1

Analiza Finansowa - Wykład 01 - 07.10.09

Literatura: Wiktor Gabrusewicz – Podstawy analizy finansowej, PWN.

Pojęcia podstawowe
 Analiza ekonomiczna ułatwia podejmowanie trafnych decyzji w gospodarce narodowej i

przedsiębiorstwach, jest więc podstawowym narzędziem rządzenia/zarządzania.

 Analiza jest środkiem poznania i oceny złożonych zjawisk i procesów.
 Analiza to proces myślowy zmierzający do poznania i wyjaśnienia całości poprzez:

- poznanie elementów składowych całości i występujących powiązań między nimi
(analiza strukturalna)
- poznanie mechanizmów funkcjonowania badanej całości i zachodzących zmian
(analiza przyczynowo-skutkowa)

 Końcowym rezultatem analizy jest synteza czyli wnioski dotyczące całości (wykrycie

istotnych prawidłowości występujących w badanej całości).

Istota analizy ekonomicznej
 Analiza zajmująca się zjawiskami gospodarczymi to analiza ekonomiczna.
 Dzieli się ona na analizę makroekonomiczną (dotyczy gospodarki narodowej) i analizę

mikroekonomiczną (analizę przedsiębiorstwa), której zasadniczą częścią jest analiza
finansowa.

 Analiza ekonomiczna jako działanie praktyczne sprowadza się do:

- badania wielkości i zmian w czasie zjawisk i procesów występujących w
przedsiębiorstwie
- ustalania odchyleń rozpatrywanych zjawisk i wyjaśnienie ich przyczyn
- analizowanie struktur zjawisk i ustalania związków przyczynowo – skutkowych
między nimi
- wskazywanie niewykorzystanych rezerw
- projektowania działań korekcyjnych.

Podział przedmiotowy analizy ekonomicznej przedsiębiorstwa.
 Aby lepiej odzwierciedlać dwie strony gospodarowania w przedsiębiorstwie stronę

rzeczową i stronę finansową dzielimy analizę finansową na analizę techniczno-
ekonomiczną i analizę finansową.

Analiza ekonomiczna

a) Analiza techniczno-ekonomiczna:

- Analiza produkcji
- Analiza zatrudnienia i wydajności pracy
- Analiza środków trwałych
- Analiza gosp. Materiałowej
- Analiza postępu technicznego.

b) Analiza finansowa

- Analiza sytuacji finansowej
- Analiza sytuacji majątkowej
- Analiza wyniku finansowego
- Analiza przychodów
- Analiza kosztów
- Analiza przepływów pieniężnych

2

 Analiza techniczno-ekonomiczna oparta jest na wielkościach fizycznych.
 Analiza finansowa posługuje się wskaźnikami pieniężnymi.

Istota analizy finansowej
 Analiza finansowa to nie tylko analiza sprawozdań finansowych firmy, lecz przede

wszystkim analiza przychodów, kosztów, wyniku finansowego.

 Analiza finansowa daje odpowiedź na takie pytania jak:

- czy działalności przedsiębiorstwa w danym okresie była efektywna.
- czy środki rzeczowe i pracownicy są racjonalnie wykorzystywani.
- jak wpływ wywierają czynniki zewnętrzne.
- czy stan finansowy firmy gwarantuje terminową realizację płatności.
- jakie są mocne i słabe strony gospodarki finansowej przedsiębiorstwa.

Podmiot otoczenia

Cel analizy

Przedmiot analizy

Odbiorca

Określenie celowości
podjętych decyzji dotyczącej
wyboru przedsiębiorstwa
jako dostawcy

- Jakość produktu
- Cena
- Sposób zapłaty
- Terminowość dostaw
- Obsługa serwisowa

Dostawca

Określenie celowości
podjętych decyzji dotyczącej
wyboru przedsiębiorstwa
jako odbiorcy

- Forma płatności
- Terminy płatności
- Solidność finansowa

Bank

- Określenie zdolności
kredytowej przedsiębiorstwa
- Określenie stopnia ryzyka
operacji kredytowej
- Oszacowanie opłacalności
transakcji

- Sprawozdanie finansowe
- Bieżąca ocena wyników
- Terminowość spłat

Władza lokalna

- Określenie uciążliwości
przedsiębiorstwa dla
środowiska
- Kontrola przestrzegania
norm prawnych
- Możliwość zaleceń
finansowych budżetu
lokalnego

- Koszty zewnętrzne
działalności
- Przestrzeganie prawa
gospodarczego
- Regulowanie ustawowych
zobowiązań
- Funkcja infra
strukturotwórcza

