Proces decyzyjny a

dokonywanie wyboru i

planowanie

Izabela Burzyńska

Proces decyzyjny

●

Proces decyzyjny to wykonywana w sytuacji

decyzyjnej przez decydenta sekwencja czynności, na

którą się składa sformułowanie (zdefiniowanie)

problemu decyzyjnego, rozwiązanie

sformułowanego problemu oraz wdrożenie podjętej

decyzji.

●

Celowy i nielosowy wybór jednego z co najmniej
dwóch alternatywnych rozwiązań danego problemu

Proces decyzyjny

●

Decydowanie

jest

działaniem

polegającym

na

włąściwym rozpoznaniu sytuacji decyzyjnej, poprzez

zebranie istotnej informacji i jej przekształceniu w

określone warianty, które mogą stać się podstawą

przyszłej decyzji.

●

Przebiega to według określonego cyklu logicznego
podzielonego na fazy.

●

Początkiem procesu jest zauważenie sytuacji decyzyjnej
czyli nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizacji,
utrudniajacej jej funkcjonowanie, końcem – ostateczny
wybór sposobu usunięcia tej nieprawidłowości.

Proces decyzyjny

●

Proces podejmowania decyzji

–

poznanie i zdefiniowanie sytuacji decyzyjnej,

–

wyodrębnienie różnych możliwości,

–

wybór najlepszej możliwości,

–

wprowadzenie jej w życie,

Proces decyzyjny a dokonywanie wyboru

●

Podejmowane decyzji oznacza proces wyboru jakiegoś

działania jako sposobu roztrzygnięcia określonego

problemu.

●

Dokonywanie wyboru oznacza ograniczony zakres
działań, związanych z wyborem jednej spośród zbioru
możliwości. Sam wybór jest częścią podejmowania
decyzji.

●

Wybór czyli nadawanie określonych preferencji celom i
metodom działania odnosi się do bliższej lub dalszej
przyszłości, której decydent nie zna w pełni.

Proces decyzyjny a dokonywanie wyboru

●

Sytuacja decyzyjna może być rozwiązana przy

pomocy wielu technik, modeli i sposobów. Aby

dokonać wyboru najlepszego w danych warunkach

wariantu, który powstał na danym etapie procesu

decyzyjnego należy dokonać wyboru na podstawie

przyjętego kryterium,odpowiedniego do danej

sytuacji, za pomocą którego możemy ocenić i

porównać skutki podjętej decyzji. Pozwoli to ocenić

która decyzja jest najlepsza i pozwoli uzyskać

zamierzony

cel

w

sposób

najbardziej

prawdopodobny.

Jest to wybór wariantu optymalnego.

Proces decyzyjny a dokonywanie wyboru

●

Nie istnieje kryterium uniwersalne według którego

można rozwiązać dany problem, decydent posługuje

się pewnym zestawem kryteriów, zależnych od

sytuacji w której się znajduje oraz wyników które

spodziewa się osiągnąć.

●

Sam akt wyboru jakiegoś celu i pewnej drogi
działania na podstawie optymalnych wariantów nie
jest jednoznaczny. Istnieją różne typy wyboru oraz
różne są kryteria decydenta, które ów wybór
wartościują i nadają mu preferencje.

Proces decyzyjny a dokonywanie wyboru

●

Rodzaje wyboru

–

Wybór komplementarny – A lub nie A, decyzja sprowadzona

do alternatywy „albo – albo”,

–

Wybór z pełnego obszaru wariantów - wybór spośród

wszystkich dostępnych alternatyw.

–

Wybór niespecyfikowany – zachodzi gdy trudno ustalić listę

wszystkich

wyborów

jednostkowych,

wprowadza

się

kategorie

–

Wybór selektywny – następuje gdy trzeba podjąć decyzję

szybko i nie ma możliwości analizy wszystkich możliwych

alternatyw, selekcja według możliwości szybkiego ich

podjęcia.

–

Wybór niepewny - w warunkach niepewności i ryzyka,

–

Wybór zerowy – zachodzi w okolicznościach, które

uniemożliwiają dokonanie wyboru – wypadki nagłe,

wymagające decyzji natychmiastowej,

Czynniki wyboru wariantów

- cel, który pragnie się osiągnąć w wyniku decyzji,
- problem do którego decyzja ma się odnosić,
- warianty rozwiązań problemu dotyczące dróg

rozwiązania oraz możliwych skutków,

- mierniki oceny,
- dostępność środków rzeczowych i finansowych,
- ambicje pracowników,
- reguły sztuki czyli akceptowane zasady prawidłowego

działania w sferze techniki, zarządzania i marketingu,

-poczucie społeczne tego co jest słuszne,
- reguły gry dzięki którym godzone są sprzeczne interesy

indywidualne,

Proces decyzyjny a planowanie

●

Planowanie - wytyczanie głównych celów do jakich

dąży organizacja oraz określanie najlepszego

sposobu ich osiągnięcia. Z planowaniem związane

jest podejmowanie decyzji, czyli wybór trybu

działania spośród zestawu dostępnych możliwości.

●

Planowanie i podejmowane decyzji to pierwsze
funkcje kierownicze, które muszą wykonywać
organizacje

Proces decyzyjny a planowanie

●

Podejmowane decyzji jest podstawą planowania, jest

ono katalizatorem napędzającym proces planowania.

Cele organizacji wynikają z decyzji podejmowanych

przez

różnych

kierowników,

podobnie

zadecydowanie o wyborze najlepszego planu

osiągnięcia poszczególnych celów oznacza również

decyzję o przyjęciu jakiegoś trybu działania.

Proces decyzyjny a planowanie

●

Na wszystkich szczeblach w organizacji trzeba

podejmować decyzje i rozwiązywać problemy. Zadania

te są ważną częścią pracy kierowników, szczególnie

zaś gdy kierownik zajmuje sie planowaniem.

●

Planowanie

wiąże

się

z

najważniejszymi

i

dalekosiężnymi decyzjami podejmowanymi przez
kierownika.

Cały

proces

planowania

wikła

kierowników

w

nieprzerwany

ciąg

sytuacji

decyzyjnych, od jakości tych decyzji zależy w dużym
stopniu skuteczność planów.