Substancje o znaczeniu

biologicznym

Tłuszcze

Są enzymami glicerolu i

kwasów tłuszczowych

Tłuszcz stały

Tłuszcz ciekły

Tripalmitynian glicerolu

O

CH

2

O C (CH

2

)

7

CH CH (CH

2

)

7

CH

3

O

CH O C (CH

2

)

7

CH CH (CH

2

)

7

CH

3

O

CH

2

O C (CH

2

)

7

CH CH (CH

2

)

7

CH

3

Trioleinian glicerolu

Właściwości fizyczne

-Tłuszcze nasycone są ciałami stłumi, a tłuszcz nie nasycone są cieczami

-Nie rozpuszczają się w wodzie, natomiast rozpuszczają się w
rozpuszczalnikach organicznych, np. W benzynie
Właściwości chemiczne
W organizmach ulegają przemianą

-Spalają się :
enzymy
tłuszcz + O

2

CO

2

+H

2

O+ energia

-hydrolizą:
enzymy
tłuszcz + H

2

O glicerol + kwas tłuszczowy

•Tłuszcze ciekłe reagują z wodorem, tworząc tłuszcze stałe (uwodornienie
tłuszczu)

•Reakcje charakterystyczne

•Próba akr oleinowa – podczas silnego ogrzewania tłuszczu wydziela się
substancja o ostrym gryzącym zapachu

Białka
O H są wielkocząsteczkowymi związkami organiczni

zbudowanych z resztek .

aminokwasów połączonych wiązaniami peptydowi

C N
Właściwości fizyczne

- Różnorodne
Właściwości chemiczne

- Organizy pod wpływem enzymów podlegają hydrolazie, tworząc

rozpuszczalne aminokwasy, które po modyfikacji do budowy własnych białek

H

2

O

białka aminokwasy

enzymy

-Pod wpływem chlorku sodu ulęgają wysalaniu jest to proces odwrotny

-Pod wpływem podwyższonej temperatury, soli niektórych metali, kwasów i

alkoholu ulęgają denotacji, która jest procesem nie odwracalnym, ponieważ

niszczą strukturę przestrzenna białka

Reakcja ksantoproteinowa – białka pod wpływem kwasu azotowego(V)

zabarwiają się na żółto

Reakcja biuretowa – białka pod wpływem wodorotlenku miedzi (II) zabarwiają

się na fioletowo

Cukry

C

n

H

2n

O

m

są wiązaniem organicznym złożonymi z węglu, tlenu i wodoru

Cukry proste

Glukoza C

6

H

12

O

6

Fruktoza C

6

H

12

O

6

Właściwości fizyczne glukozy

•Substancja biała krystaliczna

•Rozpuszcza się w wodzie

•Nie rozpuszcza się w alkoholu i innych rozpuszczalnikach organicznych
Właściwości chemiczne glukozy

•Ma słodki smak

•Ma odczyn obojętny

•W organizmach ulega przemianie z wydzielaniem energii

enzymy

C

6

H

12

O

6

6 O

2

6 CO

2

+ 6 H

2

O + energia

 

próba trommera – w reakcji glukozy z niebieskim wodorotlenkiem miedzi (II)

powstaje ceglastoczerwony tlenek miedzi(I)

H

+

C

12

H

22

O

11

+ H

2

O C

6

H

12

O

6

+ C

6

H

12

O

6

sacharoza woda enzymy Glukoza Fruktoza

Cukry złożone

Sacharoza – dwucukier -C

12

H

22

O

11

(C

6

H

10

O

5

)

n

Właściwościfizyczne

•Substancja biała krystaliczna

•Rozpuszcza się w wodzie

•Pod wpływem ogrzewania topi się i zmienia barwena brunatną – w skutek

cześciowego rozpadu powstaje karmel

Właściwości chemiczne

•Ma słodki smak,

•W organizmach, pod wpływem enzymów, ulega hydrozie na cukry proste

H

+

C

12

H

22

O

11

+ H

2

O C

6

H

12

O

6

+ C

6

H

12

O

6

sacharoza woda enzymy Glukoza Fruktoza

 

skrobia – wielocukier - (C

6

H

10

O

5

)

n

Uproszczony kształt cząsteczki skrobi

Właściwości fizyczne

•Substancja biala

•Nie rozpuszcza się w zimnej wodzie , a w gorącej tworzy kleik skrobiowy
Właściwości chemiczne

•Nie ma zapachu

•Niema smaku

•W organizmach pod wpływem enzymów ulega hydrozie

enzymy enzymy

(C

6

H

10

O

5

)

n

(C

6

H

10

O

5

)

x

n C

6

H

12

O

6

skrobia

H

2

O dekstryn H

2

O glukoza

Reakcja z jodem (próba jodoskrobiowa) – pod wpływem jodu skrobia zabarwia

się na ciemno granatowo

Celuloza -wielocukier - (C

6

H

10

O

5

)

n

Właściwości fizyczne

•Ciało stałe białe włókniste

•Nie rozpuszcza się w wodzie ani w rozpuszczalnikach organicznych
Właściwości chemiczne

•Nie ma zapachu

•Niema smaku

•Ulega hydrozie w przełyku zwierząt przeżuwających

enzymy

(C

6

H

10

O

5

)

n

C

6

H

12

O

6

celuloza H

2

O glukoza

Włókna białkowe i celulozowe

Nazwa włókna

Pochodzenie

Skład chemiczny

Identyfikacja

Bawełna

Naturalne -

roślinne

Celuloza

Włókna

celulozowe palą

się jasnym

płomieniem po

zdjeciu z

płomienia palą się

dalej; produktem

spalania jest

szary popiuł czuć

zapach palącego

się papieru

Zalety higroskopijność, odporność na działanie wysokiej temperatury i

chemikaliów, przewiewność
Wady skłąnność do gniecenia

Nazwa włókna

Pochodzenie

Skład chemiczny

Identyfikacja

Len

Naturalne -

roślinne

Celuloza

Włókna

celulozowe palą

się jasnym

płomieniem po

zdjeciu z

płomienia palą się

dalej; produktem

spalania jest

szary popiuł czuć

zapach palącego

się papieru

Zalety higroskopijność, odporność na działanie wysokiej temperatury i

chemikaliów, przewiewność

Wady sztywność i szorstkość, gniotliwość
Wełna

Naturalne -

zwierzence

Białko

Włókna białkowe

palą się powoli, a

po wyciągnięciu z

płomienia gasną;

produktem

spalania jest

czarna

bezkształtna

masa, czuć

zapach palących

się włosów

Zalety higroskopijność, złe przewodzenie ciepła, spręzystość
Wady brak odporności na działanie odczynników i wysokiej temperatury

Wady sztywność i szorstkość, gniotliwość
Jedwab naturalny

Naturalne -

zwierzęce

Białko

Włókna białkowe

palą się powoli, a

po wyciągnięciu z

płomienia gasną;

produktem

spalania jest

czarna

bezkształtna

masa, czuć

zapach palących

się włosów

Zalety delikatność, wytrzymałość, słabe przewodzenie ciepła, mała

gniotliwość
Wady wrażliwość na działanie chemiczne i światła słonecznego, mała

higroskopijność