

Kompleksy apolipoprotein i lipidów:

Kompleksy apolipoprotein i lipidów:

•

Powierzchniowych: fosfolipidów i cholesterolu wolnego

Powierzchniowych: fosfolipidów i cholesterolu wolnego

•

Rdzeniowych – triacyloglicerydów i estrów cholesterolu.

Rdzeniowych – triacyloglicerydów i estrów cholesterolu.

o

Chylomikrony: apoB48, 87% TG, apo E, apo C, apo AI i apo

Chylomikrony: apoB48, 87% TG, apo E, apo C, apo AI i apo

AIII (jelito cienkie)

AIII (jelito cienkie)

o

VLDL: apo B100, apo E, apo C, 50% TG, 15% PL (wątroba)

VLDL: apo B100, apo E, apo C, 50% TG, 15% PL (wątroba)

o

LDL: A LDL i B LDL, apo C, apo B100, 40% eChol, 25% PL

LDL: A LDL i B LDL, apo C, apo B100, 40% eChol, 25% PL

o

IDL

IDL

o

HDL: apo AI, apo AIV, apo AII, apo E, 50% białko, 25% PL,

HDL: apo AI, apo AIV, apo AII, apo E, 50% białko, 25% PL,

Metabolizm cholesterolu

Wg http://www.cmglinks.com



β

β

-VLDL – ruchliwość elektroforetyczna

-VLDL – ruchliwość elektroforetyczna

β

β

-

-

protein, 40% TG i 35% chol (dieta bogata w

protein, 40% TG i 35% chol (dieta bogata w

tłuszcze, apo E2)

tłuszcze, apo E2)



Lipoproteina X – 66% lecytyny, 25% chol

Lipoproteina X – 66% lecytyny, 25% chol

(cholestaza wątrobowa)

(cholestaza wątrobowa)



Lipoproteina a – LDL z apo A, białko ostrej fazy,

Lipoproteina a – LDL z apo A, białko ostrej fazy,

sprzyja formowaniu blaszki miażdżycowej.

sprzyja formowaniu blaszki miażdżycowej.



Oksydowane LDL (miażdżyca)

Oksydowane LDL (miażdżyca)



Lipoproteiny glikowane (cukrzyca)

Lipoproteiny glikowane (cukrzyca)



Lipaza lipoproteinowa śródbłonka naczyń (LPL)

Lipaza lipoproteinowa śródbłonka naczyń (LPL)

– katalizuje reakcję hydrolizy TG

– katalizuje reakcję hydrolizy TG

•

aktywator - apo CII, heparyna; inhibitor apo CIII

aktywator - apo CII, heparyna; inhibitor apo CIII



Lipaza wątrobowa (HL) – katalizuje reakcje

Lipaza wątrobowa (HL) – katalizuje reakcje

hydrolizy fosfolipidów

hydrolizy fosfolipidów

•

aktywator – insulina i hormony tarczycy

aktywator – insulina i hormony tarczycy



Acylotransferaza lecytyna:cholesterol (LCAT)–

Acylotransferaza lecytyna:cholesterol (LCAT)–

estryfikacja cholesterolu

estryfikacja cholesterolu

•

aktywator – apo AI, apo E

aktywator – apo AI, apo E

Hiperlipidemie rozpoznajemy gdy stężenia

Hiperlipidemie rozpoznajemy gdy stężenia

cholesterolu całkowitego, LDL i

cholesterolu całkowitego, LDL i

triglicerydów w surowicy przekraczają

triglicerydów w surowicy przekraczają

wartości uznane za prawidłowe:

wartości uznane za prawidłowe:

Tchol <200 mg/dl (<5,2 mmol)

Tchol <200 mg/dl (<5,2 mmol)

LDL < 130 mg/dl (< 3,4 mmol)

LDL < 130 mg/dl (< 3,4 mmol)

TG< 150 mg/dl (<1,7 mmol)

TG< 150 mg/dl (<1,7 mmol)

HDL > 35 mg/dl

HDL > 35 mg/dl



Hipercholesterolemia (↑LDL)

Hipercholesterolemia (↑LDL)



Hierlipemia mieszana (↑ LDL, TG)

Hierlipemia mieszana (↑ LDL, TG)



Hipertiglicerydemia (↑ TG)

