1

Analiza Finansowa - Wykład 02 - 21.10.09

Analiza sytuacji majątkowej przedsiębiorstwa

 Majątkiem jest wszystko to, co ma określoną wartość, jest niezbędne do działalności

przedsiębiorstwa i generowania dochodu, a więc budynki, maszyny, urządzenia
techniczne, znak firmowy, środki pieniężne itp.

 W analizie majątku korzysta się z bilansu, dla którego charakterystyczne jest rzeczowe

i finansowe ujęcie składników majątkowych.

Majątek przedsiębiorstwa

a) Ujęcie rzeczowe (aktywa)
- Majątek trwały
- Majątek obrotowy

b) Ujęcie finansowe (pasywa)

- Majątek własny
- Majątek obcy

Podział majątku przedsiębiorstwa

 Podstawowym kryterium podziałów aktywów jest kryterium płynności, czyli zamiany

na gotówkę – majątek trwały i majątek obrotowy.

 Natomiast zasadniczym kryterium podziału majątku w ujęciu finansowym jest

kryterium własności – majątek własny i majątek obcy.

 Majątek trwały obejmuje składniki wykorzystywane przez wiele lat i o niskiej

płynności.

Majątek trwały:

a) wartości niematerialne i prawne
b) rzeczowe składniki majątku trwałego
c) należności długoterminowe
d) inwestycje długoterminowe
e) długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

 Rzeczowy majątek trwały obejmuje środki trwałe (nieruchomości, maszyny,

urządzenia, pojazdy, inwentarz żywy), środki trwałe w budowie, zaliczki na środki
trwałe.

Ryzyko charakterystyczne dla majątku stałego

 Konieczność wydatkowania dużych środków na majątek trwały i długotrwałe ich

zamrożenie rodzą duże ryzyko dla przedsiębiorstwa.

 Majątek trwały jest mało elastyczny.

 Majątku trwałego powinno być tylko tyle w przedsiębiorstwie, ile jest niezbędne dla

jego funkcjonowania.

2

Majątek obrotowy

 Majątek obrotowy cechuje się wysoką rotacją w przedsiębiorstwie (płynnością).

 Przyczynia się bezpośrednio do osiągania zysku, dlatego pożądany jest jego wysoki

udział w przedsiębiorstwie.

Majątek obrotowy

a) Zapasy
b) Należności krótkoterminowe
c) Inwestycje krótkoterminowe
d) Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

Syntetyczna klasyfikacja majątku przedsiębiorstwa

Postać majątku

Stopień płynności

Majątek rzeczowy

Majątek finansowy

 Majątek trwały

 Środki trwałe

 Należności

długoterminowe

 Majątek obrotowy

 Środki trwałe w

budowie

 Zapasy

 Akcje i udziały
 Inne składniki
 Należności

krótkoterminowe

 Wyróżniamy też majątek produkcyjny i majątek nieprodukcyjny.

 Lepiej jest, gdy przedsiębiorstwo ma więcej majątku rzeczowego niż majątku

finansowego.

Analiza wielkości i dynamiki majątku

 Przeprowadzamy ją w wielkościach bezwzględnych (wzrost wartości majątku jest

symptomem rozwoju firmy).

 Badamy też tempo zmian majątku całkowitego i jego poszczególnych składników.

Wskaźnik dynamiki

majątku całkowitego

=

Majątek całkowity rozpatrywanego okresu x 100%

Majątek całkowity poprzedniego okresu

 Przy badaniu dynamiki należy pamiętać o wpływie inflacji na dynamikę zmian.

Analiza struktury majątku

 Badając strukturę majątku przedsiębiorstwa, zmierzamy do ustalenia wielkości

poszczególnych składników majątkowych, ich udział w aktywach, relacje między
poszczególnymi składnikami i czy struktura odpowiada potrzebom przedsiębiorstwa.

3

Wskaźnik udziału majątku

trwałego

=

Majątek trwały x 100%

Majątek całkowity

Wskaźnik udziału majątku

obrotowego

=

Majątek obrotowy x 100%

Majątek całkowity

Wskaźnik unieruchomienia

majątku

=

Majątek trwały

Majątek oborowy

Wskaźnik produkcyjności

majątku

=

Majątek rzeczowy

Majątek finansowy

Analiza majątku trwałego

 Majątek trwały umożliwia przedsiębiorstwu zwiększenie i zróżnicowanie asortymentu

produkcji, osiąganie wysokiej jakości produktów, uzyskanie przewagi konkurencyjnej
na rynku, obniżka kosztów i poprawę wyniku.

