Przemoc w rodzinie

Zagadnienia:

1.Perspektywy i aspekty przemocy
2.Pojęcie przemocy gorącej i chłodnej
3.Fazy cyklu przemocy w rodzinie
4.Rola sprawcy i ofiary przemocy domowej
5.Konsekwencje przemocy domowej
6.Przemoc wobec dzieci
7.Sposoby walki z przemocą domową
8.Kampanie społeczne na rzecz ograniczenia
przemocy domowej

Ad1. Perspektywy i aspekty przemocy

Wyróżniamy 4 perspektywy przemocy:

•

A) prawna- we wszystkich cywilizowanych krajach przemoc jest prawnie zakazana

•

B) moralna- krzywdzenie innych jest powszechnie rozpoznawane jako zło

•

C) psychologiczna- tu zwraca się uwagę na to co czują osoby krzywdzone a także
pułapki psychologiczne na nie zastawiane (szantaż)

•

D) społ-polityczna- patologie społeczne wpływające na szerzenie się agresji

Aspekty przemocy

•A) agresja to zamierzone działanie
•B) przemoc to naruszenie praw lub dóbr osobistych

•C) przemoc to osłabienie lub brak możliwości samoobrony jednej ze stron- psych i
fizycznych

•D) osoba agresywna ma jakiś powód do tego by się tak zachowywać- afekt
osobisty

Ad.2 Przemoc chłodna i gorąca

Przemoc domowa miewa różną temperaturę, może być gorąca i chłodna.
 
Gorąca przemoc

to furia, która jest wybuchem skumulowanych i niemożliwych do powstrzymania ataków złości
lub wściekłości. Towarzyszy jej pragnienie wywołania cierpienia i spowodowania jakichś
szkód. Gorącą przemoc mogą powodować negatywne i intensywne przeżycia związane z
frustracją, z zablokowaniem jakichś dążeń, z niespełnieniem pragnień i oczekiwań. Istotnym
czynnikiem bywa przekonanie sprawcy o niezdolności ofiary do obrony i poczucie własnej
bezkarności. Przybiera ona dwie formy: przemocy fizycznej i seksualnej.

 
Przemoc chłodna
wydaje się znacznie spokojniejsza, choć czasem jest to spokój pozorny, skrywający silne emocje,

które są skutecznie tłumione i kontrolowane. Polega na realizowaniu przez sprawcę
specyficznego scenariusza zapisanego w jego umyśle. Człowiek realizujący taki scenariusz
przemocy, zmierzając do jakiegoś celu jest gotowy do wtargnięcia we wnętrze psychiki swojego
dziecka lub współmałżonka.

Sprawca chłodnej przemocy na ogół pozostaje nieświadomy szkodliwości swego zachowania,

ponieważ znajduje uzasadnienie nawet dla okrucieństwa.

Chłodna przemoc wobec dzieci przybiera często formę surowych metod wychowawczych lub

sprawiedliwego karania. Czasem krzywdzenie dzieci dokonuje się w trakcie prób kształtowania
u nich pożądanych cech charakteru, a czasem jest rezultatem powtarzania metod
wychowawczych, których rodzice doświadczali w dzieciństwie gdy sami byli ofiarami przemocy
wychowawczej.

Fazy cyklu przemocy w rodzinie

• Faza I - w rodzinie zaczyna wzrastać napięcie, pojawiają się agresywną

reakcje

• Faza II – eksplozja agresji, Sprawca jest skoncentrowany na agresji, potem

agresja przemija pod wpływem wyrzutów sumienia,

• Faza III – faza miodowego miesiąca, wtedy mężczyzna zachowuje się

wobec ofiary tak jak podczas zalotów przeprasza, obiecuje poprawę.
Kobiety wierzą w tę odmianę, nawet jeśli kobieta myślała o odejściu ulega
złudzenia, że to już się nie powtórzy.

Cykl przemocy zaczyna się na nowo.

Ad.4 Rola sprawcy i ofiary w przemocy

Rola ofiary – dzieci bardzo szybko uczą się roli ofiary:
•

oglądając bajki, które zawierają elementy przemocy, gdzie istnieje podział na tych co są

bici - słabszych i tych co biją - mocniejszych

•

dość powszechne praktyki wychowawcze zawierające elementy elementy zbliżone do

przemocy: przewaga sił, naruszenie granic cierpienia na skutek używania czyjejś mocy

Rola sprawcy – w młody wieku mamy w tej roli doświadczenia:
•

Wyrządzanie krzywdy zabawkom, młodszym rówieśnikom, młodszemu rodzeństwu

•

Podziały na sprawców i ofiary w przedszkolu i szkole

Między rolami istnieje wiele powiązań np. sprawcy przemocy najczęściej wywodzą się z

ofiar

Ad. 5 Konsekwencje przemocy domowej

• Zniszczenie psychiki i godności kobiety, przez co rozwija się jej gotowość

do przyjmowania przemocy, dolegliwości fizyczne, zaburzenia nerwicowe,

• Ofiara zwraca gniew przeciw samej sobie zamiast kierować go na sprawcę,

sprawca robi ofierze „pranie mózgu” – ofiara jest odizolowana od
środowiska społecznego, jest poniżana, degradowana, zmuszana do
posłuszeństwa

Ad. 6 Przemoc wobec dzieci

Przemoc wobec dzieci może przybierać różne formy:
• Przemoc fizyczna
• Przemoc psychiczna
• Przemoc seksualna – najczęściej rodzina ofiary nie wierzy oskarżeniom

ofiary na temat winy członka rodziny.

• Do przemocy może prowadzić fakt, że istnieje nierówność sił między ofiarą

( dzieckiem ) a oprawcą ( najczęściej dorosłym )

• Przewaga ma miejsce nie tylko na poziomie fizycznym, ale także

psychicznym.

Ad. 7 Sposoby walki z przemocą

•

Profilaktyka przemocy – zmienianie stanu świadomości społecznej i stanu edukacji
społecznej,

•

Interwencje przerywające sytuacje przemocy

•

Działania opiekuńczo – wspierające wobec ofiar,

•

Postępowanie terapeutyczne wobec ofiar

•

Prawo administracyjne dla ofiar i sprawców

Ad. 8 Kampanie społeczne na rzecz ograniczenia przemocy społecznej

•„bo zupa była za słona” – przemoc fizyczna w rodzinie
•„zły dotyk boli przez całe życie” – przemoc seksualna wobec
dzieci

•Bezpłatne telefony dla ofiar przemocy np. Niebieska Linia