1

oprac. Justyna Kowalczyk

Ontologia

Wykład 8 – 2. XII. 2008r.

Dr Adam Bastek

1.

„Czym jest metafizyka?”

→

naukę interesuję tylko byt i nic poza nim,

2.

„Czym jest nicość?”

→

problem nicości a logika

→

logika stanowi przeszkodę w docieraniu do metafizyki,

Nicość jako negatywność?

→

nicość jest pierwsza, jest podstawą,

→

nicość jest bowiem zaprzeczeniem ogółu bytu, czystym nie-bytem,

3.

„W jaki sposób może być nam dana?”

→

poprzez stany afektywne – nastroje,

→

np. nastrój trwogi (Martin Heidegger)

jego krytyka, stara się rozróżniać, nie odrzucać,

wślizgiwanie się bytu w całość
Być przytomnym [ Desein ] to tyle, co zatrzymywać się wewnątrz nicości,
W byciu bytu dokonuje się unicestwienie nicości,

 w tym Desein

4.

Metafizyka jest pytaniem wykraczającym poza byt, o który zapytuje, aby następnie ów byt-
jako taki i w całości – przywrócić pojmowaniu.

→

Metafizyka mówi o nicości,

1.

ex nihilo nihil fit

– w starożytności,

2.

creatio ex nihilo

– w średniowieczu,

3.

czyste bycie i czyste nic są jednym i tym samym

– we współczesności,

4.

„Dlaczego jest raczej niźli nic?”

→

pytamy o racje, o uzasadnienie tego czym byt jest,

Edmund Husserl

Gdy chcemy dotrzeć do rzeczy samych w sobie, to zakładamy że nasza świadomość, zniekształca
wizerunki rzeczy, powrót do rzeczy samych w sobie to powrót do świadomości; transcendencja,

2

5.

„Na czym polegała Heideggerowska krytyka w „Czym jest metafizyka?”?”

Byt określa świadomość

Cogito

ergo sum

Kartezjusz

Immanuel Kant

Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Edmund Husserl
Martin Heidegger

Wszyscy oni odnoszą się do dualizmu
Kartezjusz – filozofia transcendentna,
Kant – fenomenologia zjawiska,
Hegel – jeśli mamy świadomość chcemy ją poszerzać,
Heidegger – wskazuje na podmiot,

nowożytny dualizm- myśli i bytu,
przedmiotowo – podmiotowy,
poznającego przedmiotu i poznawanego przedmiotu,

6.

„Na czym polega pierwszy zwrot w Heideggerowskiej filozofii?”

I.

„Czym jest metafizyka?” (przed zwrotem)

→

zgoda z tradycją metafizyczną, eksponująca różnicę między bytem i
nicością,

→

zgodna z tradycją filozofii transcendentnej ekspozycja podmiotu jako źródła
poznania,

II.

„O istocie racji” ( zwrot)

→

odmienna od właściwej metafizycznej tradycji różnica między bytem a
byciem,

→

odmienna od tradycyjnego filozoficznego źródła poznania,

III.

„Czym jest metafizyka?” (przed zwrotem)

→

różnice między bytem i nicością,

→

ź

ródłem poznania – przedmiot Desein

IV.

„O istocie racji” ( zwrot)

→

różnica między bytem i byciem,

→

ź

ródłem poznania – samo bycie

7.

Pytanie o obowiązywanie formuł:

→

Metafizyka jest pytaniem wykraczającym poza byt, o który zapytuję, aby następnie
ów byt – jako taki i w całości – przywrócić pojmowaniu,

8.

„Na czym polega Heideggerowskie odstępstwo od tradycji filozofii transcendentnej?”:

Cogito

ergo sum

Kartezjusz

Immanuel Kant

Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Edmund Husserl

Martin Heidegger

3

Heidegger – jeśli środkiem nie jest Desein, opowiada się po stronie bycia, bycie źródłem poznania,

=/= Desein jako źródło poznania

→

ź

ródłem poznania jest bycie,

las i światło
ś

wiatło, które prześwituje przez poszycie lasu,