej. Opieką ta mogą być objęte osoby przewlekle

systematycznej opieki pielęgniarskiej. Opieką ta mogą być objęte osoby przewlekle

chore i unieruchomione, których zdolność do samoobsługi wynosi 6 lub mniej

chore i unieruchomione, których zdolność do samoobsługi wynosi 6 lub mniej

punków

punków

w skali oceny samoobsługi pacjenta . Skala ta jest zmodyfikowaną skalą Barthel,

w skali oceny samoobsługi pacjenta . Skala ta jest zmodyfikowaną skalą Barthel,

w której pacjent może uzyskać od 0 do 10 punktów.

w której pacjent może uzyskać od 0 do 10 punktów.

background image

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

DO ZADAN PIELĘGNIARKI W DŁUGOTERMINOWEJ

DO ZADAN PIELĘGNIARKI W DŁUGOTERMINOWEJ

OPIECE DOMOWEJ NALEŻY;

OPIECE DOMOWEJ NALEŻY;

Pielęgnacja,

Pielęgnacja,

Leczenia,

Leczenia,

Rehabilitacja,

Rehabilitacja,

Przygotowanie podopiecznego i jego rodziny do samoopieki

Przygotowanie podopiecznego i jego rodziny do samoopieki

i sampielęgnacji,

i sampielęgnacji,

Pomoc w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych,

Pomoc w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych,

Pomoc w pozyskiwaniu sprzętu medycznego,

Pomoc w pozyskiwaniu sprzętu medycznego,

pielęgnacyjnego i rehabilitacyjnego, niezbędnego do

pielęgnacyjnego i rehabilitacyjnego, niezbędnego do

właściwej pielęgnacji

właściwej pielęgnacji

background image

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

PIELEGNIARKA W OPIECE DŁUGOTERMINOWEJ DOMOWEJ

PIELEGNIARKA W OPIECE DŁUGOTERMINOWEJ DOMOWEJ

REALIZUJE ŚWIADCZENIA:

REALIZUJE ŚWIADCZENIA:

zależnie –

zależnie –

w procesie leczenia realizuje zlecenia lekarskie,

w procesie leczenia realizuje zlecenia lekarskie,

współzależnie –

współzależnie –

uwzględnia cały zespół interdyscyplinarny,

uwzględnia cały zespół interdyscyplinarny,

którzy tworzą profesjonaliści (grupy wsparcia społecznego),

którzy tworzą profesjonaliści (grupy wsparcia społecznego),

niezależnie –

niezależnie –

w zakresie rozpoznawania czynników zagrożenia

w zakresie rozpoznawania czynników zagrożenia

zdrowia, profilaktyki powikłań, edukacji dotyczącej

zdrowia, profilaktyki powikłań, edukacji dotyczącej

przygotowania podopiecznego i jego rodziny do samoopieki i

przygotowania podopiecznego i jego rodziny do samoopieki i

samopielęgnacji oraz w zakresie realizacji

samopielęgnacji oraz w zakresie realizacji

całego procesu pielęgnowania, który jest podstawową metodą

całego procesu pielęgnowania, który jest podstawową metodą

w pracy pielęgniarki.

w pracy pielęgniarki.

background image

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

Pacjent objęty pielęgniarską opieką domową długoterminową

Pacjent objęty pielęgniarską opieką domową długoterminową

ma zapewnienie świadczenia od poniedziałku do piątku w

ma zapewnienie świadczenia od poniedziałku do piątku w

godz. 8:00- 20:00,oraz w soboty, niedziele, święta i dni wolne

godz. 8:00- 20:00,oraz w soboty, niedziele, święta i dni wolne

od pracy w medycznie uzasadnionych przypadkach,

od pracy w medycznie uzasadnionych przypadkach,

Liczba pacjentów objętych opieką przez jedną pielęgniarkę

Liczba pacjentów objętych opieką przez jedną pielęgniarkę

nie powinna przekroczyć 5 osób. Jest to bardzo istotny

nie powinna przekroczyć 5 osób. Jest to bardzo istotny

warunek stawiany i egzekwowany przez NFZ, który

warunek stawiany i egzekwowany przez NFZ, który

gwarantuje dostępność i jakość świadczonych usług.

gwarantuje dostępność i jakość świadczonych usług.