Hipertiglicerydemia (↑ TG)



Metody enzymatyczne (cholesterol i

Metody enzymatyczne (cholesterol i

triglicerydy)

triglicerydy)



Metody strąceniowe (HDL)

Metody strąceniowe (HDL)



Równanie Friedewalda (LDL)

Równanie Friedewalda (LDL)

LDL (mg/dl)= Tchol - HDL – TG/5

LDL (mg/dl)= Tchol - HDL – TG/5

LDL (mmol/l) = Tchol - HDL – TG/2,2

LDL (mmol/l) = Tchol - HDL – TG/2,2

Wzoru nie należy stosować przy masywnej

Wzoru nie należy stosować przy masywnej

hipertriglicerydemii oraz

hipertriglicerydemii oraz

dysbetalipoproteinemi.

dysbetalipoproteinemi.

Badania podstawowe obejmują Tchol, TG i HDL

Badania podstawowe obejmują Tchol, TG i HDL



Profil uzupełniający:

Profil uzupełniający:

Test zimnej flotacji, elektroforeza

Test zimnej flotacji, elektroforeza

lipoprotein

lipoprotein



Profil dodatkowy

Profil dodatkowy

Lp(a), apo B, apo AI

Lp(a), apo B, apo AI



Profil specjalistyczny

Profil specjalistyczny

Izoformy apo E, apo CII, receptor LDL,

Izoformy apo E, apo CII, receptor LDL,

LPL, HL, LCAT, profil LDL, podfrakcje

LPL, HL, LCAT, profil LDL, podfrakcje

HDL, badania molekularne

HDL, badania molekularne

Ustalenie rozpoznania podwyższonego stężenia lipidów

Ustalenie rozpoznania podwyższonego stężenia lipidów

wymaga minimum dwukrotnego badania w odstępach 2-

wymaga minimum dwukrotnego badania w odstępach 2-

3 tygodni, a za podstawę rozpoznania przyjmuje się

3 tygodni, a za podstawę rozpoznania przyjmuje się

wartość średnią z dwóch badań.

wartość średnią z dwóch badań.

Pacjent na czczo (po 12- 14 godzinach

Pacjent na czczo (po 12- 14 godzinach

wstrzymywania się od jedzenia.

wstrzymywania się od jedzenia.

Badanie raz do roku wykonywać należy u pacjentów:

Badanie raz do roku wykonywać należy u pacjentów:



z chorobami układu sercowo-naczyniowego

z chorobami układu sercowo-naczyniowego



z umiarkowanym lub ciężkim nadciśnieniem tętniczym

z umiarkowanym lub ciężkim nadciśnieniem tętniczym



ze stężeniem cholesterolu całkowitego powyżej 230 mg

ze stężeniem cholesterolu całkowitego powyżej 230 mg

% w poprzednim badaniu

% w poprzednim badaniu



z cukrzycą

z cukrzycą



z otyłością (BMI równe lub większe 30 kg/m2)

z otyłością (BMI równe lub większe 30 kg/m2)



palących papierosy.

palących papierosy.



Profilu lipidowego nie powinno się badać wcześniej niż po 3

Profilu lipidowego nie powinno się badać wcześniej niż po 3

miesiącach od przebycia ostrej choroby (np. zawału mięśnia

miesiącach od przebycia ostrej choroby (np. zawału mięśnia

sercowego). U osób hospitalizowanych z powodu ostrych

sercowego). U osób hospitalizowanych z powodu ostrych

zespołu wieńcowych lipidogram powinno się wykonać tuż po

zespołu wieńcowych lipidogram powinno się wykonać tuż po

przyjęciu do szpitala lub w ciągu pierwszych 24 godzin.

przyjęciu do szpitala lub w ciągu pierwszych 24 godzin.

Stężenie LDL zaczyna się zmniejszać w ciągu paru godzin

Stężenie LDL zaczyna się zmniejszać w ciągu paru godzin

po ostrym incydencie wieńcowym, osiąga najniższe wartości

po ostrym incydencie wieńcowym, osiąga najniższe wartości

po 24 - 48 godzinach i niskie poziomy mogą utrzymywać się

po 24 - 48 godzinach i niskie poziomy mogą utrzymywać się

przez wiele tygodni.

przez wiele tygodni.



