Choroby podwzgórza
Choroby podwzgórza
i przysadki
i przysadki
1.) Podwzgórze
1.) Podwzgórze
a.) Przysadka mózgowa
a.) Przysadka mózgowa
-
Przedni płat przysadki
Przedni płat przysadki
-
Tylni płat przysadki
Tylni płat przysadki
Gruczoły docelowe
Gruczoły docelowe
Neurohormony podwzgórza
Neurohormony podwzgórza
Neurohormony podwzgórza
Neurohormony podwzgórza
, związki
hormonów przedniego płata przysadki
hormonów przedniego płata przysadki
mózgowej, transportowane do
mózgowej, transportowane do
z krwią poprzez
z krwią poprzez
układ wrotny przysadki. Mają właściwości pobudzające lub też hamujące.
układ wrotny przysadki. Mają właściwości pobudzające lub też hamujące.
Działanie pobudzające wykazują:
Działanie pobudzające wykazują:
1) CRH-kortykoliberyna - hormon uwalniający
1) CRH-kortykoliberyna - hormon uwalniający
2) TRH-tyreoliberyna - hormon uwalniający
2) TRH-tyreoliberyna - hormon uwalniający
,
3) PRL-RH-prolaktoliberyna - hormon uwalniający
3) PRL-RH-prolaktoliberyna - hormon uwalniający
4) GH-RH-somatoliberyna - hormon uwalniający
4) GH-RH-somatoliberyna - hormon uwalniający
,
5) FSH-RH i LH-RH - hormony uwalniające odpowiednio
5) FSH-RH i LH-RH - hormony uwalniające odpowiednio
Natomiast działanie hamujące mają:
Natomiast działanie hamujące mają:
1) PIF-prolaktostatyna - czynnik hamujący uwalnianie prolaktyny,
1) PIF-prolaktostatyna - czynnik hamujący uwalnianie prolaktyny,
2) GHIF-somatostatyna - hormon hamujący wydzielanie hormony wzrostu i
2) GHIF-somatostatyna - hormon hamujący wydzielanie hormony wzrostu i
3) MIF-melanostatyna - czynnik hamujący uwalnianie
3) MIF-melanostatyna - czynnik hamujący uwalnianie
Poprzez
wywierają wpływ
wywierają wpływ
na wydzielanie hormonów przysadki, która z kolei reguluje czynność kory
na wydzielanie hormonów przysadki, która z kolei reguluje czynność kory
),
),
). Hormony tych
). Hormony tych
zwrotnie hamują (sprzężenia zwrotne ujemne) wydzielanie odpowiednich hormonów
zwrotnie hamują (sprzężenia zwrotne ujemne) wydzielanie odpowiednich hormonów
podwzgórzowych.
podwzgórzowych.
Hormony przedniego
Hormony przedniego
płata przysadki
płata przysadki
Hormon wzrostu
Hormon wzrostu
Hormon wzrostu, GH, hormon somatotropowy
Hormon wzrostu, GH, hormon somatotropowy
przysadki, STH, somatotropina
przysadki, STH, somatotropina
,
,
hormon przedniego płata przysadki
hormon przedniego płata przysadki
mózgowej, którego
mózgowej, którego
wydzielanie jest kontrolowane przez
wydzielanie jest kontrolowane przez
- somatostatynę (hamuje) i
- somatostatynę (hamuje) i
somatoliberynę (uwalnia).
somatoliberynę (uwalnia).
wzrostu pobudza procesy anaboliczne
wzrostu pobudza procesy anaboliczne
: syntezę oraz magazynowanie białek
: syntezę oraz magazynowanie białek
ustrojowych, glikogenu i tłuszczów, przyrost masy ciała
ustrojowych, glikogenu i tłuszczów, przyrost masy ciała
oraz pobudzanie procesu wzrostu.
oraz pobudzanie procesu wzrostu.
Zaburzenia wydzielania STH powodują występowanie
Zaburzenia wydzielania STH powodują występowanie
wielu chorób tj.:
,
,
,
,
zespół Babińskiego i Frohlicha
zespół Babińskiego i Frohlicha
oraz niektóre postacie
oraz niektóre postacie
.