Czas trwania opieki nie powinien przekraczać 6 miesięcy,

Czas trwania opieki nie powinien przekraczać 6 miesięcy,

w uzasadnionych przypadkach NFZ może

w uzasadnionych przypadkach NFZ może

wydać zgodę na objęcie opieką powyżej 6 miesięcy w danym

wydać zgodę na objęcie opieką powyżej 6 miesięcy w danym

roku. Minimalny czas opieki bezpośredniej nie może trwać

roku. Minimalny czas opieki bezpośredniej nie może trwać

krócej niż 1,5 godz. Dziennie.

krócej niż 1,5 godz. Dziennie.

background image

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

ROLA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

( POZ ) W OPIECE NAD LUDZMI W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

WARUNKIEM OBJĘCIA PIELĘGNIARSKĄ OPIEKĄ

WARUNKIEM OBJĘCIA PIELĘGNIARSKĄ OPIEKĄ

DŁUGOTERMINOWĄ JEST:

DŁUGOTERMINOWĄ JEST:

Zgoda pacjenta,

Zgoda pacjenta,

Wniosek lekarza rodzinnego lub lekarza prowadzącego z

Wniosek lekarza rodzinnego lub lekarza prowadzącego z

oddziału szpitalnego,

oddziału szpitalnego,

Kwalifikacja pielęgniarska i konieczność wykonania

Kwalifikacja pielęgniarska i konieczność wykonania

przynajmniej jednego ze świadczeń:

przynajmniej jednego ze świadczeń:

~ kroplowego wlewu dożylnego – stałe zlecenie lekarskie,

~ kroplowego wlewu dożylnego – stałe zlecenie lekarskie,

~ opatrunków ( rany odleżyny, owrzodzenia),

~ opatrunków ( rany odleżyny, owrzodzenia),

~ karmienia przez zgłębnik, przetokę,

~ karmienia przez zgłębnik, przetokę,

~ założenia i usunięcia cewnika,

~ założenia i usunięcia cewnika,

~ pielęgnacji rurki tracheotomijnej.

~ pielęgnacji rurki tracheotomijnej.

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

ZAKŁAD OPIEKUŃCZO-LECZNICZY – zapewnia

ZAKŁAD OPIEKUŃCZO-LECZNICZY – zapewnia

przebywającym w nim osobom środki

przebywającym w nim osobom środki

farmakologiczne i materiały medyczne na zlecenie

farmakologiczne i materiały medyczne na zlecenie

lekarza zakładu. Pacjent przebywający w ZOL

lekarza zakładu. Pacjent przebywający w ZOL

uzyskuje opiekę lekarską, leczenie dietetyczne,

uzyskuje opiekę lekarską, leczenie dietetyczne,

farmakologiczne, niezbędne konsultacje

farmakologiczne, niezbędne konsultacje

specjalistyczne, podstawowe badania

specjalistyczne, podstawowe badania

diagnostyczne, usługi rehabilitacyjne- w zakresie

diagnostyczne, usługi rehabilitacyjne- w zakresie

kinezyterapii oraz fizykoterapii, stymulację

kinezyterapii oraz fizykoterapii, stymulację

aktywności życiowej metodami terapeutycznymi i

aktywności życiowej metodami terapeutycznymi i

psychoterapeutycznymi, całodobową i

psychoterapeutycznymi, całodobową i

kompleksową pielęgnację, wynikającą z diagnozy

kompleksową pielęgnację, wynikającą z diagnozy

pielęgniarskiej, opiekę duszpasterską i możliwość

pielęgniarskiej, opiekę duszpasterską i możliwość

korzystania z obrzędów liturgicznych.

korzystania z obrzędów liturgicznych.

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

ZAKŁADY PIELĘGNACYJNO – OPIEKUŃCZE –

ZAKŁADY PIELĘGNACYJNO – OPIEKUŃCZE –

prowadzone są przez wykwalifikowany personel

prowadzone są przez wykwalifikowany personel

pielęgniarski. Zakłady te kontynuują leczenie

pielęgniarski. Zakłady te kontynuują leczenie

farmakologiczne i postępowanie opiekuńczo –

farmakologiczne i postępowanie opiekuńczo –

pielęgnacyjne, jednak koszty środków

pielęgnacyjne, jednak koszty środków

farmaceutycznych i materiałów medycznych

farmaceutycznych i materiałów medycznych

ponoszone są przez pacjenta. Zajmują się one

ponoszone są przez pacjenta. Zajmują się one

także edukacją zdrowotną podopiecznych i

także edukacją zdrowotną podopiecznych i

członków ich rodzin. Aktualnie trwa proces

członków ich rodzin. Aktualnie trwa proces

standaryzacji zakładów opieki długoterminowej.

standaryzacji zakładów opieki długoterminowej.