Konsument indywidualny

- Określenie celowości i
opłacalności decyzji kupna
wyrobu lub usługi

- Jakość wyrobu lub usługi
- Funkcja wyrobu
- Cena
- Obsługa posprzedażna

Przedmiot i zakres analizy finansowej.
 Systematycznie poszerza się zakres zjawisk objętych analizą finansową

3

Zakres analizy finansowej:

a) Podmiotowy
- jednostki wewnętrzne przedsiębiorstwa
- samodzielne przedsiębiorstwa
- grupy kapitałowe (holdingi, koncerny)

c) Przestrzenny
- rozwiązania systemowe
- uwarunkowania rynkowe
- pozycja przedsiębiorstwa na rynku
- konkurenci

b) Czasowy
- przeszłe działania
- działalność bieżąca
- przyszłe działania

d) Przedmiotowy
- przychody
- koszty
- wynik finansowy
- efektywność
- płynność finansowa
- majątek przedsiębiorstwa.

 Rodzaje analizy finansowej
Kryterium podziału

Rodzaje analizy finansowej

Przyjęta metoda badań



Zakres przedmiotowy badań


Szczegółowość badań


Forma badań


Czas objęty analizą



Zakres przestrzenny badań


Przeznaczenie analizy

- Analiza funkcjonalna
- Analiza kompleksowa
- Analiza decyzyjna

- Analiza całościowa
- Analiza odcinkowa

- Analiza ogólna
- Analiza szczegółowa

- Analiza wskaźnikowa
- Analiza rozliczeniowa

- Analiza retrospektywna
- Analiza bieżąca
- Analiza prospektywna

- Analiza pojedynczego
przedsiębiorstwa
- Analiza międzyzakładowa

- Analiza wewnętrzna
- Analiza zewnętrzna

Materiały źródłowe analizy finansowej
 Wyniki analizy finansowej w przedsiębiorstwie zależą od materiałów źródłowych.
 Materiały te dzielimy na:

- wewnętrzne (pochodzące z ewidencji gosp. Statystyki ekonomicznej i rachunkowości
oraz danych pozaewidencyjnych czyli wyniki poprzednich analiz, dane planistyczne,
protokoły itp.)

4

- zewnętrzne (dotyczące warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa na rynku, dane
podatkowe, dane dotyczące konkurentów)

 Podstawowym materiałem źródłowym analizy finansowej są sprawozdania finansowe.

Metody analizy finansowej
 Metoda w analizie finansowej oznacza przyjęte sposoby zbierania, porządkowania, oceny

i interpretacji danych empirycznych dotyczących wyników i sytuacji przedsiębiorstwa,
prowadzące do wyjaśnienia przyczyn i ich zmian

 Wyróżniamy metody ogólne (m. indukcji, m. dedukcji, m. redukcji, m. weryfikacji) i

metody szczegółowe

 Metody szczegółowe dzielimy na:

- jakościowe (opisowe)
- ilościowe ( metody porównań, metody deterministyczne, metody stochastyczne)

Metody porównań
 Ich istotą jest porównanie wielkości zmiennych, charakteryzujących dane

przedsiębiorstwo (np. wielkość zatrudnienia, wydajność pracy) z wielkościami przyjętymi
za wzorzec czy punkt odniesienia.

 Wielkości ekonomiczne można porównywać w czasie, z planem, w przestrzeni

(porównanie międzyzakładowe), z wielkościami normatywnymi.

 Podstawą sądów wartościujących przy porównaniach jest wielkość odchylenia pomiędzy

zjawiskiem badanym a punktem odniesienia.

Metody deterministyczne
 Metody deterministyczne nazywane tez metodami analizy przyczynowo-skutkowej,

pozwalają objaśnić przyczyny zmian badanych zjawisk, czego nie można dokonać za
pomocą metody porównań.

 Ustalanie czynników, które wpływają na dane zjawisko, dokonuje się zwykle w drodze

logicznego rozumowania opartego na obserwacji przebiegu procesów gospodarczych.

Inne metody
 Metody stochastyczne (statystyczne, ekonometryczne, taksonomiczne, dyskryminacyjne).
 O ile metody deterministyczne są wykorzystywane w badaniach o charakterze

retrospektywnym to metody stochastyczne w prospektywnej analizie finansowej.

 Metody taksonomiczne wykorzystuje się do porządkowania i klasyfikacji różnych zjawisk

ekonomicznych.

 Metoda dyskryminacyjna pozwala rozdzielić analizowany zbiór przedsiębiorstw na dwie

rozłączone klasy, zasadniczo różniące się od siebie.