Akromegalia
Akromegalia
Akromegalia
Akromegalia
, choroba wywołana
, choroba wywołana
nadmiernym wydzielaniem
nadmiernym wydzielaniem
przez przysadkę
przez przysadkę
mózgową u osób dorosłych, u których
mózgową u osób dorosłych, u których
zakończył się proces wzrastania.
zakończył się proces wzrastania.
Objawia się powiększeniem żuchwy,
Objawia się powiększeniem żuchwy,
nosa, uszu, rąk i stóp. Przyczyną
nosa, uszu, rąk i stóp. Przyczyną
akromegalii jest najczęściej łagodny
akromegalii jest najczęściej łagodny
przerost przysadki.
przerost przysadki.
Gigantyzm
Gigantyzm
Gigantyzm
Gigantyzm
, monstrualnie duże rozmiary ciała na skutek
, monstrualnie duże rozmiary ciała na skutek
nadmiernego wzrostu całego kośćca i masy tkanek, znacznie
nadmiernego wzrostu całego kośćca i masy tkanek, znacznie
przekraczającego normy dla danej rasy.
przekraczającego normy dla danej rasy.
1) przyczyną gigantyzmu u ludzi jest nadmiar
1) przyczyną gigantyzmu u ludzi jest nadmiar
(hGH), spowodowany guzem
(hGH), spowodowany guzem
(
kwasochłonny przysadki) lub hiperplazją komórek gruczołowych
kwasochłonny przysadki) lub hiperplazją komórek gruczołowych
przysadki.
przysadki.
Objawy: charakterystyczne są bardzo długie kończyny, duże dłonie i
Objawy: charakterystyczne są bardzo długie kończyny, duże dłonie i
stopy, smukły tułów.
stopy, smukły tułów.
Po zakończeniu okresu wzrostu, nadmiar hGH objawia się
Po zakończeniu okresu wzrostu, nadmiar hGH objawia się
. Leczenie: operacyjne lub naświetlanie promieniami
. Leczenie: operacyjne lub naświetlanie promieniami
rentgena (
rentgena (
),
),
2) gigantyzm gatunkowy jest wyrazem
2) gigantyzm gatunkowy jest wyrazem
uwarunkowanej
uwarunkowanej
dziedzicznie (
dziedzicznie (
), która utrwaliła się na drodze
), która utrwaliła się na drodze
np.: słonie, nosorożce, dinozaury. Wysoki wzrost
np.: słonie, nosorożce, dinozaury. Wysoki wzrost
miał takie zwierzęta przykładowo chronić przed drapieżnikami.
miał takie zwierzęta przykładowo chronić przed drapieżnikami.
Karłowatość - niedobór wzrostu
Karłowatość - niedobór wzrostu
Karłowatość - niedobór wzrostu,
Karłowatość - niedobór wzrostu,
nanosomia,
nanosomia,
u kobiet wzrost poniżej
u kobiet wzrost poniżej
140 cm, u mężczyzn poniżej 150 cm
140 cm, u mężczyzn poniżej 150 cm
Hormon tyreotropowy
Hormon tyreotropowy
Hormon tyreotropowy, tyreotropina (TSH),
Hormon tyreotropowy, tyreotropina (TSH),
hormon przedniego płata przysadki
hormon przedniego płata przysadki
, będący zasadowym
, zawierającym kilka rodzajów cukrowców. Wytwarzany jest przez
, zawierającym kilka rodzajów cukrowców. Wytwarzany jest przez
komórki zasadochłonne
komórki zasadochłonne
, należy do
adenotropowych tj. działających na inne
adenotropowych tj. działających na inne
dokrewne i
regulujących ich funkcje.
regulujących ich funkcje.