Przy wykonywaniu badania poziomu cholesterolu

Przy wykonywaniu badania poziomu cholesterolu

całkowitego nie jest konieczne wykonywanie badania na

całkowitego nie jest konieczne wykonywanie badania na

czczo. Stężenie to zależy od cholesterolu syntetyzowanego

czczo. Stężenie to zależy od cholesterolu syntetyzowanego

endogennie

endogennie



Przeciwwskazania (uzyskany wynik jest niediagnostyczny):

Przeciwwskazania (uzyskany wynik jest niediagnostyczny):

ostra faza zawału mięśnia sercowego, ostre stany zapalne,

ostra faza zawału mięśnia sercowego, ostre stany zapalne,

niewyrównane zaburzenia endokrynologiczne, stosowanie

niewyrównane zaburzenia endokrynologiczne, stosowanie

leków wywołujących zaburzenia lipidowe, ciąża

leków wywołujących zaburzenia lipidowe, ciąża



Mętną surowicę zostawiamy na noc w lodówce,

Mętną surowicę zostawiamy na noc w lodówce,

•

jeżeli rano na powierzchni pojawi się kożuszek, a

jeżeli rano na powierzchni pojawi się kożuszek, a

surowica będzie klarowna to znaczy, że

surowica będzie klarowna to znaczy, że

przyczyną zmętnienia były chylomikrony,

przyczyną zmętnienia były chylomikrony,

•

jeżeli surowica pozostanie mętna i nie pojawi się

jeżeli surowica pozostanie mętna i nie pojawi się

kożuszek to znaczy, że za zmętnienie odpowiada

kożuszek to znaczy, że za zmętnienie odpowiada

VLDL,

VLDL,

•

jeżeli surowica pozostanie mętna i jednocześnie

jeżeli surowica pozostanie mętna i jednocześnie

pojawi się kożuszek świadczy to o obecności

pojawi się kożuszek świadczy to o obecności

zarówno chylomikronów jak i VLDL.

zarówno chylomikronów jak i VLDL.



Diagnostyka:

Diagnostyka:

•

•

wykluczyć wtórne hiperlipoproteinemie

wykluczyć wtórne hiperlipoproteinemie

•

•

stwierdzić trzykrotnie dyslipoproteinemię:

stwierdzić trzykrotnie dyslipoproteinemię:

•

•

choroba rodzinna

choroba rodzinna

•

•

wzrost poziomu pojedynczej frakcji lipoprotein

wzrost poziomu pojedynczej frakcji lipoprotein

•

•

często komplikacje sercowo – naczyniowe

często komplikacje sercowo – naczyniowe

•

•

Xanthoma na skórze

Xanthoma na skórze

•

•

zaburzeniom lipidowym często towarzyszą

zaburzeniom lipidowym często towarzyszą

zaburzenia metabolizmu węglowodanów i

zaburzenia metabolizmu węglowodanów i

kwasu moczowego

kwasu moczowego

•

•

klasyfikacja wg Fredericksona

klasyfikacja wg Fredericksona

•

•

gdy surowica jest mleczna wykonuje się test

gdy surowica jest mleczna wykonuje się test

zimnej flotacji

zimnej flotacji

I - chylomikrony

I - chylomikrony

IIa - b-lipoproteiny

IIa - b-lipoproteiny

IIb - b- i pre-b-lipoproteiny

IIb - b- i pre-b-lipoproteiny

III - b-VLDL

III - b-VLDL

IV - pre-b-lipoproteiny

IV - pre-b-lipoproteiny

V - chylomikrony i pre-b-lipoproteiny

V - chylomikrony i pre-b-lipoproteiny

Hyperchylomikronemia, hipertriacyloglicerydemia

Hyperchylomikronemia, hipertriacyloglicerydemia

indukowana tłuszczami, hiperlipemia egzogenna

indukowana tłuszczami, hiperlipemia egzogenna

•

•

stanowi 1% pierwotnych hiperlipoproteinemii

stanowi 1% pierwotnych hiperlipoproteinemii

•

•

surowica żółto – mleczna, po teście zimnej flotacji

surowica żółto – mleczna, po teście zimnej flotacji

przezroczysta z kożuszkiem

przezroczysta z kożuszkiem

•

•

bardzo wyraźny wzrost poziomu TAG (do 12 mmol/l,

bardzo wyraźny wzrost poziomu TAG (do 12 mmol/l,

wartości referencyjne to < 1,7 mmol/l)

wartości referencyjne to < 1,7 mmol/l)

