WCZESNA

DOROSŁOŚĆ

Ewa Kwiatkowska, kierunek: praca socjalna

Istotą bycia dorosłym nie jest osiągnięcie

określonego wieku, ale podjęcie zobowiązań

w pewnych obszarach aktywności i trwaniu

ich w realizacji pomimo fizycznych,

społecznych czy psychologicznych

przeszkód.

„Psychologiczny portret człowieka”, A.Brzezińska, str.423

Zobowiązania w okresie wczesnej dorosłości dokonują się w

dwóch podstawowych sferach funkcjonowania-

RODZINNEJ

i

ZAWODOWEJ.

Obu sferom powinna towarzyszyć:

-

miłość-

emocjonalne zaangażowanie zarówno w związek

partnerski, jak i w wykonywanie zawodowych obowiązków,

czy podtrzymywanie bliskich kontaktów z przyjaciółmi.

-

praca

- związana zarówno z aktywnością zawodową, jak i z

aktem seksualnym

„psychologiczny portret człowieka”, A.Brzezinska, str.423,424



Zdaniem D.J. Levinsona w okresie wczesnej

dorosłości rozpoczyna się budowanie dorosłej

struktury życia opartej na olbrzymiej motywacji

do działania, aktywności, wysokim poziomie

energii życiowej, kreatywności, dumie,

satysfakcji.



Charakterystyczny dla dorosłości system

etyczny, pozwala na działanie nie w wyniku

poczuciu obowiązku, a z własnej dobrej woli.

Str.424

Zadania rozwojowe w okresie

wczesnej dorosłości

:

1.

wybór małżonka

2.

Uczenie się współżycia z małżonkiem

3.

Założenie rodziny i wychowywanie dzieci

4.

Prowadzenie domu

5.

Rozpoczęcie pracy

6.

Podjęcie obowiązków obywatelskich

7.

Znalezienie swojej grupy społecznej

Str.445,446



Wymienione zadania wskazują na to,

iż opierają się na zróżnicowanej

jakościowo relacji z drugim

człowiekiem, za którego

pośrednictwem młody dorosły może

zaspakajać potrzebę kontaktu

emocjonalnego, doznawania opieki i

oparcia, potrzebę opiekowania się,

potrzebę znaczenia, potrzebę

stowarzyszenia się, przynależności,

oraz samorozwoju

Str.446



W koncepcji rozwoju E.H. Eriksona

podstawowym zadaniem egzystencjalnym

młodego dorosłego jest

INTYMNOŚĆ.



Intymność daje okazję spostrzegania siebie i

swojej przyszłości w kontekście innej osoby,

wymagając od jednostki liczenia się z jej

potrzebami oraz gotowości do poświęceń na jej

rzecz i na rzecz związku, jaki wspólnie tworzą.

Str.446

proces

wchodzenia w dorosłość



Osiągnięta tożsamość zapewnia adeptowi dorosłości

stopniowe wchodzenie w nowy okres życia poprzez fazę

nowicjatu, to jest systematyczne uczenie się

rozwiązywania zadań, jakich społeczeństwo oczekuje od

dorosłego.



Optymalnym efektem żmudnego procesu formowania

tożsamości jest konsolidacja, której wyrazem jest tak

zwana tożsamość osiągnięta.

-

dotyczy ona uformowania spójnej i stabilnej struktury JA, stanowiącej

efekt odpowiedzi na wymagania środowiskowe, oczekiwania innych

ludzi oraz własne aspiracje i marzenia w taki sposób, że jednostka

ujawnia otwartość wobec tego, co ją otacza, wchodzi w bliskie relacje

z ludźmi nie obawiając się utraty własnej autonomii, indywidualności.

Str.425,426



Możliwością rozstrzygnięcia kryzysu okresu

adolescencji jest przyjęcie tożsamości

nadanej.

-

skutkiem tego może być szybsze niż u rówieśników

podejmowanie zadań rozwojowych okresu dorosłości, a zatem

podjęcie pracy lub założenie rodziny. Skrócenie okresu

moratorium wzmaga ryzyko niepowodzenia i braku satysfakcji

z realizowanych zadań. Jednostka nie jest gotowa psychicznie

do realizowania zadań. Trudno wówczas o czerpanie satysfakcji

z wejścia w nowy etap życia i formowanie pozytywnego obrazu

siebie.



Znaczne przedłużenie okresu moratorium poza fazę

późnej adolescencji formułuje tożsamość

moratoryjną.