Tyreotropina kieruje wychwytywaniem
Tyreotropina kieruje wychwytywaniem
,
przemianą jodu w jod hormonalny (czyli w
przemianą jodu w jod hormonalny (czyli w
), oraz
), oraz
uwalnianiem jodu tarczycy do krwioobiegu (w postaci hormonów
uwalnianiem jodu tarczycy do krwioobiegu (w postaci hormonów
), poza tym pobudza rozrost
), poza tym pobudza rozrost
gruczołu tarczycy. Ułatwia rozkład tyreoglobuliny, przyspiesza procesy
gruczołu tarczycy. Ułatwia rozkład tyreoglobuliny, przyspiesza procesy
metaboliczne (m.in.: transport i przemianę glukozy oraz syntezę
metaboliczne (m.in.: transport i przemianę glukozy oraz syntezę
). Niedobór tyreotropiny hamuje czynność tarczycy i
). Niedobór tyreotropiny hamuje czynność tarczycy i
prowadzi do jej zaniku.
prowadzi do jej zaniku.
Wydzielanie TSH przez przysadkę kontrolowane jest na zasadzie
Wydzielanie TSH przez przysadkę kontrolowane jest na zasadzie
sprzężenia zwrotnego przez poziom hormonów tarczycy we krwi. Wpływ
sprzężenia zwrotnego przez poziom hormonów tarczycy we krwi. Wpływ
na wytwarzanie tyreotropiny mają także
na wytwarzanie tyreotropiny mają także
poprzez wydzielanie na drodze
poprzez wydzielanie na drodze
czynnika wyzwalającego
czynnika wyzwalającego
tyreotropinę (TRH-tyreoliberyna).
tyreotropinę (TRH-tyreoliberyna).
Adrenokortykotropina
Adrenokortykotropina
Adrenokortykotropina, hormon adrenokortykotropowy,
Adrenokortykotropina, hormon adrenokortykotropowy,
kortykotropina, ACTH
kortykotropina, ACTH
,
hormon przedniego płata przysadki mózgowej
hormon przedniego płata przysadki mózgowej
uwalniany pod wpływem CRH-kortykoliberyny (
uwalniany pod wpływem CRH-kortykoliberyny (
). Pod względem chemicznym jest to
). Pod względem chemicznym jest to
zbudowany z 39
.
.
Odpowiada za rozwój, wzrost i czynność kory nadnerczy, pobudza
Odpowiada za rozwój, wzrost i czynność kory nadnerczy, pobudza
wytwarzanie
wytwarzanie
przez korę
(
).
).
Regulacja stężenia ACTH odbywa się na zasadzie sprzężenia
Regulacja stężenia ACTH odbywa się na zasadzie sprzężenia
zwrotnego ujemnego z hormonami przysadki i kory nadnerczy, które
zwrotnego ujemnego z hormonami przysadki i kory nadnerczy, które
hamują jego uwalnianie. Na wydzielanie ACTH ma również wpływ kora
hamują jego uwalnianie. Na wydzielanie ACTH ma również wpływ kora
mózgowa i podwzgórze.
mózgowa i podwzgórze.
adrenokortykotropowy wpływa pośrednio na gospodarkę
adrenokortykotropowy wpływa pośrednio na gospodarkę
węglowodanową, białkową i mineralną organizmu, działa
węglowodanową, białkową i mineralną organizmu, działa
przeciwzapalnie, przeciwalergicznie i hamująco na rozmnażanie
przeciwzapalnie, przeciwalergicznie i hamująco na rozmnażanie
komórek.
komórek.
Glikokortykoidy (glikokortykosteroidy)
Glikokortykoidy (glikokortykosteroidy)
,
,
regulujące
przemiany
przemiany
i
: kortyzol, kortykosteron, kortyzon.
: kortyzol, kortykosteron, kortyzon.
Preparaty syntetycznych hormonów są
Preparaty syntetycznych hormonów są
stosowane w lecznictwie jako leki
stosowane w lecznictwie jako leki
przeciwzapalne (
przeciwzapalne (
),
),
przeciwalergiczne (
przeciwalergiczne (
) i
) i
(Encorton, Encortolon,
Dexamethason, Polcortolon,
Dexamethason, Polcortolon,
Hydrocortisonum).