•

•

przyczyny: deficyt LPL lub apo C II

przyczyny: deficyt LPL lub apo C II

•

•

dziedziczenie autosomalne recesywne

dziedziczenie autosomalne recesywne

•

•

objawy u dzieci:

objawy u dzieci:

􀂾

􀂾

hepatosplenomegalia

hepatosplenomegalia

􀂾

􀂾

Xanthoma

Xanthoma

􀂾

􀂾

siatkówka hiperlipemiczna

siatkówka hiperlipemiczna

􀂾

􀂾

kolka brzuszna (pierwszy objaw)

kolka brzuszna (pierwszy objaw)

Hipercholesterolemia rodzinna, Xanthomatoza

Hipercholesterolemia rodzinna, Xanthomatoza

hipercholesterolemiczna rodzinna,

hipercholesterolemiczna rodzinna,

hiperbetalipoproteinemia

hiperbetalipoproteinemia

•

•

stanowi 40% pierwotnych hiperlipoproteinemii

stanowi 40% pierwotnych hiperlipoproteinemii

•

•

dziedziczenie autosomalne dominujące (różne objawy u

dziedziczenie autosomalne dominujące (różne objawy u

homo i heterozygot)

homo i heterozygot)

•

•

przyczyna: niedobór receptora apo B/E

przyczyna: niedobór receptora apo B/E

•

•

surowica żółta przezroczysta

surowica żółta przezroczysta

•

•

bardzo wzrasta poziom całkowitego cholesterolu (15 –

bardzo wzrasta poziom całkowitego cholesterolu (15 –

25 mmol/l)

25 mmol/l)

•

•

zwiększa się stężenie β – lipoprotein (LDL)

zwiększa się stężenie β – lipoprotein (LDL)

•

•

wcześnie rozwija się ciężka miażdżyca, szczególnie u

wcześnie rozwija się ciężka miażdżyca, szczególnie u

homozygot, heterozygoty – nagła śmierć ok. 40 – 45 r.ż.

homozygot, heterozygoty – nagła śmierć ok. 40 – 45 r.ż.

Hipercholesterolemia mieszana,

Hipercholesterolemia mieszana,

hipercholesterolemia z hipertriacyloglicerydemią

hipercholesterolemia z hipertriacyloglicerydemią

•

•

surowica żółta opalizująca

surowica żółta opalizująca

•

•

jest to defekt poligenowy

jest to defekt poligenowy

•

•

zwiększenie poziomu całkowitego cholesterolu

zwiększenie poziomu całkowitego cholesterolu

do 10 – 15 mmol/l

do 10 – 15 mmol/l

•

•

zwiększenie stężenia β – lipoprotein (LDL)

zwiększenie stężenia β – lipoprotein (LDL)

•

•

zwiększenie stężenia TAG do 6 – 8 mmol/l

zwiększenie stężenia TAG do 6 – 8 mmol/l

•

•

zwiększenie poziomu pre β – lipoprotein (VLDL)

zwiększenie poziomu pre β – lipoprotein (VLDL)

Dysbetalipoproteinemia

Dysbetalipoproteinemia

•

•

stanowi < 5% pierwotnych hiperlipoproteinemii

stanowi < 5% pierwotnych hiperlipoproteinemii

•

•

zwiększenie stężenia TAG

zwiększenie stężenia TAG

•

•

zwiększenie stężenia całkowitego cholesterolu

zwiększenie stężenia całkowitego cholesterolu

•

•

w lipidogramie szerokie pasmo β (od pre β –

w lipidogramie szerokie pasmo β (od pre β –

lipoprotein (VLDL) do β – lipoprotein (LDL))

lipoprotein (VLDL) do β – lipoprotein (LDL))