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

ZAKŁADY OPIEKI DŁUGOTERMINOWEJ – zapewniają

ZAKŁADY OPIEKI DŁUGOTERMINOWEJ – zapewniają

respektowanie podstawowych wartości (w tym wynikających z

respektowanie podstawowych wartości (w tym wynikających z

praw człowieka i pacjenta ), takich jak: godność, intymność,

praw człowieka i pacjenta ), takich jak: godność, intymność,

niezależność, poczucie bezpieczeństwa, prawo dokonywania

niezależność, poczucie bezpieczeństwa, prawo dokonywania

wyboru, rozwój osobowości. Celem pobytu jest:

wyboru, rozwój osobowości. Celem pobytu jest:

Zapewnienie bezpieczeństwa i opieki,

Zapewnienie bezpieczeństwa i opieki,

Poprawa i/lub utrzymanie stanu zdrowia,

Poprawa i/lub utrzymanie stanu zdrowia,

Aktywizacja i usprawnianie ruchowe,

Aktywizacja i usprawnianie ruchowe,

Uzyskanie maksymalnej samodzielności i niezależności,

Uzyskanie maksymalnej samodzielności i niezależności,

Zapobieganie powikłaniom wynikającym z procesu

Zapobieganie powikłaniom wynikającym z procesu

chorobowego i unieruchomienia,

chorobowego i unieruchomienia,

Przygotowanie chorego i jego rodziny, opiekunów, bliskich do

Przygotowanie chorego i jego rodziny, opiekunów, bliskich do

samoopieki i sampielęgnacji w warunkach domowych,

samoopieki i sampielęgnacji w warunkach domowych,

Pomoc w zakresie powrotu chorego do aktywnego życia w

Pomoc w zakresie powrotu chorego do aktywnego życia w

rodzinie i społeczeństwie

rodzinie i społeczeństwie

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

O SKIEROWANIE DO ZAKŁADU MOŻE

O SKIEROWANIE DO ZAKŁADU MOŻE

WYSTĄPIĆ:

WYSTĄPIĆ:

osoba ubiegająca się o skierowanie,

osoba ubiegająca się o skierowanie,

jej przedstawiciel ustawowy,

jej przedstawiciel ustawowy,

inna osoba, za zgodą osoby ubiegającej się

inna osoba, za zgodą osoby ubiegającej się

o skierowanie albo jej ustawowego

o skierowanie albo jej ustawowego

przyjaciela,

przyjaciela,

zakład opieki zdrowotnej

zakład opieki zdrowotnej

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

Podstawą skierowania pacjenta do ZPO lub ZOL jest

Podstawą skierowania pacjenta do ZPO lub ZOL jest

wniosek lekarza POZ lub lekarza wypisującego

wniosek lekarza POZ lub lekarza wypisującego

pacjenta ze szpitala i wywiad pielęgniarki rodzinnej

pacjenta ze szpitala i wywiad pielęgniarki rodzinnej

waz z oceną wg zmodyfikowanej skali Barthel.

waz z oceną wg zmodyfikowanej skali Barthel.

Zgodnie z art.34 ustawy o zakładach opieki

Zgodnie z art.34 ustawy o zakładach opieki

zdrowotnej osoba przebywająca w zakładzie

zdrowotnej osoba przebywająca w zakładzie

opiekuńczo - leczniczym i pielęgnacyjno –

opiekuńczo - leczniczym i pielęgnacyjno –

opiekuńczym ponosi koszty wyżywienia i

opiekuńczym ponosi koszty wyżywienia i

zakwaterowania. Miesięczna opłata ustalona jest w

zakwaterowania. Miesięczna opłata ustalona jest w

wysokości odpowiadającej 250% najniższej

wysokości odpowiadającej 250% najniższej

emerytury, z zastrzeżeniem, że opłata nie może być

emerytury, z zastrzeżeniem, że opłata nie może być

wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego

wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego

dochodu w rozumieniu przepisów o pomocy

dochodu w rozumieniu przepisów o pomocy

społecznej

społecznej

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

SKIEROWANIE POWINNO ZAWIERAĆ:

SKIEROWANIE POWINNO ZAWIERAĆ:

wniosek lekarza POZ lub lekarza prowadzącego

wniosek lekarza POZ lub lekarza prowadzącego

pacjenta z oddziału szpitalnego stwierdzający, ze

pacjenta z oddziału szpitalnego stwierdzający, ze

osoba ubiegająca się o skierowanie do zakładu ze

osoba ubiegająca się o skierowanie do zakładu ze

względu na stan zdrowia wymaga całodobowej

względu na stan zdrowia wymaga całodobowej

opieki lekarskiej pielęgnacji i rehabilitacji.

opieki lekarskiej pielęgnacji i rehabilitacji.

wywiad pielęgniarski przeprowadzony przez

wywiad pielęgniarski przeprowadzony przez

pielęgniarkę środowiskową( rodzinną lub

pielęgniarkę środowiskową( rodzinną lub

społeczną) zakładu opieki zdrowotnej, w którym

społeczną) zakładu opieki zdrowotnej, w którym

przebywa osoba ubiegająca się o skierowanie do

przebywa osoba ubiegająca się o skierowanie do

zakładu, wraz z ocena wg. zmodyfikowanej (10-

zakładu, wraz z ocena wg. zmodyfikowanej (10-

punktowej) skali Barthel.

punktowej) skali Barthel.

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

SKIEROWANIE POWINNOZAWIERAĆ:

SKIEROWANIE POWINNOZAWIERAĆ:

zgodę osoby zainteresowanej lub jej opiekuna

zgodę osoby zainteresowanej lub jej opiekuna

prawnego na umieszczenie w zakładzie oraz- w

prawnego na umieszczenie w zakładzie oraz- w

przypadku pacjentów z demencją-zgodę sądu

przypadku pacjentów z demencją-zgodę sądu

opiekuńczego właściwego dla miejsca zamieszkania

opiekuńczego właściwego dla miejsca zamieszkania

zainteresowanego,

zainteresowanego,

dokumenty stwierdzające wysokość dochodu osoby

dokumenty stwierdzające wysokość dochodu osoby

ubiegającej się o skierowanie do zakładu albo osoby

ubiegającej się o skierowanie do zakładu albo osoby

zobowiązanej do ponoszenia odpowiedzialności za

zobowiązanej do ponoszenia odpowiedzialności za

pobyt w zakładzie,

pobyt w zakładzie,

zaświadczenie wydane przez lekarza psychiatrię o

zaświadczenie wydane przez lekarza psychiatrię o

braku przeciwwskazań psychiatrycznych do pobytu w

braku przeciwwskazań psychiatrycznych do pobytu w

zakładzie, z adnotacją o świadomej i dobrowolnej

zakładzie, z adnotacją o świadomej i dobrowolnej

zgodzie

zgodzie

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

SKIEROWANIE WYDAJE SIĘ DO:

SKIEROWANIE WYDAJE SIĘ DO:

ZPO na czas określony 6 miesięcy,

ZPO na czas określony 6 miesięcy,

ZOL na czas określony 6 miesięcy lub na stałe, w

ZOL na czas określony 6 miesięcy lub na stałe, w

zależności od samoobsługi pacjenta, określonej

zależności od samoobsługi pacjenta, określonej

zmodyfikowaną 10-punktową skalą wg Barthel

zmodyfikowaną 10-punktową skalą wg Barthel

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA W ZOP I

PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA W ZOP I

ZOL:

ZOL:

Terminalna faza choroby nowotworowej

Terminalna faza choroby nowotworowej

( wskazane świadczenia hospicyjne),

( wskazane świadczenia hospicyjne),

Ostra faza choroby psychicznej ( wskazany pobyt

Ostra faza choroby psychicznej ( wskazany pobyt

na oddziale psychogeriatrycznym),

na oddziale psychogeriatrycznym),

Wskazania socjalne ( wskazany pobyt w domu

Wskazania socjalne ( wskazany pobyt w domu

pomocy społecznej).

pomocy społecznej).

background image

WYBRANE FORMY OPIEKI

WYBRANE FORMY OPIEKI

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

INSTYTUCJONALNEJ NAD STARSZYM

PACJENTEM

PACJENTEM

DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ ( DPS )

DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ ( DPS )

Obejmują opieka, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, osoby,

Obejmują opieka, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, osoby,

które wymagają całodobowej opieki z powodu wieku, choroby i

które wymagają całodobowej opieki z powodu wieku, choroby i

niepełnosprawności i nie są w stanie samodzielnie funkcjonować

niepełnosprawności i nie są w stanie samodzielnie funkcjonować

w środowisku, a nie można im zapewnić niezbędnych usług

w środowisku, a nie można im zapewnić niezbędnych usług

opiekuńczych w miejscu zamieszkania (Ustawa z dnia 12

opiekuńczych w miejscu zamieszkania (Ustawa z dnia 12

marca 2004 r. o pomocy społecznej; Dz. U. z dnia 15 kwietnia

marca 2004 r. o pomocy społecznej; Dz. U. z dnia 15 kwietnia

2004).