Hydrocortisonum).
Hormon melanotropowy
Hormon melanotropowy
Hormon melanotropowy,
Hormon melanotropowy,
melanotropina, MSH
melanotropina, MSH
,
,
wydzielany
wydzielany
przez
przez
przedni płat przysadki mózgowej
przedni płat przysadki mózgowej
(pod
(pod
wpływem
wpływem
- MIF
- MIF
jego wydzielanie jest hamowane). Pod
jego wydzielanie jest hamowane). Pod
względem chemicznym
względem chemicznym
zbudowany z 13
, wykazujący
, wykazujący
chemiczne podobieństwo do
.
.
Pobudza komórki skóry do wytwarzania
Pobudza komórki skóry do wytwarzania
- brunatnego barwnika, który
rozpraszany jest pomiędzy komórkami
rozpraszany jest pomiędzy komórkami
naskórka.
naskórka.
Melaniny
Melaniny
, brunatnoczerwone,
, brunatnoczerwone,
wielkocząsteczkowe barwniki
wielkocząsteczkowe barwniki
powstające w organizmach
powstające w organizmach
zwierzęcych, powstające z przemiany
zwierzęcych, powstające z przemiany
poprzez szereg reakcji
katalizowanych przez
katalizowanych przez
tyrozynazę. Warunkują one
tyrozynazę. Warunkują one
zabarwienie skory, ich ilość wzrasta
zabarwienie skory, ich ilość wzrasta
przez naświetlania światłem
przez naświetlania światłem
nadfioletowym (opalanie).
nadfioletowym (opalanie).
Hormon folikulotropowy
Hormon folikulotropowy
Hormon folikulotropowy, folikulotropina, FSH
Hormon folikulotropowy, folikulotropina, FSH
,
folikulinizujący,
folikulinizujący,
hormon przedniego płata przysadki
hormon przedniego płata przysadki
(
)
uwalniany pod wpływem
uwalniany pod wpływem
- FSH-RH,
- FSH-RH,
pobudza rozwój i dojrzewanie
pobudza rozwój i dojrzewanie
w jajnikach, a po
w jajnikach, a po
wzmaga (razem z
wzmaga (razem z
) syntezę
) syntezę
.
.
Estrogeny działają z kolei na zasadzie ujemnego sprzężenia
Estrogeny działają z kolei na zasadzie ujemnego sprzężenia
zwrotnego i hamują wydzielanie FSH przez przysadkę (ok. 12-14
zwrotnego i hamują wydzielanie FSH przez przysadkę (ok. 12-14
). FSH pojawia się od okresu
.
.
FSH pobudza wraz z
wytwarzanie plemników (
wytwarzanie plemników (
Wydzielanie FSH z moczem zwiększa się u kobiet po menopauzie (
Wydzielanie FSH z moczem zwiększa się u kobiet po menopauzie (
), chorych na nowotwory złośliwe narządów
), chorych na nowotwory złośliwe narządów
rozrodczych, a także u kastratów.
rozrodczych, a także u kastratów.
Hormon luteinizujący
Hormon luteinizujący
Hormon luteinizujący, lutropina (LH
Hormon luteinizujący, lutropina (LH
),
),
będący
będący
, należący do
, zbudowany z dwóch
, zbudowany z dwóch
podjednostek - α i β. Wydzielany jest przez zasadochłonne
podjednostek - α i β. Wydzielany jest przez zasadochłonne
komórki
komórki
przedniego płata przysadki mózgowej
przedniego płata przysadki mózgowej
, pobudza
, pobudza
wytwarzanie hormonów w gruczołach płciowych (
wytwarzanie hormonów w gruczołach płciowych (
).
).
W organizmie żeńskim powoduje przedowulacyjny (
W organizmie żeńskim powoduje przedowulacyjny (
) wzrost
) wzrost
i owulację oraz
i owulację oraz
przekształcenie pęcherzyka Graffa w
przekształcenie pęcherzyka Graffa w
. Pobudza też
. Pobudza też
sekrecję
sekrecję
i
. Jego poziom we krwi
. Jego poziom we krwi
zależy od fazy
.