 Powinien być w dobrym stanie technicznym i cechować się niskim stopniem zużycia

fizycznego i ekonomicznego.

 Analizujemy wielkość majątku trwałego, zmiany w czasie, strukturę, stopień

wykorzystania i politykę inwestycyjną w zakresie majtku trwałego.

 Wskaźniki struktury rodzajowej, np. wskaźnik udziału środków trwałych w majątku

trwałym, wskaźnik udziału należności długoterminowych.

Analiza majątku trwałego

 Syntetycznym wskaźnikiem zużycia środków trwałych jest wskaźnik umorzenia

środków trwałych.

Wskaźnik umorzenia

środków trwałych (wuśt)

=

Umorzenie środków trwałych x 100%

Wartość początkowa środków trwałych

Wskaźnik wartości netto

środków trwałych

=

Wskaźnik netto środków trwałych x 100%

Wartość początkową środków trwałych

 Wskaźnik odnowy środków trwałych informuje o aktywności inwestycyjnej

przedsiębiorstwa

Wskaźnik odnowy środków

trwałych (wośt)

=

Środki trwałe uzyskane z inwestycji x 100%

Wartość początkową środków trwałych

Wskaźnik relacji

=

Środki trwałe uzyskane z inwestycji x 100%

Wartość zlikwidowanych środków trwałych

 Istotnym źródłem odnowy środków trwałych są odpisy amortyzacyjne.

4

Analiza wykorzystania majątku trwałego

 Duży wpływ na efektywność ma wykorzystanie majątku trwałego.

Wskaźnik uruchomienia

maszyn

=

Maszyny czynne na najliczniejszej zmianie

Maszyny posiadane

Wskaźnik produkcyjnego

wykorzystania czasu pracy

=

Efektywny czas pracy

Nominalny czas pracy

Analiza majątku obrotowego

 Majątek oborowy to zapasy, należności krótkoterminowe, środki pieniężne.

 Uczestniczy on cyklicznie w powtarzających się operacjach gospodarczych w

okresach do 1 roku.

 Majątek obrotowy powinien zapewniać przedsiębiorstwu ciągłość produkcji i

sprzedaży, płynność finansową, generować minimalne koszty i wysokie dochody.

Analiza zapasów

 Niekorzystne jest utrzymywanie zarówno nadmiernych zapasów jak i zbyt niskiego

poziomu zapasów.

 Analizujemy wielkość, strukturę i wykorzystanie zapasów.

Wskaźnik rotacji zapasów

=

Przychody ze sprzedaży produktów

Średni stan zapasów

Wskaźnik długości cyklu

zapasów w dniach

=

Zapasy x 365 dni

Przychody ze sprzedaży produktów

Analiza należności

 Należności powstają w wyniku sprzedaży z odroczoną płatnością.

 Wpływają one korzystnie na płynność, gdy odbiory w terminie regulują swoje

zobowiązania.

 Wysoki udział należności regularnych w majątku obrotowym korzystnie wpływa na

płynność przedsiębiorstwa.

 Zwiększanie rozmiarów należności ma sens tylko wówczas, gdy sprzyja to wzrostowi

sprzedaży.

 Analizujemy należności wg. kryterium podmiotowego, przedmiotowego,

przestrzennego i czasowego.

5

 Ważną rzeczą jest szybkie odzyskiwanie należności.

Wskaźniki cyklu inkasa

należności w dniach

=

Należności z tytułu dostaw i usług x 365 dni

Przychody ze sprzedaży towarów

Wskaźnik rotacji

należności

=

Przychody ze sprzedaży towarów

Należności z tytułu dostaw i usług

Wskaźnik udziału należności

nieściągalnych w należnościach

=

Należności nieściągalne * 100%

Należności ogółem

Analiza środków pieniężnych

 Gotówkę w kasie i środki na rachunkach bankowych utrzymujemy ze względów

transakcyjnych, ostrożnościowych i spekulacyjnych.

 Źródłem wzrostu środków pieniężnych jest: zysk netto, amortyzacja, zmniejszenie

należności, wzrost zadłużenia.

 Środki pieniężne wykorzystujemy na zakup środków majątku trwałego, wzrostu

zapasów, spłatę kredytów, spłatę zobowiązań.

Analiza efektywności majątku

 Przez pryzmat efektywności majątku dowiadujemy się w jakim stopniu zasoby

przedsiębiorstwa przyczyniają się do osiągania celów przedsiębiorstwa.

Wskaźnik oborowości

majątku

=

Przychody ze sprzedaży

Majątek

Wskaźnik zyskowności

majątku

=

Zysk netto x 100%

Majątek