1

Polityka

bezpieczeństwa do I

połowy lat 90.



Do 1994 roku RFN postrzegała się wyłącznie
jako „mocarstwo cywilne” i stawiała w
polityce zagranicznej na instrumenty
dyplomatyczne, gospodarcze i pomocy
rozwojowej. Uwarunkowania prawne i
historyczne nie pozwalały RFN na użycie
instrumentów wojskowych w
międzynarodowej polityce bezpieczeństwa.

2



Jako jedno z niewielu państw NATO RFN nie
posiadała (i nie posiada) oficjalnej,
zatwierdzonej przez

rząd strategii

bezpieczeństwa narodowego

– jedynie

Ministerstwo Obrony co kilka lat wydaje tzw.

wytyczne polityczno-obronne i białe księgi.



Powstała w 1955 roku Bundeswehra do
początku lat 90. nie mogła angażować się
militarnie za granicą i służyła wyłącznie do
obrony terytorium RFN w ramach NATO

3

Polityka bezpieczeństwa
po zakończeniu zimnej
wojny



brak konwencjonalnych zagrożeń zastąpiony
został jednak pojawieniem się nowych wyzwań
dla bezpieczeństwa obszaru transatlantyckiego
– m.in. konfliktów etnicznych, regionalnych,
międzynarodowego terroryzmu.



Po zjednoczeniu, wraz ze zmianą pozycji
geopolitycznej Niemcy po części z wyboru, a
po części pod naciskiem musiały

porzucić

koncepcję „mocarstwa cywilnego”.



Oczekiwania sojuszników Niemiec zmierzały w
kierunku jednoznacznym: że RFN weźmie pełny
udział w sojuszniczej polityce bezpieczeństwa.

4



W ten scenariusz oczekiwań wpisało się Orzeczenie
Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 1994
umożliwiające wysyłanie Bundeswehry na wojskowe
misje zagraniczne ONZ, NATO i UE za uprzednią zgodą
Bundestagu.



Po przełomowym orzeczeniu Trybunału niemiecką
politykę bezpieczeństwa kształtowała zasada
określana

jako doktryna multilateralizmu

.



Wykluczała ona podejmowanie samodzielnych decyzji
w ramach NATO i UE, niezgodnych z polityką USA czy
Francji oraz zakładała wsparcie polityczne i wkład
wojskowy RFN dla postulowanych i prowadzonych
przez nie operacji zagranicznych. Jej uzasadnieniem
były względy historyczne i przekonanie o konieczności
tworzenia zaufania w relacjach z sojusznikami i
partnerami, którzy mogli czuć się zagrożeni
„remilitaryzacją” zjednoczonych Niemiec i obawiali się
prowadzenia przez nie samodzielnej polityki

5



Jej uzasadnieniem były względy historyczne i
przekonanie o konieczności tworzenia zaufania w
relacjach z sojusznikami i partnerami, którzy mogli czuć
się zagrożeni „remilitaryzacją” zjednoczonych Niemiec i
obawiali się prowadzenia przez nie samodzielnej polityki



Doktryna ta wiązała się również z dążeniem do:



zwiększenia znaczenia RFN w NATO, - poszerzenia
wpływów w ONZ



wzmocnienia pozycji w stosunku do Francji i Wielkiej
Brytanii w UE.. Konstrukcja doktryny multilateralizmu
opierała się na założeniu, że to, co jest dobre dla UE i
NATO, jest tożsame z niemieckimi interesami.



Doktryna ta stała się „fundamentem kolejnych rządów
po 1994 roku i poniekąd usprawiedliwiała również
zaangażowanie wojskowe Bundeswehry za granicą
przed pacyfistycznie nastawionym niemieckim
społeczeństwem.

6

BIAŁA KSIĘGA Z 2006

ROKU

Biała Księga dotycząca bezpieczeństwa

Niemiec i przyszłości Bundeswehry z

28 kwietnia 2006r. W porównaniu

do swojej poprzedniczki z 1994r.

Koncentrowała się przede wszystkim

na zagadnieniach strukturalnych i

militarnych modernizacji

Bundeswehry

.

7

Biała Księga z 2006 r. stwierdza, że w

dalszym ciągu podstawa

bezpieczeństwa Niemiec i Europy

pozostają stosunki transatlantyckie.

Członkostwo Niemiec w NATO jest

fundamentem ich polityki

bezpieczeństwa i obrony. Niemcom

jako członkom UE szczególnie zależy

na wzmocnieniu międzynarodowej roli

Unii. Niemcy popierają również OBWE,

a szczególną rolę w gwarantowaniu i

zabezpieczaniu pokoju przypisują ONZ.

8

Kompetencje organów państwa

w zakresie polityki

bezpieczeństwa



Zasadnicze kompetencje w obszarze
bezpieczeństwa nalezą do rządu federalnego



Kanclerz i minister obrony narodowej - wytycza
podstawowe kierunki polityki bezpieczeństwa;



Federalna Rada Bezpieczeństwa – jest organem
pomocniczym złożonym z kanclerza MON,, MSZ
MSW,, minister gospodarki i finansów



Bundestag- nadzoruje działalność rządu
federalnego za pośrednictwem Komisji Obrony



Oraz Pełnomocnika Bundestagu ds. wojskowych



Parlament podejmuje również decyzje o wysłaniu
Bundeswehry poza granice państwa.

9

Cele polityki

bezpieczeństwa

Niemiec:



Rozbudowa systemów bezpieczeństwa zbiorowego;



Wspieranie w handlu światowym zasad wolnego rynku;



Wspieranie procesów transformacyjnych w państwach
byłego bloku wschodniego;



„pogłębianie” i rozszerzanie UE;



Zapewnienie bezpieczeństwa i dobrobytu RFN-
europeizacja, stworzenie organizacjom pożytku
społecznego możliwości rozwoju, wspieranie tworzenia
się sieci transnarodowych powiązań gospodarczych;



demokratyzacja, promocja praw człowieka i zasad
wolnorynkowych spoza grupy OECD

10

Wytyczne Polityki Obronnej
2011



Wytyczne zawierają deklarację o chęci
większego zaangażowania w operacje
reagowania kryzysowego a poprzez to
wzmocnienie międzynarodowej pozycji
kraju.



Mowa jest również o większej autonomii –
Niemcy mają decydować o zaangażowaniu
w odniesieniu do konkretnego przypadku
użycia własnych sił zbrojnych.



Powrócono także do podkreślania

głównej

roli Bundeswehry jako armii obrony
terytorialnej

.

11