•

•

przyczyna: występowanie apo E 2/2 (85%) lub

przyczyna: występowanie apo E 2/2 (85%) lub

apo E 4/2 (15%) – wyróżnia się trzy allele genu

apo E 4/2 (15%) – wyróżnia się trzy allele genu

kodującego apo E: E2, E3 i E4 co daje sześć

kodującego apo E: E2, E3 i E4 co daje sześć

fenotypów apo E, receptory hepatocytów dla

fenotypów apo E, receptory hepatocytów dla

apo B/E nie są wrażliwe na apo E 2/2 i są mało

apo B/E nie są wrażliwe na apo E 2/2 i są mało

wrażliwe na apo E 4/2

wrażliwe na apo E 4/2

•

•

miażdżycorodność

miażdżycorodność

Hipertriacyloglicerydemia indukowana

Hipertriacyloglicerydemia indukowana

węglowodanami, hiperlipemia endogenna

węglowodanami, hiperlipemia endogenna

•

•

często połączona jest z cukrzycą i otyłością

często połączona jest z cukrzycą i otyłością

•

•

komplikacje sercowo – naczyniowe występują

komplikacje sercowo – naczyniowe występują

później niż w typach II i III

później niż w typach II i III

•

•

przyczyna: obniżenie stosunku apo C II / apo C III

przyczyna: obniżenie stosunku apo C II / apo C III

•

•

surowica żółto – mleczna, po teście zimnej

surowica żółto – mleczna, po teście zimnej

flotacji bez zmian

flotacji bez zmian

•

•

stężenie TAG zwiększony do ok. 10 mmol/l

stężenie TAG zwiększony do ok. 10 mmol/l

•

•

wzrost stężenia pre β – lipoprotein (VLDL)

wzrost stężenia pre β – lipoprotein (VLDL)

•

•

nietolerancja glukozy – obniżenie wrażliwości na

nietolerancja glukozy – obniżenie wrażliwości na

insulinę

insulinę

Hipertriacyloglicerydemia mieszana,

Hipertriacyloglicerydemia mieszana,

hiperlipemia egzogenno – endogenna,

hiperlipemia egzogenno – endogenna,

hipertriacyloglicerydemia indukowana

hipertriacyloglicerydemia indukowana

tłuszczami i węglowodanami

tłuszczami i węglowodanami

•

•

stanowi < 5% pierwotnych

stanowi < 5% pierwotnych

hiperlipoproteinemii

hiperlipoproteinemii

•

•

stężenie TAG rośnie do ok. 20 mmol/l

stężenie TAG rośnie do ok. 20 mmol/l

•

•

podniesienie poziomu dwóch frakcji:

podniesienie poziomu dwóch frakcji:

chylomikronów i pre β – lipoprotein (VLDL)

chylomikronów i pre β – lipoprotein (VLDL)

•

•

bez komplikacji sercowo – naczyniowych

bez komplikacji sercowo – naczyniowych

•

•

często z cukrzycą i zapaleniem trzustki

często z cukrzycą i zapaleniem trzustki



cukrzyca:

cukrzyca:

􀂾

􀂾

wzrost poziomu TAG (w kwasicy ketonowej)

wzrost poziomu TAG (w kwasicy ketonowej)

􀂾

􀂾

wzrost stężenia całkowitego cholesterolu

wzrost stężenia całkowitego cholesterolu

(aterogenny)

(aterogenny)



choroby tarczycy:

choroby tarczycy:

􀂾

􀂾

wzrost poziomu TAG (w hiper i hipotyreozie)

wzrost poziomu TAG (w hiper i hipotyreozie)

􀂾

􀂾

całkowity cholesterol rośnie w obrzęku

całkowity cholesterol rośnie w obrzęku

śluzowatym, a obniża się w chorobie Basedowa

śluzowatym, a obniża się w chorobie Basedowa



dna moczanowa:

dna moczanowa:

􀂾

􀂾

wzrost stężenia całkowitego cholesterolu

wzrost stężenia całkowitego cholesterolu

􀂾

􀂾

wzrost stężenia TAG

wzrost stężenia TAG



choroby wątroby:

choroby wątroby:

􀂾

􀂾

cholestaza – wzrost stężenia całkowitego cholesterolu i

cholestaza – wzrost stężenia całkowitego cholesterolu i

lipoproteiny X

lipoproteiny X

􀂾

􀂾

hepatitis – wzrost stężenia całkowitego cholesterolu;

hepatitis – wzrost stężenia całkowitego cholesterolu;

zmiany poziom cholesterolu mają znaczenie

zmiany poziom cholesterolu mają znaczenie

prognostyczne – zmniejszenie stężenia oznacza

prognostyczne – zmniejszenie stężenia oznacza

zdrowienie, podwyższenie poziomu oznacza ostrą

zdrowienie, podwyższenie poziomu oznacza ostrą

niewydolność wątroby

niewydolność wątroby

􀂾

􀂾

zespół Zieve (alkoholowy) – hiperlipoproteinemia,

zespół Zieve (alkoholowy) – hiperlipoproteinemia,

żółtaczka, hemoliza

żółtaczka, hemoliza

􀂾

􀂾

marskość żółciowa – wzrost stężenia β – lipoprotein,

marskość żółciowa – wzrost stężenia β – lipoprotein,

bilirubiny sprzężonej i fosfatazy alkalicznej

bilirubiny sprzężonej i fosfatazy alkalicznej

􀂾

􀂾

glikogenozy – wzrost poziomu TAG

glikogenozy – wzrost poziomu TAG



zapalenie trzustki ostre i przewlekłe:

zapalenie trzustki ostre i przewlekłe:

􀂾

􀂾

wzrost poziomu TAG (proces może przebiegać w drugą

wzrost poziomu TAG (proces może przebiegać w drugą

stronę tzn. wysoki poziom TAG może spowodować

stronę tzn. wysoki poziom TAG może spowodować

zapalenie trzustki)

zapalenie trzustki)



nerczyce lipidowe:

nerczyce lipidowe:

􀂾

􀂾

zwiększenie stężenia całkowitego

zwiększenie stężenia całkowitego

cholesterolu

cholesterolu

􀂾

􀂾

zwiększenie stężenia TAG

zwiększenie stężenia TAG

􀂾

􀂾

zmiany stężenia całkowitego cholesterolu i

zmiany stężenia całkowitego cholesterolu i

TAG są proporcjonalne do hipoalbuminemii

TAG są proporcjonalne do hipoalbuminemii

i proteiinurii

i proteiinurii



zespół Cushinga:

zespół Cushinga:

􀂾

􀂾

wzrost stężenia TAG

wzrost stężenia TAG

􀂾

􀂾

często postać jatrogenna z powodu

często postać jatrogenna z powodu

długiego leczenia kortykosteroidami

długiego leczenia kortykosteroidami



Rodzinna hipercholsterolemia (mutacje

Rodzinna hipercholsterolemia (mutacje

genu receptora LDL)

genu receptora LDL)



Rodzinny defekt apolipoproteiny B100

Rodzinny defekt apolipoproteiny B100

(zaburzenie wiązania z receptorem apo

(zaburzenie wiązania z receptorem apo

BE)

BE)



Hipercholsterolemia poligeniczna

Hipercholsterolemia poligeniczna



Hiperlipoproteinemia a

Hiperlipoproteinemia a



Pierwotna hipertriglicerydemia

Pierwotna hipertriglicerydemia

(obniżenie aktywości enzymów

(obniżenie aktywości enzymów

lipolitycznych, nadmierna wątrobowa

lipolitycznych, nadmierna wątrobowa

synteza VLDL)

synteza VLDL)



Rodzinna hipertriglicerydemia (VLDL

Rodzinna hipertriglicerydemia (VLDL

bogatsze w TG, obniżone stężenie HDL)

bogatsze w TG, obniżone stężenie HDL)



Niedobór lipazy lipoproteinowej lub jej

Niedobór lipazy lipoproteinowej lub jej

aktywatora apo CII

aktywatora apo CII



Rodzinna złożona hiperlipidemia

Rodzinna złożona hiperlipidemia

(wzrost stężenia wolnych kwasów

(wzrost stężenia wolnych kwasów

tłuszczowych i apo B)

tłuszczowych i apo B)



Rodzinna dysbetalipoproteinemia

Rodzinna dysbetalipoproteinemia

(obecność

(obecność

β

β

VLDL)

VLDL)

