Organizacja i

socjologiczne metody

jej badania

Organizacja i jej atrybuty

Definicja socjologii

organizacji

(W. Morawski)

Jest to socjologia struktur,

procesów i ról organizacyjnych

Obszar badawczy:

•

Głównym obszarem badawczym są

przedsiębiorstwa oraz instytucje publiczne.

•

zajmuje się ona problemami

makrostruktur

społecznych i ich wpływem

na funkcjonowanie organizacji.

•

bada zachowania ludzi realizujących z

założenia wspólne cele.

Organizacja jako przedmiot

badań socjologicznych posiada

szereg atrybutów:



Celowy i planowy

charakter instytucji zwanej

organizacją.



Wewnętrzny układ, ład, porządek organizacyjny

zwany

strukturą organizacji

, którego podstawowymi

elementami są:

pozycje i role grup społecznych.



Wartości, normy

, zasady, kodeksy regulujące

zachowania członków organizacji.

Początki socjologii

organizacji:

(podstawowe szkoły)



Szkoła „klasyczna”



„Human relations”



Empiryczny kierunek zarządzania



Szkoła „systemów społecznych”



Nowa szkoła naukowego zarządzania

Szkoła „klasyczna”



Organizację traktowano jako wyłącznie formalny,

stworzony przez specjalistów system zachowań.



Jednostkę traktowano jako odizolowaną od

innych „istotę ekonomiczną”.



Organizację uważano za system zamknięty bez

powiązań ze światem zewnętrznym.



Ignorowano psychospołeczne motywy działania

ludzi w procesie produkcji.

„Human relations”

(E. Mayo, F.J. Roetlisberger, D.T. McGregor)



Szkoła ta uwzględniała:
psychospołeczne motywy zachowań
ludzkich w procesie produkcji,
kontekst grupowy, problem
„konfliktu” i „współpracy”, „bariery
komunikacyjne”, organizacje
nieformalne.

Empiryczny kierunek

zarządzania

(P.F. Drucker, R.C.Davis)



Jego przedstawiciele określali zarządzanie

jako badanie doświadczeń w celu ich

uogólnienia, aby przekazać je praktykom i

studentom.



łączyli badania teoretyczne z działalnością

praktyczną w charakterze konsultantów

zarządzania oraz kierowników firm.

Szkoła „systemów społecznych”

(C.I. Barnard, H.A. Simon)



Przedstawiciele tej szkoły traktowali
organizację jako

„współpracującą ze

sobą koalicję”

, która będzie istnieć

pod warunkiem zapewnienia
wszystkim uczestnikom zaspokojenia
ich potrzeb w wystarczającym stopniu
dla kontynuowania ich wkładu w
procesy organizacyjne.

Nowa szkoła naukowego

zarządzania



Jej zwolennicy uważali za najważniejszy

cel badanie procesów podejmowania

decyzji z zastosowaniem

najnowszych

matematycznych metod i środków

,

włączając w to elektroniczną technikę

obliczeniową. Dążyli oni do zastosowania

cybernetyki

do praktycznych zadań

organizacji i zarządzania.

Praktyczne funkcje socjologii

organizacji



Nastąpiła tendencja do intensyfikacji

praktycznych, diagnostyczno-interwencyjnych

funkcji nauk społecznych.



Funkcja socjotechniczna eksperta stworzyła

konieczność weryfikacji metod diagnostycznych i

lepszego „oprzyrządowania” interwencyjnego;



Dążenie do wypracowania metod

usprawniających działanie organizacji nawiązuje

do badań w zakresie zmiany postaw zachowań.