2004).

Wniosek o przyjęcie do DPS wraz z naliczaniem należnej opłaty

Wniosek o przyjęcie do DPS wraz z naliczaniem należnej opłaty

rozpatrywany jest komisyjnie przez miejskie ośrodki pomocy

rozpatrywany jest komisyjnie przez miejskie ośrodki pomocy

rodzinie lub centra pomocy rodzinie. W przypadku gdy kwota w

rodzinie lub centra pomocy rodzinie. W przypadku gdy kwota w

wysokości 70% miesięcznego dochodu mieszkańca nie pokrywa

wysokości 70% miesięcznego dochodu mieszkańca nie pokrywa

ustalonej opłaty, ustawa zobowiązuje rodzinę i gminę do

ustalonej opłaty, ustawa zobowiązuje rodzinę i gminę do

współfinansowania pobytu w DPS.

współfinansowania pobytu w DPS.

Artykuł 58 ust.4 ustawy o pomocy społecznej stanowi, że DPS

Artykuł 58 ust.4 ustawy o pomocy społecznej stanowi, że DPS

może pokrywać wydatki ponoszone na niezbędne usługi

może pokrywać wydatki ponoszone na niezbędne usługi

pielęgnacyjne w zakresie wykraczającym poza uprawnienia

pielęgnacyjne w zakresie wykraczającym poza uprawnienia

wynikające z przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej

wynikające z przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej

finansowanej zesrodków publicznych.

finansowanej zesrodków publicznych.

background image

DZIEKUJĘ

DZIEKUJĘ

LITERATURA:

LITERATURA:

1.K.K.Kornatowska.,M.Muszlik red Kompendium

1.K.K.Kornatowska.,M.Muszlik red Kompendium

pielęgnowania pacjentów w starszym wieku.,

pielęgnowania pacjentów w starszym wieku.,

Wydawnictwo ,,Czelej’’ Sp. z o.o., Lublin 2007 r.

Wydawnictwo ,,Czelej’’ Sp. z o.o., Lublin 2007 r.

2. K. Wieczorowska- Tobis., D. Talarska., Geriatria i

2. K. Wieczorowska- Tobis., D. Talarska., Geriatria i

Pielęgniarstwo Geriatryczne., Wydawnictwo Lekarskie

Pielęgniarstwo Geriatryczne., Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa 2008r.

PZWL, Warszawa 2008r.

background image

Projekt systemowy

Projekt systemowy

Kształcenie zawodowe

Kształcenie zawodowe

pielęgniarek i położnych

pielęgniarek i położnych

w ramach studiów

w ramach studiów

pomostowych

pomostowych

Beneficjent systemowy

Ministerstwo Zdrowia - Departament Pielęgniarek i Położnych


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Założenia i zadania opieki geriatrycznej
CELE I ZADANIA EDUKACJI MEDIALNEJ(1)
Cele i zadania świetlicy szkolnej
Opieka pielęgniarska nad pacjentem otyłym Zadania pielęgniarki
zadania pielęgniarki w opiece nad chorymi z guzkami krwawniczymi z odbytu
cele i zadania pedagogiki, Fizjoterapia, Psychologia
[040405] Malgorzata Gawryl - Cele i zadania pedag. por, pedagogika ogólna
cele i zadania wychowania w przedszkolu
1. Cele i zadania systemu oświaty, metodyka, psych- ped
CELE I ZADANIA EDUKACJI PRZEDSZKOLNEJ, Pedagogika studia magisterskie, socjoterapia
Cele i zadania?dania naukowego
Pielęgniarka pielęgniarstwa opieki długoterminowej 224113
Cele i zadania
cele-szczegolowe, Pielęgniarstwo, moje
Cele i zadania uprawy roli
Pielęgniarka pielęgniarstwa opieki paliatywnej 224114
Podstawy marketingu moje, Istota, cele i zadania marketingu

więcej podobnych podstron