LDL

oxLDL

Monocyt

Foam cell

Th1

Th2

Neutrophil

Thrombocyt

Macrophag

Adhesion molecule

Fibrynogen

Colagen

O

O

O

O

Il-6

Il-1

FGF
TGF

TNF-a

Intima

Epithelium



Wnikanie oxLDL do komórek śródbłonka

Wnikanie oxLDL do komórek śródbłonka



Aktywacja płytek krwi i uwalnianie

Aktywacja płytek krwi i uwalnianie

czynników wzrostu

czynników wzrostu



Generacja wolnych rodników

Generacja wolnych rodników



Hamowanie uwalniania NO z śródbłonka

Hamowanie uwalniania NO z śródbłonka



Generowane syntezy

Generowane syntezy

chemoatraktantów

chemoatraktantów



Powstawania komórek piankowatych

Powstawania komórek piankowatych



Zwężenie ściany naczyń i zator

Zwężenie ściany naczyń i zator



Modyfikowalne

Modyfikowalne

–

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu

–

Dyslipid

Dyslipid

emia

emia

–

Nadciśnienie

Nadciśnienie

–

Cukrzyca

Cukrzyca

–

O

O

tyłość

tyłość

–

Dieta bogatotłuszczowa

Dieta bogatotłuszczowa

–

Czynniki trombogenne

Czynniki trombogenne

–

Brak aktywności fizycznej

Brak aktywności fizycznej

–

Nadmierne spożycie

Nadmierne spożycie

alkoholu

alkoholu



Nie

modyfikowalne



Historia choroby



Uwarunkowania

genetyczne



Wiek



płeć



Martwica miokardium spowodowana

Martwica miokardium spowodowana

niedokrwieniem

niedokrwieniem



Pojawia się ucisk w klatce piersiowej i ból

Pojawia się ucisk w klatce piersiowej i ból



Jeżeli krążenie nie zostanie przywrócone

Jeżeli krążenie nie zostanie przywrócone

w ciągu 20-40 minut, to obszar objęty

w ciągu 20-40 minut, to obszar objęty

niedokrwieniem ulega nieodwracalnej

niedokrwieniem ulega nieodwracalnej

martwicy

martwicy



Komórki miokardium uwalniają podczas

Komórki miokardium uwalniają podczas

incydentu markery biochemiczne i

incydentu markery biochemiczne i

enzymatyczne

enzymatyczne



Mioglobina (wzrost 1,5 – 2 godziny;

Mioglobina (wzrost 1,5 – 2 godziny;

spadek 10 godzin)

spadek 10 godzin)

•

Białko wiążące tlen

Białko wiążące tlen

•

Osiąga wartości 10-15x norma (80 mg/l)

Osiąga wartości 10-15x norma (80 mg/l)

•

Metody immunologiczne

Metody immunologiczne

•

Ujemny czynnik predykcyjny

Ujemny czynnik predykcyjny



Swoista dla mięśnia sercowego długość oraz

Swoista dla mięśnia sercowego długość oraz

struktura aminokwasowa końca N łańcucha

struktura aminokwasowa końca N łańcucha



Wzrost TnT po 4-6 godzinach, powrót po 9-10

Wzrost TnT po 4-6 godzinach, powrót po 9-10

dniach

dniach



Może służyć monitorowaniu terapii fibrynolitycznej

Może służyć monitorowaniu terapii fibrynolitycznej



TnI pojawia się po 5-7 godzinach, powrót do normy

TnI pojawia się po 5-7 godzinach, powrót do normy

po 7 dobach

po 7 dobach



Wzrastają w stanach zwiększonej

Wzrastają w stanach zwiększonej

przepuszczalności kardiomiocytów

przepuszczalności kardiomiocytów



Wzrost stężenia w przewlekłej niewydolności nerek

Wzrost stężenia w przewlekłej niewydolności nerek

(uszkodzenie mięśnia sercowego jest odwracalne)

(uszkodzenie mięśnia sercowego jest odwracalne)



Izoenzym CK-MB jest najbardziej

Izoenzym CK-MB jest najbardziej

charakterystyczny dla mięśnia sercowego

charakterystyczny dla mięśnia sercowego



Pomiar aktywności zastępuje się

Pomiar aktywności zastępuje się

pomiarem stężenia

pomiarem stężenia



Wzrost CK-MB mass wzrasta po 3-6

Wzrost CK-MB mass wzrasta po 3-6

godzinach

godzinach



W miokardium występuje CK-MB2

W miokardium występuje CK-MB2



LDH (dehydrogenaza mleczanowa)

LDH (dehydrogenaza mleczanowa)

•

Wzrost aktywności LDH1 (HBDH)

Wzrost aktywności LDH1 (HBDH)