-mamy tu do czynienia z niepunktualnością zadań rozwojowych,

tyle tylko, że tym razem jednostka odracza ich podjęcie,

odrzuca oferty, unika podejmowania wiążących decyzji i brania

za nie odpowiedzialności

.



Najtrudniejszą sytuacją związaną z wejściem w

dorosłość jest rozwiązanie kryzysu adolescencyjnego

poprzez obranie tożsamości rozproszonej.

-dochodzi tutaj do nałożenia na siebie zadań rozwojowych

okresu późnej adolescencji i wczesnej dorosłości

Wkraczanie w dorosłość- zróżnicowanie ścieżek rozwoju
młodych dorosłych.

Str.426

Str.426



Podjęcie zadań okresu dorosłości, a przede wszystkim

ich konsekwentne i satysfakcjonujące realizowanie

możliwe jest dzięki pewnym trendom rozwojowym

charakterystycznym dla okresu dorosłości.



W tych trendach możemy upatrywać źródeł

zasobów i potencjałów, pośród których można

wymienić:

-

stabilizacja własnej tożsamości

-nawiązywanie głębszych relacji interpersonalnych, co wiąże się

z wyczuleniem na potrzeby innych

- pogłębianie dziedzin aktywności: praca, nauka,

zainteresowania

- wyraźniejsze dostrzeganie problemów moralnych i etycznych
- wzrost troski nie tylko o najbliższych, ale również o wszystkich

potrzebujących i cierpiących.

Str.427

zmiany zachodzące u ludzi w

okresie wczesnej dorosłości



W tym okresie obserwuje się maksimum możliwości

fizycznego i poznawczego funkcjonowania człowieka.



Fizyczny wzrost ludzkiego organizmu w okresie

wczesnej dorosłości jest biski zakończenia, a ciało

reprezentuje najwyższą formę.



Organizm w tym okresie jest silniejszy, szybszy,

elastyczniejszy, ma większe możliwości regeneracyjne

oraz adaptacyjne, a ponadto jest efektywny

immunologicznie, przede wszystkim wobec chorób

przewlekłych.



w tym okresie kobiety mają największą zdolność do

poczęcia.

Str.437



Maksymalna sprawność układu

odpornościowego w tym okresie życia

sprawia, iż młodych dorosłych-

pomimo doświadczenia sytuacji

trudnych- cechuje niezwykła witalność,

kreatywność, elastyczność i

efektywność w radzeniu sobie z

zadaniami życiowymi.

Str.437

Sprawność młodego dorosłego

CIAŁO:



Ustalona proporcja ciała



Maksymalność wydolność mięśni, organów, układów wewnętrznych



Najlepsza ostrość zmysłów



Większa masa mózgu



Maksymalna zdolność rozrodcza i minimalne powikłania



Szczytowa odporność immunologiczna zwłaszcza na choroby chroniczne



Maksymalne uwapnienie kości

UMYSŁ:



Myślenie dialektyczne, metasystemowe, relatywistyczne



Duża sprawność uczenia się w obszarach związanych z własnym zaangażowaniem



Łatwość identyfikowania i rozwiązywania problemów praktycznych



Duża sprawność pamięci długo- i krótkotrwałej



Wzrost IQ



Szczyt sprawności inteligencji płynnej

Str.438

ŻYCIE RODZINNE:



Podstawową zmianą funkcjonowania społecznego

w okresie wczesnej dorosłości jest wyprowadzka z

domu rodzinnego.



Istotny jest proces emancypacji psychologicznej,

w wyniku którego młody człowiek przynajmniej do

pewnego stopnia nabiera dystansu

emocjonalnego do swoich rodziców.



Emancypacja psychologiczna jest konieczna po to

aby młodzi ludzie mogli założyć własną rodzinę

bez poczucia, że odchodząc krzywdzą bliskich.

Str.448



Zadaniem młodych dorosłych jest

emocjonalne usamodzielnienie się od

rodziców, przy jednoczesnym pozostaniu

zaangażowanym w rolę syna lub córki.



Zdaniem E.H. Eriksona młody dorosły, który

odnalazł własna tożsamość, pragnie złączyć

ją z tożsamością innych.



Zyskuje zdolność i motywacje do

angażowania się w związki i wspólnoty,

czemu sprzyja gotowość do poświęceń na

rzecz innych

Str.448



Relacje między kobietą a mężczyzną

kształtują się stopniowo, poczynając od

pierwszych chwil poznania, zakochania i

fascynacji, na założeniu rodziny kończąc.