.
U mężczyzn stymuluje produkcje
U mężczyzn stymuluje produkcje
przez
przez
komórki Leydiga. Wydzielanie LH jest regulowane poprzez
komórki Leydiga. Wydzielanie LH jest regulowane poprzez
podwzgórzowy czynnik uwalniający (
podwzgórzowy czynnik uwalniający (
) - LH-RH,
) - LH-RH,
którego wytwarzanie zależy od ilości krążących we krwi
którego wytwarzanie zależy od ilości krążących we krwi
hormonów - przede wszystkim estrogenów i
hormonów - przede wszystkim estrogenów i
.
.
Hormon luteotropowy
Hormon luteotropowy
Hormon luteotropowy, luteotropina,
Hormon luteotropowy, luteotropina,
laktotropina, prolaktyna, LTH
laktotropina, prolaktyna, LTH
, laktacyjny
, laktacyjny
hormon przedniego płata przysadki
hormon przedniego płata przysadki
mózgowej (
mózgowej (
), uwalniany pod
), uwalniany pod
wpływem
wpływem
- PRL-
- PRL-
RH, wzmagający czynność wydzielniczą
RH, wzmagający czynność wydzielniczą
.
.
Pobudza w nich syntezę
Pobudza w nich syntezę
i
oraz wytwarzanie
i
i
w
.
.
Kazeina
Kazeina
,
,
, zawierające
, zawierające
(fosfoproteina).
(fosfoproteina).
Występuje w mleku w postaci soli
Występuje w mleku w postaci soli
wapniowej. Utrzymuje tłuszcz w mleku w
wapniowej. Utrzymuje tłuszcz w mleku w
postaci zemulgowanej (
postaci zemulgowanej (
).
).
Otrzymywana z mleka przez wytrącanie
Otrzymywana z mleka przez wytrącanie
kwasami (kwaśne mleko) albo za pomocą
kwasami (kwaśne mleko) albo za pomocą
, występującego w
, występującego w
żołądku. Jest głównie składnikiem
żołądku. Jest głównie składnikiem
twarogów i serów białych.
twarogów i serów białych.
Zastosowania: przemysł spożywczy,
Zastosowania: przemysł spożywczy,
produkcja klejów i tworzywa sztucznego o
produkcja klejów i tworzywa sztucznego o
nazwie galalit ("sztuczny róg", kazeinit).
nazwie galalit ("sztuczny róg", kazeinit).
Hormony tylnego płata
Hormony tylnego płata
przysadki
przysadki
Wazopresyna
Wazopresyna
Wazopresyna, antydiuretyna, ADH
Wazopresyna, antydiuretyna, ADH
,
,
produkowany i wydzielany przez układ neurowydzielniczy
produkowany i wydzielany przez układ neurowydzielniczy
, skąd transportowany jest do tylnego płata
, skąd transportowany jest do tylnego płata
(
(
hormony przedniego płata przysadki
hormony przedniego płata przysadki
).
).
Jego rola polega na regulacji zasobów wody w ustroju i
Jego rola polega na regulacji zasobów wody w ustroju i
zapobieganiu nadmiernej jej utracie z moczem - wpływa on
zapobieganiu nadmiernej jej utracie z moczem - wpływa on
bowiem bezpośrednio na rozmiary zwrotnego jej
bowiem bezpośrednio na rozmiary zwrotnego jej
wchłaniania z przesączu kłębkowego (moczu pierwotnego)
wchłaniania z przesączu kłębkowego (moczu pierwotnego)
w cewkach nerkowych (
w cewkach nerkowych (
).
).
Niedobór ADH powoduje
Niedobór ADH powoduje
objawiającą się
znacznym wzrostem ilości oddawanego moczu, do 4-15
znacznym wzrostem ilości oddawanego moczu, do 4-15
litrów na dobę, o bardzo niskiej gęstości (ciężarze
litrów na dobę, o bardzo niskiej gęstości (ciężarze
właściwym).
właściwym).