•

Nieswoista dla serca

Nieswoista dla serca

•

Najwyższa aktywność – 48-62 godz po zawale

Najwyższa aktywność – 48-62 godz po zawale



Aminotransferaza asparaginowa (AST)

Aminotransferaza asparaginowa (AST)

•

Nieswoista dla mięśnia sercowego

Nieswoista dla mięśnia sercowego

•

Szczyt obserwowany po 24-36 godzinach

Szczyt obserwowany po 24-36 godzinach

•

AST/ALT > 2

AST/ALT > 2



Albumina modyfikowana niedokrwieniem (IMA)

Albumina modyfikowana niedokrwieniem (IMA)

•

Albumina o zmniejszonym powinowactwie do niklu i

Albumina o zmniejszonym powinowactwie do niklu i

kobaltu

kobaltu

•

Pojawia się przed powstaniem martwicy

Pojawia się przed powstaniem martwicy

•

Różnicuje chorych z niedokrwieniem i bez

Różnicuje chorych z niedokrwieniem i bez

niedokrwienia

niedokrwienia



Sercowe białko wiążące kwasy tłuszczowe (H-

Sercowe białko wiążące kwasy tłuszczowe (H-

FABP)

FABP)

•

Marker wczesny (pojawia się po 1-3 godzinach)

Marker wczesny (pojawia się po 1-3 godzinach)

•

Drobnocząsteczowe białko występujące w cytozolu

Drobnocząsteczowe białko występujące w cytozolu



Mózgowy peptyd natriuretyczny

Mózgowy peptyd natriuretyczny

wydzialny przez kardiomiocyty komór

wydzialny przez kardiomiocyty komór

serca

serca



Stężenie wzrasta w przeroście komór i w

Stężenie wzrasta w przeroście komór i w

osłabieniu ich siły skurczu

osłabieniu ich siły skurczu



Nieaktywny fragment NT-proBNP ma

Nieaktywny fragment NT-proBNP ma

dużą stabilność i długi czas półtrwania

dużą stabilność i długi czas półtrwania



Stężenie koreluje ze stopniem

Stężenie koreluje ze stopniem

niewydolności i wielkością jam serca

niewydolności i wielkością jam serca



IL-6, IL-8, CRP

IL-6, IL-8, CRP



Hs-CRP (wysokoczułe CRP) jest

Hs-CRP (wysokoczułe CRP) jest

markerem zagrożenia chorobą

markerem zagrożenia chorobą

niedokrwienną serca

niedokrwienną serca



Marker stabilności blaszki miażdżycowej

Marker stabilności blaszki miażdżycowej



MPO – mieloperoksydaza uwalniana z

MPO – mieloperoksydaza uwalniana z

neutrofilów

neutrofilów



PAPP-a

PAPP-a

Etap choroby niedokrwiennej

Etap choroby niedokrwiennej

Biomarker

Biomarker

Blaszka miażdżycowa

Blaszka miażdżycowa

LDL, oxLDL, CRP, Il-6, Il-10,

LDL, oxLDL, CRP, Il-6, Il-10,

Il-18, fibrynogen, TNF

Il-18, fibrynogen, TNF

Niestabilna blaszka miażdżycowa

Niestabilna blaszka miażdżycowa

MMP-9, mieloperoksydaza, ICAM,

MMP-9, mieloperoksydaza, ICAM,

VCAM

VCAM

Pęknięta blaszka miażdżycowa

Pęknięta blaszka miażdżycowa

sCD40L, PIGF, PAPP-A, VCAM

sCD40L, PIGF, PAPP-A, VCAM

Tworzenie zakrzepu

Tworzenie zakrzepu

PAI-1, sCD40L, czynnik

PAI-1, sCD40L, czynnik

von Willebranda, D-dimery

von Willebranda, D-dimery

Niedokrwienie mięśnia

Niedokrwienie mięśnia

sercowego

sercowego

IMA, wolne kwasy tłuszczowe,

IMA, wolne kwasy tłuszczowe,

BNP

BNP

Martwica

Martwica

troponina, CK-MB, h-FABP,

troponina, CK-MB, h-FABP,

mioglobina

mioglobina

Remodeling lewej komory

Remodeling lewej komory

BNP/NT-proBNP, MMP

BNP/NT-proBNP, MMP