Najlepszym obiektem przywiązania

jest ten, który spełnia kolejno trzy

funkcje:

-utrzymywanie bliskości

- utrzymywanie bezpiecznego schronienia

- utrzymywanie postaw bezpieczeństwa

Str.448, 450



G.Levinger twierdzi, iż budowanie

długotrwałego układu dwojga ludzi przebiega w

kilku etapach, z których na okres młodości

przypadają zazwyczaj dwa lub trzy etapy.



Budowanie relacji zaczyna się od zwrócenia

uwagi, dalej następuje rozpoczęcie znajomości,

któremu towarzyszy systematyczne

pogłębianie zaangażowania.



Na kolejnym etapie młodzi dorośli muszą

nauczyć się pełnienia ról

żony

/

męża

, ale także

matki

/

ojca

.

Str.450



Osoby dorosłe doświadczają poczucia

bezpieczeństwa, pewności siebie i

kreatywności, gdy ich romantyczni partnerzy

są w pobliżu- są osiągalni i wrażliwi na

wysyłane sygnały, co czyni tą relację podobną

do relacji przywiązaniowej niemowlę- matka.



Romantyczna miłość rozwija się jako wzajemne

oddziaływanie przywiązania, troskliwości i płci.

Str.449

Teoretycy przywiązania twierdzą,

że:



Więź przywiązaniowa charakteryzuje się tendencją
jednostki do pozostawania w bliskim kontakcie z
obiektem przywiązania.



Obiekt przywiązania dostarcza poczucia bezpieczeństwa
w czasie doświadczania różnych zagrożeń.



Relacja przywiązania ułatwia swobodną, eksploratywną
aktywność.



Tak jak w okresie dzieciństwa najważniejszym obiektem
przywiązania są rodzice, tak w okresie dorosłości role tę
spełniają przyjaciele i partnerzy romantyczni.

Str.449,450

Rozwój związku

Str.450



Przed narodzeniem pierwszego dziecka-

najczęściej dzieje się to w okresie wczesnej

dorosłości- widoczny jest szczyt zadowolenia

z relacji z partnerem, po czym można

zaobserwować jego spadek utrzymujący się

przez okres średniej dorosłości.

Str. 451

ROZWÓJ KARIERY
ZAWODOWEJ:



Rozwój kariery zawodowej w przypadku

kobiet i mężczyzn przebiega nieco inaczej.



Kobiety dzielą zazwyczaj realizowanie roli

zawodowej z rolą rodzicielską i

prowadzeniem domu



Wiele kobiet w okresie wczesnej dorosłości w

ogóle nie podejmuje pracy.

Str.453

Zadania wczesnej dorosłości

a konsekwencje

dokonywania wyborów.



Najlepszą sytuacją dla jednostki

pozostającej w okresie wczesnej

dorosłości jest zrównoważenie

podstawowych form aktywności

wynikających z podjęcia ról rodzinnej,

zawodowej oraz przeznaczonej na

indywidualny rozwój i relaks.



Dorośli powinni w ekonomiczny sposób

korzystać ze swych zasobów energii i

poświęcać czas na jej regenerowanie

Str.455



Sytuacja psychologiczna młodego dorosłego wiąże

się z ukierunkowaniem energii w budowanie

związku intymnego z partnerem, w zakładanie

rodziny, wychowywanie dzieci, podtrzymywanie

relacji z rodziną swoją i partnera.



Sylwetka psychologiczna młodego dorosłego

(szczególnie kobiety) kształtuje się wokół roli

rodzica i partnera; podjęcie pracy jest odraczane.



Innym możliwym wariantem zróżnicowanego

angażowania energii w pola aktywności we

wczesnej dorosłości jest przedkładanie pracy i

rozwoju indywidualnego nad życie rodzinne.

Str. 455



Z przedłużaniem się moratorium poza okres

adolescencji związana jest taka sytuacja

psychologiczna młodego dorosłego, w której

dochodzi do odraczania zadań związanych z

życiem zawodowym i rodzinnym na rzecz

podejmowania chwilowych zajęć oraz

angażowania się w sferę kontaktów

towarzyskich, często rówieśniczych.



Współcześnie podstawą tożsamości

młodego dorosłego staje się jeden

obszar aktywności, podczas gdy inne

schodzą na dalszy plan.

Str.455,457

Zaangażowanie młodych dorosłych w

różne

obszary aktywności i pozytywne

konsekwencje ich wyborów