Oksytocyna
Oksytocyna
Oksytocyna, ocytocyna
Oksytocyna, ocytocyna
,
,
syntezowany
syntezowany
w podwzgórzu i magazynowany w tylnym płacie
w podwzgórzu i magazynowany w tylnym płacie
przysadki mózgowej (układ podwzgórzowo-
przysadki mózgowej (układ podwzgórzowo-
przysadkowy).
przysadkowy).
Cząsteczka oksytocyny jest cyklicznym peptydem
Cząsteczka oksytocyny jest cyklicznym peptydem
składającym się z 9 reszt aminokwasowych.
składającym się z 9 reszt aminokwasowych.
Przyspiesza skurcze macicy, jelit, pęcherza
Przyspiesza skurcze macicy, jelit, pęcherza
moczowego oraz pobudza gruczoły mleczne,
moczowego oraz pobudza gruczoły mleczne,
ułatwiając odpływ mleka (laktacja).
ułatwiając odpływ mleka (laktacja).
Oksytocyna jest powszechnie stosowana w lecznictwie
Oksytocyna jest powszechnie stosowana w lecznictwie
w prowadzeniu porodu (prowokacja czynności
w prowadzeniu porodu (prowokacja czynności
porodowej), połogu i laktacji. Oksytocyna była
porodowej), połogu i laktacji. Oksytocyna była
pierwszym hormonem otrzymanym syntetycznie.
pierwszym hormonem otrzymanym syntetycznie.
Choroby kory nadnerczy
Choroby kory nadnerczy
Choroby przebiegające z
Choroby przebiegające z
zaburzeniami wydzielania
zaburzeniami wydzielania
mineralokortykosteroidów
mineralokortykosteroidów
Zespoły nadmiaru
Zespoły nadmiaru
androgenów
androgenów
Document Outline
- Choroby podwzgórza i przysadki
- Slide 2
- Slide 3
- Slide 4
- Slide 5
- Slide 6
- Slide 7
- Neurohormony podwzgórza
- Hormony przedniego płata przysadki
- Hormon wzrostu
- Akromegalia
- Slide 12
- Slide 13
- Slide 14
- Gigantyzm
- Karłowatość - niedobór wzrostu
- Hormon tyreotropowy
- Adrenokortykotropina
- Slide 19
- Hormon melanotropowy
- Slide 21
- Hormon folikulotropowy
- Hormon luteinizujący
- Hormon luteotropowy
- Slide 25
- Hormony tylnego płata przysadki
- Wazopresyna
- Slide 28
- Oksytocyna
- Choroby kory nadnerczy
- Slide 31
- Slide 32
- Slide 33
- Slide 34
- Slide 35
- Slide 36
- Slide 37
- Slide 38
- Slide 39
- Slide 40
- Slide 41
- Slide 42
- Slide 43
- Choroby przebiegające z zaburzeniami wydzielania mineralokortykosteroidów
- Slide 45
- Slide 46
- Zespoły nadmiaru androgenów
- Slide 48
- Slide 49
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Leki stosowane w chorobie Alzhe Nieznany
Leki stosowane w chorobach układu pokarmowego i cytostatyczne
Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego, Farmakologia
Leki stosowane w chorobach układu oddechowego, Farmakologia01.10
Leki stosowane w chorobach układu pokarmowego
Farmakologia tekst, W - Leki stosowane w chorobach ukł. krążenia
choroby tarczycy, Leki stosowane w chorobach tarczycy
Farmakologia ćwiczenia 4 Leki poprawiające pracę serca Leki stosowane w chorobie niedokrwiennej se
LEKI STOSOWANE W CHOROBIE NIEDOKRWIENNEJ SERCA 4
LEKI STOSOWANE W CHOROBIE WRZODOWEJ
Leki stosowane w chorobach dróg oddechowych
Leki stosowane w chorobie wrzodowej
więcej podobnych podstron